Przeglad Nauk Historycznych最新文献_第6页

How to govern the city? Polish debates about urban policy during the First World War 如何治理城市？第一次世界大战期间波兰关于城市政策的辩论

Przeglad Nauk Historycznych Pub Date : 2022-01-13 DOI: 10.18778/1644-857x.20.02.03

Kamil Śmiechowski

{"title":"How to govern the city? Polish debates about urban policy during the First World War","authors":"Kamil Śmiechowski","doi":"10.18778/1644-857x.20.02.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1644-857x.20.02.03","url":null,"abstract":"The subject of the article are Polish debates on urban policy during the First World War. This four-year period of time was, on the one hand, a huge economic and humanitarian crisis in the cities of the Kingdom of Poland. On the other hand, society achieved the possibility of self-organization through the organization of civic committees, but later also by taking part in municipal elections to councils established in the areas occupied by Central Powers and political campaigns in Warsaw or Łódź – two biggest and the most important cities in the Kingdom of Poland. Author analyzes the most representative aspects of an urban discourse from that period (including press and specialist literature published in Warsaw and Łódź), with particular emphasis on the issue of the dispute about the optimal shape of urban policy, scope of the self-government and the proper direction of urban development on the eve of Poland’s regaining independence and other Central and Eastern European countries. although the issue of municipal self-government appeared in almost every newspaper at that time, the new framework for city politics in Poland emerged in discussions between specialists and authors with the biggest knowledge and longtime experience in writing about this subject.","PeriodicalId":36496,"journal":{"name":"Przeglad Nauk Historycznych","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48208775","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Pamięci Profesora Stefana Pytlasa (1945–2020) – znakomitego znawcy dziejów Łodzi przemysłowej 纪念杰出的罗兹工业史专家Stefan Pytlas教授（1945-2020）

Przeglad Nauk Historycznych Pub Date : 2022-01-13 DOI: 10.18778/1644-857x.20.02.14

J. Kita

引用次数: 0

Katolicki tygodnik społeczny „Ład” wobec przemian ustrojowych w Polsce w latach 1988–1993. Przyczynek do dziejów polskiej chadecji 天主教社会周刊“Ład”面对1988年至1993年波兰的政治变化。对波兰Chadecia历史的贡献

Przeglad Nauk Historycznych Pub Date : 2022-01-13 DOI: 10.18778/1644-857x.20.02.06

A. Orzełek

{"title":"Katolicki tygodnik społeczny „Ład” wobec przemian ustrojowych w Polsce w latach 1988–1993. Przyczynek do dziejów polskiej chadecji","authors":"A. Orzełek","doi":"10.18778/1644-857x.20.02.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1644-857x.20.02.06","url":null,"abstract":"Artykuł przedstawia dzieje tygodnika katolickiego „Ład” oraz skupionych wokół niego środowisk chadeckich w latach 1988–1993. Prezentuje główne spory ideowe chadeków w dobie transformacji ustrojowej, przeobrażenia organizacyjne oraz ich stosunek do wydarzeń na scenie politycznej. Celem artykułu jest też wskazanie przyczyn klęski tradycyjnych partii chadeckich, które nie potrafiły utrzymać się na scenie politycznej, podobnie jak tygodnik „Ład”. Tekst dowodzi, że wynikało to zarówno z przyczyn obiektywnych, uniemożliwiających uzyskanie silnej pozycji przez partie odwołujące się do tradycji międzywojennych, ale i z powodu rozbicia ruchu chadeckiego i polskiej prawicy w ogóle oraz negatywnego odbioru społecznego rządów solidarnościowych. „Ład” i chadecy proponowali interesujące rozwiązania ustrojowe i gospodarcze, jednakże nie potrafili zająć wyraźnego stanowiska w konflikcie politycznym. Wiele ich koncepcji nie budziło zainteresowania opinii publicznej, te zaś, które miały potencjał na stanie się głośnymi, były „przechwytywane” przez inne partie. Pismo i jego środowisko pozostało zatem interesującym elementem historii polskiej myśli politycznej, jednak wobec zdeterminowania polskiej sceny politycznej przez inne kwestie nie zdołały przebić się ze swym umiarkowanym programem.","PeriodicalId":36496,"journal":{"name":"Przeglad Nauk Historycznych","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49291439","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Between history and politics: the image of Mykhailo Hrushevsky in German Slavic studies of the first third of the 20th century 在历史与政治之间:米哈伊洛·赫鲁晓夫斯基在20世纪前30年德国斯拉夫研究中的形象

Przeglad Nauk Historycznych Pub Date : 2022-01-13 DOI: 10.18778/1644-857x.20.02.05

V. Telvak, V. Telvak, B. Yanyshyn

引用次数: 0

Jan Karol Chodkiewicz (1686–1712) – szkic biograficzny młodego magnata Jan Karol Chodkiewicz（1686-1712）——一位年轻大亨的传记素描

Przeglad Nauk Historycznych Pub Date : 2021-08-18 DOI: 10.18778/1644-857x.20.01.10

Adam Wołoszyn

{"title":"Jan Karol Chodkiewicz (1686–1712) – szkic biograficzny młodego magnata","authors":"Adam Wołoszyn","doi":"10.18778/1644-857x.20.01.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1644-857x.20.01.10","url":null,"abstract":"Artykuł stanowi próbę zaprezentowania postaci Jana Karola Chodkiewicza z linii supraskiej (1686–1712), syna starosty błudeńskiego i oboźnego wielkiego litewskiego Jerzego Karola Chodkiewicza oraz Marianny Tekli z Naruszewiczów, który do tej pory nie doczekał się żadnego szerszego opracowania naukowego. Podstawę źródłową szkicu biograficznego Chodkiewicza stanowią materiały przechowywane w Archiwum Narodowym w Krakowie, w zespole Archiwum Młynowskie Chodkiewiczów. Różnorodność znajdujących się w nim dokumentów pozwoliła na możliwie jak najdokładniejsze odtworzenie jego życiorysu. Z niego wyłania się postać Jana Karola, który osierocony przez ojca w dzieciństwie zdany był na opiekę swojej matki, kolejnych ojczymów i prawnie przydzielonych opiekunów, mających zaborcze zapędy względem dóbr Chodkiewiczowskich. Mimo to odebrał staranne wykształcenie w szkołach jezuickich w Wilnie i Warszawie w okresie niepokojów polityczno-militarnych targających Rzeczpospolitą podczas wielkiej wojny północnej (1700–1721). Odznaczając się słabym zdrowiem, nie angażował się w sposób aktywny na płaszczyźnie politycznej i militarnej państwa polsko-litewskiego, a całą swoją energię skupiał na zapewnieniu integralności i rozwoju swoich dóbr ojczystych, o co musiał toczyć boje, również na gruncie sądowym, nie tylko z sąsiadami, lecz także z własnymi krewnymi. Chodkiewiczowi udało się też zapewnić ciągłość linii supraskiej, jednak jego pierworodny Adam Tadeusz, tak samo jak on, od wczesnego dzieciństwa wychowywał się bez ojca.","PeriodicalId":36496,"journal":{"name":"Przeglad Nauk Historycznych","volume":"12360 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-08-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67626584","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Adam Honory Kirkor i gazeta „Nowoje Wriemia” – nieznana karta polsko-rosyjskiej historii intelektualnej Adam Honory Kirkor和Nowoje Wremia——波兰-俄罗斯知识史上一张不为人知的名片

Przeglad Nauk Historycznych Pub Date : 2021-08-18 DOI: 10.18778/1644-857x.20.01.07

Mikolaj Banaszkiewicz, A. Kotov

{"title":"Adam Honory Kirkor i gazeta „Nowoje Wriemia” – nieznana karta polsko-rosyjskiej historii intelektualnej","authors":"Mikolaj Banaszkiewicz, A. Kotov","doi":"10.18778/1644-857x.20.01.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1644-857x.20.01.07","url":null,"abstract":"Artykuł traktuje o największym przedsięwzięciu wydawniczym Adama Honorego Kirkora (1818/1819–1886) – ogólnorosyjskiej gazecie codziennej „Nowoje Wriemia”. Tytuł nieodmiennie kojarzony z nacjonalizmem rosyjskim był w swoich początkach (1868–1871) organem prasowym służącym porozumieniu polsko-rosyjskiemu po powstaniu styczniowym. Liczne prace o wydawcy-redaktorze dziennika niewiele uwagi poświęcają petersburskiemu okresowi jego biografii, a już całkowicie rezygnują z omówienia politycznego dzieła życia A.H. Kirkora. Artykuł jest pierwszą próbą uzupełnienia tej luki. Autorzy wpisują powstanie i funkcjonowanie gazety „Nowoje Wriemia” w kontekst debat o przemianach w Imperium Rosyjskim „epoki wielkich reform” (lata sześćdziesiąte i siedemdziesiąte XIX w.). Transformacja struktur społecznych i dojrzewająca myśl nacjonalistyczna to centralne zagadnienia publicystyki tamtego czasu; stosunek do tych zjawisk określał identyfikację ideową poszczególnych organów prasowych. „Nowoje Wriemia” wpisywało się w nurt tzw. partii arystokratycznej, broniącej zastanej hierarchii społecznej (z typową dla niej dominacją warstw uprzywilejowanych) i sprzeciwiającej się polityce rusyfikacji zachodnich peryferii imperium pod płaszczykiem haseł egalitarystycznych. W artykule przedstawiono programowe wystąpienia dziennika w zestawieniu z wystąpieniami gazety „Wiest’ ”, będącej tubą propagandową partii arystokratycznej. Przywołano argumenty, jakimi posługiwali się przeciwnicy A.H. Kirkora: zarówno konserwatyści, jak i liberałowie. Wreszcie dokonano weryfikacji prezentowanych na łamach gazety poglądów z opiniami A.H. Kirkora, formułowanymi (anonimowo i pod nazwiskiem) w popetersburskim okresie jego życia. Bazą źródłową artykułu są roczniki gazet „Wiest’”, „Nowoje Wriemia”, „Wiestnik Zapadnoj Rossii” i „Gołos”, a także niewykorzystywane dotąd materiały ze spuścizny A.H. Kirkora w Bibliotece Jagiellońskiej.","PeriodicalId":36496,"journal":{"name":"Przeglad Nauk Historycznych","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-08-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67625745","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Baldwin z Boulogne w opinii Anny Komneny na kartach "Aleksjady" 布洛涅的鲍德温在安娜Komnena的意见卡“亚历山大”

Przeglad Nauk Historycznych Pub Date : 2021-08-18 DOI: 10.18778/1644-857x.20.01.04

T. Pełech

{"title":"Baldwin z Boulogne w opinii Anny Komneny na kartach \"Aleksjady\"","authors":"T. Pełech","doi":"10.18778/1644-857x.20.01.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1644-857x.20.01.04","url":null,"abstract":"Artykuł porusza kwestię opinii Anny Komneny o Baldwinie z Boulogne w jej Aleksjadzie. Córka Aleksego I reprezentuje bizantyński ogląd świata, w którym pod koniec XI w. coraz większą i widoczniejszą rolę zaczęli odgrywać Łacinnicy, zwłaszcza w związku z rodzącym się od 1095 r. ruchem krucjatowym. Istotne okazało się wciągnięcie państw frankijskich powstałych w Outremer w orbitę cesarskiej polityki. Bizantyńskiej uwadze nie uszedł Baldwin z Boulogne, hrabia Edessy od 1097 r., który w 1100 r. koronował się na pierwszego łacińskiego króla Jerozolimy. Czterokrotne pojawia się w Aleksjadzie, dając możliwość sformułowania jego oceny na kartach dzieła. W artykule została przedstawiona teza, że Anna Komnena nie prezentuje go jako pierwszoplanowej postaci w swoim utworze. Baldwin z Boulogne odgrywa raczej skromną i marginalną rolę, związaną bądź to z potrzebami narracyjnymi, bądź też w związku z bizantyńskimi zabiegami politycznymi, mającymi na celu odzyskanie Antiochii z rąk Normanów. Pozwala to przypuszczać, że z punktu widzenia Konstantynopola nie był on szczególnie ważnym graczem na scenie politycznej, zarówno w czasie I krucjaty, jak i nawet po wyborze na króla Jerozolimy. Baldwin wyłania się z kart Aleksjady jako postać o dwóch obliczach: z jednej strony jest dobrym, energicznym dowódcą, charakteryzującym się sprytem i szerszą myślą strategiczną, a z drugiej to chciwy barbarzyńca, ponoszący jednak porażki militarne. Jego przedstawienie nie odbiega więc znacząco od ogólnego wyobrażenia Łacinników w Bizancjum w XII w.","PeriodicalId":36496,"journal":{"name":"Przeglad Nauk Historycznych","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-08-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67625826","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

O Leoncjuszu i jego zmaganiach o cesarski tron w latach 484–488. Raz jeszcze 关于莱昂西奥和他在484年至488年争夺帝国王位的斗争。再来一次

Przeglad Nauk Historycznych Pub Date : 2021-08-18 DOI: 10.18778/1644-857x.20.01.03

Mirosław J. Leszka

{"title":"O Leoncjuszu i jego zmaganiach o cesarski tron w latach 484–488. Raz jeszcze","authors":"Mirosław J. Leszka","doi":"10.18778/1644-857x.20.01.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1644-857x.20.01.03","url":null,"abstract":"Artykuł poświęcony jest uzurpatorowi Leoncjuszowi, który w 484 r. wystąpił przeciw cesarzowi Zenonowi. Urodził się on zapewne w rodzinie należącej do kręgów prowincjonalnej arystokracji, co umożliwiło mu odebranie dobrego wykształcenia. Co do pochodzenia etnicznego, to wbrew dość powszechnej w nauce opinii, że pochodził z Izaurii, trzeba wskazać, że równie dobrze można uznać, że wywodził się z Syrii (o czym bezpośrednio mówi Teofanes). Co do pełnienia przez niego stanowiska magister militum per Thracias, to wydaje się, że mógł je sprawować w latach 478–482 (nie ma pewności, że był nim w 484 r.). Najpewniej znał się w otoczeniu Illusa jeszcze przed 481/482 r. i z nim wyruszył na Wschód, gdy ten przejmował stanowisko magister militum i pozostał u jego boku do 484 r., kiedy wybuchł otwarty konflikt z Zenonem. Leoncjusz został proklamowany cesarzem, ponieważ Illus nie chciał nim zostać. Wydaje się, że ten ostatni cenił Leoncjusza i darzył go zaufaniem.\u0000Po chwili triumfu w dniu cesarskiej koronacji (19 lipca 484 r.) Leoncjusz raptem w dwa miesiące później – po klęsce sił dowodzonych przez Illusa w bitwie z siłami cesarskimi – musiał schronić się w twierdzy Papyrion, w której spędził około czterech lat, czekając na śmierć. Ta ostatnia spotkała go z rąk cesarskich żołnierzy w 488 r.","PeriodicalId":36496,"journal":{"name":"Przeglad Nauk Historycznych","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-08-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67625649","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 1

W stulecie pierwszego sejmu Polski odrodzonej 在第一个波兰议会重生的世纪

Przeglad Nauk Historycznych Pub Date : 2021-08-18 DOI: 10.18778/1644-857x.20.01.13

Paweł Magiera

引用次数: 0

Kilka uwag w kwestii nowych hipotez na temat stanu zdrowia Gajusza Juliusza Cezara 关于盖乌斯·尤利乌斯·凯撒健康状况的新假设的几点评论

Przeglad Nauk Historycznych Pub Date : 2021-08-18 DOI: 10.18778/1644-857x.20.01.02

Agnieszka Bartnik

{"title":"Kilka uwag w kwestii nowych hipotez na temat stanu zdrowia Gajusza Juliusza Cezara","authors":"Agnieszka Bartnik","doi":"10.18778/1644-857x.20.01.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1644-857x.20.01.02","url":null,"abstract":"Gajuszowi Juliuszowi Cezarowi poświęcono niezliczoną liczbę prac. Wszystkie aspekty życia wodza budziły zainteresowanie badaczy. Informacje na temat stanu zdrowia słynnego polityka przekazali m.in. Swetoniusz, Pliniusz Starszy, Appian z Aleksandrii, Plutarch z Cheronei czy Kasjusz Dion. Zachowane relacje są mocno fragmentaryczne, a ich autorzy nie byli medykami, co znacząco wpływa na jakość przekazu. Niemniej opisane przez antycznych pisarzy objawy jasno wskazują na problemy zdrowotne, z którymi musiał się borykać Cezar. Fragmentaryczność opisów oraz brak materiału kostnego uniemożliwiają jednoznaczne określenie, na jaką chorobę cierpiał słynny polityk. Z tego powodu powstał szereg hipotez dotyczących przyczyn opisywanych w źródłach ataków. Wśród najpopularniejszych wymieniano epilepsję, chorobę Meniera, guz mózgu, neurosyfilis, zakażenie pasożytami czy chorobę Hartnupów. W ostatnich latach wspominano także o celiakii. Ze względu na brak możliwości przebadania „pacjenta” wszystkie pozostają w sferze hipotez niemniej obecnie. Biorąc pod uwagę objawy zaobserwowane u Cezara, najbardziej prawdopodobną chorobą wydaje się guz mózgu lub seria mikroudarów. Niezwykle ciekawą i prawdopodobną opcją wydaje się choroba Hartnupów, ale ze względu na jej dziedziczny charakter problem należy przebadać i omówić szerzej, uwzględniając cały ród Juliuszów.","PeriodicalId":36496,"journal":{"name":"Przeglad Nauk Historycznych","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-08-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47090533","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0