Teologia i Moralność最新文献

{"title":"Duszpasterz wobec wspomaganego samobójstwa","authors":"Jan Orzeszyna","doi":"10.14746/tim.2023.34.2.5","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2023.34.2.5","url":null,"abstract":"Jeszcze nie tak dawno, bo niespełna pół wieku temu, odmawiano katolickiego pogrzebu osobom, które dopuściły się samobójstwa. Dzisiaj natomiast w krajach, w których jest zalegalizowana lub tolerowana eutanazja, a zwłaszcza tzw. wspomagane samobójstwo, pojawia się zupełnie nowy problem duszpasterski. Zdarza się mianowicie, że osoby, które decydują się na wspomagane samobójstwo, proszą jednocześnie, aby przy ich śmierci był obecny kapłan. Niektórzy nawet zwracają się z prośbą o udzielenie im sakramentu namaszczenia chorych, zanim zażyją śmiercionośny preparat. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na problem postawy duszpasterza wobec wspomaganego samobójstwa. Najpierw zostaną przybliżone społeczno-kulturowe uwarunkowania sprzyjające eutanazji, następnie dokonane rozróżnienie jej od wspomaganego samobójstwa. Dalej będzie przedstawione stanowisko Kościoła katolickiego w sprawie udzielania sakramentów osobom, które zdecydowały się na dobrowolne skrócenie sobie życia. Wnioski z analizy prowadzą do wyjaśnienia, jak należy rozumieć duszpasterskie towarzyszenie osobom rozważającym wspomagane samobójstwo.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":" 15","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139142114","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Apostolat mężczyzny w rodzinie","authors":"Mariusz Janas","doi":"10.14746/tim.2023.34.2.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2023.34.2.4","url":null,"abstract":"W artykule przybliżono istotę zagadnienia apostolatu mężczyzny w rodzinie. Jego podstawy mają uzasadnienie teologiczne w posłannictwie Chrystusa oraz treści sakramentalnej przysięgi małżeńskiej. Autor wskazuje na formy apostolatu oraz zwraca uwagę na potrzebę formacji mężczyzny w kontekście rosnącego w siłę tzw. „ruchu męskiego” w Kościele oraz zjawiska „braku ojca”. Dlatego wyjaśnianie na nowo sensu apostolatu w rodzinie oraz podjęcie troski o współczesnego mężczyznę, męża i ojca jest niezwykle istotne z punktu widzenia teologii pastoralnej oraz duszpasterstwa. W badaniach  dotyczących problematyki apostolatu mężczyzny w rodzinie zastosowana została metoda analizy oraz interpretacji tekstów biblijnych, kościelnych dokumentów, a także publikacji teologicznych i pozateologicznych. Wykorzystana została również metoda dedukcji w odniesieniu do poruszonego zagadnienia. Metoda obserwacji pomogła w usystematyzowaniu i ocenie zjawiska apostolskiego zaangażowania męża i ojca.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":" 4","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139143118","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Moral Reorientation through the Emulation of Christ in the Teachings of Joseph Ratzinger – Pope Benedict XVI","authors":"Marek Kluz","doi":"10.14746/tim.2023.34.2.13","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2023.34.2.13","url":null,"abstract":"The aim of this publication is to outline a moral reorientation through the emulation of Christ based on the teachings of Josef Ratzinger – Benedict XVI. The study used the method of source analysis and synthesis of the researched content, which provided an insight into the fundamental thoughts of Joseph Ratzinger – Benedict XVI. In a contemporary society which is undergoing dehumanisation, individuals who are receptive to values can often become disoriented and struggle to find their rightful place in the world. Therefore the moral state of modern humanity requires a fundamental change. An individual capable of providing healing to human beings challenged in their development, and reinstating a sense of purpose to their existence on Earth is needed. Responding to the demands of the modern era, Pope Benedict XVI identifi ed Christ as the cornerstone for the conversion of human hearts and minds. The relationship with Christ, which is central to the concept of emulation, is essential for being a genuine Christian. Emulating Christ within the temporal continuum of a Christian’s life necessitates addressing personal problems and the surrounding reality through the lens of the Gospel’s principles.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":" 4","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139144474","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Spotkania Małżeńskie jako droga rozwoju małżonków – na podstawie przeglądu wybranej literatury oraz badań własnych","authors":"K. Stankiewicz, A. Kochan","doi":"10.14746/tim.2023.34.2.19","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2023.34.2.19","url":null,"abstract":"Spotkania Małżeńskie jako stowarzyszenie katolickie, oferujące  rekolekcje dla małżeństw, od wielu lat wspiera małżonków na ich wspólnej drodze, oferując im narzędzia z zakresu efektywnej komunikacji małżeńskiej, opierające się na doświadczeniu współpracy z łaską Bożą wypływającą z mocy sakramentu małżeństwa. W artykule przedstawiono wyniki badań, których przedmiotem było znaczenie Spotkań Małżeńskich dla rozwoju małżonków – zarówno w wymiarze małżeńskim, jak też indywidualnym. Celem badań było poznanie tego rozwoju w kontekście zaangażowania małżonków w katolickiej wspólnocie. Wzięli w nich udział animatorzy prowadzący rekolekcje. Wykorzystano metodę wywiadu otwartego pogłębionego w ramach jakościowej strategii badań. Wyniki pozwoliły na sformułowanie wniosków dotyczących funkcjonowania w związku i rozwoju małżonków zaangażowanych w Spotkaniach Małżeńskich. Badania pokazały, jak pomocna dla związku może być znajomość zasad i codzienne praktykowanie efektywnej komunikacji interpersonalnej, prowadzonej zgodnie z zasadami otwartości, poszanowania i akceptacji drugiej osoby, powiązanej z rozumieniem małżeństwa wypływającym z nauki Kościoła. Niezwykle istotny okazał się również kontakt z innymi małżeństwami oraz wymiana doświadczeń dotyczących przeżywanych trudności i kryzysów w relacji oraz sposobów radzenia sobie z nimi. Wyniki badań stały się punktem wyjścia do sformułowania rekomendacji w zakresie duszpasterstwa małżeństw.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":" 5","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139145490","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Transformation(en) als Gegenwartserfahrung(en) der pastoralen Situation in Deutschland","authors":"S. Kießig","doi":"10.14746/tim.2023.34.2.15","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2023.34.2.15","url":null,"abstract":"Mit dem Begriff der Transformation werden die sichtbaren Veränderungen in Gesellschaft und Kirche in Deutschlands charakterisiert. Der Beitrag gibt eine Einführung in ein Verständnis von Transformation und zeigt, in welchen (exemplarischen) pastoralen Herausforderungen diese sich konkret zeigen. Es wird verdeutlicht, dass eine Transformation nur über eine innere Haltungsänderung vollzogen werden kann, für die der Aufsatz pastorale Möglichkeiten nennt.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":"95 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139146329","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Utrata dziecka w okresie prenatalnym. Aspekt społeczno-moralny","authors":"Aleksandra Kłos-Skrzypczak","doi":"10.14746/tim.2023.34.2.8","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2023.34.2.8","url":null,"abstract":"W artykule zwrócono uwagę na ważny aspekt życia społecznego, jakim jest utrata dziecka w okresie prenatalnym. Dla kobiet poronienie jest doświadczeniem trudnym, bolesnym, niosącym obciążenie emocjonalne również dla najbliższych. Celem artykułu jest podkreślenie, jak ważne jest uwrażliwienie społeczeństwa na kwestie śmierci dziecka w okresie prenatalnym. Istotna jest swego rodzaju „mentalna rewolucja” wobec podejścia do tematu poronienia, pochówku dzieci zmarłych przed narodzeniem, jak również kwestii przeżywania żałoby. Na poczet niniejszego opracowania przeprowadzono jakościowe badania empiryczne: przeanalizowano dokumenty z kartoteki cmentarnej parafii św. Józefa w Katowicach, na terenie której znajduje się grób dzieci utraconych.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":" 18","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139143332","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Jest nadzieja, bo jest Niepokalana, red. Bogdan Kulik MSF, wydawnictwo Bernardinum, Pelplin 2023, s. 240","authors":"Henryk Sławiński","doi":"10.14746/tim.2023.34.2.21","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2023.34.2.21","url":null,"abstract":"Przedmiotem badań jest kult Niepokalanej będącej uosobieniem teologicznej cnoty nadziei; szczególnie uwzględniono sanktuarium maryjne w Górce Klasztornej, gdzie w 1079 roku doszło do najstarszego na ziemiach polskich objawienia Matki Bożej. Celem opracowania jest syntetyczne omówienie treści tekstów naukowych zamieszczonych w publikacji Jest nadzieja, bo jest Niepokalana. Do osiągnięcia celu zastosowano metodę analizy treści tekstów oraz metodę syntezy. Przeprowadzone badania pozwalają na przedstawienie wniosków: Górka Klasztorna jest miejscem najstarszego na ziemiach polskich objawienie Matki Bożej, a wzniesione tam sanktuarium powierzone zostało w 1923 roku duszpasterskiej trosce Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny, założonego w 1895 roku w Grave w Holandii przez Sługę Bożego, ks. Jana Berthiera (1840-1908). Działalność misjonarzy w Górce Klasztornej w ciągu stu lat odbywała się w kontekście dramatycznych wydarzeń XX wieku. Kult Maryi ma podstawy biblijne i liturgiczne. Niepokalana jest obrazem nowego człowieka. Jej osoba i udział w dziele zbawienia jest treścią kazań i nauczania wybitnych teologów i duszpasterzy, co przedstawiono na przykładzie Antoniego z Padwy, Jana Berthiera, Józefa Kentenicha. W ikonografii chrześcijańskiej znane są charakterystyczne typy przedstawień Maryi, które zostały omówione na przykładach wybranych obrazów. Podana została też teologiczna interpretacja obrazu z Górki Klasztornej. Niepokalana jest ważnym fundamentem nadziei chrześcijańskiej i wzorem do przedstawienia w katechezie dla dorosłych na tematy życia wiecznego i zagadnień eschatologicznych.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":" 38","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139144786","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Profilaktyka samobójstw jako wyraz afirmacji życia","authors":"Adam Czabański","doi":"10.14746/tim.2023.34.2.6","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2023.34.2.6","url":null,"abstract":"Przedmiotem badań jest zjawisko profilaktyki samobójstw w Polsce. Celem pracy jest pokazanie, że profilaktyka samobójstw jest wyrazem afirmacji życia. W ramach badań dokonano analizy dostępnej literatury naukowej opisującej nowe formy profilaktyki zachowań samobójczych reprezentujące postawę afirmacji życia. Poddane analizie publikacje naukowe dowodzą, że afirmacja życia jest podstawową właściwością ludzi i instytucji działających w systemie profilaktyki samobójstw. Wypracowanie postawy afirmacji życia przyczynia się do zwiększenia skuteczności poszczególnych form profilaktyki samobójstw.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":"106 s1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139147057","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Poznać kochając, kochać poznając prawdziwą rzeczywistość","authors":"Jadwiga Clea Moreno-Szypowska","doi":"10.14746/tim.2023.34.2.20","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2023.34.2.20","url":null,"abstract":"Krzysztof Stachewicz, Doświadczyć prawdziwej rzeczywistości. Prolegomena do filozofii mistyki: T. 1. Filozofia doświadczenia mistycznego (ss. 396) i T. 2. Człowiek wobec doświadczenia mistycznego (ss. 245), Wyd. Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Teologiczny, Poznań 2019. Artykuł poświęcony książce Krzysztofa Stachewicza Doświadczyć prawdziwej rzeczywistości. Prolegomena do filozofii mistyki: T. 1. Filozofia doświadczenia mistycznego i T. 2. Człowiek wobec doświadczenia mistycznego, wnikliwie omawia wieloletnie badania poznańskiego profesora, który jest jednym z niewielu polskich badaczy mistyki z punktu widzenia filozofii. Te dwa terminy – mistyka i filozofia – wydawać się mogą trudne do adekwatnego powiązania, nie mniej jednak od zarania dziejów idą w parze, czego dowodem jest choćby myśl Pitagorasa i jego uczniów. Krzysztof Stachewicz szczegółowo i przystępnie opisuje przebieg dziejów filozofii, głównie zachodniej, lecz nie tylko, skupiając się na tym, jak  przeżyte przez myślicieli doświadczenia mistyczne wpłynęły na ich obraz świata. Czytając tą pracę, wyłania się obraz empirycznego doznania transcendencji, nie zawsze o zabarwieniu konfesyjnym, czasami – ku zaskoczeniu – laickim, które modyfikuje filozoficzną percepcję rzeczywistości. Stachewicz najpierw dokładnie podaje, co rozumie przez omawiane pojęcia: doświadczenie, mistykę oraz filozofię, by uniknąć niejasności, którymi obleczone są w szczególności pierwsze dwa terminy. Rozumiejąc doświadczenie jako drogę do poznania prawdziwej rzeczywistości, zaś mistykę jako nastawienie pełne miłości, a filozofię jako ukochanie prawdy objawiającej się w rzeczywistości, autor śledzi tą kompilację w rozważaniach tak różnych filozofów jak starożytny Platon i XX-wieczny Bernarda Russella. Traktując filozofię w znaczeni szerszym, a więc także włączając w nią literatów, kreśli tok rozmyślań bądź doznań m. in. św. Jana od Krzyża i Georges’a Bataille’a. Nie ograniczając się do najbliższej nam kultury, badacz wyrusza na poszukiwanie tej rzeczywistości w innych kręgach: hinduizmie – skupiając się na Ramakrishnie; do buddyzmu i Buddy; judaizmu w odsłonie Filona z Aleksandrii; oraz islamu z postacią Abu Hamida al-Ghazali. Całość pracy stanowi głębokie studium historii filozofii mistyki, której pionierem w Polsce jest Krzysztof Stachewicz, zaś recenzowana książka – to jedno z pierwszym takich przedsięwzięć na skalę światową.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":"96 5","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139146290","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Postawy Polaków wobec aborcji w latach 1989-2023","authors":"Maciej Gębka","doi":"10.14746/tim.2023.34.2.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2023.34.2.10","url":null,"abstract":"W artykule zaprezentowano zarejestrowane na przestrzeni lat zmiany w podejściu Polaków do aborcji. W pierwszej części przedstawiono stosunek ogółu respondentów do tego zagadnienia, w drugiej skupiono się na opiniach ludzi młodych. Polacy przez ponad dwie dekady stawali się coraz mniej przychylni aborcji, jednakże od roku 2016, kiedy problem aborcji po raz kolejny stał się przedmiotem sporów prawnych, politycznych i społecznych, odsetek przeciwników aborcji zaczął powoli spadać. W ostatnim okresie młodzi ludzie podchodzą do problemu aborcji bardziej liberalnie niż ogół respondentów, równocześnie wzrósł wśród młodych ludzi – a w szczególności wśród kobiet – odsetek deklaracji poglądów lewicowych. Przedmiot badań naukowych: postawy Polaków wobec aborcji; cel: prezentacja i analiza przemian stosunku Polaków do aborcji; metoda: analiza danych zastanych.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":" 44","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139143986","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}