{"title":"Postrzeganie, zasada antropiczna, język i źródła jego zasilania, i co z tego wynika dla ekolingwistyki?","authors":"Stanisław Puppel","doi":"10.14746/snp.2023.23.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/snp.2023.23.04","url":null,"abstract":"Zasada antropiczna, która podkreśla rolę ludzkiego obserwatora w obserwacji wszechświata, jest tutaj akceptowana jako fundamentalna zasada działająca w ramach „kondycji ludzkiej” (conditio humana, CH). Postulowany jest tutaj czterostopniowy model CH. Model ten obejmuje synergię następujących kroków/stopni: postrzeganie, zasada antropiczna, język, źródła zasilania języka. Zakłada się, że model ten jest istotny w opisie i ocenie następujących elementów ekologicznego podejścia do języka naturalnego: zasoby języka naturalnego, zarządzanie zasobami języka naturalnego, dobrostan komunikacyjny, stopień zachowania zasobów języka naturalnego w danym siedlisku języka naturalnego oraz ekologiczne wsparcie dla życia języka naturalnego.","PeriodicalId":385786,"journal":{"name":"Scripta Neophilologica Posnaniensia","volume":"64 10","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138595487","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Onimiczne sposoby konstruowania pojęcia męskości. Antroponimy męskie w wybranych włoskich czasopismach dla mężczyzn","authors":"Joanna Ozimska","doi":"10.14746/snp.2023.23.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/snp.2023.23.02","url":null,"abstract":"Celem artykułu było zbadanie dyskursywno-tekstowych mechanizmów służących konstruowaniu męskości w wybranych włoskich czasopismach dla mężczyzn, opublikowanych w latach 2022–23. Wyekscerpowany korpus poddano badaniu w myśl społecznej teorii płci kulturowej R.W. Connell. Analiza wykazała istotną obecność męskich antroponimów, reprodukujących obraz pięciu różnych męskości hegemonicznych. Odnotowano znaczący udział jednostek onimicznych współtworzących męskości podporządkowane i marginalizowane (opisywano niepełnosprawność, choroby, wiek czy brak typowo męskich cech fizycznych). Badanie potwierdziło, że męskość współudziału w sensie onomastycznym jest kategorią anonimową (brak deskrypcji jednostkowych).","PeriodicalId":385786,"journal":{"name":"Scripta Neophilologica Posnaniensia","volume":"56 15","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138597737","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Pomnik jako ‘gest’ emblematyczno-stacjonarny o charakterze mediującym w miejskiej przestrzeni publicznej: uwagi wstępne","authors":"Joanna Puppel","doi":"10.14746/snp.2023.23.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/snp.2023.23.03","url":null,"abstract":"Artykuł przedstawia wstępne uwagi dotyczące postrzegania pomnika jako ge- stu emblematyczno-stacjonarnego, który ma charakter mediujący w miejskiej przestrzeni publicznej. Autorka zakłada, iż pomnik przyjmuje funkcję pośredniczącą w różnych procesach symboliczno-komunikacyjnych w danej otwartej przestrzeni publicznej, np. miejskiej.","PeriodicalId":385786,"journal":{"name":"Scripta Neophilologica Posnaniensia","volume":"6 2","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138595539","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Nauczanie języków nierodzimych a emocje","authors":"Barbara Skowronek","doi":"10.14746/snp.2023.23.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/snp.2023.23.07","url":null,"abstract":"Komunikacja międzyludzka polega na międzyludzkich relacjach nadawczo-odbiorczych w otoczeniu. Podstawowym narzędziem komunikacji jest język naturalny jako reprezentant kultury w przekazywaniu wiedzy, przekonań, doświadczeń. Znaczący wpływ na komunikację mają czynniki psychiczne, np. emocje. Rodzajem komunikacji jest nauczanie i uczenie się języków nierodzimych, które także jest zdeterminowane emocjami.","PeriodicalId":385786,"journal":{"name":"Scripta Neophilologica Posnaniensia","volume":"71 9","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138596185","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Przydatność tekstów podręcznikowych na lekcji języka szwedzkiego ze szczególnym uwzględnieniem komponentu kulturowego – na podstawie analizy podręcznika Mitt i Mål","authors":"Kamil Iwaniak","doi":"10.14746/snp.2023.23.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/snp.2023.23.01","url":null,"abstract":"Artykuł zwraca uwagę na możliwości wykorzystania tekstów podręcznikowych na lekcji języka szwedzkiego jako języka obcego. Jakościowa analiza podręcznika Mitt i Mål kierującego się do uczniów na poziomie średniozaawansowanym pozwala ustalić przydatność tekstów oraz towarzyszących im zadań dla rozwoju międzykulturowej kompetencji komunikacyjnej. W części empirycznej badane są zawarte w tekstach treści kulturowe oraz sposoby, na jakie uczniowie zachęcani są do interakcji, sprzyjającej rozwojowi umiejętności i zachowań pożądanych w ramach treningu interkulturowego. Wyniki analizy pokazują, które dziedziny życia prywatnego i zawodowego w opinii autorów podręcznika kryją potencjał nieporozumienia podczas kontaktów z mieszkańcami Szwecji.","PeriodicalId":385786,"journal":{"name":"Scripta Neophilologica Posnaniensia","volume":"57 6","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138596716","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Wykorzystanie sztucznej inteligencji w ocenie prac pisemnych: idea, stan aktualny, ryzyka, perspektywy","authors":"A. Pietrzykowski","doi":"10.14746/snp.2023.23.09","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/snp.2023.23.09","url":null,"abstract":"Pisanie esejów odgrywa kluczową rolę w rozwoju kompetencji niezbędnych na różnych poziomach edukacji, zwłaszcza w naukach humanistycznych. Jednocześnie eseje stanowią nieodzowny element oceny dydaktycznej. Współczesne technologie przetwarzania języka naturalnego (NLP) napędzane sztuczną inteligencją (SI) oferują nauczycielom możliwość wsparcia, a nawet automatycznego oceniania prac pisemnych (Automated Essay Scoring). Ze względu na istotne implikacje pedagogiczne i społeczno-kulturowe, technologie te są dziś przedmiotem licznych analiz. W artykule przedstawiono kompleksowy przegląd technologii AES, obejmujący jej historię i pierwsze koncepcje, aktualny stan użycia, modele działania oraz kluczowe obszary krytyki. Ponadto nakreślone zostało humanistyczne podejście do włączania AES w praktykę pedagogiczną, które skupia się na optymalizacji korzyści płynących z jej wykorzystania oraz na ograniczaniu zagrożeń, jakie może ona stwarzać dla humanistycznych wartości pedagogiki.","PeriodicalId":385786,"journal":{"name":"Scripta Neophilologica Posnaniensia","volume":"46 23","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138597680","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Мотив русской тоски в песенной поэзии Александра Башлачева (Motiv «russkoj toski» v pesennoj poèzii Aleksandra Bašlačeva)","authors":"Natalia Królikiewicz","doi":"10.14746/snp.2023.23.08","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/snp.2023.23.08","url":null,"abstract":"Celem niniejszego artykułu jest zbadanie motywu «rosyjskiej tęsknoty» w poezji śpiewanej Aleksandra Baszłaczowa. Przeprowadzona analiza wybranych tekstów poety pozwala zauważyć, że motyw tęsknoty w utworach Baszłaczowa z jednej strony wiąże się z fizycznym i metafizycznym niezadowoleniem, a z drugiej strony może być sprzężony z istotnymi komponentami tożsamości narodowej (rosyjski charakter i natura). Tęsknota, będąc często nieuniknionym (czasem nie wyrażonym wprost) składnikiem emocjonalnego nastroju podmiotu lirycznego. posiada swoistą ambiwalencję. Polega ona między innymi na tym, iż nie zważając na negatywne konotacje, tęsknota może przyczynić się do uświadomienia sobie skończoności każdej drogi, tym samym budząc duszę.","PeriodicalId":385786,"journal":{"name":"Scripta Neophilologica Posnaniensia","volume":"1 10","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138595646","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Tryb rozkazujący w służbie ‘wszechpolityki’, czyli o Powszechnym Prawie Istnienia i Gematonie Behawioralnym Człowieka: krótkie studium rozpoznawcze","authors":"Stanisław Puppel","doi":"10.14746/snp.2023.23.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/snp.2023.23.05","url":null,"abstract":"Tryb rozkazujący nie był bohaterem zbyt wielu badań językoznawczych, podczas gdy jego znaczenie w codziennej komunikacji jest niekwestionowane. Argumentuje się tutaj, że tryb rozkazujący ma dwa rozszerzenia, naturalną manifestację biologiczną: „biologiczny tryb rozkazujący” i rozszerzenie językowe: „językowy tryb rozkazujący”. Oba rozszerzenia współpracują ze sobą, wyrażając „Gematon Behawioralny Człowieka”. Ten ostatni jest odpowiedzialny za całość następujących operacji: postrzeganie, działanie, czynienie, wykonywanie, wyrażanie, komunikowanie i trwanie, a wszystko to w ramach „kondycji ludzkiej” (conditio humana). Zawarta w nim argumentacja koncentruje się na przejściu od komórki biologicznej (natury, biologii) do kultury jako ostatecznym wyniku synergicznego współistnienia dwóch rozszerzeń trybu rozkazujacego w ludzkim świecie","PeriodicalId":385786,"journal":{"name":"Scripta Neophilologica Posnaniensia","volume":"17 2","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138596761","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Argumentative indicators in the adjudication of Russia-Ukraine dispute. A pragma-dialectical study","authors":"Marta E. Strukowska","doi":"10.14746/snp.2023.23.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/snp.2023.23.06","url":null,"abstract":"The context of Russia–Ukraine war has given sufficient reasons to consider any standpoint of argumentation significant and potentially groundbreaking in dealing with threat and conflict. This article reports the findings of a pragma–dialectical study of argumentative indicators in the adjudication of a Russia–Ukraine dispute which mark the judgement–based understanding and arguments–infused processes that give solid grounds to establish the strategy of dealing with war. Linguistic choices in the form of argumentative indicators constitute keystones in the critical discussion, allowing the reconstruction and identification of speech act moves that are to be found in the patterned route of argumentation. As this analysis shows, the organisation of FTAs parameters and propositional attitude indicators significantly contribute to the sequentiality and complementariness of the argumentation process which proves to be highly effective and reasonable. Given the specificity of an adjudication as a type of a genre, its judiciary contextualisation, and legislative power, it is suggested that this argumentative practice makes for a threat and risk management strategy.","PeriodicalId":385786,"journal":{"name":"Scripta Neophilologica Posnaniensia","volume":"72 4","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138596179","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Rysunek dziecka jako komunikat w diadzie komunikacji wizualnej dorosły- dziecko","authors":"Dominika Glinkowska","doi":"10.14746/snp2022.22.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/snp2022.22.05","url":null,"abstract":"The work is an analysis of a visual communication in the adult-child communication field. The main aim of the study was to investigate the communicative potential of children’s drawing. In the first chapter issues of interpersonal communication, styles of speech, communication nishes and child’s artistic development were raised. Moreover, the role of the use of a non-verbal message in the communication process of an adult and a child was emphasized. The second chapter focuses on the issues of culture and visual communication, presents contemporary examples of the usage of high art in mass culture. The analysis of the role of a child’s drawing in the act of communication in the family, carried out in chapter three, showed that children are able to communicate perfectly with their parents not only through words, and parents (especially mothers) are aware of the potential of the content conveyed.","PeriodicalId":385786,"journal":{"name":"Scripta Neophilologica Posnaniensia","volume":"20 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123773340","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}