{"title":"DRONE İLE PAKET DAĞITIMINDA GEZGİN SATICI PROBLEMİNİN GENETİK VE PARÇACIK SÜRÜ OPTİMİZASYON ALGORİTMALARI İLE ÇÖZÜMÜ","authors":"Enes Buğra Acar, Cumali Karabey, B. Köse","doi":"10.54365/adyumbd.1249391","DOIUrl":"https://doi.org/10.54365/adyumbd.1249391","url":null,"abstract":"Gezgin satıcı problemleri (GSP) polinom olmayan (Non polynomial) zor problemler arasına girmektedir. Bu makalede sağlık alanınada acil ilaç ve tedavi kitlerinin temini hususunda drone kullanımının, bir gezgin satıcı problem olarak, Genetik Algoritması (GA) ve Parçacık Sürü Optimizasyonu (PSO) Algoritması kullanılarak çözülmüştür. Bulunan rota sonuçları ile drone paket teslimatında optimal yol haritası çıkartılmıştır. Öncelikle veri seti olarak TSPLIB’den EIL51 verileri kullanılmıştır. Sonrasında gerçek hayattan, İzmir ili Menemen ilçesindeki eczanelerin lokasyonları alınmıştır. Sonuçlara bakıldığında, GA’nın algoritma içeriğinden dolayı daha uzun sürdüğü ve GA’nın PSO’ya göre daha optimize edilmiş bir rota sağladığı görülmüştür.","PeriodicalId":149401,"journal":{"name":"Adıyaman Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"128267858","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"MODEL ASORTİ RAPORU HESAPLANMASINA YÖNELİK YAZILIM GELİŞTİRİLMESİ","authors":"Raşit Arsoy, S. Aslan","doi":"10.54365/adyumbd.1243415","DOIUrl":"https://doi.org/10.54365/adyumbd.1243415","url":null,"abstract":"İşletmelerdeki dikiş ürünleri, ticaret yapan kuruluşların taleplerine uygun olarak üretilmekte ve ürün verileri modelin asorti raporu (MAR) olarak düzenlenmektedir. Manuel olarak yapılan asorti hesaplamaları çoğu zaman büyük sapmalara, dolayısıyla kumaş israfının artmasına neden olmaktadır. Bu çalışmada, MAR hesaplamalarını pratik bir şekilde yapabilecek bir yazılım geliştirilerek kumaş israfının azaltılması amaçlanmıştır. Yazılım, kalıp yerleştirme işlemini verilen beden-ürün sayısına göre minimum pastal dağılım ve serim sayısına ulaşmasına olanak sağlayacak şekilde geliştirilmiştir. Daha sonra yazılımın verimliliğini test etmek amacıyla, manuel olarak MAR yapılmış ve üretimi tamamlanmış ürünler için kullanılan kumaş miktarı yazılımdan elde edilen MAR ile hesaplanan değerlerle karşılaştırılmıştır. Bu işlem sonucunda, geliştirilen yazılım sayesinde serimi gerçekleştirilmiş olan kumaş katlarının sayısının yaklaşık olarak %35 oranında düşürülebileceği ve %3,8 oranında kumaş tasarrufu sağlanabileceği görülmüştür. Sonuç olarak, manuel hesaplamalar yerine geliştirilen yazılımın kullanılmasının hem MAR’ın daha hızlı hesaplanmasına hem de işletmelerin sarftan kaynaklı ekonomik kayıplarının azalmasına neden olacağı görülmüştür. Ayrıca bu iyileştirmelere paralel olarak kumaş serimi için gerekli zaman ve iş gücünün azalmasından dolayı üretim verimliliğinin de artacağı öngörülmektedir.","PeriodicalId":149401,"journal":{"name":"Adıyaman Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"35 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122834565","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"FABRICATION AND PROPERTIES OF FeCrC REINFORCED COPPER ALLOYS BY MECHANICAL ALLOYING","authors":"T. Teker, S. Yilmaz","doi":"10.54365/adyumbd.1302673","DOIUrl":"https://doi.org/10.54365/adyumbd.1302673","url":null,"abstract":"In this study, properties and fabrication of FeCrC reinforced copper alloys by mechanical alloying were examined using mechanical grinding, optical microscopy, energy dispersive spectroscope, X-ray diffraction, and hardness testing. MA had a very good ability to mix Cu-FeCrC particles. High FeCrC provided more cold work during milling. Thus, smaller crystallite size and greater internal stress occurred in Cu alloys. High performance Cu was further strengthened by a combination of fine grain and alloying. C23C6, Cr7C3 and α–Cu detected in the structure. The hardness of Cu increased significantly after grinding with FeCrC.","PeriodicalId":149401,"journal":{"name":"Adıyaman Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"73 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126272516","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"APPLICATION OF A NEW DYNAMIC ANALYSIS METHOD TO PID CONTROLLED SPEED GOVERNORS IN HYDROELECTRIC POWER PLANTS","authors":"Gökhan Kahraman, Erdem Işık","doi":"10.54365/adyumbd.1180531","DOIUrl":"https://doi.org/10.54365/adyumbd.1180531","url":null,"abstract":"Hydroelectric power plants are environmental-friendly as they are renewable energy sources and make great contributions to the economies. In addition, they are in the state of insurance of the electricity network, since they can respond to the power demands of the electricity network in a very short time. In this study, the effect of the speed governors dispense valve has been added to the classical control mechanism in order to accurately predict the reaction of hydroelectric power plants to the load requirement of the electrical network. As a result of the dynamic analysis, the data obtained in the simulation environment have been compared with the responses of the real hydraulic turbine. The results show that when the dynamic analysis of the speed governor dispense valve is added to the classical control mechanism, the power response behavior in the simulation environment becomes closer to the real hydraulic turbine behavior. These results will assist speed governor designers in predicting real-like behavior in hydroelectric power plants.","PeriodicalId":149401,"journal":{"name":"Adıyaman Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"22 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-08-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130768889","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"EVALUATION OF AIR CONSUMPTION IN AIR JET WEAVING MACHINES AND TRIALS TO REDUCE","authors":"Belkıs ZERVENT ÜNAL, Bayram Demi̇r","doi":"10.54365/adyumbd.1281327","DOIUrl":"https://doi.org/10.54365/adyumbd.1281327","url":null,"abstract":"Çalışma kapsamında, hava jetli atkı atma sistemine sahip dokuma tezgâhları ve bu tezgâhlardaki hava tüketiminin çeşitli açılardan ele alınarak değerlendirilmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla öncelikle hava jetli ve rapierli dokuma makinaları üretim maliyetleri karşılaştırılmıştır. Ardından hava jetli dokuma tezgâhlarında hava sarfiyatına etki eden parametreler ortaya konulmaya çalışılmıştır. Atkı ipliği ve atkı varış süresinin hava sarfiyatı ile olan ilişkisi incelenmiş ve sarfiyatı azaltmaya yönelik öneriler geliştirilmiştir. Ayrıca teorik hava sarfiyatı hesaplama amaçlı kullanılabilecek bir Excel çalışma sayfası oluşturulmuştur.","PeriodicalId":149401,"journal":{"name":"Adıyaman Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"51 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116008270","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"YÜKSEK ENERJİLİ ÖĞÜTME İLE ÜRETİLEN Al2O3 TAKVİYELİ CU KOMPOZİTLERDE PARÇACIK BOYUTUNUN ETKİSİ","authors":"Kerim Emre Öksüz","doi":"10.54365/adyumbd.1287821","DOIUrl":"https://doi.org/10.54365/adyumbd.1287821","url":null,"abstract":"Production of copper (Cu) composites with a reinforced Cu matrix using mechanical alloying with Aluminum oxide (Al2O3) particles of different sizes was achieved using high-energy ball milling procedure. The initial materials consisted of inert gas-atomized spherical electrolytic Cu powders containing 0.5 wt. % commercial Al2O3 powders, with particle sizes ranging from 10 µm to 1 µm. Cu powders with different particle sizes of Al2O3 were high-energy ball milled at 500 rpm for 3 hours to attain a consistent distribution of Al2O3 throughout in the Cu matrix. The powders that were high-energy ball milled were then subjected to cold-pressing at 500 MPa and isothermally sintered for 1.5 hours at 880°C in an Ar atmosphere. The fabricated copper composite materials were characterized using X-ray diffraction analysis (XRD), field emission scanning electron microscopy (FE-SEM), energy-dispersive X-ray spectroscopy (EDXS), density and macrohardness tests. The wear properties and mechanism were investigated through tribological pin-on-disc experiments, which revealed that the reinforcing effect was more significant when finely dispersed Al2O3 particles were combined into the Cu matrix compared to coarse Al2O3 particles.","PeriodicalId":149401,"journal":{"name":"Adıyaman Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"49 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-07-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133276107","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Özkan Vatansever, Serhat Özdemi̇r, Pınar AYTAR ÇELİK, Doç. Dr. Ahmet Çabuk, Derya ÖZ AKSOY
{"title":"Kalsit Biyoflotasyonunda Deniz ve Şebeke Suyunun Karşılaştırılması","authors":"Özkan Vatansever, Serhat Özdemi̇r, Pınar AYTAR ÇELİK, Doç. Dr. Ahmet Çabuk, Derya ÖZ AKSOY","doi":"10.54365/adyumbd.1186993","DOIUrl":"https://doi.org/10.54365/adyumbd.1186993","url":null,"abstract":"Yerküredeki su kaynaklarının yaklaşık %97'si okyanuslarda, %2’si buzullardadır; dolayısıyla toplam su rezervinin sadece yaklaşık %0,5-0,8'i tatlı su kaynaklarını kapsamaktadır. Madencilik endüstrisinde cevherlerin flotasyon ile zenginleştirilmesi için yüksek tonajlarda tatlı su kullanılmaktadır. Dahası, madencilik operasyonlarının genellikle tatlı suya çok sınırlı erişimi olan kurak alanlarda yer alması da çözüm bekleyen bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır. Özetle, yeryüzünün belirli bölgelerindeki su talebi ve kıtlığı, madencilik endüstrisindeki flotasyon uygulamaları için deniz suyu kullanımını sürdürülebilir bir çözüm haline getirmektedir. Bu araştırma kapsamında, Bacillus subtilis’den elde edilen sürfaktinin ve klasik flotasyon reaktifi olan sodyum oleatın, karbonatlı bir mineral olan kalsitin deniz suyu flotasyonunda toplayıcı olarak kullanılabilirliği araştırılmıştır. Bu amaçla flotasyon deneylerinde deniz suyu ve kontrol olarak şebeke suyu kullanılmıştır. Deneylerde şartlandırma süresi ve toplayıcı miktarı olmak üzere iki önemli parametrenin kalsit verimi üzerine etkisi incelenmiştir. Elde edilen veriler neticesinde deniz suyunun biyoflotasyon etkinliğini düşürdüğü gözlenmiştir.","PeriodicalId":149401,"journal":{"name":"Adıyaman Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131151588","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"TÜRKİYE’DE LI-ION PİL ÜRETİMİ YATIRIMLARI","authors":"Ahmet Özdemi̇r","doi":"10.54365/adyumbd.1287578","DOIUrl":"https://doi.org/10.54365/adyumbd.1287578","url":null,"abstract":"Dünayda ve ülkemizde küresel ısınmayı önlemek adına pek çok faaliyet sürüdülmektedir. Bu faaliyetlerden en önemlisi ise şüphesiz fosil yakıtların kullanmının sınırlandırılması ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımıdır. Bu alanda sürdürülen faaliyetlerin başında ise araçların neden olduğu karbon emisyonunun düşürülmesi gelmektedir. Yeni nesil araçların elektrikli olarak üretilmesi ve içten yanmalı motorların üretiminin kısıtlanması enerji depolama sistemlerine olan ilgiyi arttırmıştır. Verimli enerji depolama sistemleri için Li-Ion pil kimyası oldukça rağbet gören bir teknolojidir. Ülkemiz de bu dönüşüme yabancı kalmayarak bir dizi yatırımı devreye sokmuştur. Kayseri’de 2022 yılında 18650 Li-Ion şarj edilebilir pil ile seri üretime geçmiş olan Aspilsan Enerji A.Ş. bu yatırımlarda öncü olmuştur. Ülkemizin bölgesinde bir batarya üreticisi olma misyonunu destekleyen yatırımlar zaman içerisinde devreye alınmaktadır. Batarya teknolojisinin tam anlamıyla ülkemize kazandırılması için kıymetli madenlerin çıkarılması, madenlerin pil isterlerine uygun şekilde işlenmesi, hücre tasarımı ve üretimi, paketleme, fabrika tasarımı, makine imalatı ve geri dönüşümü kapsayan sürecin bütünüyle yönetiliyor olması gerekir. Bu kabiliyetin ülkecek kazanımının mümkün olduğu görülmektedir.","PeriodicalId":149401,"journal":{"name":"Adıyaman Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"20 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116523392","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Pamuk iplikhanesindeki teleflerinin analizi","authors":"Tuba BEDEZ ÜTE, Pınar Çeli̇k","doi":"10.54365/adyumbd.1214876","DOIUrl":"https://doi.org/10.54365/adyumbd.1214876","url":null,"abstract":"Doğal kaynakların etkin kullanımı ve geri kazanılabilir teleflerin tekrar kullanımı, ekonomik ve çevresel boyutlar göz önünde bulundurulduğunda her geçen gün önem kazanmaktadır. İplik üretim maliyetleri içinde en önemli kalemi oluşturan hammadde maliyetini düşürmek avantaj sağlamaktadır. Tekstil endüstrisinde birçok üretim adımında teleflerin oluştuğu ve tekrar kullanılabileceği görülmektedir. Ancak ağırlıklı olarak polyester ürünlerinin geri dönüştürülerek, %100 veya diğer sentetik ve/veya doğal liflerle karışım halinde tekrar kullanıldığı bilinmektedir. Geri kazanılmış pamuk lifleri ise son zamanlarda ilgi uyandırmaktadır. Çalışmanın amacı pamuk iplikhanesinde oluşan başlıca teleflerin içindeki yabancı madde ve temiz lif oranlarının farklı cihazlarla incelenmesi ve elde edilen sonuçların arasındaki ilişkilerin incelenmesidir.","PeriodicalId":149401,"journal":{"name":"Adıyaman Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"137 4","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-06","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121014863","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"FRACTIONAL ORDER PID CONTROLLER DESIGN and ROBUSTNESS ANALYSIS for SPEED CONTROL of DC MOTOR","authors":"Tufan Dogruer","doi":"10.54365/adyumbd.1152949","DOIUrl":"https://doi.org/10.54365/adyumbd.1152949","url":null,"abstract":"Kesir dereceli PID kontrolör çoğu kontrol sisteminde geleneksel PID kontrolöre göre daha başarılı bir kontrol performansı sunar. Bu çalışmada, DC motorun hız kontrolü için kesir dereceli PID kontrolörün kullanıldığı optimizasyon-tabanlı bir metot önerilmiştir. Önerilen yöntem, optimal kesir dereceli PID kontrolör parametrelerini belirlemek amacıyla yusufçuk algoritması ve çok-ölçütlü bir amaç fonksiyonu kullanır. Kontrol sistemlerinde amaç fonksiyonu oluşturulurken hatayı esas alan ölçütler ya da zaman cevabı özelliklerini esas alan ölçütler kullanılır. Bu çalışmada hatayı esas alan integral performans ölçütleri ve zaman cevabı özelliklerinden yüzde aşma değeri birleştirilerek bir çok-ölçütlü amaç fonksiyonu tanımlanmıştır. Önerilen yöntemin performansını değerlendirmek amacıyla zaman cevabı analizi ve dayanıklılık analizi yapılmıştır. Her iki analizde de güncel literatürden çalışmalarla karşılaştırmalar yapılarak, yöntemin başarısı test edilmiştir. Elde edilen sonuçlar şekiller ve çizelgelerle sunulmuş, önerilen yöntemin DC motorun hız kontrolü için başarılı bir kontrol gerçekleştirdiği görülmüştür.","PeriodicalId":149401,"journal":{"name":"Adıyaman Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi","volume":"9 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121121047","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}