{"title":"Herb powiatu zduńskowolskiego","authors":"Marek Adamczewski","doi":"10.18778/1643-0700.14.06","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Prawo do posiadania własnych herbów gwarantuje samorządom powiatów ziemskich w Polsce ustawa o samorządzie powiatowym z czerwca 1998 r. Herby powiatów ziemskich należą do grupy znaków terytorialnych. Narodziny herbów ziemskich w Polsce wiązać należy z rozbiciem dzielnicowym, powstaniem suwe rennych lub autonomicznych księstw i z militarnymi funkcjami znaku lokalnego monarchy. Po przezwyciężeniu rozbicia dzielnicowego znaki poszczególnych ziem, występujące np. na pieczęciach monarchów polskich od XV do końca XVIII w., symbolizowały jedność kraju w jego naturalnej różnorodności i określały zasięg terytorialny władzy dysponenta pieczęci. W okresie nowożytnym symbole ziemskie (głównie herby województw) wykorzystywane były przez samorząd szlachecki, a niekiedy przez jego wymiar sprawiedliwości (np. pieczęcie sądów ziemskich). W okresie przedrozbiorowym władze różnych instytucji i urzędów powiatów ziemskich posiłkowały się w swoich działaniach (najczęściej kancelaryjnych) herbami województw właściwych terytorialnie. Jeśli prawidłowości dostrzeżone w stosowaniu symboli terytorialnych w okresie staropolskim znalazłyby zasto sowanie we współczesnej Polsce, to symbolem wykorzystywanym przez powiat zduńskowolski byłby znak województwa łódzkiego. W 1998 r. prawodawca uznał jednak, iż trzy szczeble samorządu w Polsce (gminy, powiaty i województwa) otrzymają takie samo prawo do posiadania własnych symboli. Porządek prawny dotyczący współczesnych herbów powiatów ziemskich w Polsce tworzą takie akty prawne, jak: ustawa o samorządzie powiatowym , ustawa o odznakach i mundurach, regulacje ustawowe na temat pieczęci","PeriodicalId":34290,"journal":{"name":"Biuletyn Szadkowski","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2014-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"1","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Biuletyn Szadkowski","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.18778/1643-0700.14.06","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 1
Abstract
Prawo do posiadania własnych herbów gwarantuje samorządom powiatów ziemskich w Polsce ustawa o samorządzie powiatowym z czerwca 1998 r. Herby powiatów ziemskich należą do grupy znaków terytorialnych. Narodziny herbów ziemskich w Polsce wiązać należy z rozbiciem dzielnicowym, powstaniem suwe rennych lub autonomicznych księstw i z militarnymi funkcjami znaku lokalnego monarchy. Po przezwyciężeniu rozbicia dzielnicowego znaki poszczególnych ziem, występujące np. na pieczęciach monarchów polskich od XV do końca XVIII w., symbolizowały jedność kraju w jego naturalnej różnorodności i określały zasięg terytorialny władzy dysponenta pieczęci. W okresie nowożytnym symbole ziemskie (głównie herby województw) wykorzystywane były przez samorząd szlachecki, a niekiedy przez jego wymiar sprawiedliwości (np. pieczęcie sądów ziemskich). W okresie przedrozbiorowym władze różnych instytucji i urzędów powiatów ziemskich posiłkowały się w swoich działaniach (najczęściej kancelaryjnych) herbami województw właściwych terytorialnie. Jeśli prawidłowości dostrzeżone w stosowaniu symboli terytorialnych w okresie staropolskim znalazłyby zasto sowanie we współczesnej Polsce, to symbolem wykorzystywanym przez powiat zduńskowolski byłby znak województwa łódzkiego. W 1998 r. prawodawca uznał jednak, iż trzy szczeble samorządu w Polsce (gminy, powiaty i województwa) otrzymają takie samo prawo do posiadania własnych symboli. Porządek prawny dotyczący współczesnych herbów powiatów ziemskich w Polsce tworzą takie akty prawne, jak: ustawa o samorządzie powiatowym , ustawa o odznakach i mundurach, regulacje ustawowe na temat pieczęci