Ziya Çakici, Mehmet Sinan Yildirim, Çiğdem Yeti̇ş, Alessandro Severi̇no
{"title":"COVID-19'un Ulaşım Davranışları Üzerindeki Etkileri: İzmir Örneği","authors":"Ziya Çakici, Mehmet Sinan Yildirim, Çiğdem Yeti̇ş, Alessandro Severi̇no","doi":"10.35341/afet.1251437","DOIUrl":"https://doi.org/10.35341/afet.1251437","url":null,"abstract":"With the emergence of the COVID-19 epidemic, passenger preferences for transportation modes and transportation management strategies have rapidly changed in the last few years. In this study, field research was conducted to reveal the behaviors and perceptions of passengers before and during the COVID-19 epidemic in Izmir city of Turkey. A total of 1437 participants were asked to evaluate the pre and post-pandemic periods with their frequency of use for different types of transportation modes in Izmir. When the results of the study were evaluated holistically, it was revealed that the participants used environmentally friendly transportation modes such as bicycles and e-bikes more than before the pandemic and that they wanted to use them after the pandemic. Despite this, it is seen that the use of taxis and private vehicles has increased during the pandemic, especially for long-distance trips, and the use of public transport and light rail systems (LRS) in general has decreased. Nearly half of respondents (49.7%) said bus drivers did not use adequate protective equipment during the pandemic. In addition, 41.1% of the participants stated that the HES code application was not applied adequately in public transportation. In the study, it was also revealed that the practice of reducing the number of operational public transport vehicles during the pandemic was found to be negative by the participants.","PeriodicalId":107031,"journal":{"name":"Afet ve Risk Dergisi","volume":"17 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125369136","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Gönüllü Arama Kurtarma Ekiplerinin Orman Yangınlarındaki Tahliye Deneyimleri: 2021 Akdeniz Orman Yangınları","authors":"Musab Süleyman Köçer, Ramazan Aslan","doi":"10.35341/afet.1236021","DOIUrl":"https://doi.org/10.35341/afet.1236021","url":null,"abstract":"üm dünyada küresel iklim değişikliğinin de etkisiyle, sıklığı ve büyüklüğü artan orman yangınları her geçen gün daha fazla insan için risk oluşturmaktadır. Özellikle Türkiye açısından bu riskin ciddi bir afete dönüştüğü 2021 yılındaki orman yangınları ilk olarak 28 Temmuz’da Antalya/Manavgat’ta başlayıp birçok şehirde aynı anda devem ederek yaklaşık 15 gün kadar sürmüştür. Orman Genel Müdürlüğü’nün yayımlamış olduğu resmi istatistiklere göre bu yangınlar, yaklaşık 140 bin hektar alanın yanması ile son 33 yılın (1988-2021) en büyük krizi olarak nitelendirilir. Öyle ki bu yangınlar resmi kayıtlara göre bugüne kadar en çok kayıp verilen 1994 yılına göre bile yaklaşık 5 kat daha büyüktür. Bu önemle mevcut çalışma; yönetim, müdahale ve organizasyon çalışmaları için bir dönüm noktası olan 2021 yılı orman yangınlarının kümülatif olarak değerlendirilmesini içerir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik desen kullanılmıştır. Katılımcılar ölçüt ve kartopu örnekleme tekniği ile belirlenmiştir. Ölçüt olarak, “Yangınlarda müdahale ve tahliye faaliyetlerine katılmış gönüllü arama kurtarma personeli olmak” alınmıştır. Elde edilen veriler Maxqda 2022 yazılımı ile tematik analize tabi tutulmuştur. Görüşmeler neticesinde orman yangınlarında tahliye faaliyetlerinin başarısının tahliye edilecek bireylerin mekânsal bağlılıkları, kurumlara güvensizlikleri ve ekonomik kaygıları gibi etkenlerden olumsuz etkilendiği saptanmıştır. Bir diğer bulgu ise orman yangınlarının ve tahliye faaliyetlerinin arama kurtarma gönüllüleri üzerindeki etkileridir. Gönüllüler bu süreçte yaşamı tehdit edici tehlikeler ile karşılaşmış ve psikolojik olarak travmatik olaylara maruz kalmışlardır. \u0000 \u0000“Biz orada mini bir 17 Ağustos depremi yaşadık. Son cümlem de bu olsun!” (K4).","PeriodicalId":107031,"journal":{"name":"Afet ve Risk Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123165526","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Kinetik Mimari Elemanlarla Afet Sonrası Barınma Birimi Tasarımı Üzerine Bir Deneyim","authors":"Gülser Ayanoğlu, İkbal Erbaş","doi":"10.35341/afet.1195209","DOIUrl":"https://doi.org/10.35341/afet.1195209","url":null,"abstract":"Yerleşim alanları tarih boyunca çeşitli afetlerin etkisinde kalmıştır. Kimi zaman insan kaynaklı kimi zaman da doğal sebeplerle meydana gelen afetlerin bir felakete dönüşmesi sonucu insanlar birçok olumsuzlukla karşı karşıya kalmaktadır. Yaşanılan felaketler sonrası orada bulunan insanların en temel ihtiyaçlarından birisi de barınmadır. Bu yapıların kısa sürede üretilebilmeleri, hızlı kurulabilir olmaları, düşük maliyetli olmaları ve başka bir bölgeye kolaylıkla taşınabilmelerinin yanı sıra afetzedelerin fiziksel ve sosyal ihtiyaçlarına cevap veren alanlardan da oluşması gerekmektedir. Bu bağlamda, mimaride birçok esneklik sağlayan kinetik mimari elemanların kullanılmasıyla tasarlanan barınma birimlerinin afetzedelerin ihtiyaçlarına yanıt verebileceği düşünülmektedir. Bu alanda yapılan çalışmalar kinetik mimari elemanlar kullanılarak küçülüp büyüyebilen veya bir yerden başka bir yere kolaylıkla taşınabilen yaşam alanları tasarlanabildiğini göstermektedir. Bu doğrultuda bu çalışmanın amacı afet sonrası ikinci aşama barınma sorununa çözüm üretebilmek amacıyla kinetik mimari elemanlar kullanılarak geçici barınma birimi önerisi geliştirmektir. Bu amaçla çalışma kapsamında Antalya ili Manavgat ilçesinde afet sonrası geçici yaşam alanı olarak seçilen arazide afet sonrası konut tasarımı yapılmıştır. Çalışma sonuçlarının afet sonrası inşa edilecek yapılarda kinetik mimari yapı elemanlarının kullanılabilirliğine dikkati çekmesi beklenmektedir.","PeriodicalId":107031,"journal":{"name":"Afet ve Risk Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129469883","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Türkiye’deki Halk Kütüphanelerinin Afet Yönetimi Açısından Yönetici Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi","authors":"İ. Kaya, B. Yılmaz","doi":"10.35341/afet.1252364","DOIUrl":"https://doi.org/10.35341/afet.1252364","url":null,"abstract":"Halk kütüphanelerindeki eserler, doğa kaynaklı afet, acil durum ve insan kaynaklı riskler gibi etmenlerden olumsuz etkilenebilmektedir. Yapıları itibarıyla bu eserler hasar görme veya yok olma tehlikesi altındadır. Önleyici çalışmalar yapılarak risk meydana gelmeden önce önlemler belirlenmeli, varsa mevcut tehlikeler zaman kaybetmeksizin azaltılmalıdır. Afet yaşama olasılığı yüksek bir ülke olan Türkiye’deki halk kütüphanelerinde bu konuda gerekli önlemlerin alınması personel, kullanıcı ve eserlerin doğa kaynaklı olası afet ve acil durum kayıp ve hasarlarını maddi ve manevi olarak en aza indirmek için büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’deki halk kütüphanelerinde bulunan dermelerin yapısal olmayan elemanlardan (bina iskeleti, duvar, kolon, kiriş ve çatı hariç/binaya sonradan monte edilebilen öğeler) kaynaklanabilecek afet risklerine karşı korunup korunmadığını belirlemektir. Betimleme yöntemine dayalı olarak yapılan araştırmada veriler anket yoluyla elde edilmiştir. Çalışmanın evrenini Türkiye’de T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı olarak hizmet veren toplam 1.252 il ve ilçe halk kütüphanesi oluşturmaktadır. Araştırma bulgularına göre, Türkiye’deki halk kütüphanesi yöneticileri kütüphanelerini afetlere hazırlık, dayanıklılık ve yeterlik durumu açısından kısmen (%46,5) yeterli bulmakta, %20’si hiç hazırlıklı olmadıklarını düşünmektedir. Onlar, yönetici ve personelin sadece %2,4’ünün bu konuda yeterli farkındalık ve bilince sahip bulunduğunu, en büyük çoğunluğunun (%56,7) ise kısmen yeterli düzeyde olduğunu belirtmektedir. Yöneticilere göre, halk kütüphanelerinin afetlere karşı hazırlıklı ve yeterli olmamasının en önemli nedenleri bina sorunları (%29,2) ve bu konudaki eğitim ve uygulama yetersizliğidir (%22). Çalışma sonucunda, Türkiye’deki halk kütüphaneleri yöneticilerinin afet risk yönetimi ve afet yönetimi açısından konuyu bütüncül bir yaklaşımla değerlendirmediği anlaşılmıştır. Araştırmada, birlikte çalışması ve birbirini tamamlar nitelikte olması gereken yaklaşım ve sistemlerin halk kütüphanelerinde bütünlük içerisinde henüz yer almadığı için yapısal olmayan elemanlar açısından alınan önleyici önlemlerin belirlenen standartlarda ve yeterince etkili olmadığı sonucuna varılmıştır.","PeriodicalId":107031,"journal":{"name":"Afet ve Risk Dergisi","volume":"12 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128778009","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Investigation of Factors Affecting Individuals' Disaster Literacy Levels with Ordinal Logistic Regression Analysis","authors":"A. Bulut","doi":"10.35341/afet.1297045","DOIUrl":"https://doi.org/10.35341/afet.1297045","url":null,"abstract":"İstanbul ilinde 18 yaş ve üzeri yetişkin bireylerin afet okuryazarlığı ve afet okuryazarlığına etki eden unsurların inceleyen bu çalışma kesitsel türde bir araştırmadır. Araştırma Nisan 2023 ile Mayıs 2023 tarihleri arasında yaşları 18 ile 79 arasında değişen 232 kadın, 124 erkek ile yürütülmüştür. Lojistik Regresyon Analizi için örneklem büyüklüğünü belirlemek için G* Power Analizi yapıldı. Analiz sonucunda %95 güven düzeyi (α=0,05) %95 güç ile Odds oranı= 1,5 olacak şekilde en küçük örneklem büyüklüğü N=337 olarak belirlendi. Araştırma dahil etme kriterlerini karşılayan 356 birey ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu ve Afet Okuryazarlığı Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde Afet okuryazarlığına etki eden unsurların incelenmesi amacı ile Lojistik Regresyon Analizi, Logit Model türlerinden olan Sıralı Lojistik Regresyon kullanılmıştır. Verilerin analizinde Windows için SPSS (Statistical Package for Social Sciences) versiyon 24 istatistik paket programı kullanılmıştır. Çalışmada en küçük örneklem büyüklüğü G*Power (3.1.9.7) programı kullanılarak belirlenmiştir. Sonuçlar %95’lik güven aralığında, α=0,05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Çalışmada AFOY Ölçeği iç tutarlılığı için Cronbach alfa katsayısı α=0,974 olarak belirlenmiştir. Araştırma bulguları, katılımcıların yarısından fazlasının afet okuryazarlığının yetersiz ve sınırlı düzeyde olduğunu ortaya koymaktadır. Yapılan logit bağlantılı sıralı lojistik regresyon analizi sonucunda, cinsiyet (p","PeriodicalId":107031,"journal":{"name":"Afet ve Risk Dergisi","volume":"2 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129192444","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Kuraklık Nedeniyle Bozulan Sosyal İlişkiler ve Göç: Van Edremit Dilkaya Köyü Örneği","authors":"Mehmet Baki Bi̇li̇k","doi":"10.35341/afet.1278058","DOIUrl":"https://doi.org/10.35341/afet.1278058","url":null,"abstract":"Küresel iklim değişimiyle ilgili endişeler her geçen gün artmaktadır. Bir tarafta kuraklık riski öbür tarafta doğanın bozulan dengesine bağlı olarak artan klimatolojik afetler, insanların gezegenle ilgili kaygılarını arttırmaktadır. Bu araştırma birçok farklı disipline konu olan küresel iklim krizini sosyolojik perspektiften ele almaktadır. Küresel iklim değişimiyle birlikte artan kuraklığı konu edinen araştırma, kuraklığın toplumsal alanda meydana getirdiği değişimleri irdelemektedir. Türkiye’de artan kuraklıkla ilgili araştırmalardan hareketle Van ve çevresindeki kuraklık riskini ortaya koyan araştırma, Van’ın merkez ilçesi Edremit’e bağlı Dilkaya Köyü’nde kuraklığın toplumsal sonuçlarını ortaya koymaktadır. Araştırma köyde yaşayan ve yaşları 45 ile 75 arasında değişen 8 görüşmecinin görüşlerine dayanmaktadır. Yarı yapılandırılmış bir görüşmeyle elde edilen veriler, kuraklığın köyün sosyal ve ekonomik ilişkilerinde önemli değişimlere yol açtığını göstermektedir. Yapılan araştırmada köydeki tarım suyunun giderek azaldığı tespit edilmiştir. Azalan tarım suyuna bağlı olarak, köydeki sosyal ilişkiler bozulmuş ve buna bağlı olarak köylüler arasındaki çatışmalar artmıştır. Benzer şekilde sulama suyunun azalmasıyla birlikte tarımsal faaliyetler değişmiş ve zamanla köylüler kuru tarıma yönelmek zorunda kalmışlardır. Azalan tarım gelirlerine bağlı olarak bozulan toplumsal ilişkiler, köylüleri göçe zorlamıştır. Nitekim, Türkiye İstatistik Kurumu'ndan (TÜİK) elde edilen veriler, köyün son yıllarda göç verdiğini doğrulamaktadır.","PeriodicalId":107031,"journal":{"name":"Afet ve Risk Dergisi","volume":"42 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130755357","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Denizcilik Alanında Kullanılan Risk Analizi Yöntemleri ve Fine Kinney Yöntemiyle Bir Uygulama","authors":"Murat Yorulmaz, Kübra Sezen","doi":"10.35341/afet.1190044","DOIUrl":"https://doi.org/10.35341/afet.1190044","url":null,"abstract":"Denizcilik sektörü, denizden karaya, karadan denize veya gemiden gemiye olmak üzere sağlanan hizmetler bütünüdür. Geniş kapsamlı çalışma alanı ve ticari alanda sıklıkla tercih edilmesinin avantajıyla sektör birçok kişiye istihdam alanı sağlamaktadır. Sektördeki operasyonların yoğun tempoda ve eş zamanlı yürütülmesi, çalışan sayısının fazla olması gibi nedenlerden dolayı çalışma alanında emniyetin sağlanması güç olabilmektedir. Emniyetli çalışma ortamı sağlanması ve iş kazalarının önlenebilmesi için tehlike ve risklerin tespit edilerek analizinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Çalışmayla birlikte, risk analiz yöntemlerinden biri olan Fine Kinney yönteminin, literatür incelemesi sonucunda ulaşılan denizcilik alanı tehlikeleri için uygulanabilirliğinin gösterilmesi amaçlanmaktadır. Amaç doğrultusunda belirlenen deniz tehlikeleri üzerinde Fine Kinney yöntemiyle risk analizi gerçekleştirmek için her tehlikenin ölüm, yaralanma, maddi hasar ve deniz kirliliği/çevre kirliliği riskleri ayrı ayrı değerlendirilmiş ve risk skorları hesaplanmıştır. Risk değerlendirmesi sonucunda geminin yapısındaki hasarlar, bozulmalar tehlikesinin ölüm riski en yüksek risk skoru, deniz haydutluğu tehlikesinin deniz kirliliği/çevre kirliliği riski ise en düşük risk skoruna sahip olacak şekilde hesaplanmıştır. Sonuçlar doğrultusunda tehlikeler için düzeltici önleyici faaliyetler belirlenmiştir.","PeriodicalId":107031,"journal":{"name":"Afet ve Risk Dergisi","volume":"102 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114685305","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Gıda Güvensizliği Hakkında Bireysel Kaygılar: Afganistan Örneği","authors":"Esra KARAPINAR KOCAĞ","doi":"10.35341/afet.1238225","DOIUrl":"https://doi.org/10.35341/afet.1238225","url":null,"abstract":"According to the UN, more than 30 per cent of the world’s population experienced food in security moderately or severely in 2020 and Sustainable Development Goal 2 clearly claims to end hunger by 2030. Afghanistan within those regions with severe food insecurity has become prominent as both environmental deterioration due to climate change and ongoing conflict affect this situation twice as much. Using Food Insecurity Experience Scale (FIES-2018) data that is provided by Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO), this paper provides evidence on the determinants of individual worry on having enough food with a sample of 998 individuals through a probit model. Findings reveal that having a college degree significantly reduces the probability of being worried not to have enough food. Further, living in a rural area increases this probability, while being in a richer income quintile and having one more adults in the household decreases it. Empirical evidence of this research suggest a few policy implications. Education should be generalised in the society; and production techniques in the rural areas should be improved to increase the level of production and to save the environment. These efforts might increase the wage level that would help increasing household income to alleviate food insecurity.","PeriodicalId":107031,"journal":{"name":"Afet ve Risk Dergisi","volume":"30 11 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127035908","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Bülent Matpay, A. Doğu, Mehmet Akif Seyi̇toğullari
{"title":"Hizan ve Çevresinin (Bitlis) Drenaj Ağı Özellikleri, Yüzeysel Suları ve Riskleri","authors":"Bülent Matpay, A. Doğu, Mehmet Akif Seyi̇toğullari","doi":"10.35341/afet.1220961","DOIUrl":"https://doi.org/10.35341/afet.1220961","url":null,"abstract":"Van Gölü’nün güneyinde Dicle havzasında bulunan sahanın yüzeysel sularını; daimi ve geçici akarsular, kökeni farklı kaynaklar ve yapay set gölü (Gayda Göleti) oluşturmaktadır. Ana akarsu, eğime uyumlu gelişen K-G uzanımlı konsekant niteliğe sahip Büyükdere’dir. Buna sekiz daimi ve çok sayıda geçici akarsu bağlanmaktadır. Hizan’ın kuzeyi eğime uyumlu paralel, sub-paralel, dantritik drenaj ağı karakterindeyken, Hizan güneyiyse çoğunlukla kafesli drenaj ağı karakterindedir. Bu drenaj ağını D-B eksenli uzanan subsekant kollar, buna belirli açılarla bağlanan resekant, obsekant kollar oluşturmaktadır. Jeomorfolojik-jeolojik ve iklim özelliklerinin kısa mesafelerde değiştiği sahada, drenaj ağları da farklılık göstermektedir. Bu yönüyle morfolojik olarak geçiş zonunda olan sahanın jeomorfolojisi ve drenaj ağı değişiminde belirleyici etmen tektonizmadır. Havzanın tüm yüzeysel suları güneyde Çetin HES barajına karışmaktadır. Son yıllarda yaşanan küresel iklim değişimleri arazinin yüzeysel sularına da yansımaktadır. Bu etki sahada kuraklık olarak görüldüğü gibi, drenaj ağının belli yerlerinde su baskını olarak da görülmekte olup insan yaşamı ve yerleşim yerleri, flora-fauna habitatı üzerinde riskler oluşturmaktadır. Nihayetinde sahada insan-su ilişkisi bağı doğru kurulmadığı takdirde, insanın yüzeysel sular üzerinde, yüzeysel suların da insan üzerinde olumsuz etki üretmesi kaçınılmazdır. Yüzeysel su sistemlerinin sürdürülebilirliği için, suların kirletilmemesi (pestisidler, evsel atıklar), korunarak gelecek nesillere aktarımı hususunda yöre insanı bilgilendirilmeli ve su yönetimi politikaları güncel tutulmalıdır. Su baskınları bakımından ’’yüksek riskli‘’ olan sahada geçmişte yaşanan su baskınları da dikkate alınarak, gelecekte olası su baskınları için proaktif (önleyici) tedbirler alınmalıdır. Tedbir planlamalarında jeomorfolojinin (drenaj ağı özelliklerinin) dikkate alınması elzemdir. Bu minvalde kuraklıktan ötürü oluşan tarımsal sulama problemlerinin çözümünde bilinçsizce drenaj ağlarına yapılan beşeri müdahaleler, yüzeysel suların sürdürülebilirliğini, su baskınlarını etkileyeceği unutulmamalıdır.","PeriodicalId":107031,"journal":{"name":"Afet ve Risk Dergisi","volume":"12 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127214705","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Afet Bilinci ve Stresli Durumlarla Başa Çıkma Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi","authors":"Özgür Güldü","doi":"10.35341/afet.1286918","DOIUrl":"https://doi.org/10.35341/afet.1286918","url":null,"abstract":"Toplumların ve bireylerin yaşamında derin etkiler yaratan afetler bireysel, toplumsal, ekonomik ve çevresel birçok kayıplara ve zararlara neden olurlar. Bir afetin gerçekleşme olasılığı bile kişinin yoğun stres ve kaygı yaşamasına neden olabilir. Böyle bir durumda bireyin yaşamı ve geleceği üzerindeki kontrolü, güvenlik hissi, umutları ve benlik saygısı azalabilir. Dolayısıyla afetlerin doğrudan ya da dolaylı olumsuz etkileriyle mücadele edilebilmesi için kişinin afetlere ilişkin bilgi düzeyinin ve farkındalığının arttırılması gereklidir. Bu çalışmanın amacı bireylerin afetlere yönelik bilgi ve farkındalık düzeyini ifade eden afet bilici algısı ile stresli durumlarla karşılaştıklarında üstesinden gelebilmek için geliştirdikleri ve/veya sergiledikleri bilişsel ve davranışsal çabalar arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Araştırmanın örneklemini 250’sı kadın ve 168’i erkek olmak üzere toplam 418 kişi oluşturmaktadır. Çalışmada Kişisel Bilgi Formu, Afet Bilinci Algı Ölçeği ve Stresle Başa Çıkma Ölçeği kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre afet bilinci algısı düzeyleri ve stresle başa çıkma tarzları arasında anlamlı ilişkiler olduğu belirlenmiştir. Afet bilinci algısı düzeyleri, stresle başa çıkma tarzlarını anlamlı düzeyde yordamaktadır. Katılımcıların afet bilinci algı düzeyleri ve stresle başa çıkma tarzları cinsiyet, yaş ve eğitim durumu sosyodemografik özelliklerine göre anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır. Benzer şekilde katılımcıların afet bilinci algı düzeyleri ve stresle başa çıkma tarzları da afetlere ilişkin yaşanmışlık, eğitim ve hazırlık durumlarına göre farklılaşmaktadır.","PeriodicalId":107031,"journal":{"name":"Afet ve Risk Dergisi","volume":"32 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130123970","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}