Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica最新文献

{"title":"Reżyserki współczesnego polskiego kina fabularnego. Szkic z socjologii artystek","authors":"Ewelina Wejbert-Wąsiewicz","doi":"10.18778/0208-600x.80.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-600x.80.04","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest osadzenie twórczości współczesnych polskich reżyserek filmów fabularnych w kontekście charakterystycznych wspólnych (lub nie) rysów twórczości kobiet. Na podstawie analizy materiałów zastanych wyodrębniono komponenty karier kobiet filmu, by stworzyć zarys różnych postaw i rodzajów twórczości z uwzględnieniem dyskursu uzasadniającego potrzebę tworzenia kina, sytuację reżyserek w polu artystycznym, filmowym poprzez przynależność generacyjną, postawę twórczą realizowaną w działaniu, sposób udostępniania swojej twórczości (obieg), stopień nowatorstwa w działalności twórczej, stopień zaangażowania w bycie artystką, pozycję społeczną: sukcesy, nagrody, prestiż, oddziaływanie moralne w środowisku artystycznym. Współczesne twórczynie charakteryzuje społeczne zaangażowanie (społecznica, głosicielka społeczna, intelektualistka-reformatorka, kinopisarka, artystka odrębna). Artykuł jest szkicem z socjologii artystek, nieujmującym całego dorobku kobiet reżyserek w Polsce.","PeriodicalId":33178,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica","volume":"357 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-03-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"82979213","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Świat kobiet w twórczości prozatorskiej Liliany Hermetz","authors":"Emilia Zimnica-Kuzioła","doi":"10.18778/0208-600x.80.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-600x.80.03","url":null,"abstract":"Artykuł, którego tematem jest świat kobiet w twórczości prozatorskiej współczesnej polskiej pisarki, mieści się w zakresie socjologicznych studiów nad artystkami. Autorka przedstawia mało jeszcze znaną szerokiemu gronu czytelników twórczynię – Lilianę Hermetz, która zadebiutowała w 2014 roku książką Alicyjka (ogólnopolska nagroda Conrada za rok 2015). Hermetz pokazuje intymny świat kobiecych przeżyć, odwagę i wrażliwość kobiet doświadczających traum życia i codziennych problemów. Okazuje się, że mikrosprawy, „krzątactwo”, które z reguły uważane było za temat nieważny, zbyt błahy dla literatury, może stanowić interesujący motyw twórczości artystycznej. Kobiety w powieściach artystki ukazane są na tle historii, która determinuje ich losy, ale jednocześnie katalizuje ich siłę, walkę o podmiotowość i godność.","PeriodicalId":33178,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica","volume":"34 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-03-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"87687095","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Katarzyna Kozyra. An Artist in the Art Field. A Case Study","authors":"Dagna Kidoń","doi":"10.18778/0208-600x.80.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-600x.80.06","url":null,"abstract":"The purpose of the paper is to present the artistic accomplishments of Katarzyna Kozyra as a representative of critical art in the context of her position in the art field. The analysis was expanded to her relationship with the audience, based on a chain of artistic communication exemplified by the Nude Study sculpture of 1991. \u0000In March 2021, a study on the reception of modern artworks was carried out in the Zachęta Gallery in Warsaw. The respondents were asked to view and to interpret, among others, the Nude Study by Katarzyna Kozyra of 1991. To confront the general understanding of the work and to verify the efficiency of artistic communication, a free-form interview with the artist was also carried out, where she presented her own interpretation of the study. The artist’s responses and opinions of the audience became the research material quoted here. The analysis disclosed consistency of the message and even though the answers did not overlap closely with the artist’s intention, they were fully accepted by her. The interview also offered an impetus for reflecting on the position of the artist in the art field and her relationship with the agents in the field. It turns out that the artist is clearly dominated by the political field which affects her functioning in the art field. \u0000The results above may offer an inspiration for further research on the creative activities of other artists, who may struggle with completely different problems and create different layouts in the art field.1","PeriodicalId":33178,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica","volume":"4 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-03-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"72912432","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Meduza na strychu. O teorii i praktyce procesu twórczego","authors":"Sylwia Chutnik","doi":"10.18778/0208-600x.80.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-600x.80.02","url":null,"abstract":"Manifest Hélène Cixous Śmiech Meduzy po raz pierwszy został opublikowany w 1975 roku i od razu stał się jednym z najczęściej przywoływanych tekstów dotyczących écriture féminine – pisarstwa kobiecego. Jak można odbierać esej współcześnie i czy twórczość literacka kobiet stała się elementem emancypacyjnym, czy raczej wpadła w pułapkę esencjalizmu? Na przykładzie tekstów teoretycznych oraz własnej twórczości i wieloletniego doświadczenia prowadzenia zajęć z creative writing omawiam krytycznie spojrzenie Cixous. Sięgam do tekstów teoretycznych Marguerite Duras, Izabeli Filipiak (Morskiej), Katarzyny Bondy czy Julii Cameron, kreśląc wskazówki dla piszących kobiet i zderzając je z przykładami tworzonej przez nie literatury. Sięgam również do własnego warsztatu pisarskiego i zastanawiam się, czy model „wariatki na strychu” („A Madwoman in The Attic”) Sandry Gilbert i Susan Gubar obowiązuje w XXI wieku.","PeriodicalId":33178,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica","volume":"68 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-03-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"83865874","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"L’indépendance politique et créatrice les artistes Polonaises à Paris s’affirment","authors":"Ewa Bobrowska","doi":"10.18778/0208-600x.80.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-600x.80.07","url":null,"abstract":"Le recouvrement de l’indépendance de la Pologne en 1918 a fondamentalement changé la situation de la colonie artistique polonaise à Paris, y compris celle des femmes artistes. Un certain nombre de motifs d’émigration artistique ont perdu leur raison d’être, comme l’affirmation de l’identité nationale polonaise, la nécessité d’une libre expression des sentiments patriotiques ou la propagande pour la restauration d’un État indépendant. Le problème de l’enseignement artistique supérieur pour les femmes, qui était pressant pendant la période des Partitions, a également trouvé progressivement une solution dans l’État renaissant. Le nombre de femmes artistes polonaises à Paris a visiblement diminué dans l’immédiat après-guerre. Celles qui y sont restées, comme Olga Boznańska, Mela Muter, Alicja Halicka ou Stefania Łazarska, se sont concentrées sur le développement de leur carrière d’artistes professionnelles. Notre article propose une analyse de la professionnalisation des femmes artistes polonaises, soit dans le domaine de la peinture de portraits traditionnellement reconnue comme spécialité féminine, soit dans les arts décoratifs. La situation dramatique des artistes pendant la guerre, causée, entre autres, par l’effondrement du marché de l’art, a entraîné un développement rapide de ce domaine, dans lequel les femmes ont atteint la maîtrise, comme en témoigne l’Exposition des arts décoratifs de Paris de 1925.","PeriodicalId":33178,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica","volume":"15 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-03-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"84219336","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Wstęp","authors":"Ewelina Wejbert-Wąsiewicz","doi":"10.18778/0208-600x.80.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-600x.80.01","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":33178,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-03-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"75576392","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Plakacistki PRL-u – artystki (niemal) zapomniane","authors":"Katarzyna Kulpińska","doi":"10.18778/0208-600x.80.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-600x.80.05","url":null,"abstract":"Tekst poświęcono polskim artystkom uprawiającym w okresie PRL-u plakat – dziedzinę grafiki użytkowej uważaną jeszcze pod koniec XX wieku za męską domenę. Zawiera krótki zarys aktywności kobiet w tej dyscyplinie – od sytuacji pierwszych polskich artystek tworzących plakaty w ramach duetów projektowych lub spółek reklamowych w latach 30. XX wieku poprzez kształcenie artystyczne i dokonania projektantek w dziedzinie plakatu w okresie PRL-u aż do przełomu XX i XXI wieku, kiedy nastąpiła zasadnicza zmiana w statusie i postrzeganiu pracy polskich projektantek. W tekście podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, dlaczego dorobek polskich plakacistek jest bardzo słabo reprezentowany w licznych opracowaniach poświęconych polskiemu plakatowi XX wieku i dlaczego w przypadku małżeńskich par artystów zajmujących się (indywidualnie) tworzeniem plakatów rozpoznawalność i prestiż stawały się zazwyczaj udziałem mężczyzny. Pomijanie roli kobiet na tym polu widoczne jest także we współczesnym dyskursie dotyczącym polskiego plakatu, szczególnie w badaniach skoncentrowanych na Polskiej Szkole Plakatu (dostrzeganie niemal wyłącznie męskiej reprezentacji tego zjawiska).","PeriodicalId":33178,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica","volume":"65 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-03-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"74945933","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"„Siła kandydata” i „siła motywacji” jako autorskie, wielo- wskaźnikowe i uniwersalne narzędzie do opisu kondycji kandydatów na studia wyższe. Społeczne i metodologiczne refleksje","authors":"Dagna Dejna, Filip Nalaskowski","doi":"10.18778/0208-600x.78.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-600x.78.02","url":null,"abstract":"W tekście prezentowane jest autorskie narzędzie do wielowskaźnikowego pomiaru dwóch podstawowych kategorii, stworzonych na potrzeby projektu badawczego „Kandydaci na toruńskie studia archeologiczne”: siły kandydata i siły motywacji. Podstawę do analiz stanowią dane zebrane w procesie rekrutacji studentów na studia na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu w systemie Internetowej Rejestracji Kandydatów. W ramach rejestracji na studia kandydaci podają szereg informacji osobowych, dotyczących dotychczasowego wykształcenia, a także ujawniają swoje preferencje w zakresie kierunków studiów. Tworząc siłę kandydata i siłę motywacji, wykorzystano szereg wskaźników. Operacjonalizacja takich sił pozwoli na lepsze rozumienie procesu rekrutacji na studia, a także jego ogólnej specyfiki. Utworzenie opisywanych kategorii umożliwia lepsze interpretowanie zachowań i preferencji kandydatów. Dzięki nim jesteśmy w stanie sprawdzić, czy wiek studentów, ich płeć, pochodzenie, odległość od UMK oraz rodzaj ukończonej szkoły korelują z ich siłą determinacji do studiowania kierunku czy ich potencjałem intelektualnym. Dzięki temu możliwe jest efektywniejsze konstruowanie wymogów rekrutacyjnych oraz strategii marketingowych dla poszczególnych kierunków bądź uczelni. Wskazane możliwe implementacje praktyczne są jedynie przykładami, bo trudno wykluczyć, że w wypadku innych jednostek czy okoliczności ich użyteczność może się ujawnić na innych polach. Siła kandydata to wartość opisująca, na podstawie dostępnych nam danych, potencjał intelektualny i kulturowy kandydata. Dzięki pomiarowi tej wartości uzyskujemy odpowiedź na pytanie o to, czy dany kandydat ma szansę być silnym naukowo studentem. Druga z kategorii – siła motywacji – odpowiada na pytanie, na ile kandydat był zdeterminowany do podjęcia danego kierunku studiów. Pomiar tej wartości rozwiewa wątpliwości dotyczące przypadkowych wyborów kierunku studiów oraz daje odpowiedź na pytania o możliwe alternatywy. Pierwotne badanie dotyczyło archeologii, ale wypracowany mechanizm i sposób analizy może zostać wykorzystany do budowania charakterystyk wszystkich pozostałych kierunków kształcenia akademickiego.","PeriodicalId":33178,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica","volume":"24 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"75515533","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Świadomość ryzyka wynikającego z procesu umasowienia szkolnictwa wyższego i sposoby radzenia sobie z nim – perspektywa studencka","authors":"M. Rutkowski","doi":"10.18778/0208-600x.78.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-600x.78.03","url":null,"abstract":"Jednym z kluczowych problemów szkolnictwa wyższego, z którym aktualnie boryka się Polska, jest jego umasowienie. Ważne stają się pytania o to, jak studenci funkcjonują w obliczu dotykających ich wad umasowienia szkolnictwa wyższego. Najistotniejsze z nich dotyczy działań, jakich się podejmują, aby przeciwdziałać takiemu stanowi. W celu uzyskania odpowiedzi na powyższe pytanie przeprowadzono badanie jakościowe wśród polskich studentów z uniwersytetów i politechnik, w którym metodą badawczą był klasyczny wywiad swobodny. Po przeprowadzonej analizie materiału badawczego można wyróżnić trzy działania, które stosują studenci, aby przeciwdziałać ryzykom, a są to kolejno: zdobywanie dodatkowego doświadczenia zawodowego, ciągłe dokształcanie się przy pomocy różnych kursów oraz przebranżawianie się.","PeriodicalId":33178,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica","volume":"13 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"90705571","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Reintegracja społeczno-zawodowa w czasie pandemii","authors":"Lucyna Prorok","doi":"10.18778/0208-600x.78.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/0208-600x.78.01","url":null,"abstract":"Od marca 2020 roku wiele elementów życia społecznego i gospodarczego na skutek pandemii koronawirusa uległo znacznym przeobrażeniom, co nie ominęło również ekonomii społecznej i solidarnej. W związku z tym w poszczególnych podmiotach ekonomii społecznej podejmowano liczne czynności osłaniające i wspierające uczestników działań integracyjnych i aktywizujących. Głównym celem tych przedsięwzięć było utrzymanie aktywności oraz motywacji do pracy uczestników zajęć w centrach i klubach integracji społecznej, zakładach aktywności zawodowej, warsztatach terapii zajęciowej.","PeriodicalId":33178,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica","volume":"18 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-01-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"75955461","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}