Studia Historiae Scientiarum最新文献_第2页

Zarys historii badań botanicznych i mykologicznych Babiej Góry 巴比亚哥拉植物学和真菌学研究历史概要

Studia Historiae Scientiarum Pub Date : 2023-10-05 DOI: 10.4467/2543702xshs.23.013.17704

Jerzy B. Parusel, Alina Stachurska-Swakoń

引用次数: 0

Nowa propozycja periodyzacji dziejów botaniki w Polsce 关于波兰植物学史时期划分的新建议

Studia Historiae Scientiarum Pub Date : 2023-10-05 DOI: 10.4467/2543702xshs.23.008.17699

{"title":"Nowa propozycja periodyzacji dziejów botaniki w Polsce","authors":"","doi":"10.4467/2543702xshs.23.008.17699","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/2543702xshs.23.008.17699","url":null,"abstract":"Periodyzacja służy do podziału danej gałęzi nauki na krótsze, w miarę jednorodne okresy. Pierwsza część niniejszej pracy zawiera analizę kilku dotychczasowych periodyzacji dziejów botaniki w Polsce: jedną z końca XVIII w., dwie z XIX w. i sześć z XX w. Wykazano, że podziały te opierały się na kryteriach w większości niezwiązanych z dziejami nauki o roślinach w Polsce, jak panowanie królów, wydarzenia polityczne za granicą, wydarzenia polityczne na ziemiach polskich czy zagraniczne wydarzenia naukowe. Podstawą niniejszej propozycji periodyzacji historii botaniki w Polsce jest analiza przygotowanych do Słownika biograficznego botaników polskich życiorysów 1773 botaników i botaników amatorów, którzy w przeszłości działali na ziemiach polskich. Efektem było wydzielenie okresów, w których większa część botaników uprawiała daną dziedzinę botaniki. Periodyzacja ta obejmuje 6 faz: I – od połowy XIV w. do ostatniej ćwierci XVI w., II – od ostatniej ćwierci XVI w. do ostatniej ćwierci XVIII w., III – 1. i 2. ćwierć XIX w., IV – 3. i 4. ćwierć XIX w., V – 1 i 2. ćwierć XX w. oraz VI – ostatnie półrocze XX w. i pierwsze 2 dekady XXI w. Każda z faz I–V została scharakteryzowana. Natomiast ze względu na przepisy prawne o ochronie danych osobowych nie było można analizować życiorysów osób żyjących i dostępne fragmentaryczne dane trudno było porównać z odpowiadającymi im danymi z poprzednich faz. Z tego powodu faza VI nie została scharakteryzowana.","PeriodicalId":36875,"journal":{"name":"Studia Historiae Scientiarum","volume":"57 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135483330","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 1

Under the Spell of Distant Landscapes: On the Lives and Work of a Few Famous Hungarian Travellers and Explorers after 1945 – an Introduction to the Topic for English-Speaking Readers 《在遥远风景的魔咒下:1945年后几位匈牙利著名旅行家和探险家的生活和工作》——为英语读者所作的主题介绍

Studia Historiae Scientiarum Pub Date : 2023-10-05 DOI: 10.4467/2543702xshs.23.020.17711

Zsolt András Udvarvölgyi

{"title":"Under the Spell of Distant Landscapes: On the Lives and Work of a Few Famous Hungarian Travellers and Explorers after 1945 – an Introduction to the Topic for English-Speaking Readers","authors":"Zsolt András Udvarvölgyi","doi":"10.4467/2543702xshs.23.020.17711","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/2543702xshs.23.020.17711","url":null,"abstract":"All travellers and explorers have always had the desire and the ambition to discover, for different reasons and motivations, remote and unknown lands. Hungarian travellers and explorers are no exception here. Eminent Hungarian Orientalists, archaeologists, geographers, as well as anthropologists, geologists, zoologists and botanists, and other brave and adventurous scientists, have become justly recognised in recent centuries, even worldwide, for their oeuvres and their scientific achievements. After 1945, travel opportunities in socialist Hungary became more limited, and Hungarian scientists and researchers could embark on their expeditions only with great difficulty, overcoming many obstacles and with scarce financial resources. In this study, I introduce five such brave and determined Hungarian travellers: Dénes Balázs: geographer and karst researcher, János Balogh: biologist, ecologist and professor, Steve Bezuk: engineer and extreme sportsman, who lived in the United States, Ödön Jakabos: Transylvanian writer and “Székely pilgrim”, and finally, Tibor Székely: travel writer, museologist and Esperantist from Vojvodina. They all – through their individual scientific achievements, discoveries, perseverance and human attitude – have become worthy heirs of the outstanding Hungarian explorers and travellers of the past centuries.","PeriodicalId":36875,"journal":{"name":"Studia Historiae Scientiarum","volume":"62 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135483337","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

The Misrepresentation of Petri Dish, as “petri” Dish, in the Scientific Literature 科学文献中对皮氏培养皿的误读，即“皮氏”培养皿

Studia Historiae Scientiarum Pub Date : 2023-10-05 DOI: 10.4467/2543702xshs.23.017.17708

Jaime A. Teixeira da Silva

{"title":"The Misrepresentation of Petri Dish, as “petri” Dish, in the Scientific Literature","authors":"Jaime A. Teixeira da Silva","doi":"10.4467/2543702xshs.23.017.17708","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/2543702xshs.23.017.17708","url":null,"abstract":"The Petri dish is, without a doubt, a very basic, yet important and popular tool in microbiological and other biomedical experiments. It serves primarily as a support or structural platform for placing, growing or testing biological specimens, whether these be microbiological, animal, plant or human. Given its size, usually about 10 cm in diameter, the Petri dish is an ideal platform for cellular and tissue cultures. Despite the commonality of Petri dishes, quite surprisingly, there is a pervasive error throughout the biomedical literature, namely its misspelling as “petri” dish. This is not a trivial issue since this dish is named after a scientist, Julius Richard Petri (1852–1921), so the upper-case “P” should not be represented as a lower-case “p”. It is important to alert students and seasoned biomedical researchers, as well as the wider public, who might use this term, about the need to use the term Petri accurately, in order to respect its historical foundation. To garner some appreciation of the extent of this error in the biomedical literature, a 2022 search on PubMed for either “Petri dish” or “petri dish” revealed 50 search results, 24 (or 48%) of which were of the latter, erroneous form in titles or abstracts. This suggests that the indicated error, which is in need of correction, may be widely pervasive in the biomedical literature.","PeriodicalId":36875,"journal":{"name":"Studia Historiae Scientiarum","volume":"123 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135483709","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Model ewaluacji czasopism Pracowni Naukoznawstwa IHN PAN: uaktualnienie zasad oceny czasopism i punktacji czasopism z historii nauki w 2023 IHN PAN 的期刊评估模式：更新 2023 年科学史期刊评估和评分规则

Studia Historiae Scientiarum Pub Date : 2023-10-05 DOI: 10.4467/2543702xshs.23.018.17709

Michał Kokowski

引用次数: 0

Ewolucyjna transformacja czasopisma. Część 10 期刊的演变转型。第十部分

Studia Historiae Scientiarum Pub Date : 2023-10-05 DOI: 10.4467/2543702xshs.23.001.17692

Michał Kokowski

引用次数: 0

Ideologiczne, polityczne i filozoficzne podstawy polityki naukowej i przemysłowej niemieckiej partii Zielonych w latach 80. i 90. XX w.: przypadek „miękkiej chemii” (sanfte Chemie) 二十世纪八九十年代德国绿党科学与工业政策的思想、政治和哲学基础："软化学"（sanfte Chemie）案例

Studia Historiae Scientiarum Pub Date : 2023-10-05 DOI: 10.4467/2543702xshs.23.015.17706

Marcin Krasnodębski

{"title":"Ideologiczne, polityczne i filozoficzne podstawy polityki naukowej i przemysłowej niemieckiej partii Zielonych w latach 80. i 90. XX w.: przypadek „miękkiej chemii” (sanfte Chemie)","authors":"Marcin Krasnodębski","doi":"10.4467/2543702xshs.23.015.17706","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/2543702xshs.23.015.17706","url":null,"abstract":"Sanfte Chemie, czyli miękka chemia, to koncepcja naukowo-filozoficzna opracowana w latach 80. XX w. pod auspicjami niemieckiej partii Zielonych (Die Grünen). Jej celem była całkowita i głęboko idąca przebudowa w duchu ekologicznym nie tylko przemysłu chemicznego, ale i nauk chemicznych jako takich. Sympatycy miękkiej chemii wzywali do ukucia nowej metody naukowej krytykując supremację tego, co określali mianem baconowsko-kartezjańskiej filozofii nauki. Mimo że sam projekt szybko wypadł z łask władz partii ze względu na jego radykalizm, historia fundamentów epistemologicznych, na których zbudowana została miękka chemia daje wgląd w wizję nauk chemicznych proponowaną przez pionierów ruchów ekologicznych oraz twórców koncepcji takich jak sustainability. Artykuł poddaje analizie źródła sanfte Chemie, naświetlając mnogość i złożoność różnorodnych tradycji naukowych, filozoficznych, politycznych i ideologicznych, z których czerpali jej twórcy. Zbadanie narracji snutych na temat nauk empirycznych w pracach na temat miękkiej chemii pozwala lepiej zrozumieć późniejsze wybory polityczne dotyczące nauki, przemysłu i środowiska u naszych zachodnich sąsiadów. Co więcej, wydaje się, że nietypowy kontekst, z których wyrosła sanfte Chemie, daje jej przewagę nad późniejszymi modnymi trendami w naukach chemicznych, takimi jak zielona chemia, które często funkcjonują w filozoficznej próżni. Celem artykułu jest postawienie pytania o relację pomiędzy filozofią a praktyką nauki i przede wszystkim o to, czy inna chemia jest możliwa.","PeriodicalId":36875,"journal":{"name":"Studia Historiae Scientiarum","volume":"33 1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135483811","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Thomas Kuhn, Stefan Amsterdamski, and the Cycles of Scientific Development 托马斯·库恩，斯蒂芬·阿姆斯特丹斯基，和科学发展的周期

Studia Historiae Scientiarum Pub Date : 2023-10-05 DOI: 10.4467/2543702xshs.23.006.17697

Anna Martin-Michalska

{"title":"Thomas Kuhn, Stefan Amsterdamski, and the Cycles of Scientific Development","authors":"Anna Martin-Michalska","doi":"10.4467/2543702xshs.23.006.17697","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/2543702xshs.23.006.17697","url":null,"abstract":"In his most seminal work, The Structure of Scientific Revolutions, Thomas S. Kuhn advances a notion that science is embedded in historically contingent constellations of practices and ideas. In this view, history is part and parcel of science. Science develops by transforming that, which it emerges from – a theme later picked up by Polish philosopher of science, Stefan Amsterdamski. Kuhn also noticed important parallels between psychological and historical development. These insights have led him to the conclusion that what scientists do and what the science does are two different things. Scientific development is discontinuous in the sense that it cannot be measured by any external standard. Science is therefore its own judge. This paper identifies critical shortcomings of Kuhn’s theory of psychological development, which most affect his vision of scientific development. Subsequently, the problem of development is recast in terms of dynamic system theory or embodied cognition. The ensuing insights are organized into a cyclical model, with two main trajectories: one creative, the other generative. It is argued that the cyclical approach permits to overcome the dualisms, which plagued Kuhn’s original account (engagement versus criticism, creativity versus rule-following, etc.) and to further develop Amsterdamski’s idea that absent universal norms or standards, criticism and rationality are nonetheless possible.","PeriodicalId":36875,"journal":{"name":"Studia Historiae Scientiarum","volume":"83 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135483451","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

An Update of the Paper, ‘On known and less known relations of Leonhard Euler with Poland’ (DOI: 10.4467/23921749SHS.16.005.6148) 论文的更新，“关于莱昂哈德·欧拉与波兰的已知和不太为人所知的关系”(DOI: 10.4467/23921749SHS.16.005.6148)

Studia Historiae Scientiarum Pub Date : 2023-10-05 DOI: 10.4467/2543702xshs.23.007.17698

Veronika Girininkaitė, Andreas Kleinert, Roman Sznajder

引用次数: 0

O symetrii zjawisk fizycznych, symetrii pola elektrycznego i pola magnetycznego 关于物理现象的对称性，电场和磁场的对称性

Studia Historiae Scientiarum Pub Date : 2023-10-05 DOI: 10.4467/2543702xshs.23.002.17693

Pierre Curie, Andrzej Ziółkowski

引用次数: 0