Septorioza plew – choroba pszenicy i pszenżyta powodowana przez grzyb Parastagonospora nodorum

Abstract

Parastagonospora nodorum to nekrotroficzny patogen grzybowy o wąskim zasięgu żywiciela, który powoduje septoriozę plew zbóż, głównie pszenicy i pszenżyta. Infekcje wywołane przez P. nodorum powszechnie obserwowane są na siewkach, jednak mają największy wpływ na rośliny dorosłe. Patogen redukuje powierzchnię asymilacyjną zielonych organów roślin, tym samym ogranicza wzrost i plonowanie powodując 31%-50% strat plonów. Infekcje wywołane przez P. nodorum mogą występować również na kłosie, co bezpośrednio wpływa na jakość ziarna. Doniesienia literaturowe o wysokim potencjale ewolucyjnym P. nodorum i jego odporności na fungicydy, stosowanie wysokich dawek azotu oraz uprawy uproszczonej, a także zmiany klimatu i środowiska rolniczego potwierdzają pilną potrzebę wprowadzenia odporności genetycznej roślin na septoriozę plew w wielu regionach uprawy pszenicy i pszenżyta. W tym przeglądzie podsumowano aktualne informacje na temat struktury populacji P. nodorum oraz jego specjalizacji pasożytniczej. Następnie dokonano przeglądu postępów w genetyce odporności żywiciela na patogen oraz nekrotroficzne efektory białkowe, wytwarzane przez P. nodorum podczas infekcji. Przedstawiono również dostępne narzędzia w hodowli roślin, które przyczyniają się do ograniczenia septoriozy plew.