Tarih Incelemeleri Dergisi最新文献

İPEĞİN SERÜVENİNDE TÜRK TOPLULUKLARININ BELİRGİNLEŞMEMİŞ ROLÜ 土耳其社区在丝绸之路探险中的特殊作用

Tarih Incelemeleri Dergisi Pub Date : 2023-09-01 DOI: 10.18513/egetid.1333311

Hüsnü YÜCEKAYA, Onur ÖZCİMBİT

{"title":"İPEĞİN SERÜVENİNDE TÜRK TOPLULUKLARININ BELİRGİNLEŞMEMİŞ ROLÜ","authors":"Hüsnü YÜCEKAYA, Onur ÖZCİMBİT","doi":"10.18513/egetid.1333311","DOIUrl":"https://doi.org/10.18513/egetid.1333311","url":null,"abstract":"İnsanlığın ipek ile etkileşimi beş bin yıl kadar öteye gider. İpekçilik nesiller boyu tevarüs eden ve büyük bir tecrübe ve bilgi birikimi gerektiren iştigal alanıdır. Dikkatleri çekmemiş olsa da ipek yetiştiriciliğinin yayıldığı alanların Türk topluluklarının yaşadığı ve tarihi istikametlerindeki şehirler olması ilgi çekicidir. Diğer taraftan İpek Yolu’nun başlangıcı ve sistemli ticaretin ortaya çıkması ile ilgili paradigmalar da neden-sonuç ilişkisine bağlı varsayım ve hipotezleri kurgulayabilmek açısından kifayetsiz kalmaktadır. İpek Yolu araştırmalarında ticareti organize eden yetenekli atlı göçebelere atıf vardır. Ancak bozkırın atlı göçebeleri İpek Yolu’nun adeta kayıp oyuncularıdır. Esasında güzergâh; aralarında soy, dil bağları olan ve Orta Asya’nın fiili sahipleri konumundaki sayısız Türk topluluğunun topraklarından geçmekteydi. Türkler ticaret için atalarından devraldıkları iyi bir arka plana sahiptiler. Yerleşik kültürlerin vergilendirilmesi zamanla İpek Yolu ticaretini doğurdu. Çin ile başlatılan at karşılığı ipek ticareti, Türkleri Orta Asya’nın gelmiş geçmiş en zengin göçebeleri haline getirdi. Bunlara rağmen ipeğin serüveninde en az bilinen aktör Türklerdir.","PeriodicalId":40948,"journal":{"name":"Tarih Incelemeleri Dergisi","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136172941","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

OSMANLI DEVLETİ’NDE ÂRIZÎ MEKTEP TATİLLERİ (1875-1920) 论奥斯曼对里兹文本的发展（1875-1920）

IF 0.1

Tarih Incelemeleri Dergisi Pub Date : 2023-07-17 DOI: 10.18513/egetid.1333134

Ertan Gökmen

{"title":"OSMANLI DEVLETİ’NDE ÂRIZÎ MEKTEP TATİLLERİ (1875-1920)","authors":"Ertan Gökmen","doi":"10.18513/egetid.1333134","DOIUrl":"https://doi.org/10.18513/egetid.1333134","url":null,"abstract":"Bu çalışmada 19. yüzyıl sonu ile 20. yüzyıl başlarında Osmanlı mekteplerinde bazı sebeplere dayalı olarak yapılan geçici mektep tatillerine değinilmiştir. Çalışmanın kaynaklarını Osmanlı Arşivi’ndeki konuya dair belgeler ve ikinci el kaynaklar oluşturmaktadır. Mektep tatillerine neden olan sebepler arasında hastalıklar, aşırı sıcak ve soğuk havalar, yağmur, fırtına, yangın, deprem gibi afetler bulunmaktadır. Bunun yanında savaşlar, isyanlar, ruhsatsız mektepler, mekteplerde yapılan tamiratlar, öğretmenlere maaş ödenememesi ve öğretmen tutumları da mektep tatillerinin nedenleri arasındadır. Çalışmada öncelikle Osmanlı mekteplerindeki olağan mektep tatilleri hakkında bilgi verilmiş daha sonra belirtilen nedenlerden dolayı yapılan geçici mektep tatillerine temas edilmiştir. Çalışmada mekteplerin tatil edilmesinde nasıl bir süreç takip edildiği, muallimlerin ve mektep müdürlerinin yapması gereken işlemler, mahalli idareler ile Maarif Nezaretinin meseleler karşısındaki tutumu; tabiplerin ve sıhhiye heyetlerinin mekteplerin tatil edilmesindeki rolü, salgın hastalığın yaşandığı mekteplerde belediye görevlilerince yapılan dezenfeksiyon işlemleri belgeler ışığında ortaya konulmaya çalışılmıştır.","PeriodicalId":40948,"journal":{"name":"Tarih Incelemeleri Dergisi","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2023-07-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68184135","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

A British Lieutenant Colonel's Intelligence Report on the Kuvâ-yı Millîye 一份英国中校关于kuv<s:1> - yyi mill<e:1>的情报报告

IF 0.1

Tarih Incelemeleri Dergisi Pub Date : 2023-06-11 DOI: 10.18513/egetid.1333146

Orhan Özcan

{"title":"A British Lieutenant Colonel's Intelligence Report on the Kuvâ-yı Millîye","authors":"Orhan Özcan","doi":"10.18513/egetid.1333146","DOIUrl":"https://doi.org/10.18513/egetid.1333146","url":null,"abstract":"İstihbarat, stratejik hedef ya da amaçlar üzerinde kesintisiz bilgi edinimini hipotez, tahmin ve sonuç süzgecinde analiz ederek kesin, geçerli ve tutarlı bilgiye dönüştürmektir. İstihbaratın amacı ise var olan belirsizlikleri elde edilen ve iyi tanımlanmış “gerçekler” ile değiştirerek stratejik ya da operasyonel karar vericilere iletmektir. Büyük Britanya Genelkurmay Başkanlığına bağlı Karadeniz Komutanlığı adına ismi belirtilmeyen bir İngiliz yarbay, Aralık 1919-Ocak 1920 tarihleri arasında altı haftalık bir süreçte Milne hattı üzerinde kuvâ-yı millîye hakkında derlediği istihbarı bilgileri bir rapor halinde 5 Şubat 1920’de bir üst makama sunmuştur. Rapor, kuvâ-yı millîye’nin niteliğini, teşkilatlanmasını, potansiyel gücünü tarihsel bilgi ve öngörüler dikkate alınarak analiz etmiştir. Bununla birlikte rapor, Batı Anadolu özelinde kuvâ-yı millîye’nin destek aldığı toplumsal, askerî ve iktisadi yapıları da değerlendirmiştir. Çalışmanın amacı, kuvâ-yı millîye ve Batı Anadolu hakkında elde edilen istihbarat raporunu kuvâ-yı millîye literatürü çerçevesinde değerlendirmektir. İstihbarat raporu, savaşın belirsizliklerini ortadan kaldırmak maksadıyla kuvâ-yı milliye ve Türk halkının mücadele kapasitesini tespit etmeye yönelik çok yönlü ve ayrıntılı biçimde hazırlanmıştır. Çalışma; kaynak taraması, sınıflandırma, çözümleme, tenkit ve sentez sırası izlenerek araştırılmış, literatürde konuyla alakalı yer alan araştırma/inceleme eserlerden faydalanılarak raporun değerlendirmeleriyle bir karşılaştırma yapılmıştır.","PeriodicalId":40948,"journal":{"name":"Tarih Incelemeleri Dergisi","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2023-06-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68184281","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

SOME ASPECTS OF OROMO HISTORIOGRAPHY AND THE ETHIOPIAN POLITICAL ORIENTATIONS (16th-21st CENTURIES) 奥罗莫史学与埃塞俄比亚政治取向的某些方面(16 -21世纪)

IF 0.1

Tarih Incelemeleri Dergisi Pub Date : 2023-06-01 DOI: 10.18513/egetid.1333128

Ketebo Abdiyo Ensene

引用次数: 0

OSMANLI DEVLETİ’NİN 1715’TE VENEDİK MALLARINA GETİRDİĞİ TİCARET YASAĞI VE SONUÇLARI 1715年12月，奥斯曼利当选为威尼斯1715年的首都。

IF 0.1

Tarih Incelemeleri Dergisi Pub Date : 2023-05-29 DOI: 10.18513/egetid.1333083

A. Çakar

{"title":"OSMANLI DEVLETİ’NİN 1715’TE VENEDİK MALLARINA GETİRDİĞİ TİCARET YASAĞI VE SONUÇLARI","authors":"A. Çakar","doi":"10.18513/egetid.1333083","DOIUrl":"https://doi.org/10.18513/egetid.1333083","url":null,"abstract":"Osmanlı Devleti ile Venedik Cumhuriyeti arasındaki son savaşlar 1715-1718 yılları arasında gerçekleşmiştir. Bu süreçte tarafların ekonomik ilişkileri kesintiye uğramıştır. Savaş dönemlerinde ticari ilişkilerin kesilmesi olağan bir durum olsa da 1718 Pasarofça Antlaşması’na kadar devam eden Osmanlı-Venedik ekonomik ilişkilerindeki durgunluk, Osmanlı Devleti’nin Venedik mallarına getirdiği ithalat yasağından kaynaklanmaktadır. Osmanlı Devleti, rakibini ekonomik yaptırımlarla yıpratmak için 1715 yılının sonunda bütün Venedik mallarının ülkeye girişini yasaklamıştır. Bununla birlikte yasağın tek muhatabı Venedik değildir. Osmanlı coğrafyasında Venedik malları ile ticaret yapan bütün müstemen tüccar, bu ticaretten men edilmiştir. İngiltere ve Hollanda elçilerinin tepkileri ve süre talepleri üzerine, tüccarlara ellerindeki Venedik mallarını çıkarıncaya kadar 6-7 aylık süre tanınmıştır. Yasak duyurulduktan sonra yeni mal girişine izin verilmediği gibi Avrupalı devletlerin gümrük muamelelerinde küçük değişiklikler yapılmıştır. Bu çalışmada, 1715’te Venedik mallarına getirilen ticaret yasağının amaçları, kapsamı ve sonuçları incelenecek; ulaşılabilen bazı gümrük kayıtlarından istifadeyle 1715 öncesinde Venedik’ten ithal edilen her çeşit emtia ortaya konacaktır.","PeriodicalId":40948,"journal":{"name":"Tarih Incelemeleri Dergisi","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2023-05-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68184310","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

An Ancient Debate: Are There Any Industrial Facilities on Chemical Weapons in Ottoman? 一个古老的争论:奥斯曼帝国有化学武器的工业设施吗?

IF 0.1

Tarih Incelemeleri Dergisi Pub Date : 2023-03-25 DOI: 10.18513/egetid.1333288

Zeynep Sabancı

{"title":"An Ancient Debate: Are There Any Industrial Facilities on Chemical Weapons in Ottoman?","authors":"Zeynep Sabancı","doi":"10.18513/egetid.1333288","DOIUrl":"https://doi.org/10.18513/egetid.1333288","url":null,"abstract":"Modern dönemde değişen savaşım (warfare) olgusunu yönetmek, devletlerin birincil uğraşı olmuştur. Dolayısıyla tüm kurumları ile bilimsel çalışmalara adanan kişisel hayatlar da bu sürece eklemlenmekte gecikmemiştir. Düşmanı etkisizleştirmede başlıca silahların yetersizliği Birinci Dünya Savaşı’nın hemen başında kendini göstermişti. Öyle ki, değişen savaş stratejileri, çatışmaların cephe ile sınırlı kalmaması ve harbin beklenenden daha uzun sürmesiyle ortaya çıkan çaresizlik durumu şiddet unsurlarını yeniden gündeme almayı gerektirdi. Çeşitli kimyasalların, gaz ve boğucu etki yapan maddelerin silahlarda kullanılması ile ilgili çalışmalar savaş öncesi dönemlerde başlamış olmasına rağmen bunların etkin bir şekilde kullanımı Birinci Dünya Savaşı’na denk gelmiştir. Çalışmamızda, kimyasal silahların savaş sırasındaki genel kullanım alanları ortaya konulmuştur. Özellikle Alman girişiminin öncülüğünde İstanbul’da kurulan askeri nitelikli gaz dolum fabrikaları mercek altına alınmıştır. Öte yandan, bunların kullanımı ile ilgili sürecin siper savaşına ve yıpratma stratejilerine yaptığı öngörülmeyen olağanüstü sonuçları tartışılmış, bunun Osmanlı’daki yansımaları analiz edilmiştir.","PeriodicalId":40948,"journal":{"name":"Tarih Incelemeleri Dergisi","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2023-03-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47763187","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Ball Etiquette and Embassy Balls in the Ottoman Empire 奥斯曼帝国的舞会礼仪和大使馆舞会

IF 0.1

Tarih Incelemeleri Dergisi Pub Date : 2023-03-03 DOI: 10.18513/egetid.1332377

İlyas Ak, H. Öztunç

{"title":"Ball Etiquette and Embassy Balls in the Ottoman Empire","authors":"İlyas Ak, H. Öztunç","doi":"10.18513/egetid.1332377","DOIUrl":"https://doi.org/10.18513/egetid.1332377","url":null,"abstract":"Osmanlı Devleti’nin son dönemine Batılılaşma politikası damgasını vurdu. Bâbıâli, Tanzimat Fermanı ile Batı’ya yöneldikten sonra kulüp, birahane, tiyatro, müzik toplulukları ve balo gibi Avrupa örneği zevk ve eğlenceler yaygınlaşmaya başladı. Galata, Pera ve Beyoğlu’nda yaşayan yabancılar, Türklerin bu eğlence kültürüne adapte sürecini hızlandırdı. Batılılaşmayı sağlama adına Osmanlı seçkini de Batı kültür formları arasında yer alan görgü kurallarından ev içi düzenlemelere ve hatta baloda nasıl dans edileceğine kadar toplumsal değişimi amaçlayan yazılar kaleme aldı. Modernleşmek isteyen Osmanlı aydını gözünden Avrupa, uygarlığın zirvesinde görülüyordu. Batı’dan ülkemize elçilikler vasıtasıyla aktarılan balo ise hem eğlence hem de diplomatik amaçlarla düzenleniyordu. Osmanlı bürokrasisi ve aydın kesim ise balo kültürüne oldukça uzaktı. Bu durumun farkında olan Osmanlı seçkini ise “balonun adabımuaşereti nedir?” “Nasıl dans edilmeli?” “Baloda kadınlara nasıl davranılmalı?” gibi temel soruları eserlerine taşıyarak, seçkin kesimi balo konusunda eğitmek istiyordu. Bu sorular ile Osmanlı Devleti’nde ilk balo, balonun adabımuaşereti hakkında yazılanlar ve İstanbul’da yabancı elçiler tarafından düzenlenen baloların amacı bu araştırmanın temelini oluşturdu. Bu çalışma, 19. yüzyılda neşredilen ve balo adabımuaşereti hakkında bilgi veren eserler ile Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi’ndeki belgelere dayanmaktadır. Osmanlı son döneminde yazılan eserlerden faydalanmak suretiyle, balo adabımuaşeretinin nasıl olması gerektiği aktarılmaya çalışılacaktır. Diğer yandan da Osmanlı Devleti’nde ilk baloyu düzenleyen ve Türk gençlerinin de ilk danslarını elçilik salonlarında denemelerini sağlayan sefirlerin düzenledikleri baloların mahiyeti, arşiv belgeleri ışığında ortaya konulmaya çalışıldı.","PeriodicalId":40948,"journal":{"name":"Tarih Incelemeleri Dergisi","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2023-03-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68184203","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

İpeğin Serüveninde Türk Topluluklarının Belirginleşmemiş Rolü 土耳其社区在渔业服务中的作用

IF 0.1

Tarih Incelemeleri Dergisi Pub Date : 2023-03-03 DOI: 10.18513/egetid.1334934

Hüsnü Yücekaya, Onur Özci̇mbi̇t

{"title":"İpeğin Serüveninde Türk Topluluklarının Belirginleşmemiş Rolü","authors":"Hüsnü Yücekaya, Onur Özci̇mbi̇t","doi":"10.18513/egetid.1334934","DOIUrl":"https://doi.org/10.18513/egetid.1334934","url":null,"abstract":"İnsanlığın ipek ile etkileşimi beş bin yıl kadar öteye gider. İpekçilik nesiller boyu tevarüs eden ve büyük bir tecrübe ve bilgi birikimi gerektiren iştigal alanıdır. Dikkatleri çekmemiş olsa da ipek yetiştiriciliğinin yayıldığı alanların Türk topluluklarının yaşadığı ve tarihi istikametlerindeki şehirler olması ilgi çekicidir. Diğer taraftan İpek Yolu’nun başlangıcı ve sistemli ticaretin ortaya çıkması ile ilgili paradigmalar da neden-sonuç ilişkisine bağlı varsayım ve hipotezleri kurgulayabilmek açısından kifayetsiz kalmaktadır. İpek Yolu araştırmalarında ticareti organize eden yetenekli atlı göçebelere atıf vardır. Ancak bozkırın atlı göçebeleri İpek Yolu’nun adeta kayıp oyuncularıdır. Esasında güzergâh; aralarında soy, dil bağları olan ve Orta Asya’nın fiili sahipleri konumundaki sayısız Türk topluluğunun topraklarından geçmekteydi. Türkler ticaret için atalarından devraldıkları iyi bir arka plana sahiptiler. Yerleşik kültürlerin vergilendirilmesi zamanla İpek Yolu ticaretini doğurdu. Çin ile başlatılan at karşılığı ipek ticareti, Türkleri Orta Asya’nın gelmiş geçmiş en zengin göçebeleri haline getirdi. Bunlara rağmen ipeğin serüveninde en az bilinen aktör Türklerdir.","PeriodicalId":40948,"journal":{"name":"Tarih Incelemeleri Dergisi","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2023-03-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"68184778","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Struggling with Detrimental Publications in the Ottoman Empire in the Case of Trabzon Province 以特拉布宗省为例，奥斯曼帝国与有害出版物的斗争

IF 0.1

Tarih Incelemeleri Dergisi Pub Date : 2023-03-03 DOI: 10.18513/egetid.1333306

Hakan Tan

引用次数: 0

Filipinler'in Amerikan Kontrolü Döneminde (1898-1916) Osmanlı Filipinler İlişkileri 菲律宾的美国控制中心（1898-1916）海洋与菲律宾关系

IF 0.1

Tarih Incelemeleri Dergisi Pub Date : 2023-02-23 DOI: 10.18513/egetid.1333156

S. Özkan

引用次数: 0