{"title":"Relationship Between Investment Instruments and Inflation in Turkey: A VAR Analysis","authors":"","doi":"10.25095/mufad.1183719","DOIUrl":"https://doi.org/10.25095/mufad.1183719","url":null,"abstract":"Yatırım araçları gerek firma boyutunda ve gerekse ülke ekonomilerinin finansal istikrarı açısından önemlidir. Bunun yanında enflasyon da firmaların üretim maliyetleri ile satış fiyatları açısından ve ülkenin ekonomik istikrarı yönünden büyük önem taşımaktadır. Buna ilaveten enflasyonist ortamlarda bireylerin satın alma güçlerini korumada yatırım araçlarından elde edilecek olan getirilerin büyüklüğü ciddi önem taşımaktadır. \u0000Türkiye’de yatırımcılarının finansal piyasalarda yapmış oldukları seçilmiş portföy yatırım araçlarının aralarındaki ilişkinin enflasyon çerçevesinde incelendiği bu çalışmada 2015-2021 arası dönemde aylık veriler kullanılmıştır. Çalışmada söz konusu yatırım araçlarının endeks getirileriyle birlikte TÜFE verileri kullanılarak VAR modeli ile analiz yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, tüm değişkenler arasında VAR modelinin istikrarlılık koşulu sağlanmıştır. Bireysel Emeklilik Sistemi fonları, altın ve döviz getirilerinin enflasyonun tek yönlü nedeni olduğu, altın ve döviz getirileri ile enflasyonun, mevduat getirisinin tek yönlü nedeni olduğu görülmüştür. Ayrıca BES getirisinin tüm yatırım araçlarının değişimi üzerinde etkili olduğu tespit edilmiştir. Bunun yanında döviz getirisinin, enflasyon ve mevduat getirisindeki değişmeleri açıklamada etkili olduğu bulunmuştur. Son olarak da enflasyonun, mevduat ve döviz getirisi değişmeleri üzerinde etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.","PeriodicalId":150564,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finansman Dergisi","volume":"7 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128635129","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Varlık Fiyat Balonları ve BIST 100 Volatilitesine Etkisi","authors":"Reşat Karcioğlu, Kübra AKYOL ÖZCAN","doi":"10.25095/mufad.1245370","DOIUrl":"https://doi.org/10.25095/mufad.1245370","url":null,"abstract":"Günümüzde ekonomilerin, işletmelerin başarılı ve sürdürülebilir bir şekilde büyümesi için sermaye piyasaları önem arz etmektedir. Varlık fiyatları alternatif yatırım araçları olmaları yönüyle hisse senedi piyasaları ile etkileşim içindedir. Dolayısıyla varlık fiyatlarında oluşan balonların hisse senedi piyasaları ile ilişki içinde olması beklenmektedir. \u0000Bu çalışmada 08:2010 ile 10:2022 arası aylık verilerle Dolar, Euro, Bitcoin, CDS ve mevduat faizi değişkenlerinde balon varlığı incelenmiştir. Ele alınan değişkenlerde balon oluşumunun varlığı durumunda bu balonların BIST 100 endeksi oynaklığına etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Balonların varlığı SADF ve GSADF testleri ile analiz edilirken, TARCH ve ARCH-GARCH modelleri yardımıyla oynaklık belirlenmeye çalışılmıştır. USD, Euro, Bitcoin değişkeni için ele alınan dönem boyunca istatistiksel olarak önemli balon oluşumları söz konusu iken, CDS ve mevduat değişkeni için söz konusu dönemde istatistiksel olarak önemli bir balon oluşumu gözlemlenmemiştir. USD ve Euro değişkenlerinde meydana gelen balonların BIST 100 endeks getirisinde oynaklığı artırdığı söylenebilir. Ancak BITCOIN de yaşanan balonların istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin olmadığı görülmüştür.","PeriodicalId":150564,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finansman Dergisi","volume":"87 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116486517","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"YAPAY ZEKÂNIN İÇ DENETÇİLERİN ALGISINA ETKİSİ: BIST 100 ŞİRKETLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA","authors":"H. Özyiğit","doi":"10.25095/mufad.1259939","DOIUrl":"https://doi.org/10.25095/mufad.1259939","url":null,"abstract":"Bu çalışmada, yapay zekâ odaklı iç denetim kültürünün, iç denetçiler tarafından yapay zekânın dikkate alınıp alınmadığının ve yapay zekânın iç denetçilerin algısı üzerindeki etkisinin ortaya konması amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda, Borsa İstanbul 100 Endeksi’nde yer alan şirketlere Microsoft Form aracılığıyla anket formu gönderilmiştir. Araştırmaya Borsa İstanbul 100 Endeksi’nde yer alan 67 tane şirketin iç denetçisi katılmıştır. SPSS 22.0 programı yardımıyla anketten elde edilen veriler; yüzde ve frekans gibi tanımlayıcı istatistiklerle birlikte Kruskal-Wallis ve Mann-Whitney U testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, yapay zekâ araçlarının iç denetimde kullanılması gerektiği ve yapay zekânın iç denetçilerin algılarını sorumluluk, kariyer planlaması, motivasyon, kalite, performans ve verimlilik gibi çeşitli konularda etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca, iç denetçilerin aynı pozisyonda çalışma süresi ile yapay zekânın kullanılabilirliği arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır.","PeriodicalId":150564,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finansman Dergisi","volume":"31 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122921258","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"The Regulatory Role of Financial Literacy on the Relationship Between Self-Control and Financial Security of Individual Investors: Evidence on Borsa Istanbul","authors":"S. Aydın, Serpil Sumer","doi":"10.25095/mufad.1215213","DOIUrl":"https://doi.org/10.25095/mufad.1215213","url":null,"abstract":"Bireyler finansal güvenliklerini sağlamak için farklı psikolojik davranışlar sergileyerek finansal davranışlarını ortaya koymaktadır. Öz-kontrolü yüksek olan bireyler finansal anlamda sürekli akılcı hareket etmek ister. Öz-kontrol ile birlikte bireyler finansal güvenliklerine daha fazla önem verirler. Öz-kontrolü yüksek olan bireyler daha fazla geleceği düşünür ve daha güvenilir finansal davranış sergiler. Bireylerin öz-kontrolünü artıracak ve finansal güvenliklerini sağlayacak önemli kavramlardan birisi de finansal okuryazarlıktır. Finansal okuryazarlık düzeyi yüksek olan bireylerin finansal davranışlarından duyacağı güven de yüksek olacaktır. Bu çalışmada Borsa İstanbul’da işlem yapan bireysel yatırımcıların öz-kontrollerinin finansal güvenliklerine etkisinde finansal okuryazarlığın düzenleyici rolü araştırılmıştır. Bu kapsamda hazırlanan anket formu Borsa İstanbul’da işlem yapan bireysel yatırımcılara tesadüfi örneklem yöntemi kullanılarak ulaştırılmış ve 503 bireysel yatırımcı çalışmaya geri dönüş sağlamıştır. Çalışma sonucunda öz-kontrol ile finansal güvenlik arasında istatistiksel anlamda pozitif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. Aynı zamanda finansal okuryazarlığın öz-kontrol ile finansal güvenlik arasındaki düzenleyici rolü de çalışmada kanıtlanmıştır.","PeriodicalId":150564,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finansman Dergisi","volume":"222 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114985367","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Uluslararası Havayolu Yolcu Taşımacılığı Şirketlerinin Finansal Performansının Oran Analiziyle Değerlendirilmesi","authors":"","doi":"10.25095/mufad.1192317","DOIUrl":"https://doi.org/10.25095/mufad.1192317","url":null,"abstract":"Bu araştırmanın amacı uluslararası ölçekte havayolu yolcu taşımacılığı şirketlerinin finansal performansının karşılaştırmalı olarak analiz edilmesidir. Bu amaçla Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri, Asya-Pasifik ve Avrupa ülkelerindeki menkul kıymet borsalarında pay senetleri işlem gören 64 havayolu yolcu taşımacılığı şirketinin 2016-2021 yıllarına ait finansal performansı oran analiziyle karşılaştırılmalı olarak incelenmiştir. Araştırma sonucunda havayolu şirketlerinin likidite performansının cari oran ve asit test oranı itibariyle zayıf, nakit oran itibariyle de yüksek olduğu ve çalışma sermayesinin yeterli olmadığı saptanmıştır. Finansal yapı itibariyle şirketlerin yabancı kaynak ağırlıklı finanse olduğu, öz kaynaklarının yetersiz olduğu ve bu bağlamda finansal risklerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Faaliyet performansı açısından şirketlerin faaliyet oranlarının örneklem, oran ve yıl bağlamında farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Karlılık performansı açısından ise şirketlerin genel olarak satış, öz kaynak ve varlık karlılık oranlarının düşük olduğu saptanmıştır. Araştırmada ayrıca Covid-19 salgınının havayolu şirketlerinin likidite, finansal yapı, faaliyet ve karlılık performansını oldukça olumsuz bir şekilde etkilediği de gözlemlenmiştir.","PeriodicalId":150564,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finansman Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130642305","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Consumer's Financial Well‐Being: A Bibliometric Analysis","authors":"Gülsen ALKAÇ ÖZDEMİR","doi":"10.25095/mufad.1257421","DOIUrl":"https://doi.org/10.25095/mufad.1257421","url":null,"abstract":"Birleşmiş Milletler, 2015 yılında \"sürdürülebilir kalkınma amaçları\" ile yoksulluğun ortadan kaldırılması, insanların barış ve refah içinde yaşamasını sağlamak, eşitsizlik ve adaletsizlikle mücadele gibi çeşitli amaçları içeren bir eylem planı ortaya koymuştur. Sürdürülebilir kalkınma amaçları kapsamında yoksulluğun azaltılması için ülkelerin, bireylerin finansal sağlıklarının iyileştirilmesi konusunda alacağı tedbirler önemlidir. Bu bağlamda sürdürülebilir kalkınma amaçlarını birbirine bağlayan ortak nokta tüketici finansal sağlığı kavramıdır. Bu çalışmanın amacı tüketici finansal sağlığı ile ilgili bibliyometrik analiz yöntemleri kullanarak konunun gelişme yönünü, en çok yayın yapılan dergileri, öncü olan yazarları, kavramsal yapıları, akademik işbirliklerini, konunun zaman içindeki gelişim yönünü ortaya koymaktır. Araştırmada 1981-2022 tarihleri arasındaki WOS veri tabanındaki çalışmalar taranmıştır. Araştırma sonucunda bu konudaki yayınların özellikle son birkaç yılda oldukça fazla olduğu, yayın ve alınan atıf sayısında ABD’nin ve ABD’deki üniversitelerin önde olduğu bulunmuştur. Ayrıca içerik analizi sonucunda ilk üç anahtar kelimenin finansal sağlık, finansal okuryazarlık ve finansal tatmin olduğu bulunmuştur. Finansal sağlıkla ilgili olarak, 2014 yılında mutluluk kavramının, 2017-2018 yılları arasında sübjektif iyi olma, yaşam tatmini, eşitsizlik, yaşam kalitesi ve gelir gibi konuların öne çıktığı, 2021 ve 2022 yıllarında ise Covid-19’un diğer konulara göre çok daha fazla çalışıldığı bulunmuştur.","PeriodicalId":150564,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finansman Dergisi","volume":"55 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131786381","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Murabaha İşlemlerinin Muhasebe Standartları Açısından İncelenmesi","authors":"Hava ÇETİN TORUN, Cihat Savsar","doi":"10.25095/mufad.1191743","DOIUrl":"https://doi.org/10.25095/mufad.1191743","url":null,"abstract":"Murabaha; alış fiyatına veya malın maliyeti üzerine, belli bir kar ilavesi ile karşılıklı güven anlayışına dayalı bir sözleşmedir. Çalışmanın amacı; faizsiz yapıya uygun finansal tekniklerden birisi olan murabaha işlemlerinin muhasebe uygulamalarının standartlar kapsamında incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda bireysel ve kurumsal murabaha sözleşmelerinin muhasebeleştirilmesi; Faizsiz Finans Muhasebe Standardı FFMS-28 “Murabaha ve Diğer Vadeli Satışlar” ile TMS-TFRS kapsamında ele alınmıştır. Her iki düzenleme arasında görülen en önemli farklılık murabaha konusu satın alınan varlığın ilk defa muhasebeleştirilmesinde görülmektedir. TMS/TFRS’e göre satış işleminde satışa konu olan varlığın, kontrol dışında risk ve faydalarının da karşı tarafa geçmesi gerekir. Bu nedenle murabaha işlemi bir kredi olarak kabul edilmektedir. FFMS-28 “Murabaha ve Diğer Vadeli Satışlar” standardına göre ise murabaha konusu varlık önce katılım bankasının stoklarına dâhil edilmektedir. TMS/TFRS’ye göre murabaha konusu varlık edinildiğinde maliyet bedeli üzerinden müşteri borçlandırılırken, hesaplanan kar payı tutarı ve alınan vergiler ise borçlanma bedeline dâhil edilmeden kayıtlara alınmaktadır. FFMS-28’de ise söz konusu varlık önce stok hesaplarına alındıktan sonra satış işlemi yapıldığında, elde edilen fark (kar payı) düzenleyici bir hesap olan ertelenmiş kar hesaplarında raporlanmaktadır. Çalışmamızda FFMS-28 standardı kapsamında gerçekleştirilecek muhasebe uygulamaları için katılım bankalarınca uygulanacak tek düzen hesap planında boş bulunan bazı hesapların kullanılması önerilmiştir.","PeriodicalId":150564,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finansman Dergisi","volume":"77 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130450123","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"ISA 240 BAĞIMSIZ DENETÇİNİN HİLEYE İLİŞKİN SORUMLULUKLARINDA GÜNCEL GELİŞMELER: IAASB BEKLENTİ FARKLARINI AZALTMA PROJESİ","authors":"Özkan Sarisoy, Çağla DEMİR PALİ","doi":"10.25095/mufad.1246110","DOIUrl":"https://doi.org/10.25095/mufad.1246110","url":null,"abstract":"Auditing standards that guide the auditing profession change and develop in line with the changes in the business world. In addition, various institutions conduct research and studies in this field. In 2020, the IAASB initiated a project to amend ISA 240, The Responsibilities Relating to Fraud in an Audit of Financial Statements. Within this project's scope, the reasons for the expectation gap regarding Fraud and going concerns and the possible solutions are investigated. In this study, the responses to the discussion paper published by the IAASB were examined. According to the results, the most important reasons for the expectation gap are that the public and the members of the financial reporting ecosystem, in general, do not have enough information about the audit, the auditors are not qualified enough, the audit is misevaluated, and parties in the ecosystem have unrealistic expectations. Among the most notable suggestions to narrow the gap are educating the members of the financial reporting ecosystem and the public, updating standards, preparing guides, and using technology/data analytics methods in auditing. In addition, the importance of clarifying key concepts such as materiality, reasonable assurance, auditing, Fraud, and professional skepticism is emphasized to narrow the expectation gap.","PeriodicalId":150564,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finansman Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131346012","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Behavioral Investor Types- Determinants of Individual Investors’ Financial Risk Tolerance","authors":"Çiydem Çatak, Sena YILMAZ ARSLAN","doi":"10.25095/mufad.1258343","DOIUrl":"https://doi.org/10.25095/mufad.1258343","url":null,"abstract":"Financial risk tolerance has long been the focus of investors and researchers. Over time, various methods have been developed to measure risk tolerance and researchers try to find out the determinants of risk tolerance. The objective of this study is to identify the impact of socioeconomic as well as demographic variables on investors' risk-taking behavior and to classify investors into behavioral investor types. Therefore, a questionnaire that measures risk tolerance in two ways is conducted. Risk tolerance is measured with the active or passive characteristic traits quiz and a classical risk-tolerance questionnaire. Firstly, the results of the Multiple linear regression show that the variables gender and education are factors that significantly determine risk tolerance. Secondly, the behavioral investor types analysis shows that investors are not very emotional in their investment behavior and have predominantly cognitive biases.","PeriodicalId":150564,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finansman Dergisi","volume":"19 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122519848","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Yatırımcıların Risk İştahları ve Hisse Senedi Getirileri Arasındaki İlişki: Borsa İstanbul’da Bir Araştırma","authors":"Ferhat Demi̇rci̇, Çağatay Si̇noplu","doi":"10.25095/mufad.1211699","DOIUrl":"https://doi.org/10.25095/mufad.1211699","url":null,"abstract":"Araştırmanın amacı Borsa İstanbul (BİST) yatırımcılarının risk iştahları ve hisse senedi getirileri arasındaki ilişkiyi test etmektir. Yerli ve yabancı yatırımcıların risk iştahları ve hisse senedi getirileri arasındaki ilişki iki farklı regresyon modeliyle ve panel regresyon analiziyle test edilmiştir. Literatürde risk iştahı ve hisse senedi getirileri arasındaki ilişkiyi panel regresyon yöntemiyle test eden araştırmaya rastlanmamıştır. Diğer taraftan yerli ve yabancı yatırımcıların risk iştahlarına ilişkin karşılaştırmalı bir araştırmaya rastlanmamıştır. Araştırma sonuçlarına göre yerli yatırımcıların risk iştahları ve hisse senedi getirileri arasında pozitif ilişki tespit edilmiştir. Yabancı yatırımcıların risk iştahları ve hisse senedi getirileri arasında ise istatistiki olarak anlamlı bir ilişki yoktur.","PeriodicalId":150564,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finansman Dergisi","volume":"24 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129190506","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}