ErrgoPub Date : 2022-06-25DOI: 10.31261/errgo.14978
Redakcja Er(r)go
{"title":"Streszczenia w języku polskim/Summaries in Polish","authors":"Redakcja Er(r)go","doi":"10.31261/errgo.14978","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/errgo.14978","url":null,"abstract":"Polskojęzyczne streszczenia artykułów badawczych i esejów zamieszczonych w niniejszym numerze.","PeriodicalId":34358,"journal":{"name":"Errgo","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-06-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"87951649","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
ErrgoPub Date : 2021-12-30DOI: 10.31261/errgo.11711
R. Nycz, David Schauffler
{"title":"The New Humanities in Poland: A Few Subjective Observations, Conjectures, and Criticisms","authors":"R. Nycz, David Schauffler","doi":"10.31261/errgo.11711","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/errgo.11711","url":null,"abstract":"Nycz outlines the main trends of the New Humanities in the world - digital humanities, engaged humanities, cognitive humanities, posthumanism, art-based research, as well as the main debates and misunderstandings that have emerged over the last decade in the Polish context. An example of the evolution of ways of thinking and conducting research are the cultural-literary studies, CLS. This acronym stands for a variety of terms ranging from cultural literary theory to cultural-textual literacy.","PeriodicalId":34358,"journal":{"name":"Errgo","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"82611573","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
ErrgoPub Date : 2021-12-30DOI: 10.31261/errgo.12494
Paulina Sosnowska
{"title":"Siła kontra dominacja. W stronę hermeneutyki przemocy","authors":"Paulina Sosnowska","doi":"10.31261/errgo.12494","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/errgo.12494","url":null,"abstract":"Siła kontra dominacja. W stronę hermeneutyki przemocy \u0000Artykuł jest poświęcony rekonstrukcji dwóch odmiennych sposobów rozumienia przemocy: jako siły i jako dominacji, która została przeprowadzona na podstawie analizy współczesnych interpretacji Iliady (Simone Weil) i Odysei (Theodor Adorno i Max Horkheimer). Interpretacje te posłużyły dalej jako paradygmaty służące do opisu współczesnych filozoficznych dyskursów przemocy. Esej jest osadzony metodologicznie w Ricoeurowskim rozumieniu filozofii refleksji jako myślenia zapośredniczonego przez interpretację symboli i mitów. Pojęcie symbolu jako struktury podwójnego sensu, która domaga się interpretacji, pozwala na potraktowanie dawnych mitów jako aktualnych punktów wyjścia dla rozumienia współczesnej kondycji ludzkiej.","PeriodicalId":34358,"journal":{"name":"Errgo","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"74395204","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
ErrgoPub Date : 2021-09-03DOI: 10.31261/errgo.9260
Josepha Kuhn
{"title":"Mesopotamian Faulkner: As I Lay Dying and the Southern Anthropocene in the 1930s","authors":"Josepha Kuhn","doi":"10.31261/errgo.9260","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/errgo.9260","url":null,"abstract":"This article attempts to read William Faulkner’s novel As I Lay Dying (1930) within the recent theoretical framework of the Anthropocene. It pays particular attention to the local appearance of the Anthropocene in the interwar American South, which became visible in flooding and deforestation. It argues that the story of the hill-farming Bundren family requires more than an ideological reading that would emphasize the eventual assimilation of the family to the modern market in the New South. It advances instead an ecological-historical interpretation, central to which is a reading of the deceased Addie Bundren as a topographical figure for the toxic southern soil. Her family are seen as continuers of a tradition of “agrilogistics” (Timothy Morton) that dates back over twelve thousand years to Mesopotamia. The article tries to identify the consequences of this reading for Faulkner’s representation of character, which can be seen as a static product of the deep time of geological periods. Finally, it argues that Darl Bundren’s subjectless, extreme consciousness is the only one in the novel that has some comprehension of the advent of the southern Anthropocene, although he has no way of extracting himself from this advent apart from absolute madness.","PeriodicalId":34358,"journal":{"name":"Errgo","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"75183048","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
ErrgoPub Date : 2021-09-03DOI: 10.31261/errgo.9082
Joanna Łapińska
{"title":"Męskie niepokoje, kobiece miraże. O post(?)ludzkich miłościach do maszyn w Creative Control i Konsultantce","authors":"Joanna Łapińska","doi":"10.31261/errgo.9082","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/errgo.9082","url":null,"abstract":"Artykuł analizuje przedstawienia ludzko-nie-ludzkich związków miłosnych ukazanych w dwóch amerykańskich filmach science fiction z nurtu kina Trzeciej Kultury, Creative Control (2015) Benjamina Dickinsona i Konsultantce (2016) Logan Kibens, w kontekście wybranych teorii posthumanizmu krytycznego, proponowanych przez Rosi Braidotti, Katherine Hayles, Anne Balsamo i Kim Toffoletti, dotyczących płciowości w postludzkiej rzeczywistości. Proponuje się tu ujęcie seksualności jako złożonej siły mającej moc przekraczania binarnych opozycji ludzkiej gender (Braidotti) oraz cielesności jako zawsze naznaczonej płcią (Hayles, Balsamo). Wskazuje się też na moc posthumanistycznych obrazów w kontekście celebracji złożoności postludzkiego doświadczenia (Toffoletti). Analizy filmowych intymnych relacji, zawiązywanych między mężczyznami a kobietami przez nich zbudowanymi, zostają też umieszczone w kontekście “paradygmatu kobiety idealnej” (Julie Wosk), obecnego w licznych tekstach kultury, w którym sztuczne istoty budowano w celach określonych przez mężczyzn, dla zaspokojenia ich potrzeb. W szkicu poszukuje się odpowiedzi na pytanie, czy miłość człowieka i maszyny, ukazana w nowym kinie science fiction, jest wyrazem “posthumanistycznego momentu” w tekście kultury, jak definiują go Stefan Herbrechter i Ivan Callus, a którego celem jest naruszenie spójności i integralności ludzkiego doświadczenia, a także podważenie istnienia “esencji” człowieczeństwa.","PeriodicalId":34358,"journal":{"name":"Errgo","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"81830858","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
ErrgoPub Date : 2021-09-03DOI: 10.31261/errgo.9142
Karolina Burno-Kaliszuk
{"title":"Symulakryczna prywatność w mediach płynnej nowoczesności","authors":"Karolina Burno-Kaliszuk","doi":"10.31261/errgo.9142","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/errgo.9142","url":null,"abstract":"Media jako jedna z emanacji nowych technologii informacyjnych silnie oddziałują na proces kształtowania tożsamości jednostki, umożliwiając człowiekowi tworzenie, wybór i ocenę wzorców społecznych oraz kulturowych. W wyniku postępującej konwergencji i mediatyzacji dotychczas stabilne wartości ulegają w nich “upłynnieniu”, a kategorie wspólnotowe są zastępowane kategoriami osobniczymi. Jednym z przykładów tych przeobrażeń są zmiany w sposobie postrzegania prywatności. Ten trwały, pomimo własnej dyskursywności, konstrukt w warunkach nowomedialnego ekosystemu staje się podatny na zmiany i, jak ujmuje do Zygmunt Bauman, “momentalny”. Celem tego artykułu jest uchwycenie przesunięć w obrębie dychotomicznych relacji kształtujących znaczenie prywatności, których przyczyną jest binarna struktura mediów zorientowana na zaspakajanie jednostkowych potrzeb. Na podstawie analizy definiujących prywatność w mediach bipolarnych opozycji prywatne – publiczne, autentyczne – intencjonalne, istotne – nieistotne oraz dozwolone – niedozwolone ujawniona zostaje labilna, symulakryczna natura tej wartości.","PeriodicalId":34358,"journal":{"name":"Errgo","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"82582835","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
ErrgoPub Date : 2021-09-03DOI: 10.31261/errgo.10418
K. Wieczorek, Paweł Jędrzejko
{"title":"Sumienie maszyny? Sztuczna inteligencja i problem odpowiedzialności moralnej","authors":"K. Wieczorek, Paweł Jędrzejko","doi":"10.31261/errgo.10418","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/errgo.10418","url":null,"abstract":"Przyspieszający postęp w dziedzinie inteligentnych technologii rodzi nowe wyzwania etyczne, z którymi w dłuższej lub krótszej perspektywie ludzkość będzie musiała się zmierzyć. Nieuniknionym elementem owego postępu jest rosnąca autonomia w zakresie podejmowania decyzji przez maszyny i systemy, nienadzorowane bezpośrednio przez człowieka. Co najmniej niektóre z tych decyzji będą rodzić konflikty i dylematy moralne. Już dziś warto się zastanowić nad tym, jakie środki są niezbędne, by przyszłe autonomiczne, samouczące i samoreplikujące się obiekty, wyposażone w sztuczną inteligencję i zdolne do samodzielnego działania w dużym zakresie zmienności warunków zewnętrznych, wyposażyć w specyficzny rodzaj inteligencji etycznej. Problem, z którym muszą się zmierzyć zarówno konstruktorzy, jak i użytkownicy tworów obdarzonych sztuczną inteligencją, polega na konieczności optymalnego wyważenia racji, potrzeb i interesów między obiema stronami ludzko-nieludzkiej interakcji. W sytuacji rosnącej autonomii maszyn przestaje bowiem wystarczać etyka antropocentryczna. Potrzebny jest nowy, poszerzony i zmodyfikowany model etyki, który pozwoli przewidzieć i objąć swoim zakresem dotychczas niewystępujący obszar równorzędnych relacji człowieka i maszyny. Niektórym aspektom tego zagadnienia poświęcony jest niniejszy artykuł.","PeriodicalId":34358,"journal":{"name":"Errgo","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"90584487","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
ErrgoPub Date : 2021-09-03DOI: 10.31261/errgo.9617
J. Partyka
{"title":"Archives of the Machine Age: Charles Reznikoff’s Testimony. The United States (1885-1915): Recitative","authors":"J. Partyka","doi":"10.31261/errgo.9617","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/errgo.9617","url":null,"abstract":"The article examines the ways in which American Objectivist poet Charles Reznikoff (1894–1976) rewrites and compiles excerpts from US archival legal records in his epic-like Testimony. The United States (1885–1915): Recitative (published from 1965 to 1978) so as to represent the social and economic changes, particularly within the context of industrial accidents and child labor, during the late phase of the Industrial Revolution in America. As is argued, the poet’s often uncritically accepted assertion that in his ‘recitatives’ he engages with depositions of authentic witnesses given in a court of law in an unbiased, objective manner is not confirmed either in close reading or in the juxtaposition of particular fragments of the book with the original documentary material on which they are based.","PeriodicalId":34358,"journal":{"name":"Errgo","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"84682070","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
ErrgoPub Date : 2021-09-03DOI: 10.31261/errgo.9297
T. Jativa
{"title":"“Rewolucja uważności”: stechnicyzowane dusze i ekstrakcja siły roboczejj","authors":"T. Jativa","doi":"10.31261/errgo.9297","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/errgo.9297","url":null,"abstract":"Artykuł stanowi próbę filozoficznej analizy zjawiska “rewolucji uważności ” przy użyciu pojęć instrumentalizacji rozumu Maxa Horkheimera oraz biopolityki Michela Foucault, a także w oparciu o rozpoznania Ronalda Pursera. Szczególna uwaga zostaje poświęcona relacjom między dyskursem uważności a buddyzmem i neuronauką. Zgodnie z tezą artykułu mindfulness zostaje rozpoznany jako technologia władzy służąca przechwytywaniu afektów powstałych w wyniku funkcjonowaniu w ramach neoliberalnej gospodarki i produkcji formy podmiotowości ujmującej własną emocjonalność zgodnie z zasadami ekonomicznej racjonalności.","PeriodicalId":34358,"journal":{"name":"Errgo","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"74673611","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
ErrgoPub Date : 2021-09-03DOI: 10.31261/errgo.8774
J. Pacek
{"title":"Współpraca nauk o kulturze z informatologią. Propozycje interdyscyplinarnych zagadnień badawczych","authors":"J. Pacek","doi":"10.31261/errgo.8774","DOIUrl":"https://doi.org/10.31261/errgo.8774","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest wskazanie możliwości interdyscyplinarnej współpracy, łączącej specyfikę badań nad kulturą oraz związanych z informacją i komunikacją. Artykuł stanowi także głos w dyskusji związanej ze zmianami klasyfikacji dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych. Zidentyfikowane zostały i omówione wybrane przykłady problemów badawczych funkcjonujących na styku nauk o kulturze oraz bibliologii i informatologii. Należą do nich np. kulturotwórcza funkcja informacji i komunikacji; zmiany artefaktów kultury (książek i dokumentów) w elektronicznym środowisku sieciowym, dzieło i jego relacje z odbiorcami, zarządzanie informacjami o dziełach w procesie komunikacji. Sformułowanych zostało kilka pytań i propozycji badawczych. Artykuł wskazuje na zasadność i korzyści z pogłębienia interdyscyplinarnych badań między naukami o kulturze a bibliologią i informatologią.","PeriodicalId":34358,"journal":{"name":"Errgo","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"85827522","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}