{"title":"Climate Change Litigation – A Promising Perspective?","authors":"Thomas Kreuder","doi":"10.3935/zpfz.73.23.16","DOIUrl":"https://doi.org/10.3935/zpfz.73.23.16","url":null,"abstract":"Like climate change, climate lawsuits are a global phenomenon. Under the guise of “strategic litigation”, individuals and groups try to advance sufficient efforts to mitigate climate change by states and companies, citing constitutional fundamental and human rights. The majority of the litigation has so far been unsuccessful. With the Dutch judgments in the Urgenda and Shell cases and the decision of the German Federal Constitutional Court of March 2021, case-law precedent for concrete measures has recently become available. The article sheds light on the discussion on climate lawsuits, lets critics have their say and concludes with an outlook on the effects of these proceedings on liberal parliamentary democracies and the emergence of global ecological human rights and possibly even of nature’s rights for its own sake.","PeriodicalId":34908,"journal":{"name":"Zbornik Pravnog Fakulteta u Zagrebu","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136183907","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Unemployment Insurance – Comparative, Cross-Border and EU Perspectives","authors":"Grega Strban, Primož Rataj","doi":"10.3935/zpfz.73.23.9","DOIUrl":"https://doi.org/10.3935/zpfz.73.23.9","url":null,"abstract":"The article is centred upon the research question whether unemployed persons enjoy proper protection in national, international (cross-border) and EU law. In an attempt to reply to such question, the authors firstly compare national unemployment insurance schemes and secondly, research on how unemployment benefits are coordinated in cross-border cases. Moreover, non-coordination of social assistance schemes is addressed. With respect to coordination of unemployment benefits and social assistance schemes, the authors advocate for ways of improving the legal position of mobile unemployed persons. Lastly, some EU-wide unemployment related initiatives are highlighted, namely the European unemployment benefit scheme (EUBS) and the European instrument for temporary support to mitigate unemployment risks in an emergency (SURE) following the Covid-19 outbreak.","PeriodicalId":34908,"journal":{"name":"Zbornik Pravnog Fakulteta u Zagrebu","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136183916","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Otvorena pitanja reprezentativnosti sindikata za kolektivno pregovaranje: Pravni ekscesi ili izgradnja nove arhitekture kolektivnog radnog prava u Republici Hrvatskoj","authors":"Viktor Gotovac","doi":"10.3935/zpfz.73.23.7","DOIUrl":"https://doi.org/10.3935/zpfz.73.23.7","url":null,"abstract":"Reprezentativnost sindikata za kolektivno pregovaranje važno je pitanje, ne samo za materiju kolektivnog pregovaranja uz koju se njeno uređenje izravno veže. Naime, u uvjetima pluralizma predstavljanja interesa radnika putem sindikata koji kod poslodavaca ili na određenom području djelovanja međusobno konkuriraju, posljedice reprezentativnosti obuhvaćaju ne samo status aktera kolektivnih radnih odnosa već i sadržaj njihova djelovanja, odnosno rezultate toga djelovanja – sklapanje kolektivnih ugovora i štrajk. Postojeće uređenje datira iz 2014. godine, kada je donesen Zakon o reprezentativnosti udruga poslodavaca i sindikata, kao i aktualni Zakon o radu. Ipak, u razdoblju dosadašnje primjene određeni aspekti instituta reprezentativnosti, kroz ishode provedbene i sudske prakse, dovode u pitanje tridesetogodišnju strukturu kolektivnog radnog prava u cjelini te se radom propituje je li tu riječ o pojedinačnim ekscesima ili (ne)namjernoj izgradnji nove arhitekture kolektivnog radnog prava.","PeriodicalId":34908,"journal":{"name":"Zbornik Pravnog Fakulteta u Zagrebu","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136184115","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Neizravna diskriminacija platformskih radnika","authors":"Ivana Grgurev, Iva Bjelinski Radić","doi":"10.3935/zpfz.73.23.3","DOIUrl":"https://doi.org/10.3935/zpfz.73.23.3","url":null,"abstract":"S obzirom na neodgovarajuće uvjete rada platformskih radnika, osobito onih od kojih se traži da uslugu izvrše na određenoj lokaciji i u određenom vremenu (engl. gig workers), pitanje njihove pravne zaštite u središtu je znanstvenog interesa, ali i interesa zakonodavaca, kako na nacionalnoj razini tako i na razini Europske unije. Primjeri iz prakse pokazuju kako je takve radnike potrebno zaštititi, među ostalim i od diskriminacije. U talijanskoj sudskoj praksi nalazimo slučaj neizravne diskriminacije platformskih radnika koji nam je poslužio kao povod za promišljanje o unaprjeđenju antidiskriminacijske zaštite takvih radnika. U radu se pojašnjava koncept neizravne diskriminacije i pojam platformskih radnika, te se, analizom spomenutog predmeta iz talijanske sudske prakse, upućuje na nužnost unaprjeđenja dizajniranja algoritama na koje se poslodavac oslanja pri odlučivanju o uvjetima rada (platformskih) radnika, radi sprječavanja diskriminacije.","PeriodicalId":34908,"journal":{"name":"Zbornik Pravnog Fakulteta u Zagrebu","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136184116","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Promišljanja o nadzornom odboru trgovačkog društva","authors":"Siniša Petrović","doi":"10.3935/zpfz.73.23.13","DOIUrl":"https://doi.org/10.3935/zpfz.73.23.13","url":null,"abstract":"Iako se o nadzornom odboru u dioničkom društvu puno pisalo, neka su pitanja i dalje otvorena u praksi, a propisi se tumače pogrešno, čime se čak narušavaju i temeljna načela upravljanja dioničkim društvom. Rad se bavi općenito temom članstva u nadzornom odboru, a napose odvajanjem funkcije vođenja poslova društva od funkcije nadzora nad vođenjem poslova, pitanjem zastupljenosti spolova u članstvu nadzornih odbora i nezavisnošću članova nadzornog odbora. Odvajanje vođenja poslova od nadzora nad vođenjem poslova društva ključni je element kojim se osigurava nezavisnost članova nadzornog odbora.","PeriodicalId":34908,"journal":{"name":"Zbornik Pravnog Fakulteta u Zagrebu","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136184118","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Prikaz knjige: Kristijan Poljanec, Legal Theory of Auction, Routledge, 2023.","authors":"Ivana Tot","doi":"10.3935/zpfz.73.1.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.3935/zpfz.73.1.06","url":null,"abstract":"Aukcija je u 21. stoljeću, zahvaljujući razvoju suvremenih informacijskih i komunikacijskih tehnologija, postala znatno češćom i većem krugu subjekata dostupnijom metodom sklapanja ugovora o kupoprodaji sve različitijih vrsta robe, a ne tek umjetnina uz koje se ona tradicionalno vezuje. Gospodarska važnost aukcije popraćena je znatnim brojem djela u ekonomskoj znanosti, a 2020. godine Nobelova nagrada za ekonomiju dodijeljena je ekonomistima Paulu R. Milgromu i Robertu B. Wilsonu upravo za njihov doprinos razvoju ekonomske teorije aukcije i stvaranju inovativnih aukcijskih modela. Za razliku od ekonomske znanosti, pravna znanost ne obiluje djelima koja bi se bavila pravnim aspektima aukcije kao specifične metode sklapanja ugovora o kupoprodaji, a osobito ne takvima koja bi se njome bavila sveobuhvatno i sustavno. Stoga je znanstvena monografija Legal Theory of Auction, autora dr. sc. Kristijana Poljanca s Ekonomskog fakulteta Sveučilišta u Zagrebu, nedavno objavljena na engleskom jeziku u nakladi Routledgea, raritet u svjetskim razmjerima. Znanstvena monografija Legal Theory of Auction rezultat je autorova višegodišnjeg istraživanja provedenog, među ostalim, na Pravnom fakultetu Buchmann u Tel Avivu, Europa-Institutu u Saarbrückenu i Max Planck Institutu za poredbeno i međunarodno privatno pravo u Hamburgu. Ono je svojevrsni nastavak autorova ranijeg istraživanja provedenog tijekom izradbe doktorskog rada Sklapanje ugovora o kupoprodaji putem dražbe, obranjenog 2019. godine na Pravnom fakultetu Sveučilišta u Zagrebu. No, objavljena monografija nije tek prijevod autorova doktorskog rada, već izvorno novo djelo koje u svojem većem dijelu obrađuje pitanja kojima se autor u doktorskom radu nije bavio. U znanstvenoj monografiji Legal Theory of Auction autor razvija opću pravnu teoriju aukcije koja počiva na poredbenopravnom istraživanju aukcijskog prava. Autor predstavlja karakteristične značajke aukcijskih prodaja koje određuju pravni pojam aukcije i donosi sustavnu analizu različitih ugovornih i izvanugovornih obveznopravnih odnosa koji nastaju među raznim sudionicima u povodu i tijekom aukcije. Predmetom monografije su isključivo privatnopravne aukcije, ne i prisilne javne prodaje na dražbama u različitim postupcima pred sudovima i drugim tijelima.","PeriodicalId":34908,"journal":{"name":"Zbornik Pravnog Fakulteta u Zagrebu","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43678877","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Što bi donošenje novog Zakona o Plovputu, Split moglo značiti za pravni status svjetionika na hrvatskoj obali?","authors":"Petar Miladin, Sanja Ljubetić","doi":"10.3935/zpfz.73.1.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.3935/zpfz.73.1.01","url":null,"abstract":"Nastavno na objavu potrebe donošenja novog Zakona o Plovputu, Split, u doktrini i praksi postavilo se pitanje što bi navedeno moglo značiti za rješavanje problematike neujednačenog pravnog statusa svjetionika na hrvatskoj obali. Pokušavajući odgovoriti na navedeno pitanje, autori u radu analiziraju normativno uređenje pravnog statusa svjetionika koji se nalaze na hrvatskoj obali. Posebice se razmatraju zatečeni imovinskopravni odnosi, koji uključuju ugovorne odnose s trećim osobama kao i eventualna stečena prava i legitimna očekivanja pravnih subjekata na svjetionicima. Kao nužan preduvjet rješavanja te problematike analiziraju se primjenjivi propisi koji reguliraju formiranje katastarske čestice svjetionika, njezine evidencije, ali i moguća primjena instituta izvlaštenja. Daje se prikaz upravne i sudske prakse o pravnom statusu svjetionika. Razmatra se pravni i računovodstveni status svjetionika kao imovine društva Plovput d.o.o. Zaključno, u svrhu postizanja adekvatne razine normiranosti i uređenja zatečenih imovinskopravnih odnosa, predlaže se mogući smjer uređenja pravnog statusa svjetionika novim Zakonom o Plovputu, Split.","PeriodicalId":34908,"journal":{"name":"Zbornik Pravnog Fakulteta u Zagrebu","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48326588","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Dopunsko zdravstveno osiguranje i mogući scenariji njegova razvitka u Republici Hrvatskoj","authors":"Viktor Gotovac","doi":"10.3935/zpfz.73.1.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.3935/zpfz.73.1.02","url":null,"abstract":"Dopunsko zdravstveno osiguranje jedno je od tri dobrovoljna zdravstvena osiguranja uređena Zakonom o dobrovoljnom zdravstvenom osiguranju. Riječ je o osiguranju kojim se osigurava pokriće troškova zdravstvene zaštite iz obveznoga zdravstvenog osiguranja u dijelu u kojem su osigurane osobe obvezne sudjelovati u troškovima zdravstvene zaštite, odnosno u cijeni lijeka. Ovo je osiguranje uvedeno Zakonom o zdravstvenom osiguranju 1993. godine koncepcijski obuhvaćajući današnja dopunska i dodatna dobrovoljna zdravstvena osiguranja te se u razdoblju od gotovo 30 godina nije znatnije sadržajno mijenjalo. Slijedom proteka ovog razdoblja primjene ovim se radom žele razmotriti mogući scenariji i smjerovi razvitka ovog osiguranja u Republici Hrvatskoj.","PeriodicalId":34908,"journal":{"name":"Zbornik Pravnog Fakulteta u Zagrebu","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47335131","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Comparative Analysis in Connection with the Prohibition of Anti-Competitive Agreements in Kosovo, North Macedonia and Albania","authors":"A. Jashari, Egozone Osmanaj","doi":"10.3935/zpfz.73.1.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.3935/zpfz.73.1.05","url":null,"abstract":"This study examines and analyzes anti-competitive agreements in Kosovo, North Macedonia and Albania. Also, it examines in some aspects the similarities and differences of the competition laws of the countries in question, with the competition law of the EU. It aims to achieve these basic objectives: to analyze the evolution of competition law in Kosovo, North Macedonia and Albania; to provide a clear analysis of the competition law of the countries included in the study, in terms of the prohibition of anti-competitive agreements; and compare it with the EU competition law; to analyze the behaviors of undertakings that constitute prohibited agreements in the sense of competition law; to analyze important decisions of the Competition Authorities, regarding the prohibition and punishment of anti-competitive agreements; and to consider punitive measures (fines) for violation of rules related to anti-competitive agreements. The analysis shows that there is a high alignment of the competition laws of the countries included in the study with the EU acquis, and that the challenge for the Competition Authorities remains the low number of imposed fines and their non-execution.","PeriodicalId":34908,"journal":{"name":"Zbornik Pravnog Fakulteta u Zagrebu","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47715809","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Neformalno sporazumijevanje nakon započinjanja rasprave u kaznenom postupku: iskustva praktičara i teorijska analiza","authors":"Igor Martinović, Ivan Radić","doi":"10.3935/zpfz.73.1.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.3935/zpfz.73.1.03","url":null,"abstract":"Zakonom o kaznenom postupku predviđeni su različiti konsenzualni oblici postupanja, uključujući i odredbe čl. 417.a st. 6. i 7. ZKP-a, kojima se ograničavaju ovlasti suda u odmjeravanju kazne za slučaj da se okrivljenik suglasi s kaznenopravnom sankcijom koju je predložio državni odvjetnik. Provedeno istraživanje pokazalo je da se ta odredba u praksi shvaća ekstenzivno, kao oslonac za neformalno sporazumijevanje stranaka prije očitovanja o krivnji, ali i da se i nakon očitovanja o krivnji u praksi nerijetko nastavljaju različiti oblici bilateralnih i trilateralnih dogovaranja o konačnom ishodu kaznenog postupka. U navedenom su istraživanju izloženi i analizirani stavovi i iskustva domaćih pravnih praktičara o toj problematici, s ciljem da se dozna u kojoj su mjeri prisutni i na koji se način u praksi manifestiraju različiti oblici neformalnog sporazumijevanja. Kako bi se dobiveni rezultati bolje razumjeli, u početnom su dijelu rada iznesena teorijska razmatranja o neformalnom sporazumijevanju s aspekta temeljnih načela kaznenog postupka. U tom su dijelu autori iznijeli i argumentirali svoje mišljenje o tome koji su oblici neformalnog sporazumijevanja pravno prihvatljivi i pod kojim uvjetima. U zaključku su rezimirani rezultati istraživanja te se uputilo na određene konceptualne manjkavosti hrvatskog kaznenog procesnog zakonodavstva i prakse.","PeriodicalId":34908,"journal":{"name":"Zbornik Pravnog Fakulteta u Zagrebu","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46374845","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}