{"title":"Słowo wstępne: Polityczność panteizmu – w poszukiwaniu innej historii myśli politycznej","authors":"M. Janik","doi":"10.35757/civ.2021.29.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.35757/civ.2021.29.01","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":350409,"journal":{"name":"Civitas. Studia z Filozofii Polityki","volume":"29 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-05-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130646376","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Pantheismusstreit, natura i dialektyka oświecenia","authors":"Marek Woszczek","doi":"10.35757/civ.2021.29.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.35757/civ.2021.29.03","url":null,"abstract":"Tak zwany spór o panteizm był istotnym wydarzeniem filozoficznym w niemieckim krajobrazie intelektualnym dwóch ostatnich dekad XVIII wieku, który spowodował jednocześnie odrodzenie zainteresowania Spinozą w Niemczech. Istnieje ogromna literatura dotycząca tego sporu z perspektywy zarówno filozoficznej, jak i czysto historiograficznej, jednakże pomimo intensywnie dyskutowanej tetralogii Jonathana I. Israela na temat historii oświecenia, wciąż brakuje nowej, szerszej debaty wokół relacji sporu o panteizm do globalnej dynamiki późnego oświecenia i jego wewnętrznych napięć. W artykule omawiane są kluczowe idee sformułowane przez Herdera, Goethego, Fichtego, Kanta, Schleiermachera i Novalisa jako odpowiedzi na 'wyzwanie panteistyczne', które w formie prowokacji przedstawił Jacobi, a następnie pokazane jest, w jaki sposób ujawniają one pewne zasadnicze ideologiczne napięcia typowe dla nowoczesności. Wskazane są dwie podstawowe osie jako środki ciężkości całego sporu: oś transcendencji/immanencji oraz oś autonomii/heteronomii. Twierdzi się, że historyczny fenomen 'panteizmu' nie powinien być a priori wiązany z pewnym konkretnym emancypacyjnym potencjałem, lecz raczej potraktowany jako rodzaj 'soczewki' albo 'narzędzia sondującego' słabe punkty oświecenia i jego zaniedbane problemy, które w wielu przypadkach zostały wykorzystane przez kontroświeceniową reakcję. Podkreśla się jednak, że panteizm jako idea odegrał fundamentalną rolę w szybkim procesie de-eschatologizacji i jednocześnie jest znaczącym symptomem politycznej reorientacji w obrębie nowoczesności w sposób, który jednak nie ma nic wspólnego z tak zwaną klasyczną 'tezą o sekularyzacji' Löwitha, Schmitta czy Taubesa. ","PeriodicalId":350409,"journal":{"name":"Civitas. Studia z Filozofii Polityki","volume":"35 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-05-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124039036","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Polityczność pragnienia w myśli Spinozy: przeciwko antynomicznej interpretacji Leszka Kołakowskiego","authors":"Antonina Januszkiewicz","doi":"10.35757/civ.2021.29.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.35757/civ.2021.29.02","url":null,"abstract":"Artykuł ukazuje polityczność ontologicznego systemu Benedykta Spinozy na przykładzie pojęcia conatus (pragnienia). Autorka broni spójności myśli niderlandzkiego myśliciela polemizując z interpretacją Leszka Kołakowskiego, podług której system Spinozy charakteryzują nieprzezwyciężalne antynomie jednostki i nieskończoności. Jak zostaje wykazane w tekście artykułu, dostrzeżenie fundamentalnie politycznego charakteru ontologicznych pojęć Spinozy pozwala przekroczyć owe antynomie w kierunku spójnej i klarownej interpretacji. Skupiając ciężar wywodu na pojęciu conatus, autorka poddaje analizie dwie antynomie Kołakowskiego. Pierwsza z nich dotyczy problemu trwania i jednostkowości i przedstawia pozorną sprzeczność pomiędzy zasadą samozachowania indywiduów a niepodzielnością substancji. Druga zaś, dotyka kwestii ściśle etycznej – rzekomej niezgodności pomiędzy pragnieniem zachowania się w swym istnieniu a pragnieniem intelektualnej miłości Boga. Autorka wykazuje, że podstawą obydwu antynomii jest zapoznanie polityczności pojęcia conatus, a wraz z nim politycznego wymiaru Etyki.","PeriodicalId":350409,"journal":{"name":"Civitas. Studia z Filozofii Polityki","volume":"12 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-05-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125793717","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Kobieta, ciało i technodystopia","authors":"Antonina Januszkiewicz","doi":"10.35757/civ.2021.29.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.35757/civ.2021.29.07","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":350409,"journal":{"name":"Civitas. Studia z Filozofii Polityki","volume":"50 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-05-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"117212038","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Will There Rather Be Nothing Than Something?","authors":"A. Bielik-Robson","doi":"10.35757/civ.2021.29.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.35757/civ.2021.29.05","url":null,"abstract":"The purpose of this essay is to put Ernst Bloch’s philosophy to a test suggested by Hans Blumenberg in The Legitimacy of the Modern Age. According to Blumenberg, modernity constitutes the second, successful, attempt at overcoming Gnosticism, after the first attempt, undertaken by Christianity, had failed. However – Blumenberg argues – it was not modern philosophy, but only science which had managed to escape Gnosticism’s ontological trap of viewing the world as an illusion bordering on nothing.","PeriodicalId":350409,"journal":{"name":"Civitas. Studia z Filozofii Polityki","volume":"15 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-05-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126860663","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Postanarchizm. Źródła, konteksty, następstwa","authors":"S. Słowiński","doi":"10.35757/civ.2021.29.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.35757/civ.2021.29.06","url":null,"abstract":"Autor omawia ontologię polityczną współczesnego anarchizmu, nawiązujący przy tym do klasycznego anarchizmu oraz do myślicieli postanarchizmu, w szczególności do Saula Newmana. Wskazuje przy tym, jak współcześni filozofowie związani z postanarchizmem pracują nad statyczną ontologią polityczna anarchizmu poprzez myśl poststrukturalną oraz jak za pomocą współczesnych pojęć filozoficznych dekonstruują oświeceniowe podstawy anarchizmu. Zamiarem tekstu jest wskazanie nie tylko na różnice pomiędzy anarchizmem a postanarchizmem, ale raczej dostrzeżenie pomiędzy nimi silnej zależności. Tekst stanowi przegląd i omówienie koncpecji postanarchizmu w kontekście ontologii politycznej, współczesnej filozofii politycznej oraz historii idei. ","PeriodicalId":350409,"journal":{"name":"Civitas. Studia z Filozofii Polityki","volume":"73 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-05-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128580124","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"O pamięci w eseistyce dotyczącej polskości - między esencjalizmem a konstruktywizmem","authors":"D. Dąbrowska","doi":"10.35757/civ.2021.28.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.35757/civ.2021.28.01","url":null,"abstract":"Artykuł zawiera rozważania nad zróżnicowaniem tekstów eseistycznych dotyczących problematyki polskości, wynikającym z różnorodnej roli pamięci w poszczególnych koncepcjach narodowej tożsamości. Celem szkicu jest podjęcie refleksji nad relacją, w jaką wchodzą teksty, dające się określić jako tradycjonalistyczne oraz modernizacyjne, z orientacjami esencjalistycznymi i kontruktywistycznymi. Przedmiot analizy zawartej w tekście stanowią przede wszystkim dwie publikacje: Awangardowy konserwatyzm Pawła Rojka oraz Polska: wspólnota fantazmatyczna Agaty Bielik-Robson. Eseje te pozwalają się traktować jako reprezentatywne przykłady złożonych zależności ideowych występujących w obszarze refleksji nad polskością.","PeriodicalId":350409,"journal":{"name":"Civitas. Studia z Filozofii Polityki","volume":"179 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124467702","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Słowo wstępne","authors":"Ł. Święcicki","doi":"10.35757/civ.2021.28.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.35757/civ.2021.28.07","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":350409,"journal":{"name":"Civitas. Studia z Filozofii Polityki","volume":"82 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132766549","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Republikańskie teokracje kalwińskie w Europie","authors":"A. Wielomski","doi":"10.35757/civ.2021.28.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.35757/civ.2021.28.06","url":null,"abstract":"The illiberal democracy is the political system where majority of citizens rule, but where is not the freedom of consciousness or where the liberal dividing of power is absent. In the modern history of Europe the best example of this political system we find in the Calvinist Republics as Geneva, Emden and Netherlands. It’s not the democracy in the contemporary meaning of this word because the notion of “citizen” is aristocratic. The citizens are the members of aristocracy and patricians of towns. But in this time the citizens are the people only. This system is not liberal, because the Catholics are persecuted. The aim of this text is the presentation vision and ideology of theses Republics. It’s the mixture of sovereignty of the people-citizens with the theocratic tendency of Calvinism. In the theory of Calvin, and in the practice of theses Republics we are the tension between the “too swords”: spiritual (Calvinist consistories) and temporal (political power). In the literature we are many of allusions that the theological-political thought of Jean Calvin is inspired by medieval papal theocracy. It’s theocracy with “purified” Word of God, and inspired by the fear of the “caesaropapism”. This fear was just. Every theocratic rule in the Calvinist republican regime is finished by the supremacy of temporal swords. This text present the process of change from papocaesarism to caesaropapism in every republican case.","PeriodicalId":350409,"journal":{"name":"Civitas. Studia z Filozofii Polityki","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129643331","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Stan wyjątkowy w ujęciu monistycznym: trzy propozycje teoretyczne i ich realizacja na przykładzie polskich unormowań stanów nadzwyczajnych","authors":"Wojciech Engelking","doi":"10.35757/civ.2021.28.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.35757/civ.2021.28.03","url":null,"abstract":"Tekst stanowi próbę pomyślenia instytucji stanu wyjątkowego w ramach logiki monistycznej, która by nie naruszała podstaw demokracji liberalnej: jako instrumentu prawnego do zwalczenia zagrożenia, przed którym stoi państwo, przy użyciu narzędzi z porządku norm sprzed wystąpienia sytuacji ekstraordynaryjnej. Autor analizuje trzy możliwości takiej logiki, wywodząc ją z koncepcji m. in. libertarianizmu Roberta Nozicka, instytucjonalizmu Nomi Claire Lazar czy liberalnego realizmu Jeremy’ego Waldrona i aplikując do zapisów Konstytucji RP z 1997 r.","PeriodicalId":350409,"journal":{"name":"Civitas. Studia z Filozofii Polityki","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-06-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123156262","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
求助内容：
应助结果提醒方式：
京公网安备 11010802042870号
