Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi最新文献_第4页

Bursa Tasavvuf Kültüründe Mevlevî Mûsikîşinaslar

Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi Pub Date : 2023-08-22 DOI: 10.47502/mizan.1337010

Şemsettin Çoban

{"title":"Bursa Tasavvuf Kültüründe Mevlevî Mûsikîşinaslar","authors":"Şemsettin Çoban","doi":"10.47502/mizan.1337010","DOIUrl":"https://doi.org/10.47502/mizan.1337010","url":null,"abstract":"Bursa Pınarbaşı Mevlevîhânesi, Bursa tasavvuf tarihinin önde gelen müesseselerindendir. Bursa Mevlevîhânesi, mûsikîşinasları aracılığıyla İstanbul'un dinî mûsikî kültüründen beslenmiş ve Bursa'nın dinî mûsikî birikimini de İstanbul'un dinî mûsikî kültürüne yansıtmıştır. Mevlevî dergâhları arasında zikredilen Pınarbaşı Mevlevîhânesi hem mûsikîşinas postnişînleri hem de yetiştirdiği bestekâr, âyinhan ve neyzenleriyle de temayüz etmiş bir dergâhtır. Çalışmada İsmail Beliğ tarafından kaleme alınan Güldeste-i Riyâz-ı İrfân'dan başlanarak Mısrî Dergahı şeyhi Mehmed Şemseddin Ulusoy’un Yadigâr-ı Şemsî, Bahâr-ı Şemsî ve Âyine-i Diyâr-ı Şemsî adlı eserleri de dahil olmak üzere Bursa vefeyâtnâmeleri incelenmiş, Bursa mevlevîlik geleneği bağlamında şehrin dinî mûsikî hayatına katkı sağlayan mûsikîşinasların hayatları ele alınmıştır. Sözü edilen vefeyâtnâmelerde mûsikîşinaslar hakkında sınırlı bilgiler yer almakla birlikte Mehmed Şemseddin Efendi’nin son dönem Mevlevî mûsikîşinasları hakkında verdiği bilgiler Bursa Mevlevîlik tarihi bakımından oldukça önemlidir. Kamil Kepecioğlu’nun Bursa Kütüğü adlı çalışması da çalışmaya ışık tutan diğer önemli eserdir.","PeriodicalId":274883,"journal":{"name":"Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi","volume":"47 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115085764","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Îliyyâ Ebû Mâdî’nin el-Ustûratu’l-Ezeliyye Şiirindeki Örtük Göstergelerin Alımlama Estetiği Kuramına Göre Okunması 根据接受美学理论解读 ʿIliyyā Abū Mādī 的 al-'Ustūrat al-Azeliyya 诗歌中的隐含符号

Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi Pub Date : 2023-07-06 DOI: 10.47502/mizan.1242756

Adnan Arslan

{"title":"Îliyyâ Ebû Mâdî’nin el-Ustûratu’l-Ezeliyye Şiirindeki Örtük Göstergelerin Alımlama Estetiği Kuramına Göre Okunması","authors":"Adnan Arslan","doi":"10.47502/mizan.1242756","DOIUrl":"https://doi.org/10.47502/mizan.1242756","url":null,"abstract":"Yazar ve metin merkezli edebiyat kuramlarının okuru ihmal ettiğini düşünen bir kısım edebiyat kuramcıları, postmodern söylemin çoğulcu yaklaşımının etkisiyle dikkatlerini okura çevirmiştir. Okur merkezli bu kurama göre bir metnin anlamı büyük oranda okuyucunun ne anladığında saklıdır. Bu kurama göre edebi bir metinde anlamsal boşluklar ve bilinmezlikler vardır. Her bir okura düşen metindeki bu örtülü anlamları kendine ait zihinsel ve duygusal arka planı ile tamamlamaktır. Bu yönüyle okur, metni tüketirken aynı zamanda bir anlam üretimi de sunar. Literatüre alımlama estetiği olarak giren bu kavram bilhassa okuru anlamın merkezine koymaktadır. Yorumda aşırı bir öznelliğin önünü açmakla tenkit edilen bu yöntem son yıllarda oldukça kabul görmüştür. Bu çalışmada, alımlama estetiği kuramının Arap Mehcer Edebiyatının önde gelen şairlerinden Îliyyâ Ebû Mâdî’nin el-Ustûratu’l-ezeliyye kasidesine bir uygulaması yapılacaktır. Şairin bu anlatımsal şiirinde genç, yaşlı, güzel ve çirkin kadın, fakir, zengin, kıt akıllı ve dahi kişilerin şikâyetlerine kulak verilmektedir. Her biri bulunduğu halden memnun değildir ve hepsinin de kendilerine göre serzenişleri vardır. Şair, bunların şikâyetleri üzerinden bir takım örtük mesajlar vermeye çalışır.","PeriodicalId":274883,"journal":{"name":"Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi","volume":"9 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139362364","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Clark, Emma. çev. Elif Dolanbay-Adem Yerinde İslam Medeniyetinde Bahçe Sanatı

Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi Pub Date : 2023-06-30 DOI: 10.47502/mizan.1303330

Esra Çi̇ftci̇

引用次数: 0

Evaluation of Understanding of Karâmahin Alwan Chalabi's Manâqib al-Qudsiyya fî Manâsibi al-Unsiyya in terms of Kalam and Tafsir Tradition

Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi Pub Date : 2023-06-30 DOI: 10.47502/mizan.1254821

Özden Kanter, Ömer Di̇nç

{"title":"Evaluation of Understanding of Karâmahin Alwan Chalabi's Manâqib al-Qudsiyya fî Manâsibi al-Unsiyya in terms of Kalam and Tafsir Tradition","authors":"Özden Kanter, Ömer Di̇nç","doi":"10.47502/mizan.1254821","DOIUrl":"https://doi.org/10.47502/mizan.1254821","url":null,"abstract":"Kerâmet kavramının, kesin olmamakla birlikte IX. asrın ikinci yarısında bir terim olarak kullanıldığı görülmektedir. Türklerin eski inançlarında mevcut olan şamanın sıradan insanlarda görülmeyen doğaüstü fiiller göstermesi inancı, İslamlaşma sürecinde veli inancı ile yeni bir form kazanarak devam etmiştir. Zamanla tarikat kurucularının veya şeyhlerin tanıtıldığı ve övüldüğü menâkıbnâmeler yazılmıştır. Bu eserlerde kerâmet menkıbeleri, insanüstü özellikler atfedilerek anlatılmakla birlikte, dikkatli ele alındıklarında yazıldıkları dönemin kültürel, dini, sosyal ve siyasi bakış açılarını da ortaya koydukları görülmektedir. Horasan erenleri olarak da isimlendirilen Türk mutasavvıfların büyük bölümünün XIII. yüzyılın ilk yarısında Moğol istilasından kaçarak özellikle Doğu ve Orta Anadolu’ya yerleştikleri görülmektedir. Bu mutasavvıflar, yerleşik halkın inançlarına saygı duymakla birlikte kendi inançlarını da özellikle hümanist uygulamaları ile yaygınlaştırmıştır. Elvan Çelebi’nin ailesinin de bu mutasavvıf ailelerden birisi olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada, Elvan Çelebi’nin Menâkıbu’l-Kudsiyye isimli eserinde onun ailesine mensup silsiledeki şeyhlerin kerâmet anlatımları, kelam ve tefsir literatüründeki kerâmet bağlamında değerlendirilecektir. Fehrese ve mu‘cem literatürü, ilimle geçen bir ömrün hâsılası olarak sema, kıraat ve icazet gibi makbul metotlarla rivayet, bir âlimin rihle haritası, bir fehresenin inşası ve en fazla okunan hadis eserleri gibi bilgilere yer verilmektedir.","PeriodicalId":274883,"journal":{"name":"Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi","volume":"30 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115469360","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

The evaluation of Different Approaches to Classification of ʿIlm al- Badī‘ in Modern Arabic Rhetoric Books 现代阿拉伯语修辞学著作中《伊尔姆·巴德斯》的不同分类方法评价

Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi Pub Date : 2023-05-29 DOI: 10.47502/mizan.1273200

Ahmet Gezek

{"title":"The evaluation of Different Approaches to Classification of ʿIlm al- Badī‘ in Modern Arabic Rhetoric Books","authors":"Ahmet Gezek","doi":"10.47502/mizan.1273200","DOIUrl":"https://doi.org/10.47502/mizan.1273200","url":null,"abstract":"Sözlükte “Benzersiz, ilk ve yeni olan” manalarına gelen bedî‘ sözcüğü, Arap belâgati terimi olarak “Sözü güzelleştiren sanatları konu edinen ilim” olarak tanımlanmıştır. Hicri üçüncü yüzyıla kadar söz sanatları manasına gelen bu kavram, sonrasında me‘ânî ve beyân ilimlerini de kapsayacak şekilde belâgat ilmi ile eş anlamlı olmuştur. Hicri yedinci yüzyıla varıldığında bu terimin günümüzdeki şekliyle, sözü güzelleştiren edebi sanatların üst başlığı olarak kullanıldığı görülmektedir. Bu çalışmada modern dönemde telif edilen Arap belâgati eserlerinden on tanesinin bedî‘ ilmine dair tanımları, tasnifleri ve alt başlıkları incelenmiştir. Kronolojik sıranın takip edildiği bu eserler sırasıyla; Ahmed el-Hâşimî’nin (ö. 1943) Cevâhiru’l-Belâğa, Alî el-Cârim (ö. 1949) ve Mustafa Emîn’in (ö. 1953) el-Belâgatü’l-Vâdiha, Ahmed Mustafa el-Merâğî’nin (ö. 1952) ‘Ulûmü’l-belâğa, Abdülaziz Atîk’in (ö. 1976) fi’l-Belâgati’l-‘Arabiyye: ‘İlmü’l-Bedî‘, Mustafâ es-Sâvî el-Cüveynî’nin (ö. 1988) el-Belâğatü’l-‘Arabiyye: Te’sîl ve Tecdîd, Muhammed Ahmed Kâsım ve Muhyiddîn Dîb’in ‘Ulûmü’l-belâğa: el-Bedî‘ ve’l-Beyân ve’l-Me‘ânî, Muhammed b. Sâlih el-‘Useymîn’in (ö. 2001) Dürûsu’l-Belâğa, Hasen Habenneke el-Meydânî’nin (ö. 2004) el-Belâgatü’l-‘Arabiyye: Üsüsühâ ve ‘Ulûmühâ ve Fünûnühâ, Fadl Hasan Abbâs’ın (ö. 2011) el-Belâğa Fünûnühâ ve Efnânühâ: İlmü’l-Beyân ve’l-Bedî‘ ve Ali Bulut’un Belâgat: Meânî, Beyân, Bedî‘ adlı eserleridir. Klasik dönemde yüzden fazla sayıya ulaşan bedî‘ sanatlarının modern belâgat kitaplarında bazısına değinildiği ve müelliflerin bu konuda seçici davrandıkları gözlemlenmiştir. Bu araştırmada, bedî‘ ilminin günümüzdeki durumuna dair farklı bakış açılarını bir araya getirmek ve modern Arap belâgati müelliflerinin bedî‘ ilmine dair yaptıkları tanımları, tasnifleri ve farklı sayılardaki bedî‘ sanatlarını birbiriyle mukayese etmek amaçlanmıştır.","PeriodicalId":274883,"journal":{"name":"Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi","volume":"62 9 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126129945","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Osmanlı Son Döneminde İhyacıların Kadızâdeliler Hareketi’ne Karşı Tutumu (Ahmet el-Mar’aşî ed-Debbâğî Örneği)

Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi Pub Date : 2023-05-18 DOI: 10.47502/mizan.1256601

M. Keski̇n

{"title":"Osmanlı Son Döneminde İhyacıların Kadızâdeliler Hareketi’ne Karşı Tutumu (Ahmet el-Mar’aşî ed-Debbâğî Örneği)","authors":"M. Keski̇n","doi":"10.47502/mizan.1256601","DOIUrl":"https://doi.org/10.47502/mizan.1256601","url":null,"abstract":"Osmanlı Devleti’nin gerileme dönemi alimlerinden biri olan Ahmed el-Mar’aşî’nin yaşadığı dönem, bir taraftan XVII. yüzyılda İstanbul’da dinî ve içtimaî bir hareket olarak ortaya çıkıp Anadolu’nun birçok yerine yayılan Kadızâdeliler hareketinin tesirlerinin bulunduğu, diğer taraftan ise yasal idareye yani Osmanlı’ya karşı faaliyetlere başlamış olan Harici zihniyetli, tekfirci, isyancı, ötekileştirici ve dahası Müslümanlara yönelik acımasız uygulamaları ile ün salmış Vehhâbîlik ve Selefî(ci)lik hareketinin başladığı bir dönemdir. Bu hareket elbette Ahmed el-Mar’aşî’yi ve onun görüşlerini yakından ilgilendirmektedir. Zira Maraş birçok açıdan yolların kesiştiği bir noktada bulunmaktadır. Mar’aşî’nin eserinde fikirlerine sıkça başvurduğu İmam Birgivî, (1523-1573) fıkıhta Hanefi, itikatta ise Mâtürîdî düşüncededir. Ancak Birgivî, bid'atlere karşı tutumu nedeniyle Kadızâdelilerin fikri bakımdan öncüsü olarak gösterilmesi yanında Vehhabi/Selefî eğilimli kişiler tarafından da bilerek ya da bilmeyerek istismar edilmiştir. Bu makalede öncelikle Birgivî'nin Kadızâleliler Hareketi’nin gerçek anlamda öncüsü olup olmadığı konusu üzerinde durulacaktır. İkinci olarak Mar’aşî’nin Kadızâdeliler hareketinden etkilenip etkilenmediği ve Selef-i salihine karşı tutumu izah edilmeye çalışılacaktır.","PeriodicalId":274883,"journal":{"name":"Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi","volume":"100 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122698892","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

The Art of Lamentation Poetry and its Significance in the Ṣadr al-Islām Period Ṣadr al-Islām时期哀诗艺术及其意义

Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi Pub Date : 2023-05-17 DOI: 10.47502/mizan.1263694

Esat Ayyildiz

引用次数: 0

Some of Titles of the Arabic Poem Until the End of the Umayyad Era and Its Impact on the Formation of Meaning: An Analytical Study 直到倭马亚时代结束的阿拉伯诗歌的一些标题及其对意义形成的影响:分析研究

Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi Pub Date : 2023-05-16 DOI: 10.47502/mizan.1267617

Hafel AL YOUNES

{"title":"Some of Titles of the Arabic Poem Until the End of the Umayyad Era and Its Impact on the Formation of Meaning: An Analytical Study","authors":"Hafel AL YOUNES","doi":"10.47502/mizan.1267617","DOIUrl":"https://doi.org/10.47502/mizan.1267617","url":null,"abstract":"أطلق كثيرٌ من الشّعراء والنُّقَّادِ ألقابًا على بعض القصائد؛ لتمتُّعِها بظواهر فنيَّة أتت في سياق التّشريف أو التّسخيف. ومادام أنّ عمليّة التّشكيل الشّعريّ تتمّ باللّاشعور الذي يخلق القصيدة ذات الروح الواحدة القائمة على غير غرضٍ شعريٍّ يتوسّل بها الشّاعر للوصول إلى هدفه، فإنَّ البحث يهدف لتلمُّسِ أثر اللّقب في تشكيل تلك القصيدة. وقد اخترت بعضَ تلك الألقاب؛ لكثرتها في المدونات الشعرية، والنقدية التي بدأت حركتها منذ عهد المفضل الضّبّيّ(178هـ). وسلك البحث مسلك المنهج اللغويّ التّحليليّ في استنطاق الأشعار؛ لاجتيافه أكباد المعاني وتطوّرها الدّلاليّ والإحاطة بها وتأطيرها في بؤرٍ لغوية متَّصلةٍ فيما بينها، وتوصَّلَ إلى أنَّ ثمة روابط دلالية تربط اللقب الشعري أو النقدي بفحوى القصيدة، وراجع عددًا من الأحكام النقدية التي يمكن أن تؤسس لدراسات تطبيقية لاحقة تقوم على ربط الحكم النقدي بمسوغاته.","PeriodicalId":274883,"journal":{"name":"Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi","volume":"37 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115201517","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Sosyo-Psikolojik ve Dinî Yönleriyle Cimrilik Üzerine Bir Değerlendirme

Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi Pub Date : 2023-05-15 DOI: 10.47502/mizan.1258039

Esra İrk

{"title":"Sosyo-Psikolojik ve Dinî Yönleriyle Cimrilik Üzerine Bir Değerlendirme","authors":"Esra İrk","doi":"10.47502/mizan.1258039","DOIUrl":"https://doi.org/10.47502/mizan.1258039","url":null,"abstract":"Açgözlülük, haset, hırs gibi kavramlarla ilişkili olan cimrilik, harcama konusundaki yetersizliğe ve anormalliğe işaret etmekte ve biriktirme, yığma, istifleme tarzında ortaya çıkmaktadır. Cimrinin nesneyle kurduğu ilişki biçimi ve onlara atfettiği özel anlamlar problemlidir. Cimrilerin hayatında para, soyut ve manevî değerlerin yerine ikâme edilmiş, bazı sosyal temelli güdülerin karşılanmasında ana referans olarak görülmüştür. Cimri, vermenin veya harcamanın gerekli olmadığına yönelik hatalı bilişleri neticesinde ilişkilerinde zayıf, yüzeysel ve faydacı bir yaklaşımı benimsemiştir. Bu da hem paraya yüklenen kritik rol hem de cimrilik kaynaklı davranışların beraberinde getirdiği yalnızlık sonucunda şüphe, korku, kaygı gibi yıpratıcı duyguların iç dünyada yüksek düzeyde deneyimlenmesine yol açmaktadır. İslam’da cimrilik, kötü huylar kategorisinde ele alınmış, dünya ve ahiret mutluluğunun önünde önemli bir engel olarak zikredilmiştir. Bu makalede cimriliğin kavramsal yapısı psikolojik ve dinî yönden incelenmiş, cimrilik davranışına yol açan durumlar değerlendirilmiştir. Cimrilikle ilişkili duygular ve cimriliğin ruh sağlığına yansımaları üzerinde durulmuştur.","PeriodicalId":274883,"journal":{"name":"Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi","volume":"60 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"117037875","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

KUR’ÂN’DA İHBÂT KAVRAMI VE MUHBİTLERİN NİTELİKLERİ

Mizanü'l-Hak: İslami İlimler Dergisi Pub Date : 2023-05-15 DOI: 10.47502/mizan.1233065

Arslan Karaoğlan

引用次数: 0