Liturgia SacraPub Date : 2020-12-17DOI: 10.25167/LS.2037
J. Mieczkowski
{"title":"Reforma liturgiczna Soboru Watykańskiego II w opinii i życiu alumnów Archidiecezjalnego Seminarium Duchownego w Krakowie w latach jej wprowadzania","authors":"J. Mieczkowski","doi":"10.25167/LS.2037","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/LS.2037","url":null,"abstract":"Ojcowie Soboru Watykańskiego II zdawali sobie sprawę, że właściwe wprowadzenie odnowy liturgicznej będzie uzależnione od tego, w jaki sposób samo duchowieństwo będzie przygotowywane do przyjęcia reformy liturgicznej. Artykuł przedstawia w jaki sposób realizowana była formacja liturgiczna alumnów Archidiecezjalnego Seminarium Duchownego w Krakowie w czasie wprowadzania odnowy liturgicznej (od lat sześćdziesiątych do osiemdziesiątych XX wieku). Formacja ta była realizowana była poprzez następujące elementy: poznanie nauki soborowej poprzez wykłady liturgiki, referaty zaproszonych gości, sesje i sympozja naukowe, kleryckie koło miłośników liturgii oraz poznanie obrzędów zreformowanej liturgii w kaplicy Seminaryjnej lub Katedrze Wawelskiej. Klerycy mieli także możliwość zaprezentowania swoich własnych przemyśleń na temat odnowy liturgicznej publikując artykuły w wewnętrznym seminaryjnym czasopiśmie „Novum Tempus Liberum”.","PeriodicalId":269603,"journal":{"name":"Liturgia Sacra","volume":"99 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133417663","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Liturgia SacraPub Date : 2020-12-17DOI: 10.25167/LS.2000
Artur Kolbiarz
{"title":"Ambony typu lubiąskiego i lubiąsko-głogowskiego w sztuce barokowej Śląska oraz Wielkopolski. Geneza, ewolucja i migracja form.","authors":"Artur Kolbiarz","doi":"10.25167/LS.2000","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/LS.2000","url":null,"abstract":"The pulpit of the church of the Cistercian abbey in Lubiąż, designed by Matthias Steinl, was a landmark work for the development of modern pulpits in Silesia. Its popularity has resulted in several repetitions, where the scale of the similarities and differences in terms of the original division of replication allows us to enter the monument into two sets. The first relates to works paraphrasing the forms of the Lubiąż pulpit exclusively, made at the turn of the 17th and 18th centuries and covers the central and south-eastern part of Lower Silesia, as well as the south-west part of Upper Silesia. A significant role in its popularization was played by the patronage of the Silesian aristocracy (both secular and ecclesiastical), support of monasteries, as well as the artistic center in Wrocław. The second group includes monuments combining Lubiąż concepts with ideas contained in the pulpit of the collegiate church in Głogów. Built during the second quarter of the 18th century, the range covered mainly the Silesian-Greater Poland borderland. In this case, Głogów probably played the main role as a pattern propagating center.","PeriodicalId":269603,"journal":{"name":"Liturgia Sacra","volume":"149 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115755614","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Liturgia SacraPub Date : 2020-12-17DOI: 10.25167/LS.2191
W. Bartocha
{"title":"Liturgia katechumenatu jako paradygmat dla katechezy przedsakramentalnej","authors":"W. Bartocha","doi":"10.25167/LS.2191","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/LS.2191","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest ukazanie liturgii katechumenatu jako paradygmatu dla katechezy przedsakramentalnej. Posoborowy rytuał chrześcijańskiego wtajemniczenia osób dorosłych kryje w sobie całego bogactwo treści, które nie zostało jeszcze w pełni odkryte przez duszpasterzy i katechetów. W obliczu procesów sekularyzacji, jakie dokonują się we współczesnym społeczeństwie oraz wzrastającej liczby osób nieochrzczonych w dzieciństwie oraz osób, które z różnych przyczyn przerwały drogę wtajemniczenia chrześcijańskiego, a pragną na nią powrócić, dostrzega się naglącą potrzebę rozwoju różnych form zarówno katechumenatu chrzcielnego, jak i pochrzcielnego, aby umożliwić im wzrost w wierze. Katechumenalna inspiracja katechezy przedsakramentalnej, zakładająca przyjęcie właściwego dla katechumenatu stylu i dynamizmu formacyjnego w przypadku dzieci i młodzieży musi korelować z ich aktualnym etapem rozwoju psychofizycznego. Rytuał posoborowy wyposaża Konferencje Episopatów w całą gamę możliwości adaptacyjnych, z których mogą skorzystać przy opracowaniu różnych modeli katechezy przedsakramentalnej zwłaszcza dla dzieci w wieku katechizacyjnym. Szczególnie istotne wydaje się także podjęcie namysłu pastoralnego nad proponowanym przez Papieża Franciszka katechumenatem małżeńskim, który stanowi nie tylko szansę na odnowę przygotowania do sakramentu małżeństwa, ale umożliwia skuteczną ewangelizację małżonków i ich rodzin, ponieważ w swej integralnej strukturze prowadzi do osobistego spotkania z Jezusem Chrystusem poprzez słowo Boże, liturgię i dzieła miłosierdzia.","PeriodicalId":269603,"journal":{"name":"Liturgia Sacra","volume":"30 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115763728","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Liturgia SacraPub Date : 2020-12-17DOI: 10.25167/LS.2566
Dariusz Smolarek
{"title":"Teksty liturgiczne w wielogłosowych mszach żałobnych ze zbioru rękopisów Biblioteki Ojców Paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie","authors":"Dariusz Smolarek","doi":"10.25167/LS.2566","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/LS.2566","url":null,"abstract":"Europejska tradycja muzyczna przekazuje w zachowanych zbiorach pokaźną liczbę wielogłosowych opracowań Missa pro defunctis (np. benedyktyni w Kremsmünster, Einsiedeln, Lambach, cystersi w Stams, Heiligenkreuz, kapucyni w Pradze, urszulanki w Bratysławie). Również w repertuarze kapel muzycznych funkcjonujących przy kościołach w dawnej Rzeczpospolitej (XVII i XVIII w., w okresie zaborów w XIX w.) znajdowały się wielogłosowe kompozycje do tekstu mszy żałobnej. Requiem wykonywały zespoły działające przy kościołach klasztornych (cystersów, dominikanów, pijarów, jezuitów) oraz diecezjalnych. Były to utwory kompozytorów polskich oraz zagranicznych. W tę tradycję wpisuje się również działalność muzycznej kapeli jasnogórskiej w Częstochowie, której zachowany repertuar zawiera ponad 40 kompozycji rekwialnych pochodzących z drugiej połowy XVIII i XIX w. Są to dzieła muzyków działających przy zespole paulińskim (L. Maader, F. Gotschalk) oraz innych twórców polskich (np. M. Zwierzchowski, J. Engel, J. Elsner) i zagranicznych (m.in. W.A. Mozart, E. Pausch, J. Gotsche, J.M. Dreyer). Celem artykułu jest zaprezentowanie utworów requiem zachowanych w zbiorach Biblioteki Klasztoru oo. Paulinów na Jasnej Górze oraz ich recepcji w innych ośrodkach Polski oraz Europy. Zostanie przedstawione wykorzystanie tekstu liturgicznego mszy żałobnej oraz jego tłumaczenie i interpolacje zastosowane przez twórców, a także wskazanie funkcjonowania kompozycji Missa pro defunctis na Jasnej Górze.","PeriodicalId":269603,"journal":{"name":"Liturgia Sacra","volume":" 3","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"113949524","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Liturgia SacraPub Date : 2020-12-17DOI: 10.25167/LS.2053
J. Adamczyk
{"title":"Obowiązek Obowiązek odmawiania liturgii godzin przez diakonów stałych (kan. 276 § 2 nr 3)","authors":"J. Adamczyk","doi":"10.25167/LS.2053","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/LS.2053","url":null,"abstract":"Obowiązek odmawiania liturgii godzin przez diakonów stałych (kan. 276 § 2 nr 3) \u0000Celem artykułu jest ukazanie zagadnienia odmawiania liturgii godzin przez diakonów stałych. Kodeks zobowiązuje diakonów stałych do odmawiania części liturgii godzin, określonej przez konferencję episkopatu. W pierwszej części artykułu przedstawiono kwestię kształtowania się obowiązku sprawowania liturgii godzin w Kościele. W drugiej części ukazano liturgię godzin diakonów stałych według obowiązującego prawa kanonicznego, natomiast część trzecia została poświęcona normom komplementarnym konferencji episkopatów odnośnie do liturgii godzin diakonów stałych. Całość artykułu zamyka podsumowanie i bibliografia.","PeriodicalId":269603,"journal":{"name":"Liturgia Sacra","volume":"448 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129445627","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Liturgia SacraPub Date : 2020-12-17DOI: 10.25167/LS.2189
M. Bogdan
{"title":"Liturgiczne uwarunkowania umiejscowienia ołtarza i tabernakulum we wnętrzu sakralnym po II Soborze Watykańskim w XX wieku","authors":"M. Bogdan","doi":"10.25167/LS.2189","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/LS.2189","url":null,"abstract":"Artykuł próbuje udokumentować, że zarządzone w dokumentach posoborowych oddzielenie tabernakulum od ołtarza posiada konkretne oddziaływanie na architekturę i sztukę sakralną. Dotyczy to posoborowych uwarunkowań liturgicznych, będących żródłem uwarunkowań architektonicznych i sposobu urządzenia liturgicznego wnętrza w drugiej połowie XX wieku. Artykuł uwzględniając wyraźnie architekturę współczesną, bez analizy zabytkowych odnawianych wnętrz, kładzie nacisk na poszukiwanie modernistycznych metod budowy wnętrz liturgicznych, mających prawo do posługiwania się współczesnym językiem wypowiedzi mistycznej. Udowadnia się że posoborowe metody wykorzystania estetyki współczesnej wnoszą konkretne rozwiązania służące egzystencji sztuki liturgicznej odpowiedzialnej za budowę wnętrza kościelnego od ołtarza, stanowiącego centrum przestrzeni sakralnej. Dlatego oprócz tabernakulum to właśnie ambona, sedilia, chrzcielnica oraz obrazy i inne obiekty kultowe odnajdują swoje miejsce w przestrzeni odpowiedzialnej za czytelne przybliżenie strefy wiernych do strefy ołtarza, którego najwyższy element, dostrzegalny dla wszystkich, stanowi mensa stołu ofiarnego. ","PeriodicalId":269603,"journal":{"name":"Liturgia Sacra","volume":"34 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"134224264","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Liturgia SacraPub Date : 2020-12-17DOI: 10.25167/LS.2481
Wojciech Odoj
{"title":"Humanista Francisco de Peñalosa (c. 1470‒1528) i jego Jeremiaszowe Lamentacje","authors":"Wojciech Odoj","doi":"10.25167/LS.2481","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/LS.2481","url":null,"abstract":"Francisco de Penalosa (c. 1470‒1528), who is considered to be the greatest and finest Spanish composer prior to Cristobal de Morales, composed a significant number of the compositions which are mainly preserved in Tarazona 2/3 (copied between 1521 and 1528), the largest source of Iberian sacred music from the early sixteenth century. Among the Tarazona compositions there are four Lamentations, of which three are attributed to Penalosa. His Lamentations appear to be the earliest Spanish polyphonic settings of Jeremiah poems whose authorship is known. Penalosa’s Lamentations are slightly different from the others composed at that time. Written by a composer from the peninsula, they have at least a few characteristics typical for Spanish writing, which distinguishes them from other Lamentations found in Petrucci’s collection of 1506, and some others which resulted from his individual approach to the treatment of Jeremiah verses. By special treatment of the words of the Lamentations Penalosa joined the broad group of the composers affected and inspired by the beauty of the poem and deep emotions which it expresses. As a composer who was a maestro de musicaand music teacher of the king’s grandson, Ferdinand, and who could have studied liberal arts and known Latin fluently, Penalosa reveals himself as a creative artist, and a true and sensitive human being, as a person who was aware of what means to be a humanist.","PeriodicalId":269603,"journal":{"name":"Liturgia Sacra","volume":"27 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132382898","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Liturgia SacraPub Date : 2020-12-17DOI: 10.25167/LS.2036
Piotr Pawel Jura
{"title":"La porta della chiesa. Luogo liturgico trascurato","authors":"Piotr Pawel Jura","doi":"10.25167/LS.2036","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/LS.2036","url":null,"abstract":"\u0000 \u0000 \u0000The main door of a church does not only have the sole function as a point of entry or exit but it must perform the iconic function of primary importance in a complex path as a cultural and cultic symbol. Sacred architecture must firstly correspond to liturgical requirements. It does not stand on it’s own but must shape what is sacred in order to be truly functional, therefore becoming a synthesis of form, content and purpose. The door, being part of the architecture, is not simply an opening on the wall, but it is a liturgical and symbolic point which must be strongly characterized. \u0000 \u0000 \u0000","PeriodicalId":269603,"journal":{"name":"Liturgia Sacra","volume":"43 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133148270","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Liturgia SacraPub Date : 2020-12-17DOI: 10.25167/LS.3052
Antoni Reginek
{"title":"Tarlinski Piotr Muzyka kościelna na Górnym Śląsku w kontekście cecylianizmu i przemian społecznych (1868−1918)","authors":"Antoni Reginek","doi":"10.25167/LS.3052","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/LS.3052","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":269603,"journal":{"name":"Liturgia Sacra","volume":"8 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115402191","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Liturgia SacraPub Date : 2020-12-17DOI: 10.25167/LS.2122
J. Królikowski
{"title":"Eucharystia i Trójca Święta","authors":"J. Królikowski","doi":"10.25167/LS.2122","DOIUrl":"https://doi.org/10.25167/LS.2122","url":null,"abstract":"Wiara chrześcijańska opiera się na tajemnicy Trójcy Świętej, dlatego stanowi ona także niezastąpione światło dla odpowiedniego rozumienia poszczególnych prawd wiary. Dotyczy to także Eucharystii. Nowy Testament, zwłaszcza Ewangelia św. Jana, bardzo jasno ukazuje więzi zachodzące między Trójcą Świętą i Eucharystią. Tradycja nowotestamentowa znalazła swoje przedłużenie w teologii, a w najwyższym stopniu jest ona obecna w modlitwach eucharystycznych. W artykule zostają wydobyte niektóre aspekty trynitarne tajemnicy Eucharystii, aby wskazać na dalsze możliwości pogłębienia tej tajemnicy oraz bardziej integralnego włączenia jej w wiarę i doświadczenie chrześcijańskie.","PeriodicalId":269603,"journal":{"name":"Liturgia Sacra","volume":"3 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128377592","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}