{"title":"Establishment of the Art Market in the Context of Ukrainian Historical and Cultural Tradition","authors":"Serhii Rusakov","doi":"10.31648/sw.8330","DOIUrl":"https://doi.org/10.31648/sw.8330","url":null,"abstract":"The origins of the art market in Ukraine are analyzed on the basis of the life of artists, art exhibitions, art salons and creative circles of the 17th - early 20th centuries. The author researches the socio-cultural processes of different periods of Ukrainian culture that influenced the phenomenon of the art market, in particular its educational and commercial aspects. The peculiarity of the art market in Ukraine is connected with the popularization of young Ukrainian artists, the creation of favorable conditions for the realization of their talent, the unification of artistic forces from different Ukrainian regions and on. The art market is considered as a value-semantic space, where works of art are circulated, thanks to which new ideas emerge in the Ukrainian cultural space. The author uses the cultural-historical method, which allows to analyze, describe and generalize the patterns of origin, formation and development of the art market as an important component of socio-cultural evolution of Ukrainian culture. The important role of patronage, which contributed to the development of the Ukrainian art market, is considered. The origin and development of art exhibitions, which gained popularity in the 19th century, despite the long-standing tradition of exhibition activities in Ukraine, are studied. Mobile art exhibitions became a unique phenomenon, which determined the main trend in the fine arts of the last third of the 19th century. The activities of the Taras Shevchenko Scientific Society, which contributed to the creation of a portrait gallery – the largest project related to the fine arts, headed by M. Hrushevsky – are reviewed separately. The author emphasizes that the activities of progressive Ukrainian of art contributed to the creation of many artistic associations, which played an important role in promoting the works of Ukrainian artists, awakening public interest in art.","PeriodicalId":41091,"journal":{"name":"Studia Warminskie","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41946852","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Wkład naukowo-badawczy księdza profesora Radosława Chałupniaka w rozwój katechetyki","authors":"Anna Zellma","doi":"10.31648/sw.7490","DOIUrl":"https://doi.org/10.31648/sw.7490","url":null,"abstract":"Ks. prof. dr hab. Radosław Chałupniak (1967–2020) był wybitnym polskim katechetykiem. Zawodowo związany z uniwersytetem opolskim, współpracowałz różnymi środowiskami naukowymi w Polsce i za granicą (m.in. w Austrii, w Niemczech, na Malcie, we Włoszech, w Czechach). Był pionierem nowoczesnych rozwiązań w zakresie wychowania estetycznego za pomocą arcydzieł malarstwa, zastosowanych w katechezie szkolnej, a przede wszystkim niezwykłym, otwartym, przyjaznym, życzliwym, oddanym Bogu, Kościołowi i każdemu, charyzmatycznym, kreatywnym człowiekiem oraz kapłanem. Jego badania koncentrowały się głównie na katechezie szkolneji katechezie parafialnej. Wiele uwagi poświęcił koncepcjom nauczania religii i katechezy parafialnej w krajach Europy (zwłaszcza w Niemczech) oraz różnym aspektom wychowania religijnego. Dostrzegał i uzasadniał kluczową rolę arcydzieł malarstwaw wychowaniu religijnym dzieci i młodzieży. Zwracał też uwagę na różne aspekty organizacyjne, merytoryczne i metodyczne katechezy w rodzinie, szkole i w parafii. Rozpoznając znaki czasu, w ostatnich latach dociekań naukowych Ksiądz Profesor podejmował również analizy na temat „świata wirtualnego”, który odgrywa ważną rolęw ewangelizacji, katechizacji i wychowaniu młodego pokolenia. W artykule najpierw przedstawiono postać ks. R. Chałupniaka, następnie, na podstawie analizy najważniejszych publikacji Księdza Profesora, ukazano zakres merytoryczny prowadzonych przez niego badań naukowych oraz jego udział w poszukiwaniu kształtu współczesnej katechezy integralnej w różnych środowiskach wychowawczych, zwłaszcza w rodzinie, szkole, parafii. Podkreślono jakościowo i ilościowo imponujący wkład ks. R. Chałupniaka w rozwój polskiej katechetyki integralnej.","PeriodicalId":41091,"journal":{"name":"Studia Warminskie","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44638459","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Omnis enim rei inspectio etymologia cognita planior est. Etymologia w ujęciu Izydora z Sewilli i jej egzemplifikacja w świetle koncepcji i metod współczesnego polskiego językoznawstwa historycznego","authors":"Katarzyna Chmielewska, Violetta Jaros","doi":"10.31648/sw.7535","DOIUrl":"https://doi.org/10.31648/sw.7535","url":null,"abstract":"Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie postaci i dorobku piśmienniczego św. Izydora z Sewilli, a zwłaszcza jego koncepcji etymologii oraz próba jej odczytania w świetle koncepcji i metod współczesnego polskiego językoznawstwa historycznego. Szczegółowe rozważania dotyczą: a) pojęcia i jego rozumienia, b) celu dociekań etymologicznych, c) procedury badawczej. Istotnym założeniem Izydoriańskiej koncepcji etymologii jest przekonanie o wyjątkowej roli języka, który nie tylko umożliwia człowiekowi poznanie świata, lecz odbija także wyższy porządek wszechświata. Zaproponowana przez Sewilczyka i wykorzystywana w jego kompendium procedura wyjaśniania znaczenia wyrazów opiera się przede wszystkim na interpretacji nazw jako wyrażeń pochodnych i polega na budowaniu struktur narracyjnych, w których origo i interpretatio pozwalają określić cechę semantyczną istotną dla vis verbi.","PeriodicalId":41091,"journal":{"name":"Studia Warminskie","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41688778","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Paul K. Moser, Surowość Boga. Religia i filozofia na nowo przemyślane, tłum. Marek Dobrzeniecki, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2021, ss. 318","authors":"K. Jasiński","doi":"10.31648/sw.8338","DOIUrl":"https://doi.org/10.31648/sw.8338","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":41091,"journal":{"name":"Studia Warminskie","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41982150","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Evolution of Youth Protest: Soviet Historiography of Informal Youth Associations in Ukraine","authors":"S. Soroka, O. Faichuk","doi":"10.31648/sw.7453","DOIUrl":"https://doi.org/10.31648/sw.7453","url":null,"abstract":"This article presents a historiographical study of the informal youth associations of Soviet society that is relevant to contemporary sociology. Although informal youth associations in the Soviet Union had always existed, their analysis was only possible after the beginning of “perestroika”. The activation of research beganin 1986–1988. The peak of sociological research on these youth associations, as well as the development of mechanisms to analyse and point in their direction, occurredin 1989–1991. The authors have described the main areas of activity of informal youth associations, as well as how this problem has been addressed by some researchers.","PeriodicalId":41091,"journal":{"name":"Studia Warminskie","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42729113","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Faryzeusze i saduceusze a eschatologiczne groźby Jana Chrzciciela w Mateuszowej narracji 3,7-12","authors":"Z. Żywica","doi":"10.31648/sw.7580","DOIUrl":"https://doi.org/10.31648/sw.7580","url":null,"abstract":"Autor artykułu, analizując Mateuszową perykopę o działalności Jana Chrzciciela (3,7-12), a w niej szczególnie jego mowę przejętą ze źródła Q, dochodzi do wniosku, że w sekcji o działalności Jana (3,1-17), Ewangelista, perykopą 3,7-12, przygotowuje opowiadanie o chrzcie Jezusa (3,13-17). W kontekście całej ewangelicznej narracji Ewangelista wskazuje, już na etapie zapowiedzi Jego przyjścia, największych Jego wrogów oraz Jego eschatologicznego dzieła zbawienia. Są nimi całe religijne elity Synagogi i Świątyni wraz z ich „tradycją starszych’, a wśród nich przede wszystkim faryzeusze i saduceusze jako jej najgorliwsi zwolennicy i egzekutorzy od podległego im ludu. W „tradycji starszych” Mateusz widzi źródło wrogości i fundamentalną przyczynę odrzucenia Jezusa Mesjasza i Syna Bożego. Dlatego w jego narracji zarówno Jan, jak i Jezus wzywają religijne elity do radykalnej metanoi, czyli jej odrzucenia i wejścia na drogę sprawiedliwości, tj. na drogę wypełniania woli Boga przekazywanej teraz przez Jezusa, a później przez zbudowany przez Niego Kościół (4,17.18-22; 9,9; 23,1-12; 28,16-20). Najwyższą racją, która powinna skłonić ich do natychmiastowego wejścia na drogę metanoi jest sąd Boga nad ludem Izraela, a przede wszystkim nad nimi jako jego pasterzami. Dokonuje się on już teraz, w zbawczej działalności Jego Syna i Mesjasza. Tylko przyjęcie daru zbawienia i życie Dobrą Nowiną w zbudowanym przez Niego Kościele dla wszystkich narodów może uchronić ich przed odrzuceniem i pozbawieniem przywileju narodu wybranego oraz godności prawdziwych dzieci Abrahama, przedłużyć w nim możliwość kontynuowania misji Patriarchy – jako „verus Israel”, wzoru bezwarunkowej i szczerej wiary w Boga oraz zawierzenia Jego woli.","PeriodicalId":41091,"journal":{"name":"Studia Warminskie","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45200765","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Nazwiska niemieckie na literę F w księdze chrztów z Reszla z lat 1579–1653","authors":"Marzena Guz","doi":"10.31648/sw.7444","DOIUrl":"https://doi.org/10.31648/sw.7444","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest przedstawienie pochodzenia nazwisk genetycznie niemieckich, ustalenie ich struktury, jeśli są to nazwy derywowane (metoda strukturalistyczna), wskazanie, czy mają swoje warianty (odmianki) w XVI i XVII w., jaka jest przyczyna ich występowania, czy badane nazwiska notowane są jeszcze w XVIII w. na Warmii i w XX w. w dawnym województwie olsztyńskim. Odnośnie do pochodzenia nazwisk to klasyfikacja nazwisk jednomotywacyjnych bazuje częściowo na podziale S. Rosponda (1967: XXVI-XXVIII), ale uległa znacznej modyfikacji. Zasadą podklasyfikacji jest kryterium leksykalno-pochodzeniowe (semantyczno-motywacyjne). Ponadto kierowano się podziałem nazwisk ze względu na etymologię, m.in. ze słownika Duden. Familiennamen. Większość opisanych nazwisk jest niederywowana. Pozostałe nazwiska derywowane są za pomocą sufiksów niemieckich: -er, -l, -ler, -mann, -ner, łacińskiego sufiksu -ius oraz paradygmatycznie formantem -en. Nieliczne nazwiska występują w formie skróconych lub/i spieszczonych imion. Większa część nazwisk jest jednomotywacyjna. Pochodzą one od nazw miejscowości, od nazw zawodów, od imion oraz od przezwisk. Dziewięć nazwisk ma dwie i więcej motywacji. Nieliczne miana mają swoje odmianki. Przyczynami występowania wariantów nazwisk w badanym materiale są: polonizacja, latynizacja, podwajanie spółgłosek bez uzasadnienia, pozostałości po zasadach pisowni w języku wczesno-nowo-wysoko-niemieckim, pochodzenie z języka średnio-dolno-niemieckiego. Do XVIII i XX w. nie przetrwało na Warmii i w dawnym województwie olsztyńskim 18 nazwisk, tj. około dwie trzecie badanego materiału.","PeriodicalId":41091,"journal":{"name":"Studia Warminskie","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49242250","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Analiza porównawcza cech miłości małżeńskiej na podstawie Familiaris consortio i Amoris laetitia","authors":"Renata Pomarańska","doi":"10.31648/sw.7521","DOIUrl":"https://doi.org/10.31648/sw.7521","url":null,"abstract":"W artykule omówiono cechy miłości małżeńskiej na podstawie dwóch adhortacji apostolskich poświęconych małżeństwu i rodzinie. Jedna z nich to Familiaris consortio Jana Pawła II, a druga to Amoris laetitia papieża Franciszka. Akcent został położony na miłość małżeńską, jednak adhortacje odnoszą się do rodziny nieodłącznie związanej z małżeństwem, stąd w artykule pojawia się także ten aspekt. Tekst został podzielony na cztery części. Pierwsza obejmuje biblijno-teologiczną genezę miłości małżeńskiej w papieskich adhortacjach, w drugiej skupiono się na cechach miłości kobiety i mężczyzny w Familiaris consortio, w trzeciej omówiono cechy prawdziwej miłości małżeńskiej w Amoris laetitia, natomiast w czwartej ukazano podobieństwa i różnice w ujęciu cech tej miłości w obu dokumentach.","PeriodicalId":41091,"journal":{"name":"Studia Warminskie","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42122880","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Nawiązania do św. Augustyna w Expositio Symboli Apostolorum Jana z Kwidzyna","authors":"Maria Piechocka-Kłos","doi":"10.31648/sw.7637","DOIUrl":"https://doi.org/10.31648/sw.7637","url":null,"abstract":"W przedłożonym artykule cel badań determinuje łaciński rękopis pisma Expositio Symboli Apostolorum Jana z Kwidzyna (ur. 1343, zm. 1417). Komentarz został napisany między rokiem 1399 a 1401 prawdopodobnie w Kwidzynie. Z punktu widzenia gatunków średniowiecznej literatury jest komentarzem teologiczno-praktycznym. Expositio Symboli składa się z prologu oraz dwunastu artykułów. Dzieło opatrzone jest Tabula. Celem artykułu jest wskazanie w treści średniowiecznego pisma nawiązań do dzieł św. Augustyna i jego myśli, a także źródeł pochodzenia tych nawiązań oraz celu ich wykorzystania. Ustalono, że Jan z Kwidzyna, definiując i wyrażając swoje poglądy teologiczne w Komentarzu stosunkowo często korzystał z fragmentów dzieł i myśli św. Augustyna. W treści manuskryptu istnieje około 80 odniesień do ponad 20 tekstów św. Augustyna w formie cytatów i parafraz. Niniejszy tekst ma innowacyjny charakter. Uzyskane wyniki badań wnoszą duży wkład w rozwój badań nad mediewistyką, poszerzając stan wiedzy na temat Jana z Kwidzyna jako znaczącego średniowiecznego teologa na gruncie polskiej i światowej nauki.","PeriodicalId":41091,"journal":{"name":"Studia Warminskie","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2022-12-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41350545","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}