Gönüllü Arama Kurtarma Ekiplerinin Orman Yangınlarındaki Tahliye Deneyimleri: 2021 Akdeniz Orman Yangınları

Abstract

üm dünyada küresel iklim değişikliğinin de etkisiyle, sıklığı ve büyüklüğü artan orman yangınları her geçen gün daha fazla insan için risk oluşturmaktadır. Özellikle Türkiye açısından bu riskin ciddi bir afete dönüştüğü 2021 yılındaki orman yangınları ilk olarak 28 Temmuz’da Antalya/Manavgat’ta başlayıp birçok şehirde aynı anda devem ederek yaklaşık 15 gün kadar sürmüştür. Orman Genel Müdürlüğü’nün yayımlamış olduğu resmi istatistiklere göre bu yangınlar, yaklaşık 140 bin hektar alanın yanması ile son 33 yılın (1988-2021) en büyük krizi olarak nitelendirilir. Öyle ki bu yangınlar resmi kayıtlara göre bugüne kadar en çok kayıp verilen 1994 yılına göre bile yaklaşık 5 kat daha büyüktür. Bu önemle mevcut çalışma; yönetim, müdahale ve organizasyon çalışmaları için bir dönüm noktası olan 2021 yılı orman yangınlarının kümülatif olarak değerlendirilmesini içerir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik desen kullanılmıştır. Katılımcılar ölçüt ve kartopu örnekleme tekniği ile belirlenmiştir. Ölçüt olarak, “Yangınlarda müdahale ve tahliye faaliyetlerine katılmış gönüllü arama kurtarma personeli olmak” alınmıştır. Elde edilen veriler Maxqda 2022 yazılımı ile tematik analize tabi tutulmuştur. Görüşmeler neticesinde orman yangınlarında tahliye faaliyetlerinin başarısının tahliye edilecek bireylerin mekânsal bağlılıkları, kurumlara güvensizlikleri ve ekonomik kaygıları gibi etkenlerden olumsuz etkilendiği saptanmıştır. Bir diğer bulgu ise orman yangınlarının ve tahliye faaliyetlerinin arama kurtarma gönüllüleri üzerindeki etkileridir. Gönüllüler bu süreçte yaşamı tehdit edici tehlikeler ile karşılaşmış ve psikolojik olarak travmatik olaylara maruz kalmışlardır. “Biz orada mini bir 17 Ağustos depremi yaşadık. Son cümlem de bu olsun!” (K4).