Bulletin of Yerevan University E: Philosophy, Psychology最新文献

{"title":"– «Գեղարվեստական տեքստ» հասկացության սահմանման հիմնախնդիրներն ու տիպաբանական առանձնահատկությունները","authors":"Հռիփսիմե Զաքարյան","doi":"10.46991/bysu:e/2022.13.3.026","DOIUrl":"https://doi.org/10.46991/bysu:e/2022.13.3.026","url":null,"abstract":" «Տեքստ» հասկացության իմաստի, վերջինիս գործառույթների ու բնորոշումների սահմանումները բազմաբնույթ ու բազմակողմ են, պայմանավորված նրանով, թե որ ուղղության շրջանակներում է այն ուսումնասիրվում: Հետևապես, նրա հետազոտման բազմաճյուղ եզրերը համապատասխանաբար պահանջելու են տարբեր մոտեցումներ:\u0000Հոդվածում գեղարվեստական տեքստը սահմանվում է որպես կառուցվածքային ամբողջականությամբ օժտված հաղորդակցական յուրահատուկ միավոր, հաղորդակցման բարդագույն ձև, որն իր մեջ կրում է կոնկրետ (հուզական, տրամաբանական, գեղագիտական և այլն) տեղեկատվություն, հատկանշվում հեղինակային առանձնահատուկ ոճով ու աշխարհայացքային-գաղափարական կողմնորոշումներով: Տեքստի հեղինակը, ստեղծագործությունն ու ընթերցողը գտնվում են անմիջական փոխհարաբերակցության մեջ, մշտապես փոխազդում մեկը մյուսին:\u0000Հոդվածի նպատակն է սահմանել «տեքստ» հասկացության բովանդակությունն ու վերջինիս էական բնորոշումները:\u0000Նշված նպատակի իրագործման համար առաջադրվել են հետևյալ խնդիրները.\u00001.տարաբնույթ գիտական մոտեցումների դիրքերից սահմանել «տեքստ» եզրույթը՝ մասնավորված գործածությամբ ու նշանակությամբ,\u00002.լուսաբանել հեղինակ-ստեղծագործություն-ընթերցող փոխհարաբերությունը,\u00003.որոշարկել հեղինակային ոճ հասկացությունն ու վերջինիս դերը գեղարվեստական տեքստի իմաստակերտման խնդրում:\u0000Հոդվածի տեսական հիմքն են կազմում Ու. Էկոյի, Ռ. Բարտի, Մ. Բախտինի, Հ.-Գ. Գադամերի և այլոց գեղարվեստական տեքստի առանձին սկզբունքներին նվիրված գիտական հետազոտությունները:\u0000Հոդվածի մեթոդաբանական հիմքը կազմում են վերլուծության մեթոդը, համակարգման և ընդհանրացման մեթոդները:\u0000Հոդվածի թեման արդիական է, քանի որ տեքստ հասկացության հիմնախնդիրների ու դրանց առանձնահատկությունների ուսումնասիրությունն այսօր էլ ամենամեծ տարածում ունեցող ուղղություններից է ժամանակակից գիտության մեջ:","PeriodicalId":149529,"journal":{"name":"Bulletin of Yerevan University E: Philosophy, Psychology","volume":"67 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-11-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124413459","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Հուզական եվ հայեցողական կյանքի մշակույթ․ հիմունքների բացահայտման պարադոքսը","authors":"Էդ. Շ. Հարությունյան","doi":"10.46991/bysu:e/2022.13.3.003","DOIUrl":"https://doi.org/10.46991/bysu:e/2022.13.3.003","url":null,"abstract":"Մտադրությունները սահմանազանցում են ենթադրում, և մեր մտածողությունը մշտապես լուսանցքային է։ Բայց     մտերմիկ,  պարզ ու հասկանալի, մի խոսքով՝ իր ստեղծած պատկերով աշխարհ ունենալու համար «մշակութային մարդու» մեր տեսակը մտադրությունները չափավորելու, սեփական ազատությունները սահմանափակելու և իր հնարավոր երջանկության մի մասը ինքնակամ զոհաբերելու գնով  ստեղծեց կյանքը կազմակերպող ու կանոնակարգող մասնակի անվտանգություն սոցիոմշակութային մի միջավայր, որտեղ կարող էր դիմակայել իր  ներսում ծվարած կենդանական բնազդներին։ Բայց վտանգը ոչ միայն իր ներսում էր, այլև իր իսկ կողմից կառուցարկված սոցիալական այն աշխարհի,որի զարգացման  ամեն մի  հաջորդ փուլում   «կայունության արտադրության» կազմակերպման քաղաքակրթական, մշակութային, սոցիալական ու ազգային հիմունքները դառնում են ավելի հակասական ու հարըմբռնելի։ \u0000       Ինչպես անցյալում, այնպես էլ քաղաքակրթական ու գաղափարական բախումների ու  խորքային փոխակերպումների մեր ժամանակներում «կայունության արտադրությունը»  ոչ միայն սոցիալական համակարգի արդյունավետ գործառնության ելակետային նախադրյալ է, այլև  ազգային ու պետական  կյանքի կազմակերպվածության, արտաքին ու ներքին վտանգներն զգալու և կանխելու համակարգային ընկալունակության և հասարակության բարոյական հուսալիության գրավական։ Հանգամանքներ, որոնք կանխորոշում են առօրյա կյանքի կազմակերպման ու կանոնակարգման հիմնահարցի տեսական ու գործնական արդիականությունը։ \u0000  \u0000 ","PeriodicalId":149529,"journal":{"name":"Bulletin of Yerevan University E: Philosophy, Psychology","volume":"24 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-11-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115336081","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Անդեմության սոցիոմշակութային դիմանկարը․ Զորանոցի մարդը","authors":"Օվսաննա Նահապետյան","doi":"10.46991/bysu:e/2022.13.3.016","DOIUrl":"https://doi.org/10.46991/bysu:e/2022.13.3.016","url":null,"abstract":" Աշխարհում տեղի ունեցող  համաշխարհայանցման գործընթացների արդյունքում, երբ մարդկությունը մտել է կազմաքանդումների մի ֆորս մաժորային փուլ, երբ դիմազրկվում և խարխլվում  են կառուցվածքային որոշակիություն ունեցող բազմաթիվ իրողություններ, մարդը ստիպված է վերադասավորվել իր կողմից դեռևս չյուրացված սոցիալական նոր միջավայրում, յուրացնել վերջինիս ընձեռած հնարավորությունները, փորձարկել զանազան սոցիալական դերեր, ընկալել իրենից անկախ իր հետ տեղի ունեցող այլակերպումներն ու փոխակերպումները, արդյունքում   նորովի չափագրել իր սոցիալական տեղը և նախագծել սեփական կյանքը: Անտարակույս ժամանակակից մարդը, որպեսզի չվերածվի «զորանոցի մարդու», նաև շատ ավելի մեծ ջանքեր պետք է գործադրի իր անհատականությունը պահպանելու համար, քանի որ ստեղծված սոցիոմշակութային իրավիճակում նա գործնականում չունի անառարկելի սահմանափակումներ կամ արգելքներ, այլ ընդհակառակը, այս խայտաբղետ աշխարհը մշտապես հրահրում և բորբոքում է նոր պահանջմունքներ, ցանկություններ ու կարիքներ։\u0000Հոդվածում վերլուծության է ենթարկվում  «անդեմության» սոցիոմշակութային դիմանկարը, վերջինիս  համտեքստում զորանոցի մարդը,   նրա ձևավորմանը նպաստող քաղաքակրթական զարգացումներն ու փոխակերպումները, ինչպես նաև  հասարակական գոծընթացների վրա նրա ունեցած դերի ու ազդեցությունների վերաբերյալ մի շարք խնդիրներ:","PeriodicalId":149529,"journal":{"name":"Bulletin of Yerevan University E: Philosophy, Psychology","volume":"15 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-11-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122110119","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Արժեքային կողմնորոշումների փոփոխությունները երիտասարդների շրջանում","authors":"Նարինե Խաչատրյան, Անի Գրիգորյան, Աստղիկ Սերոբյան","doi":"10.46991/bysu:e/2022.13.3.070","DOIUrl":"https://doi.org/10.46991/bysu:e/2022.13.3.070","url":null,"abstract":"Հոդվածի նպատակն է համեմատել երիտասարդների արժեքային կողմնորոշումները վերջին տասը տարվա կտրվածքով Հայաստանում։ Ուսումնասիրության համար մեթոդաբանական հիմք է ծառայել Շ. Շվարցի բազային արժեքների տեսությունը, որտեղ առանձնացվում են 10 արժեքային կողմնորոշումներ։ Արդյունքները ցույց են տալիս, որ ինքնուրույնությունը՝ որպես նոր փորձառությանը բաց լինելու արժեքային կողմնորոշում, և անվտանգությունը՝ որպես պահպանողական արժեքային կողմնորոշում, լինելով կարևոր արժեքներ 2011թ. երիտասարդների համար, ավելի են կարևորվել 2022թ.-ին։  Երիտասարդների արժեքային կողմնորոշումներում տասը տարվա կտրվածքով տեսանելի է անցում ինքնահաստատմանն ուղղված՝ իշխանության որպես սոցիալական դիրք ձեռքբերելու և պահպանելու արժեքային կողմնորոշումից դեպի ինքնահաղթահարմանն ուղղված՝ ունիվերսալիզմի որպես մարդու իրավունքների կարևորման արժեքային կողմնորոշումը։","PeriodicalId":149529,"journal":{"name":"Bulletin of Yerevan University E: Philosophy, Psychology","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-11-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115590796","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Ուսումնասիրության օբյեկտին ճշմարիտ հասկացության հակադեմի դիտանկյունից մոտենալու շուրջ","authors":"Գևորգ Հակոբյան","doi":"10.46991/bysu:e/2022.13.3.050","DOIUrl":"https://doi.org/10.46991/bysu:e/2022.13.3.050","url":null,"abstract":"Հոդվածում քննարկվում է մտակառույցների տարբերակման գործընթացին առնչվող որոշ էական դժվարություններ և շեշտվում, որ իմացաբանական ինչ որակում էլ դրանք ստանան, ի վերջո, պետք է պարզել՝ դրանք ճշմարիտ են, թե ոչ։ Սակայն պարզվում է, որ ճշմարիտ հասկացութան բացահայտման ու որոշակիացման անհնարինության պատճառով տարբերակման գործընթացը հայտնվում է պարադոքսալ իրավիճակում և կանգնում անհաղթահարելի պատնեշի առաջ։ Ուստի առաջարկվում է պատնեշը հաղթահարելու փոխարեն այն շրջանցել և մտակառույցների զանազանումն իրականացնել ճշմարիտի հակադիր դիտանկյունից, որը թեև կրկին խիստ խնդրահարույց, բայց լիովին իրականացնելի ճանաչողության գործընթաց է։","PeriodicalId":149529,"journal":{"name":"Bulletin of Yerevan University E: Philosophy, Psychology","volume":"70 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-11-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126906442","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Հետպատմականության սոցիոմշակութային բնութագիրը. Ունենալ, թե՞ լինել","authors":"Նելլի Ալավերդյան","doi":"10.46991/bysu:e/2022.13.3.038","DOIUrl":"https://doi.org/10.46991/bysu:e/2022.13.3.038","url":null,"abstract":"Սոցիալական այս  նոր իրավիճակում հայտնված հասա­րակությունը կանգնած է  կործանման կամ գոյատևման երկընտրանքի առաջ։ Կտրուկ փոփոխություններն իրենց հետ բերում են ոչ միայն հասարակության վերակառուցման, նոր սոցիալական ինստիտուտների ներմուծ­ման և գործառության անհրաժեշտություն, այլև հասարակության մշակութային, սոցիալ-հոգեբանական հենքի համարժեք փոփոխությունների անհրաժեշտություն: Քաղաքակրթական զարգացումների ներկա փուլում, անկայունությունն ու անորոշությունը դարձել են հասարակական կյանքի  բնութագրական  հատկանիշներ: Տեխնածին քաղաքակրթության հիմքում ընկած նորարաության արագությունը  XXI  դարում  հասցնում է   արհեստական միջավայրի  նորացման, որը հակասական հարաբերություններ է ստեղծում  մարդու կեցության և հասարակության  գոյության  հավասարապես կարևոր կողմին՝ կայունությանը։ \u0000Ընթացող արմատական փոխակերպումները, փոխում են նաև մարդկության կենսագործունեության անհրաժեշտ հիմքերից մեկի՝ արհեստական միջավայրի կառուցվածքը։ Տեղեկատվական տեխնոլոգիաները, որոնք  ներթափանցել են հանրային և մասնավոր կյանքի գրեթե  բոլոր ոլորտները․ բնական-ֆիզիկական աշխարհի փոխարեն վիրտուալ մի աշխարհ են ձևավորում։ Նոր, այսպես կոչված զանգվածային ու տեղեկատվական մշակույթի  տարածմանը զուգահեռ խորանում է սերունդների միջև խզվածությունը։ Անորոշության մեջ հայտնված մարդը կորցնում է սեփական կյանքի տնտեսական պայմանների նկատմամբ վերահսկողությունը, ինչը նրան պարտադրում է վերանայել նաև սեփական իմաստաարժեքային ողջ համակարգը։ Ժամանակակից   առարկայական աշխարհը աստիճանաբար կորցնում է իր որոշակիությունը և գոյության տևողությունը: Հասարակության համար վտանգ է դառնում ազգային արմատներից կտրվելը, էթնիկ ինքնության և ազգային առանձնահատկությունների արմատական փոխակերպումները։ Քաղաքակրթությունների  միջև բախումը, ազատական քաղաքակրթության և ազգային–մշակութային հիմնարար արժեքների միջև հակասությունները, բարդ ու հակասական միտումներով տառապող,   երկատված գիտակցությամբ  մարդուն  կանգնեցնում են   կարևորագույն հիմնախնդրի առաջ՝ ունենալ,  թե՞ լինել։","PeriodicalId":149529,"journal":{"name":"Bulletin of Yerevan University E: Philosophy, Psychology","volume":"3 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-11-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125860480","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"«Ավելորդ մարդու» սոցիոմշակութային դիմանկարը","authors":"Օվսաննա Նահապետյան","doi":"10.46991/bysu:e/2022.13.2.040","DOIUrl":"https://doi.org/10.46991/bysu:e/2022.13.2.040","url":null,"abstract":"Համաշխարհայնացման գործընթացների հորձանուտում դեգերող ժամանակակից մարդը ասես հայտնվել է իր իսկ սոցիալականությունից հարկադրաբար ու երբեմն նաև ինքնակամ հրաժարվելու ճանապարհին։ Եթե հաշվի առնենք, որ սոցիալականությունը՝ որպես մարդկային կեցության հիմնարար հատկություն, որպես մարդկային գործունեության արդյունքում ստեղծված մշակույթ, դրսևորվում է հասարակական արտադրության, հասարակական կյանքի կառավարման, սոցիալական կապերի ու շփումների (ինտերսուբյեկտիվություն) և, վերջապես, առօրյա կյանքի զանազան ձևերով (կենսաշխարհ), ապա դժվար չէ տեսնել, որ արդի համաշխարհայնացման գործընթացները նույնքան համաշխարհային են դարձնում նաև սոցիալականությունը։ Բայց դժվար չէ տեսնել ու համոզվել, որ այդ ամենի հետևանքով մեր ամենօրյա կյանքի ուղեկից են դարձել նաև այնպիսի զգացումներ, ինչպիսիք են՝ օտարումը, լուսանցքայնությունը, անդեմությունը, ավելորդությունը և այլն: Դրանք արժեքային բազմաչափության, սոցիալական բևեռվածության, էթնիկական խտրականության, անձնական դերի անորոշության արդյունք են և շատ հաճախ սահմանում ու նախանշում են մարդու առօրյա կյանքը: Մարդիկ օտարվում են հասարակությունից՝ հայտնվելով լուսանցքում, քանի որ սոցիալ-մշակութային կառուցվածքները, արժեքները և նորմերը թույլ չեն տալիս իրացնել սեփական էութենական պահանջմունքները: Հոդվածում քննարկվում են «ավելորդ մարդու» սոցիոմշակութային դիմանկարի, նրա ձևավորման քաղաքակրթական նախադրյալների, ինչպես նաև հասարակական գործընթացների վրա նրա ունեցած հնարավոր ազդեցությունների ու հետևանքների մի շարք հիմնահարցեր:","PeriodicalId":149529,"journal":{"name":"Bulletin of Yerevan University E: Philosophy, Psychology","volume":"35 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-07-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125149092","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Ազգային-մշակութային ինքնօրինության տեսությունը XX դարասկզբի հայ սոցիալ-փիլիսոփայական մտքում","authors":"Սեյրան Զաքարյան","doi":"10.46991/bysu:e/2022.13.2.003","DOIUrl":"https://doi.org/10.46991/bysu:e/2022.13.2.003","url":null,"abstract":"Քննարկելով ընդհանուր պետության մեջ ազգերի, ի մասնավորի հայության իրավաքաղաքական կարգավիճակի հարցը, XX դարասկզբի հայ մտածողները մատնանշում էին հնարավոր չորս կարգավիճակ՝ անկախություն, ֆեդերացիա, ազգային-տերիտորիալ և ազգային-մշակութային ինքնօրինություն։ Տարբեր կուսակցություններ ներկայացնող հայ տեսաբանները միասնական էին այն հարցում, որ ռուսական ու թուրքական պետություններում իրական հիմքեր չկան Հայաստանի ո՛չ քաղաքական անկախության և ո՛չ էլ ֆեդերացիայի համար: Եթե ՍԴՀԿ տեսաբանները վերապահումներով պաշտպանում էին Հայաստանի անկախության գաղափարը, ապա Դաշնակցության գաղափարաբանները (Գ․ Խաժակ, Մ․ Վարանդյան և այլք) պաշտպանում էին ազգային-տերիտորիալ և ազգային-մշակութային տեսությունները, կարծելով, որ դրանք գործադրելի են այն ազգերի, օրինակ հայերի համար, որոնք ընդհանուր պետության մեջ համախմբված ապրում են իրենց բնօրրանում, այսինքն՝ ունեն ազգային տերիտորիա, բայց նաև միաժամանակ սփռված են երկրով մեկ։ «Սպեցիֆիկները» (Դ․ Անանուն, Բ․ Իշխանյան) կարծում էին, որ հայության համար հնարավոր է միայն ազգային-մշակութային ավտոնոմիա, որովհետև թե՛ ռուսական և թե՛ թուրքական պետությունների ոչ մի երկրամասում հայությունը չի կազմում մեծամասնություն։ Հայ մարքսիստները (Ստ․ Շահումյան, Ալ․ Մյասնիկյան, Ալ. Ծատուրյան և այլք), միջազգայնությունն ու դասակարգայինն առաջնային համարելով ազգայնության ու ազգայինի նկատմամբ, դեմ էին թե՛ ազգային-տերիտորիալ և թե՛ ազգային-մշակութային տեսություններին։Նրանց համոզմամբ՝ ընդհանուր պետության մեջ չպետք է լինեն ո՛չ ազգային-մշակութային և ո՛չ ազգային-տերիտորիալ բաժանումներ, որովհետև դրանք նախ, վնաս են հասցնում պրոլետարիատի դասակարգային պայքարին, երկրորդ, կարող են հրահրել ազգամիջյան բախումներ։ Հեղինակի կարծիքով՝ հայության համար ազգային-մշակութային ավտոնոմիայի տեսությունն ուներ երկակի նշանակություն՝ դրական, որովհետև այն ընդհանուր պետության մեջ ազգային ուժերը համախմբելու, ազգային ինքնությունը պահպանելու օրինական միջոց էր, բայց միայն դրանով բավարարվելը՝ բացասական, որովհետև այդ տեսությունն անտեսում էր «նյութական Հայաստանի», այսինքն՝ պատմական Հայրենիքի տարածքում, ազգային բնօրրանում կերտելու անկախ պետություն, առանց որի անպատկերացնելի է ազգի ֆիզիկական գոյության ու հոգևոր անվտանգության ու վերածննդի ապահովումը։","PeriodicalId":149529,"journal":{"name":"Bulletin of Yerevan University E: Philosophy, Psychology","volume":"67 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-07-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114147427","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Հանդուրժողականության՝ որպես սոցիոմշակութային նորմի հիմնախնդիրը անոմիայի պայմաններում","authors":"Տաթևիկ Փիրումյան","doi":"10.46991/bysu:e/2022.13.2.029","DOIUrl":"https://doi.org/10.46991/bysu:e/2022.13.2.029","url":null,"abstract":"Հոդվածում hանդուրժողականության սկզբունքը դիտարկվել է նոր՝ սոցիալական ավելի բարդ համակարգերի համատեքստում, որոնց բնորոշ է մի նոր՝անոմիա կոչվող երևույթը։ Արդի հասարակություններում անոմիան նոր տեսակի հանցավորությունների, ինքնասպանությունների հիմնական գործոն է, որին բնորոշ են բարոյազրկումը, հասարակական կապերի թուլացումը, օտարումը հասարակությունից, կյանքի անիմաստության զգացումը։ Այն հասարակություններում, որտեղ տարածում է գտել անոմիան, սոցիալական ցանկացած աստիճանակարգություն և արժեհամակարգ կասկածի են ենթարկվում, ինչի հետևանքով մարդը հաճախ հայտնվում է սոցիալ-հոգեբանական ճգնաժամի մեջ, ինչն էլ անհանդուրժողականության զանազան դրսևորումների պատճառ է դառնում: Հայտնվելով անորոշության մեջ՝ մարդկանց մեջ ի հայտ են գալիս սոցիալական ապակողմնորոշում, տագնապ, հասարակությունից օտարում և մի շարք այլ ապակառուցողական երևույթներ։","PeriodicalId":149529,"journal":{"name":"Bulletin of Yerevan University E: Philosophy, Psychology","volume":"26 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-07-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122172626","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Կայունությունը միջսերնդային հարաբերությունների համատեքստում","authors":"Համլետ Սիմոնյան","doi":"10.46991/bysu:e/2022.13.2.051","DOIUrl":"https://doi.org/10.46991/bysu:e/2022.13.2.051","url":null,"abstract":"Հոդվածում վերլուծվում է կայունության գաղափարի կիրառելիությունը միջսերնդային հարաբերությունների համատեքստում։ Համաշխարհայնացման գործընթացների և սոցիոմշակութային փոխակերպումների քաոսային իրականության մեջ կայունությունն անմիջականորեն ազդում է սոցիալական համակարգերի թե՛ ներկա, թե՛ ապագա վիճակի վրա։ Վերջին տարիներին գիտական մի շարք բնագավառներում ակտիվորեն քննարկվում է ապագա սերունդների բարեկեցության հարցը, որի առանցքային խնդիրներ են ապագայամետ սոցիալական հաստատությունների կառուցադրումն ու ռազմավարական համապատասխան մեխանիզմների որդեգրումը և զարգացումը։ Այս համատեքստում արդիական են ապագա սերունդների համար խնայողություններ կատարելու, ինչպես նաև նրանց հավասար հնարավորություններ թողնելու մտայնությունները։ Ուստի սույն աշխատանքում փորձ է արված վեր հանել կայունության և ապագա սերունդների հանդեպ պատասխանատվության փոխհարաբերակցությունը, ցույց տալ կայունության դերն ու նշանակությունը ապագա սերունդներին բարեկեցիկ կենսապայմաններ ավանդելու հարցում։ Քննարկվում են նաև Ջ․ Ռոլսի արդար խնայողությունների սկզբունքը և Բ․ Բերրիի փիլիսոփայական հայացքներում կայունության և միջսերնդային արդարության գաղափարները։","PeriodicalId":149529,"journal":{"name":"Bulletin of Yerevan University E: Philosophy, Psychology","volume":"66 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-07-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"117054950","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}