Edeb Erkan最新文献_第2页

Baş Mimar Şah Hatâ’î’nin Pergârı (Pergeli) 总建筑师沙阿-哈塔伊的 Pergârı (Pergeli)

Edeb Erkan Pub Date : 2024-05-20 DOI: 10.59402/ee005202401

Meryem Günana

{"title":"Baş Mimar Şah Hatâ’î’nin Pergârı (Pergeli)","authors":"Meryem Günana","doi":"10.59402/ee005202401","DOIUrl":"https://doi.org/10.59402/ee005202401","url":null,"abstract":"Bu makale, Şah İsmail’in Şah Hatâ’î mahlası ile yazmış olduğu “Yer yoh iken gök yoh iken men ezelden var idüm / Göherin yek-dânesinden ilerü pergâr idüm” (G-193) mısralarıyla başlayan şiirinden hareketle şiirde geçen “Pergâr” kelimesinin sanat tarihinde ve hem batı hem doğu felsefesinde ne ifade ettiği üzerine bir imge okuma makalesidir. Tanrı, evren ve insan üçgeni içerisinde pergelin bu yaratım içerisinde nerede durduğuna dair Yunan ve Orta Çağ din felsefesi ve sanat tarihi üzerinden bir okuma gerçekleştirilmiştir. Tevrat'ta Tanrı’nın Baş Mimar olarak evreni elinde pergelle yaratmış olduğu şeklindeki ifadeden yola çıkılarak hazır bulduğu maddeden evreni pergelle yaratan bir Tanrı tasavvuru, Platon'un Demiourgos nosyonu Orta Çağ Hristiyan din adamlarının anlayışını etkilemesiyle sanata yön vermiştir. Yeni Platonculuk akımını başlatan Plotinos, Platon’un “iyi” ideasını tanrılaştırmak suretiyle ve felsefeye mistik bir anlayışla südûr teorisini dahil etmesiyle materyalist bir felsefe yerine Tanrı fikrini merkeze alarak felsefi bir inanç sistemi ortaya çıkmıştır. Bir yaratma kavramı olan Sudûr Nazariyesi, İbn Arabî’nin sistemleştirmesiyle Vahdet-i Vücûd felsefesinin şekillenmesinde etkili olmuştur. Devir nazariyesinde ise Tanrı, evren ve insan döngüsü içerisinde insanın evrenin içerisinde varlığa geliş halleri anlatılmaya çalışılmıştır. Bütün bu felsefi sürecin, Orta Çağ minyatür sanatından, Şah Hatâ’î’nin şiirine, Dürer’in ‘Melankolia’sından, William Blake’in ‘Günlerin Atası’ ve Newton’a, sanata ve sanatçılara nasıl sirayet ettiğinin izi sürülmüştür. \u0000Anahtar Kelimeler: Şah Hatâ’î, Felsefe, Sanat, Vahdeti Vücud, Pergel.","PeriodicalId":487845,"journal":{"name":"Edeb Erkan","volume":"4 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-05-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141120230","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Pavel Nikolayeviç Ahmerov, Ahmed Yesevî Camii’nin Yazıtları 帕维尔-尼古拉耶维奇-阿赫梅罗夫，艾哈迈德-亚萨维清真寺碑文

Edeb Erkan Pub Date : 2024-05-20 DOI: 10.59402/ee005202410

Namiq Musalı

引用次数: 0

Jean-Pierre Laurant ve Thierry Zarcone, Geyik Bir Hristiyan ve Müslüman Simgesi Jean-Pierre Laurant 和 Thierry Zarcone，《作为基督教和穆斯林象征的鹿》。

Edeb Erkan Pub Date : 2024-05-20 DOI: 10.59402/ee005202414

Sedef Özcan

引用次数: 0

A Literature Review on Karabakh Women Poets of the 19th Century 关于 19 世纪卡拉巴赫女诗人的文献综述

Edeb Erkan Pub Date : 2024-05-20 DOI: 10.59402/ee005202406

Zulfiyye Memmedhuseynova

{"title":"A Literature Review on Karabakh Women Poets of the 19th Century","authors":"Zulfiyye Memmedhuseynova","doi":"10.59402/ee005202406","DOIUrl":"https://doi.org/10.59402/ee005202406","url":null,"abstract":"The 19th century was the beginning of a period in the history of Azerbaijan in which new views, different approaches, and judgments emerged. The upheavals in social life as a matter, of course, led to the awakening of literary and artistic thoughts, and enlightenment, and elucidated the development of public, ethnic, and national identity. In the 19th century, the poetic assemblies functioning in Karabakh contributed to the development of literature, especially poetry, and the inclusion of poetry in social life and its impact on it. Thanks to the \"Meclis-i Uns\" and \"Meclis-i Feramushan\" literary assemblies, poets living in Karabakh came together and depicted the problems of the period, social life, and nature in their poems. Referring to these literary samples, it is feasible to see the view of 19th-century Karabakh. Aghabeyim Agha, Khurshidbanu Natavan, Fatma Khanim Kamina, and Ashuq Peri were female poets grown up in the Karabakh literary environment in the 19th century. Research related to the life, art, and literary personality of women poets who grew up in Karabakh was thoroughly scrutinized and investigated based on the qualitative method in the article. As a result of our research, we have come to the following conclusions; There is a need to prepare coherent comparative texts from the work of female poets. The works of these poets were published due to the permission of Soviet censorship. Poems with religious content were not included in these books, and Sufi works were presented as secular and divine poems. \u0000Keywords: Karabakh, Enlightenment, Poet, Literary Heritage, Azerbaijan. ","PeriodicalId":487845,"journal":{"name":"Edeb Erkan","volume":"27 7","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-05-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141122351","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Reyhan Erdoğdu Başaran, Nusayrilik İshakîlik Alevîlik -Tarih, Literatür ve İnanç- Reyhan Erdoğdu Başaran, Nusayrilik Ishakîlik Alevîlik - 历史、文学与信仰

Edeb Erkan Pub Date : 2024-05-20 DOI: 10.59402/ee005202417

Kübra Tombuş

引用次数: 0

İmâmiyye Şîasında Tesbihin Manası ve Tarihi 伊马米亚什叶派中玫瑰经的意义和历史

Edeb Erkan Pub Date : 2024-05-20 DOI: 10.59402/ee005202408

Farbod Mazlumi

{"title":"İmâmiyye Şîasında Tesbihin Manası ve Tarihi","authors":"Farbod Mazlumi","doi":"10.59402/ee005202408","DOIUrl":"https://doi.org/10.59402/ee005202408","url":null,"abstract":"Zikir, geçmişten günümüzde yaygın olarak gerçekleştirilen önemli dini pratiklerden birisidir. İslam dininin ortaya çıkışından itibaren özellikle namazdan sonra Allah’a zikirde bulunma hususunda Hz. Muhammed, ashap ve din alimleri tarafından çeşitli tavsiyeler ve rivayetler görülmektedir. Ayrıca Kur’an-ı Kerim’de de pek çok yerde kâinattaki bütün varlıkların Allah’ı tesbih ettiklerine dair ayetler bulunmaktadır. Tesbih, insanlık tarihi kadar eski olup zinet eşyası gibi başka farklı amaçlar için de kullanılmıştır. Tesbih zamanla farklı dinlerde dua eşyası olarak yerini almış olup İslam tarihinin ilk yıllarında zikir sayım aracı olarak kullanılmıştır. Müslümanların dini ve kültürel hayatlarının ayrılmaz parçası mahiyetini alarak farklı mezhep mensupları arasında benimsenmiştir. Bu benimseme sonucunda farklı İslami mezhepler kendi çerçevelerince tesbih kültürü ve kullanımına anlamlar yüklemişlerdir. Çalışmamız Şîa-İmâmiyye mezhebi mensupları arasında özel bir yeri olan “Türbet Tesbihi”ni ele almaktadır. Kutsal kabul edilen mezarların veya türbelerin civarında bulunan topraklardan üretilen Türbet Tesbihleri, manevi bir bağ kurma ve dua etme amacıyla genellikle İmâmiyye mensupları tarafından kullanılmaktadır. Bu tesbihler, mezar ziyaretlerinin ve ruhsal bağların bir parçası olarak kabul edilir. Genellikle o bölgedeki yerel geleneklere ve kültüre bağlı olarak farklı tasarımlar, boncuklar veya taşlar içerebilir. Araştırmamızda öncelikle tesbihin bir nesne olarak nereden neşet ettiği ardından İslam kültürüne nasıl ve ne zaman dâhil olup yaygınlaştığını ve son olarak tesbihin İmâmiyye geleneğindeki yeri, manası ile bu mezhebe özel olan Türbet Tesbihi hakkında malumat verilmeye çalışılmıştır. \u0000Anahtar Kelimeler: Zikir, Tesbih, Şîa Mezhebi, İmâmiyye, Türbet Tesbihi. ","PeriodicalId":487845,"journal":{"name":"Edeb Erkan","volume":"43 15","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-05-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141122076","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Tasavvuf Tarihinde Hz. Fâtıma’nın İsmini Taşıyan Bazı Velîler ve Karakteristik Vasıfları 苏菲历史上以哈兹拉特-法蒂玛命名的一些 "维利 "及其特质

Edeb Erkan Pub Date : 2024-05-20 DOI: 10.59402/ee005202404

M. Erkaya

{"title":"Tasavvuf Tarihinde Hz. Fâtıma’nın İsmini Taşıyan Bazı Velîler ve Karakteristik Vasıfları","authors":"M. Erkaya","doi":"10.59402/ee005202404","DOIUrl":"https://doi.org/10.59402/ee005202404","url":null,"abstract":"Hz. Fâtıma, Hz. Peygamber’in kızı ve örnek bir kadın velî olması itibariyle tasavvuf tarihinde önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmada tasavvuf tarihinde Hz. Fâtıma’dan Fâtıma Bacı’ya kadar geçen dönemde kaynaklarda yer alan Fâtıma isimli velîler tespit edilmiş, böylece Hz. Fâtıma’nın tasavvuf tarihindeki etkisi görülmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda tasavvuf kaynaklarında menkıbelerinden bahsedilen Fâtımaların yanında bazen bir anne, bazen bir velinin en yakınındaki hanımı, bazen bir tasavvuf büyüğünün kızı olarak hakkında övgüyle bahsedilen Fâtımaların gerek velîlerin yetiştirilmesinde gerekse onlarla kurdukları dostluklarla tarihte önemli bir yer edindikleri anlaşılmıştır. Diğer taraftan çalışmada, Fâtıma isimli velîlerin temsil ettikleri örnek kadın velî profili tespit edilmeye çalışılmıştır. Fâtıma isimli veliler göz önünde bulundurulduğunda bir velinin her şeyden önce ilim ve irfân sahibi olması gerektiği anlaşılmaktadır. Bildikleriyle amel etmek onları irfâna ulaştırmış, böylece yakından tanıma imkânı buldukları Rableri karşısında gönüllerinde sevgi hasıl olmuştur. Muhabbetullah, kadın velilerin Allah’tan başkasına karşı tavır alarak dünyaya karşı zâhid olmalarını sağlamış, gönüllerinde yalnızca sevgiliye yer kalmıştır. Onların bu makama ulaşmalarında nefisleriyle mücadele edip takva sahibi olmaları etkili olmuştur. Allah’ı zikretmeyi hayatlarının tümüne yayan kadın velîler, bir taraftan günlük hayatlarında güzel ahlâkı temsil eden kişilikleriyle toplum içerisinde müstesna bir mevki elde etmiş, diğer taraftan da irşad faaliyetinde bulunarak topluma faydalı hizmetler yapmışlardır. Onlar bu vasıflarıyla kendi toplumları için örnek şahsiyetler oldukları kadar kendilerinden sonra asırlarca unutulmayacak bir etkiye sahip olmuşlardır. Onların model aldığı kişi ise Hz. Fâtıma olmuştur. \u0000Anahtar Kelimeler: Tasavvuf, Tasavvuf Kültürü, Hz. Fâtıma, Kadın Velîler, İrfân. ","PeriodicalId":487845,"journal":{"name":"Edeb Erkan","volume":"24 10","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-05-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141120332","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Pavel Nikolayeviç Ahmerov, Ahmed Yesevî Mührünün Tasviri 帕维尔-尼古拉耶维奇-阿赫梅罗夫，《艾哈迈德-亚萨维印章的描绘

Edeb Erkan Pub Date : 2024-05-20 DOI: 10.59402/ee005202409

Vusala Musalı

引用次数: 0