Reaktancja wobec regulacji antycovidowych – systematyczny przegląd badań

Cel: W trakcie pandemii COVID-19 wiele osób odczuwało zagrożenie swojej wolności z powodu wprowadzenia przez rządy ograniczeń dotyczących określonych zachowań, które motywowało je do podejmowania działań przeciwko tym ograniczeniom. Teoria reaktancji okazała się przydatna w wyjaśnianiu motywacji tych osób do sprzeciwiania się regulacjom antycovidowym. Opublikowano wiele badań, które pokazały, że doświadczanie reaktancji wobec tej polityki prowadzi do podejmowania działań z nią sprzecznych. Celem niniejszego artykułu jest opisanie systematycznego przeglądu badań dotyczących zależności między regulacjami mającymi na celu ograniczenie pandemii a reaktancją wobec tych działań. Metoda: Do przeglądu włączono prace z baz danych EBSCO, Web of Science i Scopus, w których jednocześnie dokonywano pomiaru reaktancji jako stanu lub cechy oraz zmiennych bezpośrednio związanych z walką z pandemią COVID-19. Wyniki: Przegląd literatury pozwolił zidentyfikować 59 badań zależności między regulacjami antycovidowymi a reaktancją wobec tych działań. Przeprowadzono analizę cech badanych populacji, metodologii badań i uzyskanych wyników. W pracy wyszczególniono środki perswazyjne nakłaniające do działań zgodnych z rekomendacjami rządzących, które nasilają i obniżają reaktancję oraz te, które na nią nie wpływają. Ponadto opisano szereg zależności między reaktancją (cechą i stanem przeciw regulacjom) a gotowością do podążania za regulacjami antycovidowymi. Konkluzja: Przedstawiony przegląd literatury pozwolił zidentyfikować determinanty odczuwania stanu reaktancji przeciw regulacjom antycovidowym oraz opisać zależności między reaktancją a skutecznością tychże regulacji. Wyniki przeglądu mogą pomóc w projektowaniu przyszłych regulacji ukierunkowanych na walkę z epidemiami.