Turkiyat Arastirmalari Dergisi-Journal of Studies in Turkology最新文献

{"title":"Cumhuriyetin Kurucu Neslinden Bir Öğretmen Portresi Rifat Rami (Arıncı)","authors":"Mustafa ARIKAN","doi":"10.21563/sutad.1378443","DOIUrl":"https://doi.org/10.21563/sutad.1378443","url":null,"abstract":"Türkiye Cumhuriyeti, Osmanlı Devleti’nin son yüzyılı şartlarının ve özellikle on yıllık savaş sürecinin ortaya çıkardığı bir neticedir. On dokuzuncu yüzyılın son yıllarında doğanlar bu tarihin şahidi ve bazıları kahramanları olmuşlardır. Rifat Rami (Arıncı) bu nesilden bir şahsiyettir. Birinci Dünya Savaşı sebebiyle tahsili yarım kalmış, esaret hayatı yaşamış, Mütarekeden sonra memleketi Çorum/İskilip’te Millî Mücadele’ye hizmet etmiştir. Sakarya Savaşı’nın hemen sonrasında o bir öğretmendir. Cumhuriyetin ilanından sonra ihtiyaç olan yeni nesilleri yetiştirmek ve vatandaş kimliği oluşturmak için sadece mektep ortamında değil; Türk Ocağı ve Halkevleri gibi kurumların çatısı altında faaliyetlerde bulunmuştur. Yayımlanmasında büyük emeğinin olduğu Kurtuluş Yolu adlı dergide eğitim/öğretime dair yazılar kaleme almış, şiirler yazmıştır. Cehalet ve taassupla mücadele etmiş, öğretimde birliği savunmuş, mektep ve kütüphanenin önemine dikkat çekmiştir. Halkevindeki faaliyetleri ile bölgenin tarihine, dil ve edebiyatına katkı sağlamıştır. Erken Cumhuriyet yıllarında, halkın içinden birisi, bir aydın ve bir öğretmen olarak omuzlarına yüklenmiş vazifeyi idrak etmiş ve yerine getirmeye çalışmıştır. Bu araştırmanın ortaya çıkmasına, kendisinin oluşturduğu ve ailesinin muhafaza ettiği belge, yazı ve fotoğraflar da özgün bir katkı sağlamıştır.","PeriodicalId":41528,"journal":{"name":"Turkiyat Arastirmalari Dergisi-Journal of Studies in Turkology","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135054075","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Ferheng-i Şuʿûrî'de Yer Alan Çağatay Türkçesine Ait Söz Varlığı -Fiiller-","authors":"Muhsin Uygun, Fatih Numan Küçükballi","doi":"10.21563/sutad.1347167","DOIUrl":"https://doi.org/10.21563/sutad.1347167","url":null,"abstract":"Ferheng-i Şuʿūrî; 17. yüzyılda, Osmanlı sahasında, Şuʿûrî Hasan Efendi tarafından Farsça-Türkçe sözlük geleneği doğrultusunda oluşturulmuş bir eserdir. Farsça madde başı olarak yer alan sözcükler açıklanmış, anlam verildikten sonra sözcüğün Arapça, Osmanlı Türkçesi ve Çağatay Türkçesindeki karşılıkları gösterilmiştir. Sözlük bu özelliğiyle büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada eserde yer alan fiiller üzerinde durulmuştur. İlk olarak Çağatay Türkçesine ait olduğu ifade edilen fiiller taranıp listelenmiş, ardından bu fiillerin Çağatay Türkçesi sözlüklerinde var olup olmadığı, var ise hangi anlamlara sahip olduğu, ses ve anlam değişimine uğrayıp uğramadığı gibi hususlar ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın Çağatay Türkçesi araştırmalarına ve söz varlığı çalışmalarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.","PeriodicalId":41528,"journal":{"name":"Turkiyat Arastirmalari Dergisi-Journal of Studies in Turkology","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68226186","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Pakistanlı ve Hindistanlı Seyyahların Seyahatnamelerinde Konya Kültürü","authors":"Recep Durgun","doi":"10.21563/sutad.1347348","DOIUrl":"https://doi.org/10.21563/sutad.1347348","url":null,"abstract":"Urdu edebiyatında seyahatname türü her ne kadar yeni bir tür olsa da son asırda hatırı sayılır bir birikime sahiptir. Seyahatnameler seyahat edilen bölge ilgili önemli bir bilgi kaynağıdır. Bu eserler kültürler arası etkileşimde de önemli bir rol oynamaktadır. Pakistanlı ve Hindistanlı seyyahların XX. yüzyılda Türkiye’ye olan ilgileri artmıştır. Pakistan ve Hindistan’dan gelen seyyahların çoğu İstanbul’dan sonra en çok Konya’yı ziyaret etmişlerdir. Bunun en önemli sebebi Mevlana Celaleddin Rumi’ye olan sevgi ve bağlılıklarıdır. Bu seyyahların Konya’yı ziyaretinin temel amacı Rumi’nin türbesinin ziyaret ederek sevap kazanmaktır. Dolayısıyla Pakistanlı ve Hindistanlı seyyahların Türkiye seyahatnamelerinin Konya bölümleri Konya’nın coğrafi konumu, ekonomik, siyasi ve kültürel yapısı hakkında bilgi aktarmalarının yanında Mevlana ve Mevlevilik ile ilgili bilgileri içermesi açısından da önemli kaynaklardır. Teknolojik gelişim, seyahat araçlarının çeşitliliği sonucu seyahatlerin kolaylaşması, ticari faaliyetlerdeki çeşitlilik, düzenlenen ilmi kongrelerin yaygınlaşması ülkeler arasındaki insani hareketliliği artırmıştır. Buna paralel olarak Hindistan ve Pakistan’dan da Türkiye’ye gelen kişi sayısı artmıştır. Bunun doğal sonucu olarak seyahatnameler de artmıştır.","PeriodicalId":41528,"journal":{"name":"Turkiyat Arastirmalari Dergisi-Journal of Studies in Turkology","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47086200","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Konya Kemaliye/Küçük Karatay Medresesi Üzerine Bir Restitüsyon Denemesi","authors":"Ahmet Yavuzyilmaz, Zekeriya Şi̇mşi̇r","doi":"10.21563/sutad.1347317","DOIUrl":"https://doi.org/10.21563/sutad.1347317","url":null,"abstract":"Geçmişi Neolitik döneme kadar geriye giden Konya birçok medeniyete ev sahipliği yapmış Anadolu’nun kadim şehirlerinden biridir. 1075 yılında Kutalmış oğlu Süleyman Şah tarafından fethedilen şehir Anadolu Selçuklularının baş şehri olmuştur. Selçuklu hâkimiyeti sırasında şehir başta sultan ve ailesi olmak üzere devlet adamları, varlıklı kimseler tarafından imar edilerek bir Türk-İslam şehri hüviyetine bürünmüştür. Başta cami ve mescitler olmak üzere, kervansaraylar, türbeler, hamamlar, medreseler, hankâhlar gibi çok sayıda eserler yaptırmışlar ve bunları zengin vakıflarla desteklemişlerdir. Bu yapılar içerisinde Selçukluların eğitime verdiği önemin bir göstergesi olarak da başkent Konya olmak üzere Sivas, Kayseri, Antalya, Sinop gibi şehirlerde çok sayıda medreseler yaptırmışlardır. Medreselerin birçoğu zaman içerisinde ya yıkılmış ya da yıktırılarak ortadan kaldırılmıştır. Araştırmaya konu olan Küçük Karatay Medresesi de ne yazık ki ortadan kalkan diğer Selçuklu Medreseleri gibi aynı kaderi yaşamıştır. Günümüze sadece bir bölümü kalan Küçük Karatay Medresesi’ni mevcut bâkiyeleri, eldeki fotoğraflar ve çeşitli yayınlarda yer alan bilgilerden hareketle özgün plan şeması tespit edilmeye çalışılacaktır. Böylece medresenin mimari ve tezyinat açısından Selçuklu Dönemi eğitim yapıları içerisindeki yeri ortaya konulacaktır.","PeriodicalId":41528,"journal":{"name":"Turkiyat Arastirmalari Dergisi-Journal of Studies in Turkology","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68225858","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"1946 General Elections: The Case of Adana (Seyhan)","authors":"Sevilay ÖZER","doi":"10.21563/sutad.1378785","DOIUrl":"https://doi.org/10.21563/sutad.1378785","url":null,"abstract":"7 Ocak 1946’da Demokrat Parti (DP)’nin kuruluşu, Türk demokrasi tarihi açısından yadsınamayacak bir önem taşır. II. Dünya Savaşı’nı demokrasi cephesinin kazanmasının etkisiyle savaş yıllarında olgunlaşan muhalif hareket, 1946 yılında DP’nin kurulmasıyla sonuçlanmıştır. 1945 yılında Milli Kalkınma Partisi kurulmuş olsa da gerçek anlamda iktidara alternatif bir muhalefet partisi olma özelliğini yakalayamaz. 1947 yılında yapılacak olan genel seçimlerin 1946 yılına çekilmesi iktidar-muhalefet ilişkilerini gerginleştirirken, 21 Temmuz 1946’da gerçekleşen bu seçimlerin “şaibeli” seçimler olarak öne çıkması, siyasi hayatta daha büyük tartışmaları beraberinde getirmiştir. Tüm bu tartışmalara rağmen 1946 Genel Seçimleri Türk demokrasisi adına bir dönüm noktasıdır. 5 Haziran 1946 tarihinde kabul edilen yeni seçim kanunu ile tek dereceli olarak yapılan seçimlerde açık oy gizli sayım, liste usulü çoğunluk sistemi uygulanmıştır. Oldukça hareketli bir siyasi atmosfer içerisinde gerçekleşen seçimler hem seçmen hem de partiler adına önemli bir deneyimdir. DP bu seçimlerde uygulanan usulsüzlükleri muhalefette kaldığı süre zarfında sıklıkla dile getirdiği gibi 1950 Genel Seçimleri öncesi seçim meydanlarına da taşımıştır. Çalışmamızda Adana özelinde 1946 Genel Seçimlerinin uygulanış süreci; seçim çalışmaları, partilerin birbirleriyle olan rekabeti ve seçim sonuçları irdelenmeye çalışılmıştır.","PeriodicalId":41528,"journal":{"name":"Turkiyat Arastirmalari Dergisi-Journal of Studies in Turkology","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136368805","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"КАРС ДИАЛЕКТІСІНДЕГІ ДЫБЫС ЖӘНЕ ПІШІН ТҰРҒЫСЫНАН АРХАИКАЛЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕР","authors":"Alper Bahti̇yaroğlu","doi":"10.59358/ayt.1299874","DOIUrl":"https://doi.org/10.59358/ayt.1299874","url":null,"abstract":"Kars, tarihî ve kültürel olarak köklü bir geçmişe sahiptir. Dil ve kültür açısından eski Türkçenin izlerini dil özelliklerinde ve söz varlığında yaşatan en zengin ağız gruplarındandır. Bu sebeple bütün Anadolu ağızlarında olduğu gibi Kars ağızlarında da standart Türkçeden farklı olarak Türk boylarının ağız özelliklerinin etkisi ile veya çeşitli sebeplerle kullanımına devam edilen birçok arkaik unsurun varlığı da dikkati çekmektedir. Söyleyişte karşımıza çıkan bu arkaik unsurlar, zaman içerisinde ya kullanımdan düşmüş ya da bölgesel olarak belli ağız gruplarıyla sınırlı kalmıştır. \u0000Bu çalışmada Doğu Grubu Ağızlarından biri olan Kars ağızlarında ses ve şekil özellikleri bakımından Eski Türkçenin ve tarihî Türk lehçelerinin yansımaları üzerinde durulmuştur. Hem Eski Anadolu Türkçesinin hem de Doğu ve Kıpçak lehçelerinin etkisinin görüldüğü Kars ağızlarıyla ilgili yapılmış olan derleme çalışmalarından ve günlük hayatta kullanılan ağız özelliklerinden hareketle tespit ettiğimiz çeşitli ses ve şekil özellikleri tarihî lehçelerdeki kullanımlarına da yer verilerek tanıklarıyla gösterilmeye çalışılmıştır. \u0000Bu açıdan Kars ağızlarına bakıldığında “d > ≠, p > f, b > m” gibi Türkçenin ünsüz seslerinin doğal eğilimi olan açıklık derecesini arttırma yönlü olarak süreksiz seslerden sürekli seslere doğru bir değişimle arkaik ses özelliklerinin; “+n+Ø / +nı, gUçI” gibi bazı eklerin tarihî devirlerdeki biçimleriyle aynen kullanımlarının yanı sıra “ qına > ginAn, günen, yInAn, nen; mAzAm > mAnAm, mArAm; IpdIr > IfdIr > IfdI” gibi bazı eklerin de farklı kullanımlarıyla arkaik şekil özelliklerinin devam ettirildiği görülmektedir.","PeriodicalId":41528,"journal":{"name":"Turkiyat Arastirmalari Dergisi-Journal of Studies in Turkology","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"79285894","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"KAZAK VE TÜRK ÖĞRENCİLERİN TÜRK KÜLTÜRÜNE İLİŞKİN FARKINDALIKLARI ÜZERİNE BİR DURUM ÇALIŞMASI","authors":"Fahri Temizyürek, Erol Barin, Özlem Baş","doi":"10.59358/ayt.1289392","DOIUrl":"https://doi.org/10.59358/ayt.1289392","url":null,"abstract":"Bu makalede Türk Kültür coğrafyasında yer alan iki ülkenin (Türkiye ve Kazakistan) üniversite öğrencilerinin Türk kültürü hakkındaki farkındalıkları ele alınmıştır. Araştırma ortak kültür mirasımızın iki ülke gençlerince nasıl algılandığını ortaya koyması bakımından önem taşımaktadır. Bu minvalde araştırma problemi; “Kazakistanlı ve Türkiyeli öğrencilerin Türk kültürü hakkındaki farkındalıkları nasıldır?”sorusudur. Bu araştırma nitel araştırma modelinde bir durum çalışması olarak tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu gönüllü olarak katılımcı olan 24 Kazak Türk’ü öğrenci ile 24 Türk üniversite öğrencisidir. Öğrenciler amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme esas alınarak araştırmaya dâhil edilmiştir.Bu araştırmada görüşme yöntemi kullanılmıştır. Bunun için araştırmacılar tarafından Görüşme Formu Yaklaşımı doğrultusunda bir görüşme formu hazırlanmıştır. Elde edilen veriler elle analiz edilerek MAXQDA nitel analiz programında görselleştirilmiştir. \u0000 \u0000Kazak ve Türk öğrencilerin Türk kültürüne ilişkin farkındalıkları üzerine yapılan bu araştırmanın verilerinden elde edilen bulgular üç tema etrafında toplanmıştır. Bu temalar : (1) Türk kültürüne ait ögeler, (2) Türk kültüründe yaşam tarzı, (3) Türkçenin sözlü ve yazılı ürünleridir.Her iki gruptaki katılımcılarda Türk kültürü denince ilk akla gelen kavramların ortak noktası yemek kültürü ve bağımsızlığa verilen önemdir. Katılımcılar özellikle renkler, rakamlar, tamgalar, dinî semboller ve sanat eserleriyle ilgili örnekler vermiştir. Türk kültüründe özel günler vardır, doğum, düğün, ölüm gibi durumlarda bu önemli günlerde (cuması, kırkı gibi…) belirli sosyal paylaşımlar yapılır. Hem Kazak katılımcıların hem de Türk katılımcıların kodları ortak olmakla birlikte Tasau Kesu ve Bel Kuda gelenekleri Kazaklara özgü günlerdir. Bu özel günlerde ve yaşam tarzında sofra kurmak büyük öneme sahiptir. Kodlarda adı geçen yemeklerin kültürümüzce bilinen yemekler olmasının yanı sıra Türkiye’deki farklı bölgelere özgü yöresel yemekler olduğu dikkati çekmektedir. Kazakların Türk mutfağına özgü yemeklerle ilgili verdikleri kodlarda çorbalar dikkati çekmektedir.Türk kültürünün maddi ve manevi unsurları kategorisinde Kazak katılımcılar maddi unsurlarla ilgili ağırlıklı cevaplar verirken Türk katılımcılarda manevi unsurlar ağırlıklı cevaplar vermişlerdir.Ancak Kazak Türklerinde maneviyat açısından ziyaret kültürününtürbelerle bağlantısı düşünüldüğünde maddi ve manevi ögelerbir arada yorumlanmalıdır. Türk destanlarıyla ilgili elde edilen sonuçların coğrafi farklılıklardan kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Orhun abideleri, Türk kültürü için ilk ve en önemli kaynaklardan biridir.Araştırma sonuçları göstermektedir ki araştırmaya katılan Kazaklar Türkiye’deki Türklere nazaran farklı lehçelerde (Kazak Türkçesi, Kırgız Türkçesi, Azeri Türkçesi, Çuvaşça) daha fazla sözcük bilmektedir. Türk lehçeleri arasındaki farklılıkların en önemli sebeplerinden biri katılımcıların farklı siyasî sınırlarda yaşıyor olmalarıdır.","PeriodicalId":41528,"journal":{"name":"Turkiyat Arastirmalari Dergisi-Journal of Studies in Turkology","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"79656490","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Ermeni Meselesinin Ortaya Çıkışı ve İran Basınındaki Yansımaları","authors":"Yakup KAYA","doi":"10.21563/sutad.1378792","DOIUrl":"https://doi.org/10.21563/sutad.1378792","url":null,"abstract":"Uzun bir tarihsel geçmişe sahip olan Ermenilerin menşei ve yaşadıkları coğrafya ile ilgili gerek Ermeni tarihçiler gerekse de diğer tarihçiler arasında herhangi bir ittifak söz konusu değildir. Ermeniler, birçok coğrafyada farklı yönetimlerin hâkimiyetinde yaşamışlardır. Fatih Sultan Mehmet döneminde Ermeniler için Patrikhane kurulmuş, Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman dönemlerinde de fethedilen yerlerdeki Ermeniler, büyük topluluklar halinde İstanbul’a yerleştirilmişlerdir. 1821 yılındaki Rum İsyanından sonra Rumların yerine getirdiği birçok devlet görevi Ermenilere verilmiştir. Ermeniler yaklaşık beş yüz yıl boyunca Osmanlı topraklarında diğer milletlerle barış içerisinde yaşamış ve ‘Millet-i Sadıka’ olarak isimlendirilmişlerdir. 1877-1878 yıllarında yapılan Osmanlı-Rus savaşını Rusya’nın kazanması sonucunda yabancı devletlere Osmanlı topraklarına müdahale etme hakkı tanınmış ve Ermeni meselesi uluslararası bir sorun haline gelmiştir. Bundan sonra Ermenilerin, Osmanlı topraklarında yaptıkları isyanlarda İran Devleti, Ermenileri birçok açıdan desteklemiştir. Hınçak, Taşnak ve Armenakan gibi Ermeni cemiyetleri İran’da örgütlenmişlerdir. İran Hükümeti İran konsoloslukları vasıtasıyla Ermenilerin rahat hareket edebilmeleri ve zor durumda kaldıklarında kaçabilmeleri için İran pasaportu vermiştir. İran basını Ermeni meselesinde yanlı yayınlar yapmıştır. İran basınında Ermeni olayları ile ilgili verilen haberler, Ermenilerin büyük bir katliama uğradıkları şeklinde olmuştur. Bu çalışma ile Ermeni meselesinin ortaya çıkmasıyla beraber yaşanan olayların, İran basınında ele alınış biçimi incelenerek konuyla ilgili yapılacak araştırmalara katkı sunmak amaçlanmıştır.","PeriodicalId":41528,"journal":{"name":"Turkiyat Arastirmalari Dergisi-Journal of Studies in Turkology","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136369908","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Şahin Giray Dönemi’ndeki İsyanlarda Kendi Anlatımlarıyla Karaylar (1777-1783) “Öfke Dininceye Dek Tekrar Saklanmalıyız”","authors":"Deniz Çolak, Derya DERİN PAŞAOĞLU","doi":"10.21563/sutad.1347938","DOIUrl":"https://doi.org/10.21563/sutad.1347938","url":null,"abstract":"Küçük Kaynarca Antlaşması (1774) ile müstakil hanlık statüsü kazanan Kırım Hanlığı 1783 yılındaki Rus ilhakına değin iç çatışmalarla mücadele etmiştir. Kırım Yarımadasının çok etnikli ve çok dinli yapısı bu mücadeleler sırasında oldukça ilgi çekici hikâyelerin ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. İsyanlar ve iç savaşın sürdüğü kargaşa ortamından etkilenen çok dinli Kırım toplumu içinde yaşadıkları acılar ve bunları kaydetmeleri açısından Karaylar öne çıkmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın konusunu da bahsi geçen Karay toplumunun hikâyeleri oluşturmaktadır. \u0000Müstakil Kırım Hanlığı döneminde farklı etnik ve dini gruplar arasında varoluş mücadelesi vermek zorunda kalan ve bu gruplar arasında sıkışan Karay cemaatinin geride bıraktığı kayıtlardan yola çıkılarak hazırlanan çalışmada, isyanlar sırasında yaşanan dramatik olaylar ele alınmış ve bunların nedenleri üzerinde tartışılmıştır. Mevcut literatürde, Şahin Giray dönemindeki isyanlar siyasi olarak ele alınmakla birlikte isyanın toplumsal zemindeki karşılığı ihmal edilmiş bulunmaktadır. Bu eksiklikten yola çıkılarak mevcut çağdaş kaynaklar ışığında Kırımlı Karaylar incelenerek literatüre kazandırılmaya çalışılmıştır.","PeriodicalId":41528,"journal":{"name":"Turkiyat Arastirmalari Dergisi-Journal of Studies in Turkology","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68225751","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Lozan Konferansı’nda Yunan Yakıp-Yıkmaları ve Tamirat Bedeli Tartışmaları","authors":"Temuçin ERTAN","doi":"10.21563/sutad.1378791","DOIUrl":"https://doi.org/10.21563/sutad.1378791","url":null,"abstract":"Birinci Dünya Savaşı’nın ardından imzalanan Mondros Mütarekesi, Müttefik Devletlerin Anadolu’yu işgaline zemin hazırlamıştır. Bu doğrultuda 15 Mayıs 1919’da Anadolu’da başlayan Yunan işgali, Türk ordusunun direnişi ve karşı taarruzu ile son bulmuştur. Nitekim kazanılan askeri zafer diplomatik alanda da karşılığını bulmuş ve öncelikle Mudanya Mütarekesi imzalanmış ardından da Lozan Barış Konferansı toplanmıştır. Yunan ordusunun geri çekilişi sırasında Batı Anadolu’da yaratmış olduğu tahribattan kaynaklı zarar ve Türkiye’ye ödenecek tamirat bedeli konusu ise Lozan’da gündeme gelmiştir. Yunan ordusunun hiçbir sebep yokken geçtiği şehirlere verdiği hasarın bedelini ödemesi gerektiğini düşünen Türk heyeti, savunduğu tezi Lozan Barış Konferansı’nda kabul ettirerek Yunanistan’ının yaptıklarından maddi ve manevi olarak sorumlu tutulmasını sağlamıştır.","PeriodicalId":41528,"journal":{"name":"Turkiyat Arastirmalari Dergisi-Journal of Studies in Turkology","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135286789","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}