{"title":"Seed purity of winter cereals and botanical composition of other seeds occurring in grain used for sowing on farms","authors":"Dagmara Pacoń","doi":"10.37317/biul-2024-0004","DOIUrl":"https://doi.org/10.37317/biul-2024-0004","url":null,"abstract":"Jakość ziarna zbóż ozimych wysiewanego w latach 2018-2019 w gospodarstwach rolnych położonych na terenie województwa mazowieckiego oceniono na podstawie analiz laboratoryjnych czystości oraz zawartości nasion obcych. Udział prób spełniających wymagania stawiane dla kwalifikowanego materiału siewnego w pszenicy i pszenżycie był niewielki i wynosił od 6% do 13%. Natomiast w przypadku żyta, każda z badanych prób uległaby dyskwalifikacji. W obu latach badań przekroczenie dopuszczalnej zawartości nasion innych gatunków niż zboża spowodowałoby odrzucenie większej liczby prób żyta i pszenicy, w porównaniu do zawartości ziarniaków innych zbóż. Sytuację odwrotną obserwowano natomiast w pszenżycie. W badanych próbach ziarna wystąpiły również nasiona chwastów zastrzeżonych. Najwięcej prób w których przekroczono ich dopuszczalną zawartość występowało w życie ozimym w 2019 roku, przy czym aż 29% prób zawierało ponad 3 nasiona kąkolu polnego (Agrostemma githago L.).","PeriodicalId":293203,"journal":{"name":"Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin","volume":"25 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-05-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141113843","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Rye as a rich source of prohealthy compounds","authors":"Marlena Gzowska, A. Fraś, Magdalena Wiśniewska","doi":"10.37317/biul-2024-0003","DOIUrl":"https://doi.org/10.37317/biul-2024-0003","url":null,"abstract":"Żyto jest gatunkiem o największej zawartości związków bioaktywnych wśród zbóż, co sprawia, że jest bardzo wartościowym składnikiem naszego pożywienia. Pomimo, iż stanowi drugie pod względem ważności zboże chlebowe, nadal pozostaje niedocenione. Spośród powszechnie spożywanych zbóż, gatunek ten zawiera najwięcej błonnika pokarmowego, a także kwasów fenolowych i alkilorezorcynoli. W pożywieniu obecność błonnika pokarmowego i substancji bioaktywnych współtowarzyszących przynosi wiele korzyści związanych z profilaktyką zdrowotną. Substancje te wpływają korzystnie na gospodarkę lipidową organizmu, metabolizm węglowodanów oraz prawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego, co w efekcie zmniejsza ryzyko wystąpienia wielu chorób, takich jak miażdżyca, otyłość i cukrzyca. \u0000Celem podjętych badań było określenie składu chemicznego ziarna sześciu odmian żyta ozimego. W badaniach skupiono się na określeniu zawartości składników odżywczych: białka, skrobi, lipidów i związków mineralnych oraz błonnika pokarmowego, alkilorezorcynoli i kwasów fenolowych, stanowiących składniki bioaktywne o działaniu prozdrowotnym. Odmiany wyróżniające się pod względem zawartości składników odżywczych to Dańkowskie Skand i Reflektor, natomiast największą ilość związków bioaktywnych stwierdzono w odmianach KWS Dolaro i Poznańskie. Profil chemiczny ziarna tych odmian cechował się największą zawartością błonnika pokarmowego w tym arabinoksylanów ekstrahowalnych w wodzie i związków fenolowych. Otrzymane wyniki pozwolą wskazać odmiany o najlepszej wartości użytkowej.","PeriodicalId":293203,"journal":{"name":"Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin","volume":"9 32","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-05-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141004523","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Preliminary evaluation of fruit and shoot extracts of Actinidia arguta useing TLC profiling","authors":"Anna Kondej","doi":"10.37317/biul-2024-0002","DOIUrl":"https://doi.org/10.37317/biul-2024-0002","url":null,"abstract":"Owoce od wieków są nieodłącznym elementem diety człowieka. Jednym z bardzo popularnych owoców, zawierającym wiele składników odżywczych, o wyjątkowym, aromatycznym smaku, jest owoc kiwi, a właściwie owoc Actinidia. Do rodzaju Actinidia należy wiele gatunków, część z nich jest od dawna dostępna handlowo, a niektóre są tzw. ,,nowością’’ na rynku. Przykładem takiego gatunku jest Actinidia arguta (tzw. mini kiwi), który wyróżnia się mniejszym rozmiarem owoców oraz możliwością spożywania ich wraz ze skórką. Roślina Actinidia arguta jest jednym z najbogatszych źródeł wielu związków biologicznie aktywnych, które pozytywnie wpływają na ludzki organizm; są to m. in. witamina C, witaminy z grupy B i polifenole (flawonoidy oraz kwasy fenolowe). W celu oceny składu chemicznego rośliny Actinidia argura zbadano części zielone tej rośliny oraz jej owoce metodami chromatografii cienkowarstwowej. W badaniu zastosowano profilowanie chemiczne, które potwierdziło wysoką zawartość związków fenolowych oraz naturalnie występujących cukrów.","PeriodicalId":293203,"journal":{"name":"Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin","volume":"22 22","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-05-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141005956","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Fenotypowanie zagęszczenia łanu pszenżyta ozimego w warunkach polowych przy użyciu kamery RGB","authors":"Piotr Stefański, Krystyna Rybka, P. Matysik","doi":"10.37317/biul-2024-0001","DOIUrl":"https://doi.org/10.37317/biul-2024-0001","url":null,"abstract":"Pszenżyto (× Triticosecale Wittmack) jest heksaploidalnym gatunkiem powstałym w wyniku krzyżowania oddalonego pszenicy i żyta. Charakteryzuje się dużą zdolnością przystosowawczą do niekorzystnych warunków środowiskowych co jest istotną cechą w zmieniającym się klimacie. W tej pracy przedstawiamy wyniki automatycznego fenotypowania zagęszczenia łanu, czynnika plonotwórczego, jesienią oraz wiosną (fazy BBCH 22-29) dla dwunastu komercyjnych odmian pszenżyta ozimego z doświadczeń PDO (Porejestrowe Doświadczenie Odmianowe), COBORU (Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych). Fenotypowano dwa powtórzenia polowe, uprawiane na dwóch poziomach agrotechniki (A1, A2), wykorzystując platformę HTPP (High Throughput Plant Phenotyping), PlantScreen (PSI, Drasov, Czechy), wyposażoną w wysokorozdzielczą kamerę RGB. Uzyskane zdjęcia przetworzono przy użyciu oprogramowania Morpho Analyser dedykowanego do przetwarzania zarejestrowanych obrazów i będącego wyposażeniem platformy. Wyniki oraz plon poddano analizie statystycznej przy użyciu oprogramowania Doriane, statystycznego pakietu dla hodowli roślin. Ponieważ stwierdzono, że różnice pomiędzy wynikami uzyskanymi w warunkach A1 i A2 nie są istotne statystycznie, dane uśredniono i wyliczono korelacje zagęszczenia łanu jesienią i wiosną z plonem. W obu sezonach współczynniki korelacji wyniosły 0,79. Są to współczynniki o wysokiej wartości mające praktyczne znaczenie dla hodowli. ","PeriodicalId":293203,"journal":{"name":"Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin","volume":" 8","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-04-19","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140685012","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Fuzarioza kłosów pszenicy. Część 1. Opis choroby i charakterystyka patogenów","authors":"Tomasz Góral","doi":"10.37317/biul-2023-0010","DOIUrl":"https://doi.org/10.37317/biul-2023-0010","url":null,"abstract":"Fuzarioza kłosów jest chorobą powodowaną przez grzyby z rodzaju Fusarium. Choroba porażą wszystkie zboża uprawiane w Polsce. Największe szkody powoduje w uprawach pszenicy zwyczajnej. Szkodliwość fuzariozy kłosów wynika przede wszystkim z zanieczyszczania ziarna wtórnymi metabolitami Fusarium – mykotoksynami. Mają one szkodliwie działanie dla ludzi i zwierząt w przypadku spożycia żywności lub paszy je zawierającej. W pierwszej części pracy przedstawiono etiologię choroby. Scharakteryzowano gatunki Fusarium powodujące fuzariozę kłosów zbóż wraz w najnowszą systematyką tych gatunków. Opisano najważniejsze mykotoksyny wytwarzane przez Fusarium. Przedstawiono również główne metody ograniczania i zwalczania fuzariozy kłosów.","PeriodicalId":293203,"journal":{"name":"Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin","volume":"25 17","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"138955877","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Wartość siewna ziarna w uprawach zbożowych","authors":"Dagmara Pacoń","doi":"10.37317/biul-2023-0007","DOIUrl":"https://doi.org/10.37317/biul-2023-0007","url":null,"abstract":"Podstawowymi parametrami wartości siewnej są: zdolność kiełkowania. czystość, zawartość nasion obcych oraz zdrowotność nasion. Wartość każdego z tych paramentów zależy od czynników środowiskowych i technologicznych. W Polsce znaczna część nasion wykorzystywany do siewu w uprawach zbożowych pochodzi z samorozmnożenia, a jego wartość siewna często odbiega od wymagań stawianych kwalifikowanemu materiałowi siewnemu. Natomiast jakość zastosowanego materiału siewnego ma wpływ na kształtowanie się plonów.","PeriodicalId":293203,"journal":{"name":"Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin","volume":"123 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139283153","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Ocena przydatności słomy z wybranych gatunków i odmian zbóż i traw do produkcji słomek do napojów","authors":"Grzegorz Żurek, D. Martyniak, Monika Żurek","doi":"10.37317/biul-2023-0008","DOIUrl":"https://doi.org/10.37317/biul-2023-0008","url":null,"abstract":"Badano ocenę przydatności słomy różnych odmian zbóż i traw do produkcji słomek do napojów. Przeprowadzono badania na łącznie 19 różnych genotypach, z których 12 to gatunki zbóż, a 4 to trawy wieloletnie. Przeprowadzono pomiary długości pędu, liczby międzywęźli oraz wymiarów międzywęźli (długość i średnica) dla każdego z badanych genotypów. Aby wyodrębnić najbardziej przydatne odmiany do produkcji słomek, przyjęto dwa kryteria dotyczące wymiarów surowca: minimalna długość słomki (co najmniej 20 cm) oraz minimalna średnica słomki (4 mm). Parametry te odpowiadają normom dla słomek z polipropylenu. Analizy statystyczne wykazały istotne zróżnicowanie między badanymi odmianami pod względem tych parametrów. Niektóre badane odmiany zbóż i traw nie spełniały wymagań dotyczących długości i średnicy słomki. Z kolei, znaleziono kilka odmian zbóż i traw, które były szczególnie przydatne do produkcji słomek. Odmiany zbóż takie jak np. owies ozimy RADZIO, pszenica ozima: DAŃKOWSKA GRANIATKA oraz NADWIŚLANKA czy odmiana prosa rózgowatego MARDAN charakteryzowały się wysokim udziałem międzywęźli spełniających wymagania jakościowe. Średnica międzywęźla była kluczowym czynnikiem wpływającym na przydatność słomy do wytwarzania słomek do napojów.","PeriodicalId":293203,"journal":{"name":"Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139282837","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Przydatność wybranych gatunków roślin do rekultywacji glebotwórczego gruntu z wapna poflotacyjnego","authors":"K. Klimont, Z. Bulińska-Radomska","doi":"10.37317/biul-2009-0077","DOIUrl":"https://doi.org/10.37317/biul-2009-0077","url":null,"abstract":"Określono wpływ stosowania zróżnicowanych dawek azotu na wzrost i rozwój kostrzewy trzcinowej i topinamburu rosnących na podłożu wapna poflotacyjnego wzbogaconego trzema dawkami osadów ścieków komunalnych tj. 250, 500 i 750 m3·ha-1 na terenach poeksploatacyjnych Kopalni Siarki „Jeziórko”. Plon zielonej masy i wysokość roślin kostrzewy trzcinowej wzrastały istotnie i proporcjonalnie do rosnących dawek nawożenia azotowego użytego na wszystkich trzech poziomach wzbogacania podłoża osadami ściekowymi w odniesieniu do wariantów kontrolnych. Stwierdzono, że obsada roślin i liczba wykształconych pędów generatywnych wytworzonych przez rośliny kostrzewy trzcinowej rosnącej na bezglebowym podłożu wzbogaconym każdym z trzech poziomów osadów ściekowych wzrastała istotnie pod wpływem średniej i najwyższej dawki azotu w odniesieniu do wariantu kontrolnego. Wysokość roślin topinamburu była zróżnicowana i zawierała się w przedziale od 100,9 do 181,0 cm., a wszystkie dawki azotu wpływały na przyrost wysokości roślin w porównaniu do wariantu kontrolnego na każdym z trzech poziomów wzbogacania podłoża osadami ściekowymi. Dawki osadów ściekowych wpływały mniej efektywnie na wartość badanych cech niż nawożenie azotowe.","PeriodicalId":293203,"journal":{"name":"Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin","volume":"146 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124679427","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Septorioza plew – choroba pszenicy i pszenżyta powodowana przez grzyb Parastagonospora nodorum","authors":"L. Kowalska, T. Góral","doi":"10.37317/biul-2023-0005","DOIUrl":"https://doi.org/10.37317/biul-2023-0005","url":null,"abstract":"Parastagonospora nodorum to nekrotroficzny patogen grzybowy o wąskim zasięgu żywiciela, który powoduje septoriozę plew zbóż, głównie pszenicy i pszenżyta. Infekcje wywołane przez P. nodorum powszechnie obserwowane są na siewkach, jednak mają największy wpływ na rośliny dorosłe. Patogen redukuje powierzchnię asymilacyjną zielonych organów roślin, tym samym ogranicza wzrost i plonowanie powodując 31%-50% strat plonów. Infekcje wywołane przez P. nodorum mogą występować również na kłosie, co bezpośrednio wpływa na jakość ziarna. \u0000Doniesienia literaturowe o wysokim potencjale ewolucyjnym P. nodorum i jego odporności na fungicydy, stosowanie wysokich dawek azotu oraz uprawy uproszczonej, a także zmiany klimatu i środowiska rolniczego potwierdzają pilną potrzebę wprowadzenia odporności genetycznej roślin na septoriozę plew w wielu regionach uprawy pszenicy i pszenżyta. \u0000W tym przeglądzie podsumowano aktualne informacje na temat struktury populacji P. nodorum oraz jego specjalizacji pasożytniczej. Następnie dokonano przeglądu postępów w genetyce odporności żywiciela na patogen oraz nekrotroficzne efektory białkowe, wytwarzane przez P. nodorum podczas infekcji. Przedstawiono również dostępne narzędzia w hodowli roślin, które przyczyniają się do ograniczenia septoriozy plew.","PeriodicalId":293203,"journal":{"name":"Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin","volume":"3 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128015377","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
J. H. Czembor, Elżbieta Czembor, Aneta Kisiela, Elżbieta Wnuk
{"title":"Odporność na mączniaka prawdziwego (Blumeria graminis f.sp. hordei) odmian jęczmienia jarego włączonych do Programu Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego w roku 2022","authors":"J. H. Czembor, Elżbieta Czembor, Aneta Kisiela, Elżbieta Wnuk","doi":"10.37317/biul-2023-0004","DOIUrl":"https://doi.org/10.37317/biul-2023-0004","url":null,"abstract":"Mączniak prawdziwy powodowany przez grzyba Blumeria graminis f.sp. hordei (Bgh) należy do ważnych pod względem gospodarczym chorób jęczmienia. Dlatego realizowane są prace mające na celu określenia uwarunkowań odporności na tego patogena odmian wprowadzonych do Krajowego Rejestru genami specyficznymi jak i niespecyficznymi. W bieżących badaniach uwzględniono 52 odmiany jęczmienia jarego włączone do Programu Porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego (PDO) prowadzonego przez Centralny Ośrodek Badania Roślin Użytkowych (COBORU) w 2022 roku. Ponieważ geny specyficzne są efektywne już we wczesnych stadiach rozwoju roślin, testy fitopatologiczne wykonano na roślinach w stadium siewki. Stwierdzono, że odporność 32 odmian (62.5% badanych) uwarunkowana była genem mlo, a objawy porażenia oceniano jako 0(4). Odporność 5 innych odmian była uwarunkowana genem dominującym Mla3 oraz innymi dominującymi genami uzupełniającymi w tym Mlk (Magnus, MHR Filar, MHR Krajan, Poemat, RGT Gagarin). Odporność odmiany Bente i Sting uwarunkowana była bardzo efektywnym genem Sl-1. Dla odmiany Kakadu stwierdzono, że jej odporność była uwarunkowana genem Sl-1 powiązanym z innymi genami i uwarunkowaniami funkcjonalnymi.","PeriodicalId":293203,"journal":{"name":"Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin","volume":"40 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128135836","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}