Studia Archiwalne最新文献

{"title":"Jan Andrzej Sierakowski i jego „Konnotata prywatne”","authors":"Eugeniusz Janas","doi":"10.4467/17347513sa.17.008.14520","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/17347513sa.17.008.14520","url":null,"abstract":"Zasadniczą częścią artykułu jest edycja krótkiego dziełka pamiętnikarskiego z drugiej połowy XVII w., należącego niewątpliwie do gatunku rodzinnych raptularzy, popularnych zwłaszcza w piśmiennictwie szlacheckim XVII–XVIII w. Tekst pióra Jana Andrzeja Sierakowskiego (zm. 1698 r.) jest rzeczowym i lapidarnym zapisem wydarzeń z lat 1664–1697, przede wszystkim prywatnych i rodzinnych, dotyczących także działalności publicznej autora, również jego rozlicznych transakcji, głównie natury majątkowej. Raptularz wydaje się interesującym świadectwem szlacheckiego żywota i codzienności. Edycję poprzedza krótki wywód historii rodu Sierakowskich, w głównej mierze zaś autora owego tekstu.\u0000\u0000Jan Andrzej Sierakowski and His Private Diaries\u0000\u0000The main part of this article is the edition of a short diary from the second part of seventeenth century which undoubtedly belongs to the genre of family memoirs so popular in the nobility writings of the seventeenth and eighteenth century. The text, written by Jan Andrzej Sierakowski (died in 1698), is a factual and concise history of events from 1664–1697; first of all it concerns private and family history but also pertains to the public activity of the author and his numerous mainly property) transactions. The diary seems an interesting item of evidence of the nobility’s everyday life. The edition is preceded by a short history of Sierakowski family, especially regarding the author of the text.","PeriodicalId":221085,"journal":{"name":"Studia Archiwalne","volume":"16 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127672512","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Propinae, dona honoraria, kontentacje, przywitania i dary w siedemnastowiecznym Lublinie. Korupcja czy element kultury?","authors":"J. Kus","doi":"10.4467/17347513sa.20.003.14503","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/17347513sa.20.003.14503","url":null,"abstract":"Problematyka artykułu dotyczy obdarowywania przez mieszczan lubelskich króla, urzędników królewskich, dowódcom wojsk, przystawów poselstw zagranicznych, duchownych, w okresie staropolskim. Podstawowym źródłem, z którego korzystał autor, były księgi rachunkowe oraz opublikowane przez Jana Riabinina w 1935 r. lauda miejskie.\u0000\u0000Propinae, dona honoraria, Contentment, Greetings, and Presents in the 17th century Lublin\u0000The subject of the article concerns those spheres of town life which favored corruption in the form of repeatedly handing over money, gifts, funding lavish parties for king’s officials, military leaders, guard officers of foreign diplomatic mission, or priests in return for desisting from functions of executing the town obligations from the towns. The basic source which the author used were the account books and city resolutions (lauda) published by Jan Riabinin in 1935. Summing up, the author pointed to the popular old Roman principle of reciprocity do, ut des (I give so that you may give) used in the 17th century Lublin.","PeriodicalId":221085,"journal":{"name":"Studia Archiwalne","volume":"62 8","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131923061","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Piotr Rachwał, Unici na Lubelszczyźnie w XIX wieku. Studium źródłoznawczo-demograficzne, Lublin 2017","authors":"A. Krochmal","doi":"10.4467/17347513sa.17.013.14525","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/17347513sa.17.013.14525","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":221085,"journal":{"name":"Studia Archiwalne","volume":"16 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133018207","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Nieznany rysunek herbu Lublina z XVII w. Appendix do artykułu Marii Trojanowskiej Wizerunek herbu miasta Lublina w źródłach archiwalnych z XV–XVIII wieku","authors":"J. Kus","doi":"10.4467/17347513sa.19.006.14561","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/17347513sa.19.006.14561","url":null,"abstract":"Artykuł dotyczy nieznanego wizerunku herbu Lublina z 1654 r., znajdującego się w lubelskiej księdze miejskiej przechowywanej w Narodowym Archiwum Historycznym Białorusi w Mińsku. Obok odcisków pieczęci wszystkich instytucji prawnych związanych z miastem, rysunki herbu są najcenniejszym materiałem źródłowym, który informuje o najważniejszym elemencie heraldycznym godła Lublina. Pisarzem kancelarii radzieckiej był w tym czasie Szymon Stanisław Kukro i jemu należy przypisać autorstwo rysunku. Kukro objął ten urząd w 1647 r. i pełnił go do 1675 r. Prezentowany wizerunek przedstawia na owalnej tarczy kozła zwróconego w prawo, w pozycji pionowej, wspinającego się z pagórka na krzew winnej latorośli. Ze wszystkich znanych nam rysunków herbu Lublina z okresu staropolskiego „koziołek” Szymona Stanisława Kukro najbardziej zbliżony jest do obecnego, zatwierdzonego w 2004 r.\u0000\u0000The Unknown Image of the Lublin Coat of Arms of the 17th Century. Appendix to the Article by Maria Trojanowska The Image of the City of Lublin Coat of Arms in the Archival Sources of the 15th–18th Centuries\u0000The article concerns the unknown image of the Lublin coat of arms of 1654, which is in the town book kept in the National Historical Archive of Belarus in Minsk. Apart from the imprints of the seals of all legal institutions connected with the city, the images of the coat of arms are the most precious source materials that inform about the most important heraldic element of Lublin’s emblem. At that time, the clerk of the town council chancellery was Szymon Stanisław Kruk and it is to him that the authorship of the drawing should be attributed. Kukro took the office in 1647 and held it until 1675. The presented image depicts a goat turned to the right on an oval-shaped shield. The goat is in a vertical position, climbing from a hill on a grapevine. Out of all known drawings of the Lublin coat of arms from the Old-Polish period, the “goat” of Szymon Stanisław Kukro best resembles the present one, approved in 2004.","PeriodicalId":221085,"journal":{"name":"Studia Archiwalne","volume":"1206 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114172616","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Inwentarz rzeczy pozostałych po stolniku przemyskim Jerzym Wołodyjowskim z 1674 roku","authors":"J. Kus","doi":"10.4467/17347513sa.18.011.14544","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/17347513sa.18.011.14544","url":null,"abstract":"W księgach grodzkich grabowieckich, przechowywanych w Archiwum Państwowym w Lublinie, znajduje się rejestr rzeczy pozostałych po stolniku przemyskim Jerzym Wołodyjowskim, który był pierwowzorem Sienkiewiczowskiego „Małego Rycerza” – obrońcy Kamieńca Podolskiego w 1672 r. W artykule przedstawiono tradycję związaną z legendą pułkownika Wołodyjowskiego, podstawowe fakty z jego życia oraz okoliczności powstania inwentarza pośmiertnego, wykorzystanego w trakcie procesu przeciwko osobom, które bezprawnie zagarnęły nieruchomości zmarłego. Autor artykułu stwierdza w konkluzji, że autentyczny Wołodyjowski tylko pod pewnymi względami przypominał swój literacki, Sienkiewiczowski, portret. Był istotnie świetnym zagończykiem i zginął w Kamieńcu Podolskim, tak jak „pan Michał”, chociaż jego śmierć była przypadkowa. Był również pułkownikiem, lecz nie dowodził chorągwią laudańską. Nie był też najprawdopodobniej nigdy na Litwie, gdzie region etnograficzno-historyczny Lauda się znajdował. Artykuł zawiera edycję inwentarza sporządzonego po śmierci Jerzego Wołodyjowskiego. \u0000\u0000The 1674 Inventory the Belongings Left by Przemyśl Pantler Jerzy Wołodyjowski\u0000The register of things left by Przemyśl Pantler (Steward) Jerzy Wołodyjowski, who was a model for Sienkiewicz’s “Small Knight” – the defender of Kamieniec Podolski in 1672 – can be found in the Grabowiec municipal records, which are kept in the State Archives in Lublin. The article presents the tradition connected with the legend of Colonel Wołodyjowski, basic facts from his life, and the circumstances of the compilation of the posthumous inventory used during the lawsuit against persons who illegally seized the real estates of the deceased. The author of the article concludes that the real Wołodyjowski resembled his literary, Sienkiewicz-created image only in some respects. He was indeed an excellent soldier and was killed in Kamieniec Podolski (like Michał Wołodyjowski, his book counterpart) but his death was an accidental one. He also was a colonel but he was not in charge of the Lauda cavalry company. He had probably never been to Lithuania, where this ethnographic-historical region Lauda (Liaude) was situated. The article contains the edition of the inventory made after the death of Jerzy Wołodyjowski.","PeriodicalId":221085,"journal":{"name":"Studia Archiwalne","volume":"25 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114847671","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":",,Scriptores: poza kadrem. Fotografia w Lublinie w latach 1839–1939”, nr 48, Ośrodek „Brama Grodzka– Teatr NN”, Lublin 2019, ss. 503","authors":"Ewelina Ćwiek","doi":"10.4467/17347513sa.19.012.14567","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/17347513sa.19.012.14567","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":221085,"journal":{"name":"Studia Archiwalne","volume":"38 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124866019","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Księgi więzienne Zamku Lubelskiego jako źródło historyczne","authors":"Jan Ziółek, Aleksandra Kozłowska-Kukiełka","doi":"10.4467/17347513sa.10.018.14773","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/17347513sa.10.018.14773","url":null,"abstract":"Więzienie na Zamku Lubelskim w roku 1944 znalazło się w gestii NKWD. Do 1945 roku zarząd spoczywał w rękach tej obcej formacji politycznej, po czym kierownictwo przejęło UB. Wtedy zamek zyskał rangę centralnego więzienia karno-śledczego. Trafiali tu aresztowani z wyzwolonych województw: lubelskiego, rzeszowskiego, białostockiego i częściowo z warszawskiego1. Na parterze w części frontowej zamku, po prawej stronie, mieściły się biura administracji więziennej. Tu każdy nowo przybyły aresztant był rejestrowany wpisem do księgi więźniów. Księgi te są przedmiotem analizy i oceny jako źródło historyczne. Wzięliśmy pod uwagę zapisy w księdze pierwszej i drugiej z 1944 roku i dokonaliśmy ich opracowania. Księga druga jest powtórzeniem zapisów z księgi pierwszej i dotyczy tych samych osób, aresztowanych w 1944 roku pomiędzy lipcem a grudniem. W tym miejscu nasuwa się pytanie, na jakiej podstawie prowadzona była rejestracja i wpis do księgi: czy na podstawie przesłuchania aresztanta czy na podstawie prokuratorskiego nakazu aresztowania. Błędy ortograficzne w nazwiskach i nazwach geograficznych mogą świadczyć, że ewidencja była sporządzana z autopsji. Fonetyczne brzmienie widoczne jest w wielu zapisach. Można też przyjąć, że błędy w księgach nie są świadectwem braku wykształcenia kancelisty, który pisał tak, jak słyszał, ale stanowią powtórzenie błędów z dokumentu aresztowania wystawionego przez organy bezpieczeństwa. O tym przekonująco świadczy kolejność rejestrów w księdze. W wielu wypadkach nie jest zachowana kolejność dat w przyjmowaniu aresztantów. W kwestii tej należy także przytoczyć rozporządzenie kierownika Resortu Bezpieczeństwa Publicznego Stanisława Radkiewicza, według którego","PeriodicalId":221085,"journal":{"name":"Studia Archiwalne","volume":"30 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125088902","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Św. Brygida Szwedzka, bitwa pod Grunwaldem i założenie Klasztoru Triumphus Mariae w Lublinie","authors":"Sven Ekdahl","doi":"10.4467/17347513sa.10.014.14769","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/17347513sa.10.014.14769","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":221085,"journal":{"name":"Studia Archiwalne","volume":"77 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126234611","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Projekt „Walka zbrojna-Walka propagandowa. Oblicza wojny polsko-bolszewickiej 1919–1921” w 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej","authors":"Bartosz Staręgowski","doi":"10.4467/17347513sa.20.012.14512","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/17347513sa.20.012.14512","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":221085,"journal":{"name":"Studia Archiwalne","volume":"138 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125747049","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Księgi grodzkie chełmskie jako źródło do badań nad funkcjonowaniem formacji zbrojnych samorządu szlacheckiego","authors":"Bartosz Staręgowski","doi":"10.4467/17347513sa.20.004.14504","DOIUrl":"https://doi.org/10.4467/17347513sa.20.004.14504","url":null,"abstract":"W artykule zaprezentowano źródła, na podstawie których możliwe jest opracowanie zagadnienia samorządowych formacji zbrojnych w okresie przedrozbiorowym. Do jego należytego zbadania niezbędne jest wykorzystanie bogatych w informacje ksiąg grodzkich chełmskich z serii Relacje. Poprzez ich analizę Autor omawia treść dokumentów najbardziej pomocnych w odtworzeniu całej procedury związanej z tworzeniem wojska samorządowego.\u0000\u0000Chełm Town Records as a Source for Studies on the Functioning of Armed Formations of Gentry Local Government\u0000The article presented the sources on the basis of which it was possible to study the issues of local government armed formations in the pre-partition period. To do investigate it properly it is necessary to use the vast store of information included in the Chełm municipal books from the Relation series. Through their analysis the author discusses the content of the documents most helpful in reconstructing the whole procedure connected with the formation of the armed forces raised by local government.","PeriodicalId":221085,"journal":{"name":"Studia Archiwalne","volume":"2 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"1900-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129698656","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}