{"title":"Obrona czy krytyka?","authors":"Joanna Orzeł","doi":"10.12775/klio.2023.005","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2023.005","url":null,"abstract":"W XVIII w. w dziełach drukowanych trwała dyskusja nad prawdziwością najdawniejszych dziejów Polski. Zarówno głosy krytykujące wiarę w Lecha, Krakusa czy Piasta, jak i broniące sarmackiej wizji przeszłości państwa polskiego znalazły swoje odzwierciedlenie w rękopiśmiennych księgach szlacheckich. Obrońcy tradycji najczęściej w sposób emocjonalny obwiniali historyków, głównie niemieckich, o celowe zniekształcanie historii Polski. Odrzucający mityczne pochodzenie byli znacznie bardziej lakoniczni, uznając najdawniejszą przeszłość państwa za „bajeczną”.","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"144 9 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129608623","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Marta Kuc-Czerep, Niemieckojęzyczni mieszkańcy Warszawy. Droga do obywatelstwa w osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk, 2021, ss. 444 + mapa.","authors":"M. Baranowska, Paweł Fiktus","doi":"10.12775/klio.2023.008","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2023.008","url":null,"abstract":"Recenzja książki.","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"120 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116142667","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Kondycja wojsk koronnych w listach Jana Joachima Kampenhausena komendanta garnizonu lwowskiego z lat 1712-1715 do hetmana wielkiego koronnego Adama Mikołaja Sieniawskiego","authors":"Maksymilian Krasoń","doi":"10.12775/klio.2023.004","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2023.004","url":null,"abstract":"W niniejszej pracy, na podstawie analizy korpusu listów komendanta garnizonu lwowskiego, Jana Joachima Kampenhausena do hetmana wielkiego koronnego Adama Mikołaja Sieniawskiego, podjęta została próba ukazania kłopotów z jakimi zmagały się wojska polskie na początku XVIII stulecia, które to ze względu na swój ich szeroki wachlarz, czynią z tejże korespondencji cenny, a wręcz modelowy przykład, niewystępujący w dotychczasowej historiografii.","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"67 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115218451","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Organizacja, przebieg i skutki realizacji polityki władz partyjno-państwowych przeciw rekolekcjom szkolnych w 1952 roku.","authors":"J. Mercik","doi":"10.12775/klio.2023.006","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2023.006","url":null,"abstract":"W artykule omówiono kwestię organizacji, przebiegu i skutków realizacji polityki władz partyjno-państwowych przeciw rekolekcjom szkolnym organizowanym w 1952 r. Władza uznała je za wskaźnik postępu walki z Kościołem i zleciła drobiazgowe kontrole terenowe. Na podstawie analizy materiałów archiwalnych i dostępnej literatury autorka przedstawiła metody i środki stosowane przez państwo w celu osiągnięcia sukcesu. Problem ten przedstawiony jest w kilku obszarach szkoły, nauczycieli, uczniów, rodziców a także duchowieństwa. Takie całościowe spojrzenie pozwoliło ocenić następstwa przeprowadzonej akcji. \u0000 ","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"47 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114800032","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Korespondencja urzędników folwarcznych Marianny z Kątskich Potockiej, starościny lwowskiej jako przyczynek do analizy podstaw życia ekonomicznego dworu w czasach saskich","authors":"Urszula Kicińska","doi":"10.12775/klio.2023.003","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2023.003","url":null,"abstract":"Maria z Kątskich Potocka (zm. 1768), starościna lwowska to postać nietuzinkowa, dziedziczka ogromnej fortuny po Kątskich, Denhoffach i Szczukach, która stała się podstawą późniejszej potęgi ekonomicznej rodu Potockich. Jak dotąd niewiele wiadomo na temat zaangażowania się generałowej w działalność ekonomiczną i zabiegi mające na celu dopilnowanie i pomnożenie rodzinnego majątku. Refleksje te przynosi analizowana korespondencja urzędników folwarcznych, która pozwala wniknąć w środowisko dworu Potockich, oraz poznać sposób jego administrowania. Ukazuje ona również relacje pomiędzy dobrodziejką a jej poddanymi, oraz wskazuje główne dziedziny jej aktywności gospodarczej.","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"145 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123779964","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Mühlen, Gärten, Ochsen und „Lustbarkeit”","authors":"Martin Scheutz","doi":"10.12775/klio.2023.002","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2023.002","url":null,"abstract":"The relationship between the walled city and the suburbs was difficult and complex. Sometimes the suburbs were included in the division of the core city into city districts, sometimes the suburbs were districts in their own right. Thus, the suburbs were both a connecting and a dividing element. Based on the naming of the suburbs, the article also attempts to draw conclusions about the functions of these districts for the city as a whole: city gates, trade relations, trading orientation, but also confessional criteria were important for the naming. The suburbs were used multifunctionally by various actors, the city itself, but also the sovereign or monasteries appear as actors: Leprosoriums and hospitals were found there, the multifunctional fairground, but also monasteries were settled there. The suburb was also important for military defence - the former “glacis” later often turned into a city park or was densely built up. But the suburb was also a place of leisure culture, fireworks and inns, but also increased crime had their place there.","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"100 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131770119","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Imitatio, Aemulatio or Comparatio? Demetrius Poliorcetes and his attitude towards Alexander the Great’s accomplishment and legacy","authors":"Tomasz Zieliński","doi":"10.12775/klio.2023.001","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2023.001","url":null,"abstract":"Artykuł podejmuje problem naśladowania Aleksandra Wielkiego przez Demetriusza Poliorketesa. Pogląd, że imitatio Alexandri stanowiło dominujący stosunek tego władcy do pamięci o Aleksandrze został szeroko zaakceptowany przez współczesnych badaczy. Z tego powodu porównują oni obu władców i oceniają Demetriusza przez pryzmat osiągnięć Aleksandra. Autor stara się zwrócić uwagę na problemy takiego podejścia dla ukazania osiągnięć Poliorketesa. Wskazuje również, że utrudnia nam ono poznanie rzeczywistych celów władcy.","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132571440","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Encyklopedia ruchu narodowego. Organizacje, wydarzenia, pojęcia, t. 1, red. K. Kawęcki, Warszawa 2022, ss. 330","authors":"Damian Zychowicz","doi":"10.12775/klio.2023.007","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2023.007","url":null,"abstract":"Encyklopedia ruchu narodowego. Organizacje, wydarzenia, pojęcia (t. 1, red. K. Kawęcki, Warszawa 2022) to jedna z najnowszych publikacji wydanych przez Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderweskiego. Jest to publikacją o charakterze słownikowym, obejmująca, zgodnie z tytułem, szeroki wachlarz zagadnień. Cechą charakterystyczną dla tej pozycji jest niezwykla obszerność haseł oraz bogata bibliografia, ale jednocześnie nie jest ona wolna od wad i błędów redakcyjnych, które na szczęście nie przekreślają jej wartości merytorycznej.","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"137 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128674431","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Świadomość historyczna Polaków pod względem elementarnej wiedzy oraz dumy i wstydu – wyniki badania sondażowego.","authors":"Mikołaj Piotrowski","doi":"10.12775/klio.2022.039","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2022.039","url":null,"abstract":"We wrześniu 2021 roku ABR SESTA Sp. z o.o. na zlecenie Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie przeprowadziła sondażowe badanie świadomości historycznej Polaków na liczącej 1001 osób, reprezentatywnej próbie kwotowej. Jego wyniki pod względem elementarnej wiedzy – sprawdzonej dziewiętnastoma pytaniami – pozostawiają wiele do życzenia. Niepokojący jest także poziom dumy i wstydu zmierzony w szesnastu kategoriach, hipotetycznie uwikłanych w bieżącą debatę publiczną, politykę historyczną, czy też wojnę informacyjną.","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"20 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124380446","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Generał brygady Albin Jasiński (1880-1940) – zarys biografii","authors":"Witold Jarno","doi":"10.12775/klio.2022.035","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/klio.2022.035","url":null,"abstract":"Artykuł opisuje życie i karierę wojskową generała Albina Jasińskiego. Początkowo służył w armii rosyjskiej, a następnie w I Korpusie Polskim w Rosji. Później przybył do kraju, gdzie w listopadzie 1918 r. objął stanowisko dowódcy Łódzkiego Okręgu Wojskowego, a następnie w czerwcu 1919 r. 2 Dywizji Strzelców Wielkopolskich (późniejsza 15 Dywizja Piechoty). W lipcu 1920 r. został Inspektorem Okręgowym Armii Ochotniczej w Lublinie, po czym w następnym miesiącu objął dowództwo 11 Dywizji Piechoty. Dowodził nią przez niemal pięć lat, po czym objął stanowisko dowódcy 25 Dywizji Piechoty. W 1929 r. został przeniesiony w stan spoczynku i został osadnikiem wojskowym w województwie nowogródzkim. Po agresji Związku Radzieckiego na Polskę został aresztowany przez Rosjan i w kwietniu 1940 r. zamordowany w więzieniu NKWD w Mińsku. Za udział w wojnie polsko-rosyjskiej w 1920 roku otrzymał Order Virtuti Militari V klasy.","PeriodicalId":196287,"journal":{"name":"Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym","volume":"118 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-02-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116350076","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}