Przegląd Psychologiczny最新文献

{"title":"Sprytne, jeśli uczciwe. Ocena legalnych i nielegalnych zachowań podatkowych pracowników i przedsiębiorców","authors":"Sabina Kołodziej","doi":"10.31648/przegldpsychologiczny.9225","DOIUrl":"https://doi.org/10.31648/przegldpsychologiczny.9225","url":null,"abstract":"Cel: Dążenie do zminimalizowania wysokości płaconych podatków jest interpretowane jako troska o interes własny, która stanowi jeden z podstawowych motywów działania i postrzegania społecznego. Skorzystanie z możliwości uchylenia się od podatków natomiast może wiązać się ze zniekształcaniem oceny moralnej takiego zachowania, aby utrzymać pozytywny obraz samego siebie. Celem przedstawionego badania była analiza społecznych ocen unikania i uchylania się od podatków uwzględniających perspektywę osoby dokonującej danej oceny. Z uwagi na różnice w zakresie dostępnych dla pracowników i przedsiębiorców legalnych i nielegalnych metod obniżania wysokości płaconych podatków w badaniu uwzględniono scenariusze odwołujące się do tych dwóch grup podatników.\u0000Metoda: Badanie zostało przeprowadzone w metodologii CAWI na próbie polskich podatników (N = 223). Posłużono się autorską ankietą zawierającą krótki opis czterech sytuacji podatkowych różniących się legalnością danego działania oraz charakterystyką osoby, która je podejmowała. Zadaniem respondenta była ocena przedstawionych zachowań na skali dyferencjału semantycznego: sprytne – niesprytne.\u0000Wyniki: Respondenci przypisywali więcej sprytu legalnemu niż nielegalnemu obniżaniu podatków. W przypadku oceny uchylania się od podatków pozostawała ona powiązana z faktem, czy opisany podatnik był pracownikiem, czy przedsiębiorcą, natomiast w odniesieniu do unikania podatków zależała ona także od formy zatrudnienia respondenta. Bardziej pozytywna ocena działań własnej grupy zawodowej dotyczyła jedynie unikania podatków przez przedsiębiorców.\u0000Konkluzja: Legalne i nielegalne metody obniżania podatków są rozróżniane społecznie, zaś bardziej pozytywna ocena tych działań zależy od ich zgodności z prawem. Wyniki badania nie pozwalają na sformułowanie twierdzenia o występowaniu egocentrycznego zniekształcenia ocen w odniesieniu do analizowanych zachowań podatkowych pracowników i przedsiębiorców.","PeriodicalId":364586,"journal":{"name":"Przegląd Psychologiczny","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141667552","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Próby w badaniach psychologicznych – wnioski i rekomendacje płynące z przeglądu literatury","authors":"J. Świderska, Magdalena Puchalska, Maciej Grzegorczyk, Zuzanna Szałek, Natalia Nadolna, Martyna Andryszkiewicz, M. Jastrzębska, Przemysław Szablowski, Maja Śmigrodzka","doi":"10.31648/przegldpsychologiczny.9230","DOIUrl":"https://doi.org/10.31648/przegldpsychologiczny.9230","url":null,"abstract":"Cel: Celem przeglądu była identyfikacja elementów występujących w opisach procedury badania i próby oraz sformułowanie na tej bazie rekomendacji dla autorów.\u0000Metoda: Badanie przeprowadzono zgodnie ze standardem PRISMA. Łącznie przeanalizowano 305 artykułów polskich badaczy z czterech czasopism, z czego 230 zostało poddanych krytycznej ocenie. Ostateczne analizy dotyczyły 295 opisów badań.\u0000Wyniki: Analizy wykazały, że najczęściej badacze raportują: procedurę badania, zastosowaną metodę doboru i wielkość próby, formę badania, a z cech socjodemograficznych: płeć i wiek.\u0000Konkluzje: Wnioski z analiz i doświadczenia z przeglądu pozwoliły sformułować rekomendacje w zakresie wyczerpującego metodologicznie opisu procedury i próby.","PeriodicalId":364586,"journal":{"name":"Przegląd Psychologiczny","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138946089","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Poczucie koherencji oraz dojrzałość żywieniowa a poczucie stresu wśród młodych dorosłych","authors":"Beata Mańkowska","doi":"10.31648/przegldpsychologiczny.9739","DOIUrl":"https://doi.org/10.31648/przegldpsychologiczny.9739","url":null,"abstract":"Cel: Celem badań było ustalenie zależności pomiędzy poczuciem koherencji, dojrzałością żywieniową a poczuciem stresu w grupie młodych dorosłych, z uwzględnieniem sposobu odżywiania się. Ostatecznie wysiłki badawcze miały na celu sprawdzenie siły predykcji testowanych zmiennych wobec  stresu. \u0000Metoda: Badanie przeprowadzono w grupie 100 osób w wieku 20–33 lat stosujących dietę wegetariańską lub  mięsną. Zastosowano Kwestionariusz Poczucia Koherencji Antonovsky’ego, Kwestionariusz Dojrzałości Żywieniowej (Potocka i Najder, 2016) oraz Kwestionariusz Poczucia Stresu (Plopa i Makarowski, 2010). \u0000Wyniki: Wyniki wskazują na istotnie niższe natężenie napięcia emocjonalnego, stresu intrapsychicznego, zewnętrznego i ogólnego poczucia stresu oraz istotnie wyższe wskaźniki poczucia koherencji i dojrzałości żywieniowej w grupie wegetarian. Ponadto stwierdzono, że dojrzałość żywieniowa jest ujemnie skorelowana z poczuciem stresu, natomiast poczucie koherencji jest dodatnio skorelowane z dojrzałością żywieniową. Ostatecznie wykazano, że poczucie koherencji odgrywa ważną rolę w przewidywaniu stresu doświadczanego przez młodych dorosłych. \u0000Wnioski: Badania dostarczyły istotnej wiedzy na temat związku pomiędzy postawami wobec odżywiania a doświadczaniem stresu w grupie młodych dorosłych.","PeriodicalId":364586,"journal":{"name":"Przegląd Psychologiczny","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138945858","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Supportive social interaction as a concept for describing the situation of persons experiencing an infertility crisis","authors":"Alicja Malina","doi":"10.31648/przegldpsychologiczny.9738","DOIUrl":"https://doi.org/10.31648/przegldpsychologiczny.9738","url":null,"abstract":"Objective: This article presents the definitions and justification of the necessity to introduce the original concept of supportive social interaction into scholarly discourse. Supportive social interaction is understood as a group interaction encompassing speaking or listening in an informal and judgement-free environment, which is connected with the necessity – and also provides an opportunity – to reciprocally disclose the experiences, needs and personal convictions of the persons participating in the said interaction and leads to a reduction of stress. The differences between traditional approaches to support and supportive social interactions and their significance in the treatment of infertility have been outlined in this article. \u0000Theses: Supportive social interactions, a precondition of which is the occurrence of disclosure, vary in terms of quality and function from support in the traditional sense of the word. They are also a source of stress reduction in the process of treating infertility using assisted reproductive technologies. \u0000Conclusion: Supportive social interactions are increasingly important in the context of infertility treatment. The proposed concept is an essential element describing the functioning of persons experiencing an infertility crisis.","PeriodicalId":364586,"journal":{"name":"Przegląd Psychologiczny","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138994195","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Raport z 18. Europejskiego Kongresu Psychologicznego (Brighton, 3–6 lipca 2023)","authors":"Weronika Kałwak","doi":"10.31648/przegldpsychologiczny.9741","DOIUrl":"https://doi.org/10.31648/przegldpsychologiczny.9741","url":null,"abstract":"Abstrakt","PeriodicalId":364586,"journal":{"name":"Przegląd Psychologiczny","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138944334","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Psychologia w modelu zdrowia populacji","authors":"Global Psychology Alliance","doi":"10.31648/przegldpsychologiczny.9650","DOIUrl":"https://doi.org/10.31648/przegldpsychologiczny.9650","url":null,"abstract":"Abstrakt","PeriodicalId":364586,"journal":{"name":"Przegląd Psychologiczny","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138966607","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Sprawozdanie z konferencji Zagrożenie COVID-19 oraz zagrożenie zmianą klimatu w świetle wyników badań psychologicznych (Warszawa, 11 kwietnia 2022)","authors":"Grażyna Wąsowicz","doi":"10.31648/przegldpsychologiczny.9663","DOIUrl":"https://doi.org/10.31648/przegldpsychologiczny.9663","url":null,"abstract":"Abstrakt","PeriodicalId":364586,"journal":{"name":"Przegląd Psychologiczny","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138966720","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Pandemia COVID-19 i zanieczyszczenie środowiska – percepcja zagrożeń, gotowość ponoszenia kosztów ekonomicznych, zasoby psychologiczne i zachowania","authors":"Grażyna Wąsowicz","doi":"10.31648/przegldpsychologiczny.9330","DOIUrl":"https://doi.org/10.31648/przegldpsychologiczny.9330","url":null,"abstract":"Cele: 1. Porównanie percepcji zagrożeń COVID-19 i zanieczyszczeniem środowiska, gotowości do ponoszenia kosztów w celu ochrony przed tymi zagrożeniami oraz percepcji kompetencji do przeciwdziałania tym zagrożeniom. 2. Porównanie układu zależności między analizowanymi zmiennymi w kontekście obu zagrożeń między: (a) percepcją zagrożeń a gotowością ponoszenia kosztów ekonomicznych i gotowością podejmowania zachowań chroniących przed zagrożeniem; (b) percepcją zagrożeń i gotowością ponoszenia kosztów a zachowaniami; (c) zasobami psychologicznymi (aspiracje życiowe, percepowane kompetencje i strategie radzenia sobie ze stresem) a gotowością ponoszenia kosztów i zachowaniami.\u0000Metoda: W badaniu online wzięło udział 300 osób, 50% kobiet i 50% mężczyzn, w wieku od 19 do 59 lat (M = 39,79, SD = 11). Wykorzystano w nim skale: percepcji zagrożenia COVID-19 (Cypryańska i Nezlek, 2020); gotowości ponoszenia kosztów COVID-19 (Cypryańska i Nezlek, 2020) – obie zastosowane także w kontekście zagrożenia zanieczyszczeniem środowiska; Inwentarz strategii radzenia sobie ze stresem (Addison i in., 2007); Indeks aspiracji życiowych-23 (Grouzet i in., 2005) oraz skale percepowanych kompetencji ochrony zdrowia przed COVID-19 i zmiany zachowań konsumpcyjnych (inspirowane Williams i in., 1998). Zmienne przewidywane to podejmowanie zachowań ochronnych przed COVID-19 i zachowań zmniejszających zanieczyszczenia środowiska.\u0000Wyniki: Zagrożenie zanieczyszczeniem środowiska jest spostrzegane jako silniejsze, większa jest gotowość ponoszenia kosztów ekonomicznych i silniej są percepowane kompetencje niż w przypadku zagrożenia COVID-19. Istnieją podobieństwa i różnice w układzie zależności w modelach dla badanych zagrożeń. Istotne dla zmiany zachowań w obliczu zagrożenia są: percepcja zagrożenia dla jednostki i dla świata, wspólnotowość, percepowane kompetencje i strategie radzenia sobie ze stresem.\u0000Konkluzja: Każde z zagrożeń ma swoją specyfikę, którą należy brać pod uwagę, poszukując predyktorów różnych aspektów funkcjonowania jednostek w jego obliczu i opracowując strategie komunikacyjne nakierowane na zmianę zachowań.","PeriodicalId":364586,"journal":{"name":"Przegląd Psychologiczny","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138965865","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Doświadczenie zakażenia wirusem SARS-CoV-2 i obowiązkowej izolacji w czasie pierwszej fali pandemii w Polsce – analiza jakościowa","authors":"Marta Mrozowicz-Wrońska, Katarzyna Ślosarczyk, Marta Koczurek","doi":"10.31648/przegldpsychologiczny.9069","DOIUrl":"https://doi.org/10.31648/przegldpsychologiczny.9069","url":null,"abstract":"Cel: Celem niniejszych badań była eksploracja doświadczenia zakażenia wirusem SARS-CoV-2 i obowiązkowej izolacji w czasie pierwszej fali pandemii w Polsce. \u0000Metoda: W badaniu wzięło udział 5 kobiet, które zostały zakażone wirusem i przebywały w izolacji od 3 do ponad 5 tygodni. W analizach zastosowano procedurę opartą na podejściu fenomenologicznym.\u0000Wyniki: Analiza wyłoniła pięć tematów: 1. Kryzys, 2. Zakażenie, 3. Uwięzienie, 4. Objawy, 5. Adaptacja. Zidentyfikowanie tych tematów pozwoliło uchwycić doświadczenie kryzysu i adaptacji do sytuacji zakażenia potencjalnie śmiertelnym wirusem oraz pozostawania uwięzionym we własnym domu przez dłuższy czas. \u0000Konkluzja: Doświadczenie naszych badanych wpisuje się w szerszy kontekst czasu megakryzysu, który globalnie pojawił się wraz z wirusem SARS-CoV-2, kiedy wiedza medyczna na jego temat była bardzo ograniczona, a izolacja stała się jedynym narzędziem walki z zagrożeniem.","PeriodicalId":364586,"journal":{"name":"Przegląd Psychologiczny","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138966497","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Reaktancja wobec regulacji antycovidowych – systematyczny przegląd badań","authors":"Dariusz Drążkowski","doi":"10.31648/przegldpsychologiczny.9120","DOIUrl":"https://doi.org/10.31648/przegldpsychologiczny.9120","url":null,"abstract":"Cel: W trakcie pandemii COVID-19 wiele osób odczuwało zagrożenie swojej wolności z powodu wprowadzenia przez rządy ograniczeń dotyczących określonych zachowań, które motywowało je do podejmowania działań przeciwko tym ograniczeniom. Teoria reaktancji okazała się przydatna w wyjaśnianiu motywacji tych osób do sprzeciwiania się regulacjom antycovidowym. Opublikowano wiele badań, które pokazały, że doświadczanie reaktancji wobec tej polityki prowadzi do podejmowania działań z nią sprzecznych. Celem niniejszego artykułu jest opisanie systematycznego przeglądu badań dotyczących zależności między regulacjami mającymi na celu ograniczenie pandemii a reaktancją wobec tych działań.\u0000Metoda: Do przeglądu włączono prace z baz danych EBSCO, Web of Science i Scopus, w których jednocześnie dokonywano pomiaru reaktancji jako stanu lub cechy oraz zmiennych bezpośrednio związanych z walką z pandemią COVID-19.\u0000Wyniki: Przegląd literatury pozwolił zidentyfikować 59 badań zależności między regulacjami antycovidowymi a reaktancją wobec tych działań. Przeprowadzono analizę cech badanych populacji, metodologii badań i uzyskanych wyników. W pracy wyszczególniono środki perswazyjne nakłaniające do działań zgodnych z rekomendacjami rządzących, które nasilają i obniżają reaktancję oraz te, które na nią nie wpływają. Ponadto opisano szereg zależności między reaktancją (cechą i stanem przeciw regulacjom) a gotowością do podążania za regulacjami antycovidowymi.\u0000Konkluzja: Przedstawiony przegląd literatury pozwolił zidentyfikować determinanty odczuwania stanu reaktancji przeciw regulacjom antycovidowym oraz opisać zależności między reaktancją a skutecznością tychże regulacji. Wyniki przeglądu mogą pomóc w projektowaniu przyszłych regulacji ukierunkowanych na walkę z epidemiami.","PeriodicalId":364586,"journal":{"name":"Przegląd Psychologiczny","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138966619","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}