Balcanica Posnaniensia Acta et studia最新文献

{"title":"Wołosi/Vlasi z terenów Hercegowiny w świetle defterów osmańskich z XV i XVI wieku","authors":"Ilona Czamańska","doi":"10.14746/BP.2018.25.13","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/BP.2018.25.13","url":null,"abstract":"Defter's are an excellent source for historians, especially in demographic and socio-economic research, they are also very useful in researching the Vlachian communities.Analysis of material contained in Ottoman defter's from the Herzegovina area leads to the following conclusions:1. In the area of Herzegovina, in the second half of the fifteenth century, Vlachs lived in a mostly nomadic lifestyle. Their number was at least sixty thousand people.2. In the second half of the fifteenth century, many abandoned villages were recorded. Abandoned villages were gradually settled by migratory Vlachs, which contributed to their change of lifestyle on semi-settled and settled. In 1585, Vlachs - shepherds who were not associated with a village were rare.3. In the Ottoman state, Vlachs those who lead an nomadic way of living, as well as those living in the Vlachian villages, were tax-favored, paid only a lump grazing tax for the state (a filuria with allowances), and did not pay any benefits to the timar owner. In the event that they served as derbenci's or vojnuc's, they were exempted from all taxes.4. Settling in the former agricultural villages, in particular related to undertaking agricultural activities, was most often associated with an additional burden of tithing for the sipahi. Departure from pastoralism meant degradation to a group of raya, most often in these villages mixed-agricultural-pastoral management was conducted. Newly settled villages rarely received the status of the vlachian villages, because such status freed residents from additional benefits even in the case of agricultural classes.5. The flat-rate grazing tax, filuria, in the fifteenth century had a fixed value and equaled 45 akçe, while at the end of the sixteenth century it was different for various Vlachs groups and could range from 60 to 200 akçe.  Considering the fact that additional fees for sheep or tents were liquidated and that the value of employment fell akçe significantly compared to the fifteenth century, the real amount of taxes did not increase, and in some cases it decreased.6. Not much on the basis of defilers can be said about the language used by the Herzegovina Vlachs. In defeats from the fifteenth century they bear mostly Slavic names, but sometimes there are also names only in the Vlachs: Radu, Bratul, Dabija, the same also applies to local names.7. Gradually, Islamization processes took place. In the fifteenth century, they are almost invisible among the Vlachs, almost all of them wore Christian names. At the end of the sixteenth century, a significant percentage of Vlachs wore Muslim names. The Islamization process seems to be faster among the Vlachs settled than the Vlachs nomads, but there is no rule.8. In the light of the defters in the area of Herzegovina, there is no difference between Muslims and non-Muslims in burdens to the state, but defters do not include the cizye, or headship, collected from non-Muslims.","PeriodicalId":299255,"journal":{"name":"Balcanica Posnaniensia Acta et studia","volume":"107 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-02-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123230189","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Serbskie kręgi finansowe w Chorwacji na przełomie XIX i XX wieku. Kontekst społeczno-polityczny","authors":"J. Paszkiewicz","doi":"10.14746/BP.2018.25.7","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/BP.2018.25.7","url":null,"abstract":"W artykule zostały przedstawione okoliczności, w których doszło do wykrystalizowania się serbskich elit finansowych w autonomicznym Królestwie Chorwacji i Sławonii, na przełomie XIX i XX wieku. Pod uwagę wzięto środowiska  które w tym czasie prowadziły działalność finansowo-kredytową. Rola serbskich elit finansowych jest charakteryzowana pod kątem działań ekonomicznych i powiązań społeczno-politycznych. W opisie uwzględniono kontekst “podwójnej autonomii” prawno-politycznej”, w których ówcześnie funkcjonowali prawosławni Serbowie, dotyczącej statusu Królestwa Chorwacji i Sławonii oraz patriarchatu w Karlovcach. Na podstawie analizy założeń programowych Banku Serbskiego z Zagrzebia (Srpska banka; 1895–1918), największej instytucji finansowej, która była kojarzona z serbskim kapitałem w Austro-Węgrzech, przeprowadzona jest refleksja nad wpływem omawianych elit na proces modernizacji społecznej i politycznej ludności serbskiej z obszaru ówczesnej Chorwacji.","PeriodicalId":299255,"journal":{"name":"Balcanica Posnaniensia Acta et studia","volume":"96 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-02-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"117136912","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Gabriel Radomir (1014–1015) i Jan Władysław (1015–1018), władcy państwa bułgarskiego w źródłach bizantyńskich","authors":"Mirosław J. Leszka","doi":"10.14746/BP.2018.25.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/BP.2018.25.2","url":null,"abstract":"Artykuł poświęcony jest wizerunkowi carów bułgarskich: Gabriela Radomira i Jana Władysława, którzy przez ponad trzy lata po śmierci cara Samuela stawiali opór cesarzowi Bazylemu II. Według autora nie wzbudzili on specjalnego zainteresowania bizantyńskich historiografów. Z jednej strony wynikało to z krótkotrwałości ich rządów, z drugiej zaś, być może, z przekonania, że losy zmagań cesarstwa z Bułgarią Komitopulów rozstrzygnęły się już wcześniej – w krwawych bojach z Samuelem, który dla Bizantyńczyków był z pewnością postacią zdecydowanie większego formatu niż jego następcy.","PeriodicalId":299255,"journal":{"name":"Balcanica Posnaniensia Acta et studia","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-02-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128090029","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Misja Sędziwoja z Szubina do Zadaru. Epizod z czasów bezkrólewia w Polsce 1382-1384","authors":"D. Wróbel","doi":"10.14746/bp.2018.25.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/bp.2018.25.4","url":null,"abstract":"Artykuł dotyczy jednego z najbardziej tajemniczych i sensacyjnych epizodów z czasu bezkrólewia po śmierci Ludwika Andegaweńskiego. Wojewoda kaliski Sędziwój z Szubina pojechał na Węgry po królewnę Jadwigę przeznaczoną na tron polski, lecz nie zdołał zrealizować celu swojej misji. Został zatrzymany w Zadarze wraz ze swymi  towarzyszami, natomiast królowa Elżbieta Bośniaczka wysłała do Polski młodego Jana z Tarnowa, syna kasztelana sandomierskiego z zadaniem zajęcia zamku wawelskiego. Autor dowodzi, że wyjazd Sędziwoja z Krakowa, jego feralne spotkanie z królową Elżbietą w Zadarze i jego ucieczka do Polski miały miejsce w 1383 r. Ma to  zasadnicze wpływ na postrzeganie charakteru misji i jej znaczenia w kontekście relacji polsko-węgierskich w tym okresie.","PeriodicalId":299255,"journal":{"name":"Balcanica Posnaniensia Acta et studia","volume":"16 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-02-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115244310","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Yugoslav diplomats during the interwar period","authors":"S. Micic","doi":"10.14746/BP.2018.25.9","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/BP.2018.25.9","url":null,"abstract":"The article deals with influence of the Serbian elite in the scope of the Yugoslav Foreign Service during 1918–1939. The influence of the elite circles was particularly prominent in the Yugoslav Army and in the Ministry of Foreign Affairs, as was the case in Serbia until 1918. As non-institutional factors had great influence on the work of state institutions, the first aim of this paper is to examine the main aspect for selection, career development and obstacles in the life of Yugoslav Diplomats, derived from the power struggle among elite circles. The second aim is to compare Serbian and Yugoslav experiences in order to establish similarities and differences in the characteristics of the pre-War and Interwar Diplomatic-Consular personnel. The analysis is based on Yugoslav archival materials, as well as on foreign published documents, memorial literature and relevant Yugoslav/Serbian and foreign historiography.","PeriodicalId":299255,"journal":{"name":"Balcanica Posnaniensia Acta et studia","volume":"53 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-02-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116108197","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Elity Raguzy w perspektywie francuskich administratorów Prowincji Iliryjskich","authors":"Wojciech Sajkowski","doi":"10.14746/bp.2018.25.5","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/bp.2018.25.5","url":null,"abstract":"Szlacheckie rody i mieszczaństwo Raguzy oceniane były przez francuskich administratorów Prowincji Iliryjskich (1809-1813) bardzo pozytywnie. Z małymi wyjątkami próżno doszukiwać się w pozostawionych świadectwach śladów stereotypów, które można by połączyć z obrazami Bałkanów, Orientu, czy Europy Wschodniej. Choć szlachta Raguzy była opisywana jako dumna, lub nawet wyniosła, to duma ta została przedstawiona jako uzasadniona, ponieważ więź najznamienitszych rodzin z republiką sięgała czasów średniowiecza, a także z powodu przedsiębiorczego ducha, który przyniósł dobrobyt całemu miastu. Z obrazem tym kontrastowały opisy dalmatyńskich Włochów, przedstawianych jako intruzi, którzy nie przyczyniali się do rozwoju regionu. Różnica między percepcją włoskich i dubrownickich elit była związana z pojęciem narodu, które stało się jednym z kluczowych elementów polityki napoleońskiej w Europie.","PeriodicalId":299255,"journal":{"name":"Balcanica Posnaniensia Acta et studia","volume":"17 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-02-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126186309","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Tożsamość na pograniczu. Ludność romańskojęzyczna wschodniej Serbii","authors":"E. Nowicka","doi":"10.14746//BP.2018.25.16","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746//BP.2018.25.16","url":null,"abstract":"Artykuł koncentruje się na analizie tożsamości etnicznej dwóch grup romańskojęzycznych, zamieszkałych na obszarze wschodniej Serbii: Wlachów i Cincarów (Arumunów). Jest to obszar pogranicza kulturowego, językowego i politycznego, a sytuacja ta w różnym stopniu kształtuje etniczne samookreślenie dwóch badanych grup. Artykuł jest oparty na materiale terenowym, zebranym podczas trzech wyjazdów terenowych: w latach 2015, 2016 i 2017. Autorka analizuje wypowiedzi Wlachów i Cincarów, zaangażowanych w ruchy etniczne Autorka analizuje wypowiedzi Wlachów i Cincarów (Arumunów) zaangażowanych w działalność etnicznych organizacji i ruchów społecznych. Analizie poddane zostały oba aspekty etnicznej tożsamości: psychologiczny i behawioralny, z jednej strony wyrażające się w wypowiedziach, a z drugiej strony w zachowaniach i działalności członków obu badanych zbiorowości.","PeriodicalId":299255,"journal":{"name":"Balcanica Posnaniensia Acta et studia","volume":"101 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-02-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124712684","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Wojciech Jóźwiak, Obraz początku i końca średniowiecznego państwa w bułgarskiej powieści historycznej z lat 1874-1989, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2017, ss. 290.","authors":"L. Moroz-Grzelak","doi":"10.14746/bp.2018.25.17","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/bp.2018.25.17","url":null,"abstract":"<jats:p>.</jats:p>","PeriodicalId":299255,"journal":{"name":"Balcanica Posnaniensia Acta et studia","volume":"17 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-02-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128367999","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Wielkie zło i herezje Eutychesa. Wokół wątku podboju Dalmacji w Latopisie popa Duklanina","authors":"W. Kowalski","doi":"10.14746/BP.2018.25.3","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/BP.2018.25.3","url":null,"abstract":"Wątek podboju Dalmacji przez wodzów Gotów: Totilę i Ostroila należy do najobszerniejszych i najważniejszych narracji w Latopisie popa Duklanina. W tym artykule omawiam związek pomiędzy tym motywem a obszerniejszą dalmacką tradycją. Staram się pokazać te fragmenty w średniowiecznej tradycji regionu, które wskazują na wcześniejsze łączenie legendy o podboju Dalmacji z opowieścią o zabójstwie chorwackiego króla znaną m. in. z chorwackiej redakcji Latopisu oraz Kroniki węgiersko-polskiej. Na tej podstawie, próbuję uwypuklić różnice w podaniowej warstwie łacińskiej i chorwackiej redakcji Latopisu, aby na ich tle spróbować wyjaśnić słowa o \"wielkim grzechu wśród Chrześcijan\" oraz wzmiankę o herezji eutychiańskiej, która pojawiła się tylko w jednej z wersji Latopisu.","PeriodicalId":299255,"journal":{"name":"Balcanica Posnaniensia Acta et studia","volume":"9 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-02-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114812561","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Arso Jovanović – an erased biography","authors":"Vlatka Vukelić, V. Šumanović","doi":"10.14746/bp.2018.25.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/bp.2018.25.10","url":null,"abstract":"The article presents a basic overview of the war record of the chief of the Supreme Staff of the Partisan army Arso Jovanovic. Jovanovic's war biography is described in relation to three social groups in which he had operated. The first social group was the Piper clan, or the local Montenegrin context in which he was born and grew up. The other social group was the leadership of the Communist Party of Yugoslavia (KPJ) with which he cooperated during the war. The third social group was the circle of Montenegrin generals of the Yugoslav army (JA) which Jovanovic belonged o until his unexplained death in the summer of 1948. This paper describes how all these groups were interlinked through Jovanovic, how they affected each other creating the preconditions for the events of World War II and the post-war period in Yugoslavia.","PeriodicalId":299255,"journal":{"name":"Balcanica Posnaniensia Acta et studia","volume":"60 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-02-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123295600","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}