Hercegovina. Serija 3: časopis za kulturno i povijesno nasljeđe最新文献

{"title":"The Peak of Jože Plečnik's Ecclesial Oeuvre: the Parish Church of Saint Anthony of Padua in Belgrade","authors":"Miroslav Malinović, Danijela Ucović, Milijana Okilj","doi":"10.47960/2712-1844.2022.8.285","DOIUrl":"https://doi.org/10.47960/2712-1844.2022.8.285","url":null,"abstract":"The paper deals with the architectural evaluation of the Parish\u0000Church of Saint Anthony of Padua in Belgrade, Serbia, done by a\u0000Slovene architect, Jože Plečnik, in 1929. The study is based on a\u0000research of available historical sources with a critical approach to\u0000analysis and architectural evaluation, as well as a contemporary\u0000fieldwork and an on-site analysis. The paper offers a brief overview of Plečnik's engagements in various public projects throughout Europe, followed by an analysis of a wider historical and\u0000Lektura: Maja Bjelica Andonov\u0000Univerzitet u Novom Sadu\u0000286\u0000social context within which the site of the Franciscan convent and\u0000later parish church in Belgrade emerged. Furthermore, the paper\u0000provides an insight into the historical development of the site inside the framework of the Franciscan Province Bosna Argentina.\u0000It also gives a critical examination of the stylistic approach to the\u0000project for the church, and its later alterations made by Plečnik's\u0000successors. Moreover, its contribution to ecclesial architecture,\u0000significant structural novelties, interior decoration, furnishing\u0000and works of art produced for this project, according to Plečnik's\u0000ideas, are historically analysed and examined.\u0000Keywords: Jože Plečnik; Belgrade; architecture; Bosna Argentina;\u0000parish church","PeriodicalId":269897,"journal":{"name":"Hercegovina. Serija 3: časopis za kulturno i povijesno nasljeđe","volume":"46 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127535022","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Građanska desnica 1984.- 1989. - prilog istraživanju tipologije unutarnjih neprijatelja socijalističke Jugoslavije","authors":"Davor Marijan","doi":"10.47960/2712-1844.2022.8.253","DOIUrl":"https://doi.org/10.47960/2712-1844.2022.8.253","url":null,"abstract":"Popisu unutarnjega neprijatelja Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije 1984. godine dodana je kategorija građanske\u0000desnice pod kojom je komunistički režim podrazumijevao skupine i pojedince koji se u postjugoslavenskim interpretacijama\u0000tretiraju kao kritička inteligencija. Zbog njezina intelektualnoga\u0000sastava režim je građansku desnicu sredinom i u drugoj polovici 1980-ih godina smatrao svojim najopasnijim protivnikom.\u0000Takva je ocjena bila uobičajeno pretjerivanje sustava koji je osporavanju svojih dogmi pridavao osjetno veće značenje no što\u0000su to one doista bile. Na temelju dostupnih izvora, prvenstveno\u0000gradiva Saveza komunista i službi sigurnosti, u ovom se radu pokušava odgovoriti na pitanje što je građanska desnica i koliko je\u0000uopće bila utemeljena ta kategorija.\u0000Ključne riječi: intelektualna povijest; Savez komunista Jugoslavije; socijalistička Jugoslavija; unutarnji neprijatelj; građanska\u0000desnica; nacionalizam.","PeriodicalId":269897,"journal":{"name":"Hercegovina. Serija 3: časopis za kulturno i povijesno nasljeđe","volume":"119 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124158923","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Fenomenološko ispitivanje motiva žene u predmetnome sloju pjesama Veselka Koromana","authors":"Jela Sabljić Vujica, Ljiljana Herceg","doi":"10.47960/2712-1844.2022.8.343","DOIUrl":"https://doi.org/10.47960/2712-1844.2022.8.343","url":null,"abstract":"Jezik moderne poezije iziskuje prevrednovanje kriterija tumačenja. Nije više dostatno niti legitimno razlagati autorske planove\u0000ili smislene konstrukcije. Fenomenološko razumijevanje poezije\u0000kao intencionalnoga čina ili prizivnoga događaja jezika predstavlja\u0000jedan od načina kako da se premoste poteškoće u tumačenju. U\u0000ovomu će se radu fenomenološki analizirati oni motivski aspekti\u0000poezije Veselka Koromana koji svojom koherencijom, učestalošću i\u0000rasponom izražajnih sredstava upućuju na bitne sastavnice njegova\u0000pjesničkoga jezika. Pritom će se u prvom redu ispitivati odnosi i\u0000veze između značenjskih i izražajnih elemenata djela, a u drugom\u0000tvorbena načela koja iz tih odnosa proizlaze. Na taj će se način u\u0000konačnici steći uvid o specifičnom ustroju Koromanova pjesništva.\u0000Ključne riječi: fenomenologija; jezik; Koroman; tjelesnost; transcendentalnost.","PeriodicalId":269897,"journal":{"name":"Hercegovina. Serija 3: časopis za kulturno i povijesno nasljeđe","volume":"3 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115670367","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Srednjovjekovni motivi na poštanskim markama Hrvatske pošte Mostar u kulturi sjećanja","authors":"Anka Zadro, Goran Mijočević","doi":"10.47960/2712-1844.2022.8.53","DOIUrl":"https://doi.org/10.47960/2712-1844.2022.8.53","url":null,"abstract":"Autori u radu analiziraju ulogu poštanskih maraka sa srednjovjekovnim motivima u kulturi kolektivnoga sjećanja. Analiza\u0000obuhvaća marke koje su objavljene u nakladi Hrvatske pošte\u0000Mostar u razdoblju od 1993. do kraja 2021. godine. Od ukupno\u0000590 poštanskih maraka koje je HP Mostar objavila (kao redovne\u0000i prigodne) 32 su sa srednjovjekovnim motivom ili nazivom. U\u0000radu se ne posvećuje pažnja analizi slikovnoga prikaza, odnosno\u0000idejnoga rješenja slikovnoga motiva na samoj poštanskoj marki,\u0000nego se bavi pitanjem važnosti toga motiva (osoba, mjesto, događaj, spomenik i slično) za kolektivni identitet zajednice.\u0000Ključne riječi: poštanske marke; filatelija; srednjovjekovni motivi; kultura sjećanja; povijest.","PeriodicalId":269897,"journal":{"name":"Hercegovina. Serija 3: časopis za kulturno i povijesno nasljeđe","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124755572","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Dragutin Lerman u Hercegovini","authors":"Milo Jukić","doi":"10.47960/2712-1844.2022.8.309","DOIUrl":"https://doi.org/10.47960/2712-1844.2022.8.309","url":null,"abstract":"Dragutin Lerman bio je istraživač afričkoga kontinenta u ekspediciji Henryja Mortona Stanleya, organiziranoj 1882. godine\u0000za račun belgijskoga kralja Leopolda II. Između 1882. i 1896. u\u0000Africi će, u četiri navrata, provesti oko 3000 dana. Po povratku\u0000postaje poduzetnik u rodnoj Požegi. Ispočetka bilježi uspjehe, ali\u0000potom doživljava potpuni krah u poslovnom i privatnom životu,\u0000zbog čega Požegu napušta osramoćen. Nakon nekoliko godina\u0000uzaludnih pokušaja da u zapadnoj Europi (Francuska, vjerojatno i Belgija te Austrija) ponovo \"stane na noge\", ne svraćajući se\u0000u povratku u Požegu, dolazi u Bosnu, u Kreševo. Tu, uz financijsku potporu nama nepoznate francuske banke, a kasnije i sarajevskih banaka, istražuje rudna ležišta (bakar, mangan, zlato,\u0000kositar, barit i dr.), nadajući se i vjerujući da će razmjerno skoro\u0000započeti s eksploatacijom, ostvariti brz profit i časno se vratiti u\u0000Požegu.\u0000Njegove planove znatno reducira izbijanje Velikoga rata, kada se,\u0000budući da je njihova država na strani suprotnoj Austro-Ugarskoj,\u0000kreditori iz Francuske povlače iz posla, a iz Bruxellesa mu, zbog\u0000istoga razloga, prestaje stizati formalno doživotna mirovina. Ratno stanje stvara mu i brojne druge poteškoće (mobilizacija vojno\u0000sposobnih i, s tim u svezi, nedostatak kvalificirane radne snage,\u0000česta nestašica eksploziva i drugih sredstava potrebnih za rad,\u0000kao i novca za financiranje radova, te, u neko vrijeme, osnovnih\u0000živežnih namirnica, zbog čega se u narodu javlja i glad).\u0000310\u0000Unatoč svemu, tijekom posljednje godine života Lerman intenzivira aktivnosti na otkrivanju rudnih ležišta na području Hercegovine, gdje od Rudarskoga satništva za Bosnu i Hercegovinu u\u0000Sarajevu pribavlja i brojne koncesije (zaštitna polja). Do eksploatacije ne će doći, jer rat i dalje traje, a Lerman uskoro i umire.\u0000Svrha ovoga rada jest, ponajprije zbog toga što se Lermanovo djelovanje na ovim prostorima u dosad objavljenim radovima gotovo bez izuzetka vezuje za Bosnu i Kreševo, skrenuti pozornost i\u0000na njegovu prisutnost i istraživanja na hercegovačkom području,\u0000poglavito što za vrijeme boravaka u Hercegovini u svojim dnevnicima bilježi ne samo brojne podatke vezane za poslove, nego i\u0000ponešto drugih zanimljivih detalja.\u0000Ključne riječi: Dragutin Lerman; Požega; belgijski kralj Leopold\u0000II.; Henry Morton Stanley; Afrika; Kreševo; Hercegovina; rude;\u0000Veliki rat.","PeriodicalId":269897,"journal":{"name":"Hercegovina. Serija 3: časopis za kulturno i povijesno nasljeđe","volume":"58 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123001679","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"How Vitezovic read Mrnavic","authors":"Miroslav Palameta, Victoria Vestić","doi":"10.47960/2712-1844.2022.8.83","DOIUrl":"https://doi.org/10.47960/2712-1844.2022.8.83","url":null,"abstract":"Plorantis Croatiae saecula duo (1703) by Pavao Ritter Vitezovic\u0000(1652-1713) and Vita Petri Berislavi (1620) by Ivan Tomko Mrnavic (1580-1637), two significant works in the Croatian literary\u0000corpus written in Latin that deal with important historical characters and events from Croatian history with the explicit intent of preserving them from oblivion, have unjustifiably been\u0000omitted from the national literary canon. Following recent scholarly interest in these works in the last fifteen years or so, this\u0000paper reinvestigates and confirms intertextual references, with\u0000special emphasis on Vitezovic's relation to Mrnavic. The article\u0000focuses on determining traces and re-stylizations of parts of the\u0000Vita in around sixty lines of verse from the first canto of the\u0000Two Centuries of Croatia in Mourning, which are shown to be a\u0000complete episode, paradigmatic in its ideological concept for the\u0000whole poetic work.\u0000Keywords: re-stylization; Vitezovic; Mrnavic; contraction, versification, expansion","PeriodicalId":269897,"journal":{"name":"Hercegovina. Serija 3: časopis za kulturno i povijesno nasljeđe","volume":"197 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132866869","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"The Political, Ecclesiastical and National Unrest in Herzegovina and Neighbouring Bosnia during the French Revolution and Napoleonic Wars (1789-1814)","authors":"Petar Vrankić","doi":"10.47960/2712-1844.2022.8.107","DOIUrl":"https://doi.org/10.47960/2712-1844.2022.8.107","url":null,"abstract":"The author presents the complexity of the unrest in Herzegovina, neighbouring Bosnia and in other border regions (Dubrovnik, Dalmatia, Croatia and Serbia) at the turn of the nineteenth\u0000century, starting with the major tenets of the French Revolution\u0000and Napoleonic Wars, the subsequent unrest and its consequences in all of Europe. In this part of Europe, which was practically unknown to the average European of the time, direct and\u0000indirect consequences of the French Revolution and Napoleonic\u0000Wars and their attendant phenomena spread rapidly throughout\u0000Europe, the Ottoman and Russian Empires. As the French Revolution was losing its attraction for civil circles at the beginning\u0000of the nineteenth century, a military and organisational genius,\u0000Napoleon Bonaparte, emerged in its wake, becoming the worthiest bearer and disseminator of the legacy of the French Revolution, French civilisation and its imperial hegemony that inundated\u0000108\u0000Europe and attempted to abolish its old state, political, social and\u0000religious order (l'ancien régime).1\u0000 The perception of the spirit and\u0000nature of the French Revolution and the Napoleonic Wars in these countries will be shown as very complex and more antagonistic than acceptable.\u0000Keywords: French Revolution; Napoleonic Wars; Ottoman Empire; Dalmatia, Dubrovnik; Boka; Herzegovina; Bosnia; Nikola\u0000Ferić; Petar I. Petrović; Dadić family; Rizvanbegović family","PeriodicalId":269897,"journal":{"name":"Hercegovina. Serija 3: časopis za kulturno i povijesno nasljeđe","volume":"10 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121043041","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Neuspjela emancipacija. Hrvatska akademska historiografija i parcijalna kolektivna pamćenja","authors":"Mladen Ančić","doi":"10.47960/2712-1844.2022.8.179","DOIUrl":"https://doi.org/10.47960/2712-1844.2022.8.179","url":null,"abstract":"Autor razmatra složeno pitanje odnosa kategorija \"kolektivno\u0000pamćenje\" i \"profesionalna (akademska) historiografija\" u suvremenim hrvatskim okvirima, ukazujući na negativni utjecaj što\u0000ga je na ovu drugu kategoriju imao razvijeni ideološki kompleks\u0000u socijalističkoj Jugoslaviji. Polazeći od utemeljiteljskoga mita\u0000tadašnjega poretka, \"standardne pripovijesti\" o \"narodnooslobodilačkoj borbi i socijalističkoj revoluciji\", autor upozorava na jasno iskazani uklon ka mitskoj verziji prošlosti i u sklopu tadašnje\u0000profesionalne historiografije. Raščlanjujući slučaj ustaškoga zločina počinjena 8. svibnja 1941. u Hrvatskom Blagaju, autor pokazuje kako se stvarno gibanje mitologizira u sklopu \"kolektivnoga pamćenja\", pri čemu izostaje ključni element historiografske\u0000spoznaje, postupak kontekstualizacije. Zbog toga uspostavljena\u0000mitska verzija prošlosti sa svim svojim elementima govori vrlo\u0000malo o stvarnim zbivanjima, ali zato daje objašnjenje i opravdanje stvarnih društvenih i političkih odnosa u Jugoslaviji nakon\u00001945. godine. Autor upozorava na činjenicu da se mitska verzija\u0000prošlosti zadržala u javnome prostoru i nakon (formalne) propasti socijalizma i nestanka Jugoslavije 1991. te zaključuje kako će\u0000se takvo stanje održavati sve dok se ne promijene i stvarni društveni i politički odnosi.\u0000Ključne riječi: kolektivno pamćenje; akademska historiografija;\u0000utemeljiteljski mit; Jugoslavija.","PeriodicalId":269897,"journal":{"name":"Hercegovina. Serija 3: časopis za kulturno i povijesno nasljeđe","volume":"85 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126250305","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Rezultati arheoloških istraživanja kasnosrednjovjekovnoga groblja sa stećcima na lokalitetu Krešića greblje","authors":"Edita Vučić, M. Lukacevic","doi":"10.47960/2712-1844.2022.8.7","DOIUrl":"https://doi.org/10.47960/2712-1844.2022.8.7","url":null,"abstract":"U članku se donose rezultati arheoloških istraživanja groblja sa\u0000stećcima na lokalitetu Krešića greblje - Paoča, općina Čitluk. Arheološka građa koja se analizira dobivena je istraživanjem dijela nekropole na kojemu su se nalazila četiri stećka. Istraživanja\u0000su važna zbog toga što upotpunjuju dosad malobrojne podatke\u0000dobivene arheološkim istraživanjem kao i malobrojne rezultate\u0000antropoloških analiza ljudskog osteološkog materijala. Rezultati\u0000bioarheološke analize, provedeni na ljudskom koštanom materijalu, sugeriraju da su stanovnici ovoga prostora bili svakodnevno\u0000izloženi teškome fizičkom radu.\u0000Ključne riječi: groblje sa stećcima; kasni srednji vijek; arheološko\u0000istraživanje; antropološke analize.","PeriodicalId":269897,"journal":{"name":"Hercegovina. Serija 3: časopis za kulturno i povijesno nasljeđe","volume":"47 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121580716","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Leksički arhaizmi u nekim zapadnoštokavskim govorima","authors":"Marinka Šimić","doi":"10.47960/2712-1844.2021.7.325","DOIUrl":"https://doi.org/10.47960/2712-1844.2021.7.325","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":269897,"journal":{"name":"Hercegovina. Serija 3: časopis za kulturno i povijesno nasljeđe","volume":"217 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-09-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116160250","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}