Polityczność pragnienia w myśli Spinozy: przeciwko antynomicznej interpretacji Leszka Kołakowskiego

Civitas. Studia z Filozofii Polityki Pub Date : 2022-05-18 DOI:10.35757/civ.2021.29.02

Antonina Januszkiewicz

{"title":"Polityczność pragnienia w myśli Spinozy: przeciwko antynomicznej interpretacji Leszka Kołakowskiego","authors":"Antonina Januszkiewicz","doi":"10.35757/civ.2021.29.02","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Artykuł ukazuje polityczność ontologicznego systemu Benedykta Spinozy na przykładzie pojęcia conatus (pragnienia). Autorka broni spójności myśli niderlandzkiego myśliciela polemizując z interpretacją Leszka Kołakowskiego, podług której system Spinozy charakteryzują nieprzezwyciężalne antynomie jednostki i nieskończoności. Jak zostaje wykazane w tekście artykułu, dostrzeżenie fundamentalnie politycznego charakteru ontologicznych pojęć Spinozy pozwala przekroczyć owe antynomie w kierunku spójnej i klarownej interpretacji. Skupiając ciężar wywodu na pojęciu conatus, autorka poddaje analizie dwie antynomie Kołakowskiego. Pierwsza z nich dotyczy problemu trwania i jednostkowości i przedstawia pozorną sprzeczność pomiędzy zasadą samozachowania indywiduów a niepodzielnością substancji. Druga zaś, dotyka kwestii ściśle etycznej – rzekomej niezgodności pomiędzy pragnieniem zachowania się w swym istnieniu a pragnieniem intelektualnej miłości Boga. Autorka wykazuje, że podstawą obydwu antynomii jest zapoznanie polityczności pojęcia conatus, a wraz z nim politycznego wymiaru Etyki.","PeriodicalId":350409,"journal":{"name":"Civitas. Studia z Filozofii Polityki","volume":"12 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2022-05-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Civitas. Studia z Filozofii Polityki","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.35757/civ.2021.29.02","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

Artykuł ukazuje polityczność ontologicznego systemu Benedykta Spinozy na przykładzie pojęcia conatus (pragnienia). Autorka broni spójności myśli niderlandzkiego myśliciela polemizując z interpretacją Leszka Kołakowskiego, podług której system Spinozy charakteryzują nieprzezwyciężalne antynomie jednostki i nieskończoności. Jak zostaje wykazane w tekście artykułu, dostrzeżenie fundamentalnie politycznego charakteru ontologicznych pojęć Spinozy pozwala przekroczyć owe antynomie w kierunku spójnej i klarownej interpretacji. Skupiając ciężar wywodu na pojęciu conatus, autorka poddaje analizie dwie antynomie Kołakowskiego. Pierwsza z nich dotyczy problemu trwania i jednostkowości i przedstawia pozorną sprzeczność pomiędzy zasadą samozachowania indywiduów a niepodzielnością substancji. Druga zaś, dotyka kwestii ściśle etycznej – rzekomej niezgodności pomiędzy pragnieniem zachowania się w swym istnieniu a pragnieniem intelektualnej miłości Boga. Autorka wykazuje, że podstawą obydwu antynomii jest zapoznanie polityczności pojęcia conatus, a wraz z nim politycznego wymiaru Etyki.

查看原文本刊更多论文

文章以 "欲望"（conatus）概念为例，展示了本尼迪克特-斯宾诺莎本体论体系的政治性。作者通过与莱舍克-科瓦科夫斯基（Leszek Kołakowski）的解释进行论战，捍卫了这位荷兰思想家思想的一致性。正如本文所论证的那样，认识到斯宾诺莎本体论概念的根本政治特征，就能超越这些对立面，获得连贯而清晰的解释。作者将论证的重点放在 "共通性 "概念上，分析了科拉科夫斯基的两个对立面。第一个涉及持续时间和个体性问题，提出了个体自我保护原则与物质不可分割性之间的明显矛盾。另一方面，第二个问题涉及严格意义上的伦理问题，即所称的保存自身存在的愿望与对上帝的理智之爱的愿望之间的不相容性。作者指出，这两种对立的基础都是对conatus概念的政治性的熟悉，以及伦理学的政治维度。

本文章由计算机程序翻译，如有差异，请以英文原文为准。

求助全文

约1分钟内获得全文求助全文

来源期刊

Civitas. Studia z Filozofii Polityki

自引率

0.00%

发文量