{"title":"Z Dalekiego Wschodu na Bliski Wschód, do Afryki Północnej i Europy. Polacy z Mandżurii w szeregach Wojska Polskiego w latach 1939-1945 (II)","authors":"M. Borysiewicz","doi":"10.18290/sp2041-2","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/sp2041-2","url":null,"abstract":"Historia Polaków wywodzących się z Mandżurii, którzy brali udział w kampanii wrześniowej, a także w walkach Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, jak i innych jednostek Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, to nie tylko niezwykle chlubna karta dziejów Polonii mandżurskiej, lecz również oręża polskiego oraz narodu polskiego walczącego o swoje przetrwanie w szczególnie ciężkich warunkach II wojny światowej. Bohaterska postawa wielu Polaków z Mandżurii walczących w Wojsku Polskim jest tym bardziej godna uwagi, że część z nich znała Polskę wyłącznie z opowiadań swoich rodziców bądź nauczycieli, mimo to po jej upadku w 1939 r. byli oni gotowi do walki o jej wyzwolenie.","PeriodicalId":182407,"journal":{"name":"Studia Polonijne","volume":"14 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-11-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131916176","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Karta Polaka a prawo do ochrony zdrowia i dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej","authors":"M. Sadowska","doi":"10.18290/sp.2019.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/sp.2019.2","url":null,"abstract":"Karta Polaka jest dokumentem potwierdzającym przynależność do Narodu polskiego. Jednocześnie przyznaje jej posiadaczowi określone uprawnienia i przywileje, z których może korzystać podczas pobytu w Polsce. Obowiązujące przepisy prawa uprawniają posiadaczy Karty Polaka między innymi do korzystania z bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej, udzielanych niezwłocznie, w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego. Tym samym ustawodawca realizuje w praktyce konstytucyjną zasadę ochrony zdrowia, rozumianej jako prawo do zachowania życia i jego ochrony, gdy jest ono zagrożone. Jest to prawo podstawowe, wynikające z przyrodzonej i niezbywalnej godności człowieka, którego nie można kwestionować, a ani w żaden sposób ograniczać. \u0000W niniejszym opracowaniu omówiona zostanie zatem relacja Karty Polaka do problematyki realizacji prawa do ochrony zdrowia i dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej, z uwzględnieniem opieki w okresie ciąży i okołoporodowej. \u0000Rozważania zostały oparte na stanie prawnym aktualnym na dzień 16 sierpnia 2019 r.","PeriodicalId":182407,"journal":{"name":"Studia Polonijne","volume":"63 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-04-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126622352","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Maria Ludwika Gonzaga w pracach Wiktora Czermaka","authors":"M. Hoszowska","doi":"10.18290/SP.2019.5","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/SP.2019.5","url":null,"abstract":"Autorka artykułu analizuje twórczość krakowskiego historyka Wiktora Czermaka (1863-1913) pod kątem opinii i ocen, jakie były formułowane przez tego badacza XVII stulecia o małżonce Władysława IV i Jana Kazimierza – Ludwice Marii Gonzadze. Czermak wysoko ocenił polityczny zmysł i inicjatywę tej władczyni w pracy doktorskiej przygotowywanej we Lwowie pod kierunkiem Ksawerego Liskego, i obronionej w 1887 r. w Krakowie. Dwaj ostatni władcy z dynastii Wazów na polskim tronie, oraz ich małżonka, przez długie lata zajmowali uwagę krakowskiego uczonego. W artykule mowa o ewolucji zapatrywań na przybyłą z Francji energiczną władczynię. Wiele wskazuje, że historyk przeszedł od fascynacji „męską” osobowością małżonki Jana Kazimierza w połowie lat osiemdziesiątych XIX wieku, do bardziej krytycznego spojrzenia na poczynania Francuzki w Polsce w schyłku kolejnej dekady. Wynikało to ze zmiany zainteresowań i rozszerzania bazy źródłowej, lepiej oświetlającej osobę królowej, w której dojrzalszy badacz dostrzegał wady, jakich nie zauważał w studenckich latach.","PeriodicalId":182407,"journal":{"name":"Studia Polonijne","volume":"23 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-04-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114313340","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Działalność naukowa Ośrodka Badań nad Polonią i Duszpasterstwem Polonijnym KUL za rok 2018","authors":"M. Furtak","doi":"10.18290/sp.2019.18","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/sp.2019.18","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":182407,"journal":{"name":"Studia Polonijne","volume":"8 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-04-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130460702","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Konstytucja Federacji Środkowo-Europejskiej jako wyraz integracyjnego idealizmu w budowie systemu regionalnego bezpieczeństwa w myśli politycznej polskiego wychodźstwa w XX wieku","authors":"Robert Zapart","doi":"10.18290/SP.2018.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/SP.2018.12","url":null,"abstract":"Przedstawiciele ujarzmionych przez totalitaryzmy narodów Europy Środkowo-Wschodniej podjęli podczas II wojny światowej oraz po jej zakończeniu próby lansowania alternatywnych projektów integracji Starego Kontynentu, które miały stać się po uwolnieniu regionu spod sowieckiej dominacji podstawą do dyskusji na temat przyszłości globalnego systemu bezpieczeństwa. W prezentowanym artykule autor przybliża w kontekście polityczno-prawnym jeden z nich, projekt Konstytucji Federacji Środkowo-Europejskiej, a następnie weryfikując na jego bazie hipotezy z teorią polityki międzynarodowej, próbuje odpowiedzieć na pytanie o przyczyny niepowodzenia nie tylko tej propozycji zmian systemowych. Drogowskazem w tych rozważaniach stało się zdefiniowanie, pozwalającego odczytać motywy działania podmiotów, pojęcia interesu narodowego rozumianego w kategoriach potęgi. W konkluzji podkreślono, że odwołujący się do praw naturalnych i odwzorowywany w sformułowaniu „pokój przez prawo” paradygmat idealistyczny zastąpiła skutecznie użyta dla osiągnięcia założonych celów siła, a środowiska polskiego wychodźstwa nie w pełni dostrzegając jej znaczenie, zbyt optymistycznie odnosiły się do metod rozwiązywania ówczesnych konfliktów, nie zauważając tym samym, że prawo, sprawiedliwość czy też moralność w stosunkach międzynarodowych niewiele zaczęły znaczyć w starciu z realizmem politycznym, którego paradygmat święcił swój wielki triumf.","PeriodicalId":182407,"journal":{"name":"Studia Polonijne","volume":"117 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122574362","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Życie społeczne w kontekście migracyjnym. Parafia jako ośrodek życia religijno-społecznego poza granicami Polski","authors":"Jakub Isański","doi":"10.18290/SP.2018.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/SP.2018.2","url":null,"abstract":"W tekście zawarte są informacje na temat społeczno-religijnej roli parafii działającej w środowisku migracyjnym. Na przykładzie zaangażowania parafian w różne formy parafialnej aktywności przedstawiony jest potencjał parafii jako ośrodka życia nie tylko religijnego, ale także społecznego, kulturalnego czy ekonomicznego związanego ze wspólnym pochodzeniem etnicznym. Podane informacje zilustrowane są danymi z ogólnodostępnych badań socjologicznych dotyczących religijności, aktywności społecznej w parafii oraz prognoz dotyczących przyszłego kierunku przemian w tym zakresie.","PeriodicalId":182407,"journal":{"name":"Studia Polonijne","volume":"47 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124768200","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Obraz Stanów Zjednoczonych Ameryki w latach siedemdziesiątych XIX wieku w Listach z podróży do Ameryki Henryka Sienkiewicza","authors":"M. Furtak","doi":"10.18290/SP.2018.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/SP.2018.4","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest analiza obrazu Stanów Zjednoczonych, jaki Henryk Sienkiewicz zawarł w Listach z podróży do Ameryki. Pisarz odwiedził ten kraj w 1876 roku, w 100 rocznicę jego powstania, w epoce gilded age, a jego relacje ukazywały się w kilku polskich gazetach w latach 1876-1878. Obserwując nieznane dotąd miejsca i społeczeństwo, dementował stereotypy narosłe wokół Stanów na Starym Kontynencie. Z jego Listów wyłania się wizja państwa złożonego, kosmopolitycznego, rozwijającego się, pełnego wolności i przeciwieństw, jak również zjawisk obcych mentalności europejskiej. Oprócz tego, Listy z podróży do Ameryki Sienkiewicza, które zostały napisane w czasie, kiedy przybywający do Stanów masowo Polacy zaczęli tworzyć pierwsze struktury przyszłej Polonii, mogą służyć jako źródło w poznaniu ówczesnego postrzegania panoramy kraju przez Polaków.","PeriodicalId":182407,"journal":{"name":"Studia Polonijne","volume":"76 21 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127396272","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Współczesne oblicza feminizacji migracji i jej skutki","authors":"T. Zbyrad","doi":"10.18290/SP.2018.13","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/SP.2018.13","url":null,"abstract":"Polacy należą do narodów bardzo mocno osadzonych w procesach migracyjnych. Migracje z ziem polskich znane były od dawna. Jednak istnieje pewna różnica pomiędzy migracjami w przeszłości a obecnymi. Tym, co je najbardziej różnicuje, to kategorie ludzi migrujących ze względu na płeć. Niegdyś migrowali wyłącznie mężczyźni, zaś współcześnie dominującą grupę stanowią kobiety. Z uwagi na ich niespotykaną dotąd liczbę wprowadzono termin „feminizacja migracji”. To ona symbolizuje migracje końca XX i początku XXI wieku. Migracja kobiet odciska swoje piętno na rodzinie i społeczeństwie. Jednym z najbardziej dotkliwych skutków jest deficyt usług opiekuńczych w kraju migrujących kobiet. Deficyt obejmuje zarówno dzieci, jak i starszych członków rodziny, zwłaszcza rodziców. Artykuł zwraca uwagę na zjawisko feminizacji migracji, przemiany na przestrzeni lat i skutki.","PeriodicalId":182407,"journal":{"name":"Studia Polonijne","volume":"68 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115419837","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"The Activities of the Polish Section “War Relief Services-National Catholic Welfare Conference” in Great Britain from 10.12.1943 to 31.07.1946","authors":"R. Nir","doi":"10.18290/SP.2018.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/SP.2018.10","url":null,"abstract":"WRS-NCWC Polish Projects activities in Great Britain started at the very moment of the arrival 30 November 1943 of the Rev. A. Wycislo, Delegate of WRS-NCEC, nominated by Executive Committee as Field Director, Polish Projects. Very Bishop J.F. Gawlina immediately created in London an NCWC Polish Projects in Great Britain Committee. Rev. Canon R. Gogolinski-Elston was nominated Secretary of this Central Committee. The common aims of NCWC activities all over the world were directing aims of NCWC Polish Projects in Great Britain Central Committees. The especial aim to have care about the Polish Soldier, his spiritual and moral welfare, and to ensure his cultural and educationall development in a truly Catholic and Polish atmosphere. Rev. Gogolinski-Elston was ordered to start work immediately and already on the 10th of December 1943 the Polish Hearth in Blackpool was taken over, as the first NCWC Centre for Poles in Gt. Britain. On the 12th of December 1943 NCWC Rest and Recreational Centre for Polish University Students was opened in Edinburgh, 15th December an NCWC Polish Air Force Canteen in Blackpool was opend, 24th of December 1943 an NCWC Rest and Recreational Centre for Polish Convalescent Airmen in Blackoop and NCWC Rest and Recreational Centre in Special Secret Duty Detachment in “X” (military secret) were created. Polish Projects in Gt. Britain will be an excellent testimonial to American Catholics with their Bishops, to War Relief Services-National Catholic Welfare Conference, organization with its so effective Executive and Field Director.","PeriodicalId":182407,"journal":{"name":"Studia Polonijne","volume":"10 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116990085","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}