Eskisehir Osmangazi Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi最新文献

{"title":"İSLAM ÜLKELERİ METAVERSE SOSYAL ALANINA META EKONOMİK SERMAYE AÇISINDAN HAZIR MI? Ekonomik Karmaşıklık ve Küresel İnovasyon Endeksi Bağlamında Kesitsel Bir Değerlendirme","authors":"Betül Can","doi":"10.51702/esoguifd.1213159","DOIUrl":"https://doi.org/10.51702/esoguifd.1213159","url":null,"abstract":"Metaverse evrenin üreteceği toplum yapısı ve bu evrende yer alacak ülkelerin alandaki konum alışları, Pierre Bourdieu’nun mimarı olduğu sosyal alan teorisi kapsamında ele alındığında ekonomik, kültürel, sembolik, teknolojik sermaye tarafından belirlenmekte olacağı ön görülmektedir. Metaverse toplumu büyük bir sosyal alan olarak değerlendirildiğinde bu meta sosyal alanın güç alanında egemen olanlar, meta ekonomik sermayenin sahipleri olacaktır. Söz konusu bu meta iktidar sahipleri, alandaki diğer aktörlerin habituslarını (eylemi üreten bilişsel, duyuşsal ve davranışsal mekanizmalarını) ve alandaki ilişkileri belirleyecektir. Dolayısıyla metaverse toplumunda ekonomik, kültürel, sembolik ve teknolojik açıdan sahip olunan sermayenin hacmi, biçimi ve kalitesi, bu yeni evrenin habitusunu; diğer bir ifadeyle kültürünü, tercihlerini, değerlerini, yargılarını, beğenilerini, eğilim ve yatkınlıklarını şekillendirmede önemli rol oynayacaktır. Bu çalışmada, seçilmiş İslam ülkelerinin yeni bir küresel sosyal alan olan metaverse toplumunun güç alanında konum alabilmesi ve bu kapsamda alanın meta habituslarını belirleyebilme olasılıklarının değerlendirilmesi amacıyla meta ekonomik sermayelerine dair bir projeksiyon tutulacaktır. Bir toplumun bilgi, beceri ve teknolojik yetkinliklerini ölçen ekonomik karmaşıklık endeksinin görselleştirilmiş hali olan ürün uzayı analizi ve toplumun inovasyonla ilişkisini ölçen küresel inovasyon endeksi kapsamında elde edilen makro ekonometrik verilerden hareketle; sözü edilen bu ülkelerin meta ekonomik sermayeleri hakkında karşılaştırmalı betimsel bir analiz gerçekleştirilecektir.","PeriodicalId":33212,"journal":{"name":"Eskisehir Osmangazi Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"56 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"70677758","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"VAZ‘ İLMİNİN BİLİM TASNİFİNDEKİ YERİNİN TESPİTİ","authors":"Zahit Kaplangöz","doi":"10.51702/esoguifd.1192954","DOIUrl":"https://doi.org/10.51702/esoguifd.1192954","url":null,"abstract":"Dil, insanların birbirleri ile iletişimindeki oynadığı kilit rol ve insan düşüncesinin gelişimindeki katkısı sebebiyle insanlık tarihi boyunca incelene gelmiş bir unsurdur. Klasik dönem İslam düşünce dünyasında önemli bir yeri bulunan dil çalışmalarının sonuçlarından birisi de vaz‘ ilminin meydana gelmesidir. Kısaca lafız-anlam ilişkisini açıklamaya çalışan vaz‘ ilmi belirli lafız türlerinin anlamlarına nasıl yüklendiğini incelemektedir. Modern dönem dil çalışmaları ise dilbilim çalışmaları olarak nitelendirilir. Aslında çatı bilim olarak da ifade edebileceğimiz dilbilimin altında farklı kategoride dil çalışmaları yürütülmektedir. Bu bağlamda bazı araştırmacıların klasik dönem İslam düşüncesi ürünü olan vaz‘ ilmi ile modern dönem dil çalışmaları arasında ilişki kurma çabasında olduğu görülmektedir. Bu çalışmada söz konusu iddialar tahlil edilecek böylece vaz‘ ilminin modern bilim tasnifindeki karşılığı tespit edilecektir. Bu amaçla öncelikle klasik dönemden başlanılarak vaz‘ ilmi üzerine yazılmış on tane eserin içerikleri ortaya konulacak böylece vaz‘ ilminin aslî ve tâli konularının tespiti gerçekleştirilecektir. Sonrasında vaz‘ ilminin incelediği lafız türlerinin anlamlarına nasıl vaz‘ olduğu örneklerle gösterilecektir. İkinci kısımda ise iddiaya konu olan dilbilim, sözcükbilim, sözlükbilim ve göstergebilim hakkında kısaca bilgi verilip bunlarla vaz‘ ilmi arasında benzerlik ve farklılıklara işaret edilecektir.","PeriodicalId":33212,"journal":{"name":"Eskisehir Osmangazi Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47354071","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Asmai’nin Eleştirel Tutumunda Yeni Bir Hiyerarşi Arayışı: Fuhûletü’ş-Şu‘arâ’da Fahl Dışında Kalan Şair Kategorileri","authors":"Yusuf Seller","doi":"10.51702/esoguifd.1198094","DOIUrl":"https://doi.org/10.51702/esoguifd.1198094","url":null,"abstract":"Klasik Arap edebiyatına dair kritik etkinliğinin icrasını kayıt altına alan numunelerden biri, Asmaî ve öğrencisi Ebû Hâtim es-Sicistânî’nin şairlere ilişkin diyaloglarını içeren Fuhûletü’ş-Şu‘arâ’ adlı eserdir. Asmaî’nin edebi birikiminin bir yansıması olarak karşımıza çıkan bu diyaloglar, onun şairleri eleştirel bir zeminde değerlendirdiğine dair ipuçlarıyla doludur. Ancak mezkûr diyaloglar, belirli bir sistematik dahilinde ilerlemediğinden Asmaî’nin edebi birikimine dayanan eleştiri faaliyetinin şairleri sınıflandırmada belirli bir hiyerarşiyi doğurduğunu gözlemlemek güçleşmektedir. Bu nedenle günümüzde yapılan çalışmalarda Asmaî’nin Fuhûletü’ş-Şu‘arâ’sı ekseninde şairlerin fuhûl ve fuhûl olmayan şeklinde temel iki kategoriye ayırıldığına yönelik yaygın bir kanaat hakim olmuştur. Bu çalışmamızda, anılan yaygın kanaatin aksine Asmaî’nin, fahl kavramının merkezde yer aldığı bir eleştiri dairesi içerisinde şairleri hiyerarşik bir konumlandırmaya tabi tuttuğu iddiası üzerinde duracağız. Bu bağlamda sosyal bilimler araştırma yöntemlerinden nitel araştırma yönteminin içerik ve betimsel analiz araçlarını işletip Fuhûletü’ş-Şu‘arâ’daki diyaloglar ekseninde, Arap edebi eleştirisinde bir şair hiyerarşisi inşa edilip edilmediğini analiz edeceğiz.","PeriodicalId":33212,"journal":{"name":"Eskisehir Osmangazi Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48033289","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Ebü’ş-Şeyh’in Kitâbü’l-Azame Adlı Eserinin İslâm Literatürüne Etkisi","authors":"Hüseyin Sicak","doi":"10.51702/esoguifd.1212755","DOIUrl":"https://doi.org/10.51702/esoguifd.1212755","url":null,"abstract":"Bu çalışmanın hedefi, büyük muhaddis ve tefsir âlimi olan Ebü’ş-Şeyh’in Kitâbü’l-Azame adlı eserinin önemini vurgulamak, eser ve müellifi hakkında farkındalık oluşturmak ve böylece İslâm literatürünün tekâmül ve hususiyetlerinin daha iyi bilinmesine katkı sunmaktır. Müellifler, eserlerini telif ederlerken kendilerinden önce yaşamış âlimlerden veya eserlerinden istifade etmişlerdir. Bu nedenle her eserde az ya da çok önceki çalışmaların etkileri müşahede edilir. Ebü’ş-Şeyh’in Kitâbü’l-Azame adlı eseri, İslam literatürünün önemli kaynaklarından biri olarak bilinmektedir. Konuları akaid ve kelam ağırlıklı olmakla birlikte kendinden sonra telif edilen alanları farklı birçok esere kaynaklık etmiştir. Süyûtî’nin ed-Dürrü’l-Mensûr’unda ondan çok sayıda nakiller yapıldığı görülmektedir. Kitâbü’l-Azame’nin etkilerini konu alan bu makalenin İslâm literatür tarihinin gelişmesine önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir.","PeriodicalId":33212,"journal":{"name":"Eskisehir Osmangazi Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-19","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48135800","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"İbrahim Kâfi Dönmez Tarafından Kaleme Alınan Maslahat Maddesi Üzerine Bir Tahlil","authors":"Halis Demi̇r","doi":"10.51702/esoguifd.1205777","DOIUrl":"https://doi.org/10.51702/esoguifd.1205777","url":null,"abstract":"İslam hukuk tarihinin son dönemleri incelendiğinde bu dönemde fıkıh alanında etkili olan birçok ilim adamının bulunduğu açıkça görülecektir. Bu durum ülkemiz içinde geçerlidir. Şüphesiz İbrahim Kâfi Dönmez’de alanın etkili isimlerinden biri. Dönmez’in fıkıh literatürüne kazandırdığı dikkat çekici çalışmaları bulunmaktadır. Maslahat maddesi de bu çalışmaların başında gelmektedir. Bu durum, madde üzerine mütalaa yapılmasının önemini ortaya koymaktadır. Bu nedenle maslahat maddesinin incelenmesi, bu makalenin konusunu teşkil etmektedir. Hemen ifade etmek gerekir ki bir eserin sadece ana konularını okumakla da yetinilebilir. Fakat okunulanı analiz etme karşısında bu yöntem basit bir yöntemdir. Önemli olan gözden kaçması imkân dâhilinde olan içerikleri de kaçırmayıp yakalayabilmektir. Zira söz konusu maddenin ana konusu kadar içeriğinde yer alan tali konuların da önemi dikkate değerdir. Bu bağlamda maddede çalışmanın muhtevasını öne çıkaran birtakım başlıklar bulunmaktadır. Söz konusu maddenin tahlili de bu başlıklar üzerinden yapılmıştır. İşte bu makalenin amacı maddeyi değerli kılan bu muhteva ile okuyucuları buluşturmaktır. Bu bakımdan makalede gerek müellifin kullanımını tercih ettiği dil gerekse değindiği konular özelinde bir inceleme yapılmıştır. \u0000“İbrahim Kâfi Dönmez Tarafından Kaleme Alınan Maslahat Maddesi Üzerine Bir Tahlil” adlı bu makalede söz konusu çalışmanın mukaddimesinden başlayıp neticesine kadar yedi başlık özelinde titiz bir inceleme yapılmıştır. Bu inceleme ve araştırmada maddede geçen tanımlar, maslahat kavramının birlikte kullanıldığı sözcükler ve tamlamalar, çalışmada doğrudan görüşlerine başvurulan müellifler, mezheplerin maslahatla ilişkisi, müellifin maddede kullandığı eleştiri sözcükleri ve cümleleri, maslahat ile Batı hukuk felsefesi ve yeniden yapılanma düşüncesi ilişkisi ortaya konulmaya çalışılmıştır. \u0000Makalenin giriş kısmında müellifin eğitim ve öğretim hayatı kısaca ele alınmış ardından madde ile ilgili genel bilgilere yer verilmiş ve söz konusu madde üzerine niçin çalışma yapıldığının gereği dile getirilmiştir. \u0000Makalenin kapsamı kısaca şu şekilde ifade edilebilir: \u0000“Maslahat Maddesinde Geçen Tanımlar” başlığı altında tespiti yapılabildiği kadarıyla maddede doğrudan ya da dolaylı olarak kendisine yer verilen tanımların neler olduğu ortaya konulmuş ve bu tanımların tablo halinde beyanı yapılmıştır. \u0000“Maslahat Kavramı ile Birlikte Kullanılan Sözcükler/Tamlamalar” başlığı altında maslahat kelimesinin birlikte kullanıldığı kelimelere/tamlamalara yer verilirken birbiriyle anlamdaş olanlar kapsam dışında bırakılmıştır. Bu kelimelerin ve tamlamaların tablo halinde beyanatı da yapılmıştır. \u0000“Doğrudan Görüşlerine Yer Verilen Müellifler” başlığı altında maddede bizzat ismi verilerek kendisine atıfta bulunulan müelliflere tablo halinde yer verilmiş, kaynakçada yer alsa da dolaylı olarak görüşlerine başvurulan müellifler kapsam dışında bırakılmıştır. \u0000“Mezhepler ve Maslahat İlişkisi” başlığı altında kendisine doğrudan ya da dola","PeriodicalId":33212,"journal":{"name":"Eskisehir Osmangazi Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"70677398","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Adem APAK-Adnan DEMİRCAN, Hz. Peygamber Döneminde Müşriklerle İlişkiler","authors":"Mustafa Soycan","doi":"10.51702/esoguifd.1210755","DOIUrl":"https://doi.org/10.51702/esoguifd.1210755","url":null,"abstract":"Hz. Peygamber’in hayatı, mücadelesi, ahlaki özellikleri, siyasi ve askerî faaliyetleri ve teşrideki yeri hakkında başlangıçtan günümüze kadar birçok çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaların bir kısmı Kur’an’ın tanıttığı örnek peygamber anlayışıyla uyumlu bir şekilde, bir kısmı da mezhepsel ve ideolojik kaygılarla kaleme alınmıştır. Özellikle günümüzde Kur’an’ın temel ilke ve amaçlarıyla çelişen, ilmi hüviyetten yoksun, tarihsel gerçeklikle ilgisi olmayan peygamber tasavvurlarına sıkça rastlanmaktadır. Adem Apak ve Adnan Demircan, Müslümanların zihnin ve gönül dünyalarında sahih bir peygamber tasavvuru oluşturmak amacıyla daha önceki çalışmalarının devamı niteliğindeki Hz. Peygamber Döneminde Müşriklerle İlişkiler adlı eseri kaleme almışlardır. Çalışmamızda; Apak ve Demircan’ın birlikte kaleme aldıkları bu eser tanıtılmaya ve kritik edilmeye çalışılmıştır. Eserin amacı, üslubu, şekilsel özellikleri, hitap ettiği kitle, literatüre olan katkısı ve içeriği üzerinde değerlendirmeler yapılmıştır.","PeriodicalId":33212,"journal":{"name":"Eskisehir Osmangazi Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"70677914","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Dindarlık, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi","authors":"M. Çinar","doi":"10.51702/esoguifd.1212351","DOIUrl":"https://doi.org/10.51702/esoguifd.1212351","url":null,"abstract":"Araştırmada dindarlık, sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkilerin test edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel araştırma desenine göre yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak “Müslüman Dindarlık Ölçeği”, “Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II” ve “Yaşam Kalitesi (SF36) Formu” kullanılmıştır. Örneklemin 163’ü (%39) erkek, 255’i (%61) kadındır. Değişkenler arası ilişkileri belirlemek için korelasyon analizi yapilmiştir. Araştırmada ilk önce dindarlık ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Bu kapsamda dindarlık ile sağlık sorumluluğu, beslenme, manevi gelişim, kişilerarası ilişkiler ve stres yönetimi arasında pozitif yönlü anlamlı korelasyonlar bulunmuştur. Ancak dindarlık ile fiziksel aktivite arasında anlamlı bir korelasyon bulunmamıştır. Daha sonra dindarlık ile yaşam kalitesi arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Bu kapsamda da dindarlık ile ruhsal sağlık, enerji/canlılık, emosyonel rol güçlüğü, fiziksel rol güçlüğü ve fiziksel fonksiyon arasında pozitif yönlü anlamlı korelasyonlar olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ancak dindarlık ile genel sağlık, ağrı ve sosyal işlevsellik arasında ise anlamlı korelasyonların olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.","PeriodicalId":33212,"journal":{"name":"Eskisehir Osmangazi Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"33 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-09","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"70678052","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"ظاهرة الاتّساع اللّغوي واعتماد الإمام الغزالي عليها في تأويلاته","authors":"Ahmed Nureddin Kattan","doi":"10.51702/esoguifd.1192060","DOIUrl":"https://doi.org/10.51702/esoguifd.1192060","url":null,"abstract":"شغلت ظاهرة الاتساع اللغوي اهتمام علماء اللغة من نحاة وبلاغيين ولغويين؛ فقد أشاروا إليها في مؤلفاتهم وذكروها ضمن سَنن العرب وعاداتهم في الكلام؛ وغاية هذا البحث هي تسليط الضوء على هذه الظاهرة من خلال عرض موجز الاتّساع اللغوي، وتحريره وعرض آراء علماء اللغة في هذه الظاهرة؛ كما تروم هذه الدراسة أيضا للكشف عن هذه الظاهرة لدى علم من أعلام الفكر الإسلامي وحجة الإسلام الإمام الغزالي؛ من أجل الوقوف على طريقة تناوله لهذه الظاهرة وكيفية تعويله عليها في العديد من المواضع في الكثير من مؤلفاته؛ ولهذا تضمنت هذه الدراسة الحديث عن حدود الاتساع اللغوي من وجهة نظر الإمام الغزالي وما المقبول منها وما المرفوض برأيه؛ كما وقفتْ على معيار التأويل لديه فيما جرى له توسع أو تجوز وعلى أهمية الاستعمال اللغوي في معرفة هذه الظاهرة؛ وأخيرًا عرضت هذه الدراسة بعض النماذج التي اعتمد الإمام الغزالي فيها على هذه الظاهرة لتأويل بعض دلالات الألفاظ وفي تحميلها معان غير المعاني الظاهرة، ووقفتْ على مدى اتساق ما ذهب إليه الإمام الغزالي من آراء مع استعمال اللغة وسنن العرب في الكلام.","PeriodicalId":33212,"journal":{"name":"Eskisehir Osmangazi Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"13 6 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"70677539","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Nass-Olgu Diyalektiği Bağlamında Tedrîcîlik ve Tencîm","authors":"Mustafa Yücel Şaraldi","doi":"10.51702/esoguifd.1192928","DOIUrl":"https://doi.org/10.51702/esoguifd.1192928","url":null,"abstract":"Kur’an’ın tencîmî olarak inzâl edilmesi; onun yirmi üç yıllık zaman diliminde âyetlerini Hz. Peygamber’e peyderpey indirmiş olmasını ifade eden bir anlayıştır. Kur’an’daki âyetlerin tencîmi olarak indirilmesi, toplumun durumsallığını dikkate alarak, onları inanç-ibadet ekseninde pedagojik bir eğitim yöntemi ile tevhîdi bir ahlâk toplumuna dönüştürmesi tedrîcîlik anlamına gelmektedir. Tedrîcîlik, birey ve toplum hayatının sosyal dokusunu değiştirmede aşamalılık ilkesidir. Biz bu makalemizde iki amaç hedefledik. Öncelikle tencîm ve tedrîc kavramlarının ifade ettiği farklı anlama temas etmek. İkincisi ise, vahiy döneminde Kur’an, tencîmî bir yöntemle kendi teşekkülünü oluştururken diğer yandan da toplumu şekillendirmek (teşkil) sûretiyle bir diyalektik ilişkiden söz edebiliriz. Bu diyalektik ilişki sonucu İslâm toplumunun oluşum aşamalarında tedrîcîliğin, Kur’an’ın temel amaçlarına ulaşmada bir yönlendirme/metod olduğu aşikardır. Bu metoda göre de her çağda toplumların kendi dinamiklerine vahyin ictihâdî bir dinamizmle cevap üretmesi mümkündür. Nass-olgu diyalektiği bağlamında tedrîcîlik ilkesi bize bazı ipuçları vermektedir. Bu yöndeki ictihâdî dinamizm bizim makalemizin esasını oluşturmaktadır.","PeriodicalId":33212,"journal":{"name":"Eskisehir Osmangazi Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"70677287","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Brian Davies’in Teodise Karşıtlığını İbn Arabi’nin Tanrısal Zat-Sıfat Ayrımı İle Tartışmak","authors":"Elif Nur ERKAN BALCI","doi":"10.51702/esoguifd.1212667","DOIUrl":"https://doi.org/10.51702/esoguifd.1212667","url":null,"abstract":"Kötülük problemini teodiseler üzerinden anlamanın yanında teodise karşıtlığı üzerinden anlamak da önem arz eder. Teodise karşıtlığını ifade eden anti-teodiseler teizm açısından çözülmesi gereken bir kötülük problemi olmadığı kanaatindedir ve farklı şekillerde savunulmaktadır. Çağdaş teist filozof Brian Davies bir anti-teodise taraftarıdır ve özellikle J. Mackie’nin mantıksal kötülük problemi argümanını hedef alarak teistlerin Mackie’ye verecekleri bir cevabın olmadığını çünkü Mackie’nin ortaya koyduğu şekilde bir kötülük probleminin var olmadığını savunur. Kötülük problemini oluşturan temel yanılgı Davies’e göre Tanrı’nın iyiliğinin ahlaki bir failin iyiliği gibi düşünülmesidir. Halbuki Tanrı bir fail olamaz, çünkü herhangi bir türe ait değildir. Bu nedenle Tanrı’nın iyiliğinin nasıl bir iyilik olduğu insan tarafından tam olarak bilinemez. İbn Arabi vahdeti vücûd teorisi içinde Tanrı’nın Zat’ını ve sıfatlarını ayırarak Tanrı’nın hem bilinemezliğini ortaya koyar, hem de Tanrı’nın ahlaki failliğini insanın ahlaki failliğinden ayırmaz. Bu nedenle bu çalışma Davies’in ahlaki iyilikle Tanrısal iyilik arasında yaptığı söz konusu ayrımın İbn Arabi üzerinden tekrar nasıl bir araya gelebileceğini tartışır.","PeriodicalId":33212,"journal":{"name":"Eskisehir Osmangazi Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"70678138","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}