{"title":"Towarzyszenie w rodzinie osobom starszym","authors":"Jan Kochel","doi":"10.14746/tim.2023.34.2.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2023.34.2.1","url":null,"abstract":"W artykule zaprezentowano prorodzinne podejście do problemu edukacji i formacji osób starszych. Różne środowiska są zainteresowane tym, co składa się na pozytywne starzenie się, wśród nich jest również rodzina jako pierwsza i fundamentalna „szkoła cnót społecznych” (DWCH 3). Gerontologia jest nauką o starzeniu się i starości, która w ostatnich latach dynamicznie się rozwija, proponując nowe modele edukacyjne pedagogiki kultury (transcendentnej), np. „gerotranscendencji” czy „pedagogiki towarzyszenia”. Warto skonfrontować je ze źródłami biblijnymi i nauczaniem Kościoła na temat współczesnych procesów starzenia się. Istotnym kierunkiem wychowania senioralnego oraz towarzyszenia osobom starszym w rodzinie jest korygowanie negatywnego wyobrażenia o starości oraz ukazywanie jej jako szansy rozwoju intelektualnego, społeczno-kulturowego i duchowego. Stąd pilna potrzeba duszpasterstwa osób w podeszłym wieku we wspólnocie rodzinnej i parafialnej. Wartość wybranej koncepcji polega na pozytywnym, ale i realistycznym podejściu do zaangażowania seniorów. W końcu wszelkie teoretyczne podstawy pedagogii osób starszych mogą zostać rozwiązane i rozwiązania proponowane mogą zostać zweryfikowane na gruncie refleksji gerontologicznej dopiero w bezpośrednim kontakcie z osobami starszymi w rodzinie.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":"84 7","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139147223","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Adam Czabański i Andrzej Pryba, Samobójstwo w optyce katolickiej, Poznań 2022","authors":"Marek Kluz","doi":"10.14746/tim.2023.34.2.22","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2023.34.2.22","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":"31 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139147267","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Status prawdziwościowy narracji – perspektywa socjologii (religii), realizmu krytycznego i fenomenologii","authors":"A. Królikowska","doi":"10.14746/tim.2023.34.2.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2023.34.2.14","url":null,"abstract":"Przedmiotem badania prezentowanego w artykule jest narracja jako kategoria socjologiczna, zaś celem teoretyczna refleksja nad możliwością ujęcia jej w sposób inny niż w deontologizującej perspektywie postmodernistycznej, który pozwoliłby oceniać status prawdziwościowy narracji obecnych w życiu społecznym. Jako metodę proponuje się rozpatrywanie narracji w świetle realizmu krytycznego. Choć teoria ta dostarcza uzasadnienia i kryteriów sprawdzianu referencji do rzeczywistości, pojawia się też wniosek związany z postawą badacza, który powinien unikać destruującego podejścia do historycznie wytworzonych, kulturowych i sensotwórczych narracji i w tych sytuacjach raczej wybierać perspektywę fenomenologiczną.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":" 6","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139143525","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"W poszukiwaniu wyznaczników specyficznie chrześcijańskiego modelu krytyki inaczej myślących i postępujących","authors":"Michał Płóciennik","doi":"10.14746/tim.2023.34.2.16","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2023.34.2.16","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest ukazanie specyfiki chrześcijańskiego modelu krytyki inaczej myślących i postępujących oraz wskazanie jego podstawowych wyznaczników i kontekstów. Punkt odniesienia dla podjęcia tegoż zagadnienia stanowi współczesne wyzwanie wobec głoszenia prawdy Ewangelii, płynące z faktu silnego dowartościowania pluralistycznego charakteru „rynku idei”, które określa wyjątkowość dzisiejszej sytuacji kulturowej. Najpierw zostanie ukazana chrystocentryczno-trynitologiczna optyka, będąca podstawą oryginalnie chrześcijańskiego spojrzenia na rzeczywistość, w tym rzeczywistość krytyki, ześrodkowana ostatecznie na Osobie Jezusa Chrystusa. Następnie zostaną podjęte trzy kluczowe kwestie związane z chrześcijańską wizją krytyki: rozróżnienie między krytyką człowieka a krytyką jego poglądów i postaw, miłość jako ostateczne ufundowanie krytyki oraz powszechne wezwanie do nawrócenia. W podsumowaniu zostanie podkreślone, że u podstaw specyfiki chrześcijańskiego ujęcia krytyki znajduje się Bóg objawiony w Jezusie Chrystusie, będący Prawdą i Miłością i to On stanowi optykę, miarę oraz różnicujące kryterium chrześcijańskiej postawy krytycznej wobec inaczej myślących i postępujących, a zarazem autokrytyki.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":" 4","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139144725","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Klaudia Cymanow-Sosin, Krzysztof Młyczyński, Krzysztof Tenerowicz
{"title":"Wolność słowa a cenzura mediów tureckich w kontekście nowelizacji ustawy o mediach społecznościowych","authors":"Klaudia Cymanow-Sosin, Krzysztof Młyczyński, Krzysztof Tenerowicz","doi":"10.14746/tim.2023.34.2.18","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2023.34.2.18","url":null,"abstract":"Celem niniejszego artykułu jest analiza możliwości publicznego wyrażania poglądów w mediach oraz respektowanie wzajemnego poszanowania w komunikacji, co jest uznawana za fundament standardów demokratycznych na świecie. Naukowcy namysł dotyczy przykładu państwa, w którym ograniczanie tego podstawowego prawa jest częstszą praktyką. Odnosi się to zarówno do samego rozumienia cenzury, jak i jej stosowania w życiu publicznym. Wybranym do badań tej kwestii jest Turcja, która – mimo konstytucyjnych gwarancji wolności prasy – coraz częściej ogranicza i utrudnia działalność mediów. Badaniom z wykorzystaniem analizy treści oraz studium przypadku jako kluczowych metodach badawczych wykorzystanych w niniejszym artykule zostały poddane przekazy w mediach tureckich wobec narastania tego zjawiska na przykładzie wydarzeń związanych z nieudanym zamachem stanu z lipca 2016 roku, po którym rzeczywista działalność mediów została znacząco utrudniona, a dziennikarze stali się obiektem prześladowań na ogromną skalę. Wnioski dotyczą naukowej oceny reakcji na przepisy, które wzbudziły ogromny sprzeciw i kontrowersje wśród partii opozycyjnych w Turcji, międzynarodowych instytucji zajmujących się prawami człowieka oraz niezależnymi organizacjami wspierającymi te prawa.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":"117 4","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139146275","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Rodzina i wiara w życiu mężczyzn osadzonych","authors":"M. Brzeziński","doi":"10.14746/tim.2023.34.2.11","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2023.34.2.11","url":null,"abstract":"Rodzina i wiara mimo dokonujących się szybkich zmian społecznych wciąż według wielu badań stanowią podstawowe wartości w życiu człowieka, przynajmniej w sensie deklaratywnym. Podczas swoich spotkań w z osadzonymi odbywającymi karę pozbawienia wolności w różnych zakładach karnych temat wartości, rodziny, wiary, znaczenia kary i możliwości wykorzystania tego czasu podejmowali Jan Paweł II oraz Franciszek. Posługując się metodą analizy i syntezy tekstów tych dwóch papieży zechcemy ukazać w jaki sposób mówią do osadzonych, oraz w jaki sposób ukazują te wartości, czy mają, a jeśli tak, to jakie mają znaczenie również w sposobie odbywania kary pozbawiania wolności. Chcąc ukazać jakie mają spojrzenie i rozumienie tych wartości sami osadzeni, w tym celu została przeprowadzona przez autora, krótka ankieta wśród mężczyzn odbywających karę pozbawienia wolności, a którzy otrzymali szansę i możliwość studiowania w Centrum Studiów dla Osadzonych przy Areszcie Śledczym w Lublinie, na kierunku nauki o rodzinie. Mamy świadomość, że jest to nieliczna grupa badawcza (obecnie studiuje tam ok. 30 mężczyzn), a większość z nich (ponad 70%) uczestniczyła w badaniu. Analiza tych badań pozwoli na zobaczenie, czy i jeśli tak, to jakie miejsce te wartości zajmują w tej szczególnej grupie społecznej, również w kontekście papieskiego nauczania.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":" 2","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139142525","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Teoretyczne podstawy towarzyszenia rodzinom zastępczym. W stronę rekomendacji metodycznych z punktu widzenia nauk o rodzinie","authors":"Arkadiusz Żukiewicz","doi":"10.14746/tim.2023.34.2.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2023.34.2.2","url":null,"abstract":"Niniejszy artykuł powstał w celu prezentacji teoretycznych i metodycznych filarów działalności społecznej prowadzonej w środowisku rodzicielstwa zastępczego. W toku analizy wykorzystano metodę deskresearch. Badania obejmowały źródła regulacji prawnej, wyniki zrealizowanych eksploracji terenowych (własnych i obcych) oraz wybraną literaturę przedmiotu. W świetle przeprowadzonych badań można stwierdzić, że kategoria towarzyszenia wymaga dalszego namysłu oraz naukowych badań ukierunkowanych na sferę działalności wspomagającej rodziny zastępcze w ich codziennej służbie.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":" 21","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139142548","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Dojrzali czy niedojrzali? Dojrzałość nupturientów do zawarcia sakramentalnego związku na podstawie badań pilotażowych w archidiecezji poznańskiej","authors":"Hubert Pilarczyk","doi":"10.14746/tim.2023.34.2.25","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2023.34.2.25","url":null,"abstract":"Celem prezentowanego artykułu pt. „Dojrzali czy niedojrzali? Dojrzałość nupturientów do zawarcia sakramentalnego związku na podstawie badań pilotażowych w Archidiecezji poznańskiej” było przedstawienie wyników badań dotyczących poziomu dojrzałości narzeczonych, ze szczególnym uwzględnieniem wymagań stawianych kandydatom przygotowującym się do zawarcia sakramentalnego małżeństwa w Kościele katolickim. Do opisu kondycji nupturientów zastosowano metodę analityczno-syntetyczną treści, dotyczącej dojrzałości do małżeństwa oraz przeprowadzono badania ankietowe wśród osób uczestniczących w katechezach przedmałżeńskich w wybranych ośrodkach Archidiecezji Poznańskiej. Tekst zwraca uwagę na różne aspekty dojrzałości, takie jak dojrzałość prawna, fizyczna, psychologiczna i religijna. Przedstawione analizy wykazały, że większość badanych narzeczonych posiadała poziom dojrzałości umożliwiający zawarcie sakramentalnego małżeństwa, zgodnie z wymaganiami prawa kanonicznego. Jednocześnie duża grupa badanych wykazywała duże deficyty w dojrzałości osobowej i religijnej. Opisana sytuacja może rzutować na późniejsze relacje małżeńskie i jakość małżeńskiego dobrostanu. Prezentowany tekst stanowi podwaliny pod rozwój duszpasterstwa nupturientów - wskazuje na obszary wymagające szczególnej uwagi ze strony duszpasterzy, takie jak rozwijanie poziomu dojrzałości religijnej, co może pomóc narzeczonym w budowaniu mocnych i trwałych małżeństw, opartych na wartościach sakramentalnych oraz wsparcie ich o pomoc kompetentnych ekspertów z dziedziny psychologii i życia rodzinnego. Treści zawarte w artykule stanowią ważny wkład w dyskusję na temat dojrzałości narzeczonych do zawarcia sakramentalnego związku oraz roli Kościoła katolickiego i duszpasterzy w kształtowaniu poziomu dojrzałości narzeczonych.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":" 8","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139143006","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Duszpasterskie towarzyszenie narzeczonym i młodym małżonkom w Kościele katolickim według najnowszego dokumentu Dykasterii ds. Świeckich, Rodziny i Życia na tle dotychczasowej praktyki duszpasterskiej i dokumentów Magisterium","authors":"Paweł Gałuszka, M. Dej","doi":"10.14746/tim.2023.34.2.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2023.34.2.12","url":null,"abstract":"Przedmiotem artykułu jest refleksja nad duszpasterskim towarzyszeniem osobom przygotowujących się do zawarcia ślubu w Kościele katolickim proponowanym w najnowszym dokumencie Drogi wtajemniczenia katechumenalnego do życia małżeńskiego z 2023 r. Dokonana ona została na tle dotychczasowych dokumentów Magisterium oraz praktyki duszpasterskiej w zakresie przygotowania do sakramentu małżeństwa na przestrzeni ostatniego stulecia. Dla zrealizowania tak postawionego celu przeprowadzono analizę dokumentów Kościoła powszechnego, a także dokumentów Konferencji Episkopatu Polski odnoszących się do tego zagadnienia, przeanalizowano ponadto wypowiedzi poszczególnych papieży. Sobór Watykański II przyniósł istotną zmianę w spojrzeniu na sakrament małżeństwa. Konsekwencją refleksji soborowej były późniejsze wytyczne dotyczące sposobu przygotowania narzeczonych zawarte w adhortacji Familiaris consortio Jana Pawła II. Najnowszy dokument Dykasterii ds. Świeckich, Rodziny i Życia powstały po publikacji adhortacji Amoris laetitia papieża Franciszka, proponuje zmiany w towarzyszeniu narzeczonym i młodym małżonkom. W myśl założeń tego dokumentu powinno być ono realizowane poprzez drogę wtajemniczenia katechumenalnego, której pierwszym celem jest przybliżenie narzeczonych do Kościoła i rozbudzeniem wiary, a dopiero drugim bezpośrednie przygotowanie do ślubu.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":" 38","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139144072","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}