EkonomistaPub Date : 2023-09-29DOI: 10.52335/ekon/170240
Katarzyna Szarzec
{"title":"State-owned enterprises in the modern economy: the objectives and determinants of efficiency","authors":"Katarzyna Szarzec","doi":"10.52335/ekon/170240","DOIUrl":"https://doi.org/10.52335/ekon/170240","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest określenie warunków, pod jakimi przedsiębiorstwa państwowe funkcjonujące we współczesnej gospodarce kapitalistycznej mogą być korzystne dla gospodarki. To określenie warunków powiązane jest ze zidentyfikowanymi dwoma problemami związanymi z funkcjonowaniem tych przedsiębiorstw, jakimi są: cele przedsiębiorstw państwowych i ocena ich realizacji oraz pogoń za rentą w nich przez polityków. Analiza została przeprowadzona na podstawie krytycznego przeglądu współczesnej literatury i badań empirycznych w zakresie własności państwowej. Fundamentalnym warunkiem efektywności i innowacyjności przedsiębiorstw państwowych i ich pozytywnego wpływu na wzrost gospodarczy jest wysoka jakość instytucji państwa i dobra polityka właścicielska. Bez tego warunku wszystkie patologiczne działania urzędników i polityków będących agentami obywateli – faktycznego właściciela ujawniają się z całą mocą i doprowadzają do obniżenia efektywności działania tych przedsiębiorstw.","PeriodicalId":51930,"journal":{"name":"Ekonomista","volume":"11 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135245788","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
EkonomistaPub Date : 2023-09-29DOI: 10.52335/ekon/170242
Adam A. Ambroziak
{"title":"Review of the monograph: <i>Polskie przedsiębiorstwo na jednolitym rynku europejskim. Wyzwania współczesności</i>, eds Marian Gorynia, Joanna Kuczewska and Alojzy Z. Nowak, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warsaw 2022 (245 p.)","authors":"Adam A. Ambroziak","doi":"10.52335/ekon/170242","DOIUrl":"https://doi.org/10.52335/ekon/170242","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":51930,"journal":{"name":"Ekonomista","volume":"72 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135246602","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
EkonomistaPub Date : 2023-09-29DOI: 10.52335/ekon/170239
Eva Erjavec
{"title":"Going digital and intangible: intangible investments effects on a company’s success","authors":"Eva Erjavec","doi":"10.52335/ekon/170239","DOIUrl":"https://doi.org/10.52335/ekon/170239","url":null,"abstract":"Artykuł przedstawia empiryczną analizę czynników sukcesu warunkowanych przez kapitał niematerialny, w tym informacje oparte na systemach komputerowych, jako głównych motywatorów rozwoju cyfrowego opartego na wiedzy. Dane do analizy zostały zebrane za pomocą ankiety dotyczącej inwestycji w kapitał niematerialny i technologie cyfrowe. Do oszacowania modelu wykorzystano pakiet Stata SEM. Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że inwestowanie w kapitał niematerialny ma pozytywny wpływ na sukces firmy w porównaniu z osiągnięciami konkurencji, a inwestowanie w aktywa niematerialne w połączeniu z elastycznością biznesową umożliwia szybkie reagowanie na presję konkurencyjną i poprawę wyników biznesowych. Firmy, które działają na wysoce konkurencyjnych rynkach, gdzie kapitał niematerialny jest kluczowym czynnikiem sukcesu, powinny skoncentrować się na inwestowaniu w wartości niematerialne i prawne podczas projektowania swoich strategii biznesowych.","PeriodicalId":51930,"journal":{"name":"Ekonomista","volume":"69 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135200006","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
EkonomistaPub Date : 2023-09-29DOI: 10.52335/ekon/171520
Dariusz Cezary Kotlewski
{"title":"The soundness of returning to manufacturing through the lens of productivity accounting","authors":"Dariusz Cezary Kotlewski","doi":"10.52335/ekon/171520","DOIUrl":"https://doi.org/10.52335/ekon/171520","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest oszacowanie, czy powrót do przetwórstwa przemysłowego naprawdę ma miejsce w światowej gospodarce, a szczególnie czy jest on ekonomicznie zasadny w świetle rachunku produktywności KLEMS. Ta zasadność ekonomiczna jest w artykule jednoznacznie rozumiana jako sytuacja, w której ta reindustrializacja naprawdę przyśpiesza tempo wzrostu gospodarczego. Pozostałe zagadnienia, takie jak zagadnienia środowiskowe i społeczne, zostały odłożone na bok. Ustalono, że w analizowanym okresach ta reindustrializacja raczej faktycznie nie zachodziła w krajach objętych analizą, ale była zasadna z czysto ekonomicznego punktu widzenia. Dlatego w postcovidowym okresie odbudowy gospodarczej (obecnie przedłużonym z powodu konfliktu pomiędzy Rosją a Ukrainą) powrót do przetwórstwa przemysłowego może się stać ważnym czynnikiem podtrzymującym wzrost gospodarczy.","PeriodicalId":51930,"journal":{"name":"Ekonomista","volume":"25 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135245734","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
EkonomistaPub Date : 2023-09-29DOI: 10.52335/ekon/170241
Piotr Szymaniec, Lech Kurowski
{"title":"Reflections on <i>Oblicza polskiego etatyzmu gospodarczego</i> by Stanisław Czaja and Bogusław Fiedor","authors":"Piotr Szymaniec, Lech Kurowski","doi":"10.52335/ekon/170241","DOIUrl":"https://doi.org/10.52335/ekon/170241","url":null,"abstract":"Artykuł prezentuje rozważania dotyczące książki Stanisława Czai i Bogusława Fiedora Oblicza polskiego etatyzmu gospodarczego (Wrocław 2021). Książka ta przedstawia ewolucję etatyzmu w Polsce od okresu odzyskania niepodległości do czasów obecnych. Autorzy trafnie wyróżnili etatyzm wymuszony przez aktualną sytuację historyczną lub gospodarczą oraz etatyzm stymulowany czynnikami, które można określić jako ideologiczne bądź polityczne. W tym ostatnim przypadku sprowadzać się to może do rosnącego udziału państwa w gospodarce w celu nieuzasadnionej względami ekonomicznymi regulacji rynku. Polityka oparta na etatyzmie wymuszonym okolicznościami realizowana była po pierwszej wojnie światowej. Zasadny jest wyrażony w książce pogląd, że rozpowszechniona akceptacja dla różnych form etatyzmu wiązała się z istotnym wpływem na polskich ekonomistów niemieckiej szkoły historycznej oraz „socjalizmu z katedry” (Sozialismus ex Katheder). Można odnieść wrażenie, że autorzy książki, powracając do używanego przed wojną terminu „etatyzm”, używają go jako eufemizmu do scharakteryzowania zmian w kierowaniu polską gospodarką zachodzących w ostatnich latach (zbliżonych zresztą do zmian zachodzących w innych państwach Europy Środkowo-Wschodniej).","PeriodicalId":51930,"journal":{"name":"Ekonomista","volume":"95 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135246218","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
EkonomistaPub Date : 2023-09-15DOI: 10.52335/ekon/170316
Bogusław Fiedor
{"title":"The evolution of capitalism and the concept of a natural economic order","authors":"Bogusław Fiedor","doi":"10.52335/ekon/170316","DOIUrl":"https://doi.org/10.52335/ekon/170316","url":null,"abstract":"W artykule podjęto próbę wykazania, że idea kapitalizmu jako naturalnego porządku ekonomicznego pozostaje nadal wartościową fikcją heurystyczną pomimo jej silnej krytyki w ostatnich 50 latach. Ideę tę ukazuje się najpierw z neoklasycznej perspektywy monizmu metodologicznego. W następnej części artykułu prezentowane jest stanowisko metodologiczne znane jako variety of capitalism aprroach (P. A. Hall i D. Soskice), które autor artykułu ujmuje jako pewien rodzaj rozszerzenia tej idei. W punkcie tym autor nawiązuje do hipotezy D. C. Northa, J. J. Wallisa i B. R. Weingasta, podkreślającej znaczenie szeroko rozumianego systemu przymusu (violance system) w ewolucji kapitalizmu. Jest to w istocie autorska rekonstrukcja i rozszerzenie tej hipotezy z perspektywy nowej ekonomii instytucjonalnej. W następnej części artykułu z powyższej perspektywy rozpatruje się wpływ jakości sfery institutional governance (North) na zakres i kompozycję funkcji dystrybucyjnych i prowzrostowych współczesnego państwa. W końcowej części artykułu podkreśla się, że jakość instytucji jest rozstrzygająca, jeśli chodzi o kierunek ewolucji kapitalizmu.","PeriodicalId":51930,"journal":{"name":"Ekonomista","volume":"36 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135485997","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}