{"title":"Szadkowianie w powstaniu warszawskim","authors":"Jarosław Stulczewski","doi":"10.18778/1643-0700.14.09","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1643-0700.14.09","url":null,"abstract":"Powstanie warszawskie (1 sierpnia-3 października 1944 r.) było najważniejszym wystąpieniem zbrojnym przeciwko okupującym Warszawę wojskom hitlerowskim III Rzeszy. Zorganizowane przez największą konspiracyjną organizację polskiego podziemia niepodległościowego Armię Krajową (AK) -w ramach akcji „Burza\" było połączone z ujawnieniem się i oficjalną działalnością najwyższych struktur Pol skiego Państwa Podziemnego. Dowództwo AK planowało wyzwolenie stolicy przed wkroczeniem Armii Czerwonej, co miało poprawić pozycję Rzeczypospolitej Pol skiej na arenie międzynarodowej i zahamować proces sowietyzacji ziem polskich. Po wybuchu powstania Armia Czerwona wstrzymała ofensywę swoich wojsk, odmawiając udzielenia pomocy walczącej Warszawie. Wielka Brytania i USA wprawdzie zgodziły się udzielić wsparcia, ale miało ono ograniczony charakter i nie wpłynęło istotnie na przebieg powstania. Słabo uzbrojone oddziały powstań cze przez 63 dni prowadziły zaciętą walkę z przeważającymi siłami wroga, zakoń czoną kapitulacją 3 października 1944 r. Straty podziemia niepodległościowego były ogromne: ok. 9,7 tys. zabitych, 7,2 tys. zaginionych, 25 tys. rannych i kontu zjowanych. Poległo lub zaginęło 2718 żołnierzy I Armii Wojska Polskiego. Do nie woli niemieckiej wzięto 17 443 powstańców, w tym 2028 oficerów. Kilka tysięcy powstańców wyszło z Warszawy wraz z ludnością cywilną. W wyniku działań prowadzonych przez oddziały niemieckie zginęło od 150 tys. do 200 tys. ludno ści cywilnej stolicy. Tragiczne skutki powstania warszawskiego -w szczególności olbrzymie straty ludzkie i materialne powodują, iż kwestia zasadności decyzji o jego wybuchu pozostaje przedmiotem debat i gorących polemik. W powstaniu brały udział również osoby urodzone w Szadku i na terenie ota czającej miasto gminy. Dotychczas udało się ustalić nazwiska pięciu osób pocho dzących z tego regionu (Janusza Ryszarda Laube, Jerzego Edwina Laube, Stefana Henryka Laube, Anny Stefanii Nawrot z d. Meylert i Bogdana Sztolca) oraz jed nej osoby zamieszkującej w Szadku przed wybuchem II wojny światowej (Mie czysława Jędrzeja Mariana Nowaka).","PeriodicalId":34290,"journal":{"name":"Biuletyn Szadkowski","volume":"13 5 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67620460","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Stacja kolejowa PKP w Szadku","authors":"Jarosław Stulczewski","doi":"10.18778/1643-0700.14.15","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1643-0700.14.15","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":34290,"journal":{"name":"Biuletyn Szadkowski","volume":"13 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67620902","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Bentofauna rzeki Pichna Szadkowicka na odcinku od źródła w Zimnej Wodzie do ujścia z terenu uroczyska Wojsławice","authors":"Eliza Szczerkowska-Majchrzak, B. Woziwoda","doi":"10.18778/1643-0700.14.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1643-0700.14.12","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":34290,"journal":{"name":"Biuletyn Szadkowski","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67620201","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Znak miejski Zduńskiej Woli","authors":"Marek Adamczewski","doi":"10.18778/1643-0700.14.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1643-0700.14.04","url":null,"abstract":"Osoby zainteresowane heraldyką miejską w Polsce mają problem z określe niem charakteru współczesnego symbolu Zduńskiej Woli (ryc. 1 ). Bez wątpienia nosi on cechy heraldyczne, ale nie jest herbem miejskim (w ścisłym rozumieniu definicji herbu ). Dwa herby ułożone obok siebie w porządku zaproponowanym przez twórcę komunikatu (tak jak w symbolu Zduńskiej Woli) tworzą skromny program heraldyczny. W analizowanym przypadku obydwa herby szlacheckie przekazywały treści rodzinne, związane ze Stefanem Złotnickim herbu Prawdzie i Honoratą Złotnicką z domu Okołowicz herbu Ostoja, małżonkami i uczestni kami lokacji miasta w Zduńskiej Woli w 1825 r. Najbardziej bezpiecznym okre śleniem, jakie można zastosować dla opisania naczelnego symbolu Zduńskiej Woli, choć i tak będzie to określenie sprzeczne z treścią prawa miejscowego, jest zwrot „znak miejski\". W prezentowanym opracowaniu posługuję się mimo wyrażonych wyżej zastrzeżeń określeniem „herb Zduńskiej Woli\". Czynić to będę ze świadomością, iż termin ten nie jest w pełni poprawny z punktu widzenia heraldyki i dyscyplin jej pokrewnych. Porządek prawny dotyczący współczesnych herbów miejskich w Polsce tworzą następujące akty prawne: ustawa o samorządzie terytorialnym, ustawa","PeriodicalId":34290,"journal":{"name":"Biuletyn Szadkowski","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67620408","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Testament mieszczanki szadkowskiej Doroty Czygańskiej z Lipińskich z 1693 roku","authors":"P. Szkutnik","doi":"10.18778/1643-0700.14.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1643-0700.14.07","url":null,"abstract":"Szadkowskie księgi miejskie przechowywane w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie pochodzą z lat 1401-1697. Należą do najstarszych ksiąg miejskich w regionie. Stanowią je 32 tomy, w tym 16 ksiąg oprawnych w skórę (5 ksiąg posiada luźne składki), 8 w pergamin, 1 w papier, 7 bez oprawy. Księgi te zachowały się w czystopisach lub protokołach (manuałach). Spośród nich 3 księgi spisano w języku łacińskim, 18 z przewagą łaciny, natomiast w 11 księgach prze waża język polski• Twórcą ksiąg była kancelaria rady miejskiej i sądu ławniczego w Szadku • Produkt ich działalności zawiera bogaty rezerwuar danych pozwala jących na odtworzenie sytuacji społeczno-gospodarczej miasta. Księgi miejskie wypełniają zapisy dotyczące transakcji kupna-sprzedaży, udzielanych pożyczek, pokwitowań spłaconych długów, podziałów majątkowych i związanych z nimi spłat, wiana i posagu, darowizny, poręczenia, wyroków miejskich urzędników oraz testamentów•","PeriodicalId":34290,"journal":{"name":"Biuletyn Szadkowski","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67620226","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Herb powiatu zduńskowolskiego","authors":"Marek Adamczewski","doi":"10.18778/1643-0700.14.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1643-0700.14.06","url":null,"abstract":"Prawo do posiadania własnych herbów gwarantuje samorządom powiatów ziemskich w Polsce ustawa o samorządzie powiatowym z czerwca 1998 r. Herby powiatów ziemskich należą do grupy znaków terytorialnych. Narodziny herbów ziemskich w Polsce wiązać należy z rozbiciem dzielnicowym, powstaniem suwe rennych lub autonomicznych księstw i z militarnymi funkcjami znaku lokalnego monarchy. Po przezwyciężeniu rozbicia dzielnicowego znaki poszczególnych ziem, występujące np. na pieczęciach monarchów polskich od XV do końca XVIII w., symbolizowały jedność kraju w jego naturalnej różnorodności i określały zasięg terytorialny władzy dysponenta pieczęci. W okresie nowożytnym symbole ziemskie (głównie herby województw) wykorzystywane były przez samorząd szlachecki, a niekiedy przez jego wymiar sprawiedliwości (np. pieczęcie sądów ziemskich). W okresie przedrozbiorowym władze różnych instytucji i urzędów powiatów ziemskich posiłkowały się w swoich działaniach (najczęściej kancelaryjnych) herbami województw właściwych terytorialnie. Jeśli prawidłowości dostrzeżone w stosowaniu symboli terytorialnych w okresie staropolskim znalazłyby zasto sowanie we współczesnej Polsce, to symbolem wykorzystywanym przez powiat zduńskowolski byłby znak województwa łódzkiego. W 1998 r. prawodawca uznał jednak, iż trzy szczeble samorządu w Polsce (gminy, powiaty i województwa) otrzymają takie samo prawo do posiadania własnych symboli. Porządek prawny dotyczący współczesnych herbów powiatów ziemskich w Polsce tworzą takie akty prawne, jak: ustawa o samorządzie powiatowym , ustawa o odznakach i mundurach, regulacje ustawowe na temat pieczęci","PeriodicalId":34290,"journal":{"name":"Biuletyn Szadkowski","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67620488","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Dostępność transportowa Szadku","authors":"S. Wiśniewski","doi":"10.18778/1643-0700.14.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1643-0700.14.01","url":null,"abstract":"Dostępność transportowa jest uznawana za niezwykle istotny element orga nizacji przestrzeni znajdujący swoje odzwierciedlenie w zróżnicowaniu atrak cyjności poszczególnych miejsc. Wpływa ona na szereg sfer, począwszy od poziomu życia aż po zróżnicowaną atrakcyjność inwestycyjną. Dostępność trans portowa najczęściej jest definiowana jako łatwość osiągnięcia określonej loka lizacji z innej (innych) lokalizacji. Dostępność nie istnieje jako cecha miejsca sama w sobie zawsze musi być doprecyzowana przez wskazanie miejsc, między którymi jest mierzona, a także jej użytkowników oraz środków, jakimi pokonuje się przestrzeń • W artykule skupiono się na badaniu dostępności transportowej Szadku, rozpatrywanej ze wszystkich 43 pozostałych miast województwa łódz kiego. Zjawisko badano w trzech sferach dostępności potencjalnej, dostępności w świetle transportu zbiorowego oraz dostępności w transporcie indywidualnym. Stąd też rozpatrywany jest transport pasażerski (w przypadku Szadku jedynie samochodowy), zaś środkami realizacji transportu jest autobus/bus oraz samo chód osobowy. Dostępność transportowa jest jednym z głównych tematów badań podejmowa nych w geografii transportu. Ma ona niezwykle ważny element aplikacyjny, gdyż tego typu badania skutkują nie tylko opisem diagnozy problemów w transporcie","PeriodicalId":34290,"journal":{"name":"Biuletyn Szadkowski","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67619692","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Szadek jako ośrodek sukienniczy w XV–XVII wieku","authors":"T. Marszał","doi":"10.18778/1643-0700.14.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1643-0700.14.03","url":null,"abstract":"Produkcja włókiennicza jest tym sektorem pozarolniczej działalności gospo darczej, który pełnił istotną rolę w rozwoju społeczno-ekonomicznym nie tylko w epoce XIX-wiecznej industrializacji, ale także w przedprzemysłowym okre sie gospodarki feudalnej. Przed pojawieniem się przemysłu najważniejszym działem produkcji włókienniczej było sukiennictwo. Wyrób sukna, zgrzebnej tkaniny wełnianej, obejmował oprócz przędzalnictwa i tkactwa, również proces spilśniania (czyli folowania, by zwiększyć zwartość i wytrzymałość tkaniny), drapania (w celu uzyskania okrywy runowej tkaniny) oraz strzyżenia (dla skró cenia i wyrównania okrywy runowej). W Polsce okresu późnego średniowiecza i odrodzenia produkcja sukiennicza rozwijała się przede wszystkim w Wielko polsce (na terenie ówczesnych województw: poznańskiego, kaliskiego, sieradz kiego i łęczyckiego). Mniejsze znaczenie miały pojedyncze ośrodki położone na Mazowszu, w Prusach i w Małopolsce. Szadek lokowany najprawdopodobniej w drugiej połowie XIII w., a którego prawa miejskie w 1401 r. potwierdził król Władysław Jagiełło w XV i XVI w. przeżywał podobnie jak wiele innych polskich miast okres rozkwitu. W XV w. osiadło tu wielu rzemieślników, także pochodzących z zagranicy (m.in. szkocka rodzina Meliorów). Miasto stało się ważnym ośrodkiem sukienniczym na gospo darczej mapie kraju największym po Brzezinach na ziemi sieradzko-łęczyckiej który w całej Polsce ustępował zaledwie kilku miastom, takim jak Wschowa, Gdańsk czy Toruń. Rozkwit produkcji włókienniczej pociągnął za sobą rozwój innych rodzajów rzemiosła, m.in. piwowarstwa, krawiectwa, szewstwa, kuśnier stwa, stolarstwa, młynarstwa oraz handlu (głównie z miastami Wielkopolskimi, ale również ze Śląskiem)• Znalazł także swoje odbicie w pełnionej przez miasto","PeriodicalId":34290,"journal":{"name":"Biuletyn Szadkowski","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67619879","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Herb gminy (wiejskiej) Zduńska Wola","authors":"Marek Adamczewski","doi":"10.18778/1643-0700.14.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1643-0700.14.05","url":null,"abstract":"Gminy w Polsce uzyskały prawo do posługiwania się własnymi symbolami w marcu 1990 r. wraz z uchwaleniem ustawy odtwarzającej samorządowe struk tury władz lokalnych. PrawodawcaSejm RP utworzył w 1990 r. samorządne gminy, które według kryterium heraldycznego (tj. z uwagi na sposób ustanawia nia symboli gminnych) można podzielić na trzy grupy. Pierwszą tworzą miasta, natomiast drugą i trzecią gminy o strukturze złożonej z szeregu miejscowości. Samorządy miast otrzymały prawo do posługiwania się swoimi historycznymi herbami. Do drugiej grupy należą te gminy, na obszarach których znajdują się miejscowości będące w przeszłości miastami. Samorządy gmin tak uformowa nych uzyskały prawo do tworzenia własnych herbów z symbolu przedrozbio rowego miasta, które jest obecnie częścią gminy o złożonej strukturze. Trzecią grupę stanowią gminy, których sołectwa mają (i miały) status wsi lub osady wiej skiej. Władze gmin z trzeciej grupy zobowiązane zostały do tworzenia całkowicie nowych herbów. Gmina (wiejska) Zduńska Wola należy do tych jednostek samo rządowych, dla których należało zbudować nowy herb. Porządek prawny dotyczący współczesnych herbów gmin wiejskich w Polsce tworzą: ustawa o samorządzie terytorialnym, ustawa o odznakach i mundurach,","PeriodicalId":34290,"journal":{"name":"Biuletyn Szadkowski","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67620426","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
求助内容：
应助结果提醒方式：
京公网安备 11010802042870号
