EkonomistaPub Date : 2023-09-29DOI: 10.52335/ekon/170241
Piotr Szymaniec, Lech Kurowski
{"title":"Reflections on <i>Oblicza polskiego etatyzmu gospodarczego</i> by Stanisław Czaja and Bogusław Fiedor","authors":"Piotr Szymaniec, Lech Kurowski","doi":"10.52335/ekon/170241","DOIUrl":"https://doi.org/10.52335/ekon/170241","url":null,"abstract":"Artykuł prezentuje rozważania dotyczące książki Stanisława Czai i Bogusława Fiedora Oblicza polskiego etatyzmu gospodarczego (Wrocław 2021). Książka ta przedstawia ewolucję etatyzmu w Polsce od okresu odzyskania niepodległości do czasów obecnych. Autorzy trafnie wyróżnili etatyzm wymuszony przez aktualną sytuację historyczną lub gospodarczą oraz etatyzm stymulowany czynnikami, które można określić jako ideologiczne bądź polityczne. W tym ostatnim przypadku sprowadzać się to może do rosnącego udziału państwa w gospodarce w celu nieuzasadnionej względami ekonomicznymi regulacji rynku. Polityka oparta na etatyzmie wymuszonym okolicznościami realizowana była po pierwszej wojnie światowej. Zasadny jest wyrażony w książce pogląd, że rozpowszechniona akceptacja dla różnych form etatyzmu wiązała się z istotnym wpływem na polskich ekonomistów niemieckiej szkoły historycznej oraz „socjalizmu z katedry” (Sozialismus ex Katheder). Można odnieść wrażenie, że autorzy książki, powracając do używanego przed wojną terminu „etatyzm”, używają go jako eufemizmu do scharakteryzowania zmian w kierowaniu polską gospodarką zachodzących w ostatnich latach (zbliżonych zresztą do zmian zachodzących w innych państwach Europy Środkowo-Wschodniej).","PeriodicalId":51930,"journal":{"name":"Ekonomista","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135246218","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
EkonomistaPub Date : 2023-09-15DOI: 10.52335/ekon/170316
Bogusław Fiedor
{"title":"The evolution of capitalism and the concept of a natural economic order","authors":"Bogusław Fiedor","doi":"10.52335/ekon/170316","DOIUrl":"https://doi.org/10.52335/ekon/170316","url":null,"abstract":"W artykule podjęto próbę wykazania, że idea kapitalizmu jako naturalnego porządku ekonomicznego pozostaje nadal wartościową fikcją heurystyczną pomimo jej silnej krytyki w ostatnich 50 latach. Ideę tę ukazuje się najpierw z neoklasycznej perspektywy monizmu metodologicznego. W następnej części artykułu prezentowane jest stanowisko metodologiczne znane jako variety of capitalism aprroach (P. A. Hall i D. Soskice), które autor artykułu ujmuje jako pewien rodzaj rozszerzenia tej idei. W punkcie tym autor nawiązuje do hipotezy D. C. Northa, J. J. Wallisa i B. R. Weingasta, podkreślającej znaczenie szeroko rozumianego systemu przymusu (violance system) w ewolucji kapitalizmu. Jest to w istocie autorska rekonstrukcja i rozszerzenie tej hipotezy z perspektywy nowej ekonomii instytucjonalnej. W następnej części artykułu z powyższej perspektywy rozpatruje się wpływ jakości sfery institutional governance (North) na zakres i kompozycję funkcji dystrybucyjnych i prowzrostowych współczesnego państwa. W końcowej części artykułu podkreśla się, że jakość instytucji jest rozstrzygająca, jeśli chodzi o kierunek ewolucji kapitalizmu.","PeriodicalId":51930,"journal":{"name":"Ekonomista","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135485997","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
EkonomistaPub Date : 2023-03-28DOI: 10.52335/ekon/161836
Marian Gorynia
{"title":"From the Editor-in-Chief","authors":"Marian Gorynia","doi":"10.52335/ekon/161836","DOIUrl":"https://doi.org/10.52335/ekon/161836","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":51930,"journal":{"name":"Ekonomista","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135677949","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}