{"title":"Sentiment Analysis of Code-Mixed Text: A Comprehensive Review","authors":"Anne Perera, Amitha Caldera","doi":"10.3897/jucs.98708","DOIUrl":"https://doi.org/10.3897/jucs.98708","url":null,"abstract":"Sentiment Analysis is the task of identifying and extracting the opinion expressed in a text to determine the writer's perception of an entity. Due to globalization, people often mix two or more languages and use phonetic typing and lexical borrowing in web communication. This concept is known as code-mixing. Although extracting the opinion of text written in monolingual languages is simple and straightforward, Sentiment Analysis of code-mixed text is challenging. Classifiers fail within the context of the code-mixed text as text may consist of creative writing, spelling variations, grammatical errors, and different word orders. Hence, SA of code-mixed text is an interesting, challenging, and popular research area. This paper presents the state-of-the-art in Sentiment Analysis of code-mixed text by discussing each concept in detail. The paper also discusses the focused areas, techniques used, limitations, and performances of the studies related to code-mixing.","PeriodicalId":14652,"journal":{"name":"J. Univers. Comput. Sci.","volume":"67 2","pages":"242-261"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140418083","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Shanshan Jia, Gaukhar A. Kamalova, Dmytro Mykhalevskiy
{"title":"Mobile Handoff with 6LoWPAN Neighbour Discovery Auxiliary Communication","authors":"Shanshan Jia, Gaukhar A. Kamalova, Dmytro Mykhalevskiy","doi":"10.3897/jucs.108446","DOIUrl":"https://doi.org/10.3897/jucs.108446","url":null,"abstract":"The importance of the topic under investigation stems from the burgeoning prominence of the Internet of Things (IoT) paradigm and the consequent imperative to devise and institute an efficacious methodology for neighbour detection that facilitates supplementary connections to mobile nodes. This research primarily aims to elucidate a mobile handover technique aligning with the neighbour discovery paradigm inherent in 6LoWPAN. The methodological framework employed herein amalgamates a systematic analysis of the foundational tenets governing 6LoWPAN communication standards over the IPv6 protocol in the context of IEEE 802.15.4aa personal wireless networks, supplemented with empirical evaluation of message propagation dynamics among discrete nodes of a designated personal wireless network. The findings of this investigation underscore the pre-eminence of the 6LoWPAN networking standard as a prime vehicle for bolstering the dependable communication of IoT's remote entities, contingent upon the utilization of the IPv6 communication protocol. This iteration of the Internet protocol is superior, particularly in surveillance contexts, given its expansive address capacity (128 bits) juxtaposed against its antecedent, the IPv4 protocol (32 bits). The inherent adaptability of this network connection augments the quality of mobile handover, especially when one considers the real-world application of 6LoWPAN's neighbour discovery auxiliary communication standard. The tangible implications of these findings beckon their potential utility in satiating the demands of IoT system users and actualizing the network collaboration ethos intrinsic to the 6LoWPAN communication standard. ","PeriodicalId":14652,"journal":{"name":"J. Univers. Comput. Sci.","volume":"112 3","pages":"204-220"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140418429","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Transfer Learning with EfficientNetV2S for Automatic Face Shape Classification","authors":"Petra Grd, I. Tomičić, Ena Barčić","doi":"10.3897/jucs.104490","DOIUrl":"https://doi.org/10.3897/jucs.104490","url":null,"abstract":"The classification of human face shapes, a pivotal aspect of one’s appearance, plays a crucial role in diverse fields like beauty, cosmetics, healthcare, and security. In this paper, we present a multi-step methodology for face shape classification, harnessing the potential of transfer learning and a pretrained EfficientNetV2S neural network. Our approach comprises key phases, including preprocessing, augmentation, training, and testing, ensuring a comprehensive and reliable solution. The preprocessing step involves precise face detection, cropping, and image scaling, laying a solid foundation for accurate feature extraction. Our methodology utilizes a publicly available dataset of female celebrities, comprising five face shape classes: heart, oblong, oval, round, and square. By augmenting this dataset during training, we magnify its diversity, enabling better generalization and enhancing the model’s robustness. With the EfficientNetV2S neural network, we employ transfer learning, leveraging pretrained weights to optimize accuracy, training speed, and parameter size. The result is a highly efficient and effective model, which outperforms state-of-the-art approaches on the same dataset, boasting an outstanding overall accuracy of 96.32%. Our findings demonstrate the efficiency of our approach, proving its potential in the field of face shape classification. The success of our methodology holds promise for various applications, offering valuable insights into beauty analysis, cosmetic recommendations, and personalized healthcare.","PeriodicalId":14652,"journal":{"name":"J. Univers. Comput. Sci.","volume":"124 1","pages":"153-178"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140423905","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Recommendation of Machine Learning Techniques for Software Effort Estimation using Multi-Criteria Decision Making","authors":"Ajay Kumar","doi":"10.3897/jucs.110051","DOIUrl":"https://doi.org/10.3897/jucs.110051","url":null,"abstract":" For the development of the software industry, Software Effort Estimation (SEE) is one of the essential tasks. Project managers can overcome budget and time overrun issues by accurately estimating a software project's development effort in the software life cycle. In prior studies, a variety of machine learning methods for SEE modeling were applied. The outcomes for various performance or accuracy measures are inconclusive. Therefore, a mechanism for assessing machine learning approaches for SEE modeling in the context of several contradictory accuracy measures is desperately needed. This study addresses selecting the most appropriate machine learning technique for SEE modeling as a Multi-Criteria Decision Making (MCDM) problem. The machine learning techniques are selected through a novel approach based on MCDM. In the proposed approach, three MCDM methods- Weighted Aggregated Sum Product Assessment (WASPAS), Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS), and VIseKriterijumska Optimizacija I Kompromisno Resenje (VIKOR) were applied to determine the ranking of machine learning techniques on SEE performance based on multiple conflicting accuracy measures. For validating the proposed method, an experimental study was conducted over three SEE datasets using ten machine-learning techniques and six performance measures. Based on MCDM rankings, Random Forest, Support Vector Regression, and Kstar are recommended as the most appropriate machine learning techniques for SEE modeling. The results show how effectively the suggested MCDM-based approach can be used to recommend the appropriate machine learning technique for SEE modeling while considering various competing accuracy or performance measures altogether.","PeriodicalId":14652,"journal":{"name":"J. Univers. Comput. Sci.","volume":"136 48","pages":"221-241"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140423117","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
L. A. Hernández-González, U. Juárez-Martínez, Jezreel Mejía, A. Aguilar-Laserre
{"title":"A Proposal of Naturalistic Software Development Method","authors":"L. A. Hernández-González, U. Juárez-Martínez, Jezreel Mejía, A. Aguilar-Laserre","doi":"10.3897/jucs.105637","DOIUrl":"https://doi.org/10.3897/jucs.105637","url":null,"abstract":"Naturalistic programming purports to include natural language elements in programming languages to increase software expressiveness. Even though natural language is inherently ambiguous, it is richer and thus more expressive than any artificial language. Currently, the Naturalistic Programming Paradigm (NPP) is supported by its conceptual model and three general-purpose naturalistic programming languages that can generate executable binary code. Nevertheless, to date, no research efforts have been concentrated on applying the NPP within a software development process. To address this gap, in this article, we propose a naturalistic software development method to test the advantages of the NPP. The method focuses on the analysis and design stages of the software development process and seeks to contribute to closing the gap between the problem and the solution domains. We also present an example of an implementation using Cal-4700, a naturalistic programming language, showing the differences in expressiveness of programming with a traditional programming language, like Python. ","PeriodicalId":14652,"journal":{"name":"J. Univers. Comput. Sci.","volume":"18 8","pages":"179-203"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-02-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140419770","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Mendime mbi librin “Hasan bej Prishtina - dokumente historike nga arkivat italiane”","authors":"Prof. Dr. Nevila Nika","doi":"10.59164/univers.v19i19.3007","DOIUrl":"https://doi.org/10.59164/univers.v19i19.3007","url":null,"abstract":"Botimi më i fundit i studiuesit Bejtullah Destani i titulluar \"Hasan bej Prishtina - Dokumente historike nga arkivat italiane\" është një befasi i këndëshme për çdo adhurues të historisë. Ai sjell një përmbledhje mjaft interesante dokumentesh të zbuluara prej tij në arkivat italiane në lidhje me një personalitet të shquar të historisë tonë kombëtare, Hasan Prishtina. Veprimtaria e Hasan Prishtinës shtrihet në disa periudha historike tejet të rëndësishme për fatet e trojeve shqiptare, atë të sundimit Osman, atë të viteve të pas Shpalljes së Pavarësisë, atë të konsolidimit të shtetit shqiptar pas Kongresit të Lushnjes dhe së fundi atë mbas ardhjes në pushtet të Ahmet Zogollit si president e më pas si mbret. Autori ka arritur të zbulojë dokumente mjaft të vyera në lidhje me figurën e Hasan Prishtinës dhe sidomos të lidhjeve të tij me personalitete të politikës italiane të kohës si Gabriele D’Anunzzio etj. Dokumentet që janë pjesë e kësaj përmbledhje plotësojnë ose më mirë ndricojnë disa prej momenteve të jetës të trazuar të Hasan Prishtinws në mërgim. E vecanta e këtij botimi është se autori i ofron lexuesit faksimilen e dokumentit original të shoqëruar me shqipërimin tërësor të tij. Në këtë mënyrë lexuesi bën pa e kuptuar një “rrugëtim” edhe ai në një mjedis arkivor. Përmes publikimit të dokumenteve origjinale, pra faksimile të tyre, dhe shqipërimet tërësore, autori ka bërë një punë të lavdërueshme e shumë serioze duke i shoqëruar me shënime sqaruese pothuaj të gjithë dokumentet. Harku kohor i dokumenteve pjesë e këtij botimi është 1913-1933, por pjesa dërmuese i përkasin viteve 1920-33. Ka në mes tyre letërkëmbim të shkëmbyer midis Hasanit e autoriteteve italiane, por edhe mjaft dokumente të prodhuara nga këto të fundit në lidhje me Hasanin dhe familjet e atdhetarëve të tjerë që ishin larguar nga Shqipëria për motive politike. Në botim kagjithashtu edhe mjaft dokumente që bëjnë fjalë për veprimtarinë politike dhe sidomos mbi marrëdhëniet me kundërshtarin e tij politik, Ahmet Zogu. Autori ka menduar përfshijë edhe dokumente që flasin për të tjerë personalitete të jetës politike shqiptare të larguar nga atdheu si kundërshtarë të Ahmet Zogut. Kwta dokumente e ndihmojnw mjaft lexuesin për të kuptuar atmosferën e kohës dhe rrjedhën e ngjarjeve. Botimi ka respektuar me korrektësi të gjitha rregullat e botimeve dokumentare që dikton shkenca e Arkeografisë, duke u bërë në këtë drejtim një shembull për t’u ndjekur.","PeriodicalId":14652,"journal":{"name":"J. Univers. Comput. Sci.","volume":"125 S182","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-11-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135818657","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Vëmendje ndaj trashëgimisë kulturore shqiptare","authors":"Revista Univers","doi":"10.59164/univers.v24i24.2861","DOIUrl":"https://doi.org/10.59164/univers.v24i24.2861","url":null,"abstract":"Shqipëria, një vend i vogël, por me shumë pasuri natyrore, arkeologjike dhe kulturore, ka arritur të bëhet pjesë e trashëgimisë botërore dhe të tërheqë vëmendjen e miliona njerëzve kudo në botë. Trashëgimia përfshin pasuri të prekshme dhe të paprekshme, natyrore dhe kulturore, të luajtshme dhe të paluajtshme si dhe dokumente të trashëguara nga e kaluara dhe të përçuara te brezat e ardhshëm, që të përfitojnë dhe të mësojnë nga trashëgimia e së kaluarës. Si burim identiteti, trashëgimia jonë kombëtare luan një rol madhor në njohjen, vlerësimin dhe ruajtjen e saj në nivel kombëtar e botëror. Përfshirja e vlerave materiale dhe jomateriale të Shqipërisë në Organizatën e Kombeve të Bashkuara për Arsim, Shkencë dhe Kulturë,UNESCO, i ka fillesat që në vitin 1992, me futjen e Butrintit në listën e trashëgimisë botërore. Butrinti u cilësua asokohe, si një ‘vlerë ejashtëzakonshme universale’, me një atmosferë të veçantë, e krijuar nga një ndërthurje e arkeologjisë, monumenteve dhe natyrës në Mesdhe. Brendësia e tij përbën një peizazh të jashtëzakonshëm kulturor, i cili është zhvilluar organikisht gjatë shumë shekujve. Si një mikrokozmos i historisë së Mesdheut, Butrinti paraqet ngritjet dhe uljet e perandorive të mëdha që kanë mbizotëruar në rajon, që nga Lufta e Parë e Peloponezit, në shekullin e V p.e.s., deri në luftërat e Napoleonit, në shekullin e XIX. Rrënojat e tij 2500-vjeçare brenda një parku madhështor të gjelbër, me një hapësirë prej 30 km, janë disa nga më të bukurat e të mirëmbajturat në Europë.","PeriodicalId":14652,"journal":{"name":"J. Univers. Comput. Sci.","volume":"26 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-03","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135788674","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Vështrim krahasimor i rrëfimit te “Një ambasadë e zullëve në Paris” dhe në esenë “Shqipëria si m’u duk”","authors":"Alba Gega","doi":"10.59164/univers.v24i24.2895","DOIUrl":"https://doi.org/10.59164/univers.v24i24.2895","url":null,"abstract":"Rrëfimi është kuintesenca analitike në tregime dhe ese, e cila shkapërdredh fijet multifunksionale semiotike-semantike të tij. Si i tillë, ai na lejon që të analizojmë nga pikëpamja narrative edhe semantikat analitike-tregimtare dhe rrëfimore si tregimin “Një ambasadë e zullëve në Paris” madje në këndvështrim krahasimor me esenë “Shqipëria si m’u duk”. Të dyja këto kryevepra kociniane kanë përzjerjen e rrëfimit në vetë të parë njejës dhe shumës, dhe rrëfimin në vetë të dytë dhe të tretë. Secila prej tyre ka një funksion të rëndësishëm narrativ dhe kuptimor në vepër dhe janë dominues në varësi të zhanërit: rrëfimi në vetë të parë për esenë dhe rrëfimi në vetë të tretë për tregimin. Ky rrëfim krahasimor vështrohet në disa pika kryesore, që lidhet me nocionin rrëfim si kategori semiotike.","PeriodicalId":14652,"journal":{"name":"J. Univers. Comput. Sci.","volume":"27 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135924919","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"“Shqiptarët 1830-1908”, libër me stil të lehtë dhe gjuhë të kuptueshme për të gjithë","authors":"Anisa Hykaj","doi":"10.59164/univers.v24i24.2932","DOIUrl":"https://doi.org/10.59164/univers.v24i24.2932","url":null,"abstract":"Historia e shqiptarëve daton mijëra vite më parë, duke kaluar në periudha të ndryshme historike, por një vend të veçantë në studimet e përgjithshme historike, zë periudha e ‘Zgjimit Kombëtar Shqiptar’, e njohur ndryshe si “Rilindja Kombëtare\". Në librin e tij “Shqiptarët 1830-1908”, botim i tretë i plotësuar, dalë nga shtypi në vitin 2022, autori Ethem Çeku analizon thellë dhe shpjegon me imtësi marrëdhëniet e ndërlikuara të shqiptarëve me Perandorinë Osmane. Me një argumentim shkencor dhe interpretim akademik, studiuesi Çeku sjell të vërtetën historike e cila shpesh është politizuar nga popujt fqinjë. Nëpërmjet punës hulumtuese dhe interpretimeve të reja, ai zbërthen në imtësi raportet shqiptaro-osmane, duke u mbështetur në burime dhe literaturë të begatshme. Prof. Çeku e sjell këtë libër për lexuesin me një stil të lehtë dhe gjuhë të kuptueshme për të gjithë, duke dëshmuar njohuri e dije të thella në fusha të tilla si, historia, religjioni, kultura, diplomacia dhe nacionalizmi. Libri “Shqiptarët 1830-1908”, është 798 faqe, i ndarë në nëntë kapituj që sjellin për lexuesin një panoramë të gjatë të historisë së shqiptarëve përgjatë këtyre viteve. Autori ndalet gjatë në analizimin e zgjimit të nacionalizmit te shqiptarët, në kreun e parë të librit: Shqiptarët përballë reformave të Tanzimatit në vitet 60-70 të shek. XIX. Bazuar në faktin se shqiptarët si popull, ishin të fundit që u çliruan nga Perandoria Osmane, në historiografitë rajonale shpesh paraqitej mendimi, se zgjimi nacional te shqiptarët ndodhi më vonë se te kombet e tjera të Ballkanit. Por, parë nga sfondi më i gjerë historik, vihet re se zhvillimi i vetëdijes kombëtare të shqiptarëve lindi në të njëjtën kohë me atë të popujve të tjerë, edhe pse rruga që përshkroi ideja nacionaliste te shqiptarët, ishte e ndryshme.","PeriodicalId":14652,"journal":{"name":"J. Univers. Comput. Sci.","volume":"233 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135924922","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"“Vakëfet dhe ndikimi i tyre social në Shqipërinë e periudhës osmane” me autor Eduart Caka, botim i Institutit të Historisë, Akademia e Studimeve Albanologjike, Tiranë, 2021","authors":"Fatrit Beqiri","doi":"10.59164/univers.v24i24.2931","DOIUrl":"https://doi.org/10.59164/univers.v24i24.2931","url":null,"abstract":"Ky punim përbehet nga tri pjesë të strukturuara në kapitujt përkatës, përveçse një shtrirjeje të gjatë kohore mbi institucionin e vakëfit që nga Roma e Lashtë, na njeh gjerësisht me evoluimin e mëtejshëm të tij, sidomos në kohën e Perandorisë Osmane, pjesë e së cilës ishin edhe trojet shqiptare. Në punim ka të dhëna dhe vlerësime me shumë interes edhe mbi vakëfet e personaliteteve të larta me origjinë shqiptare, si pashallarë, kryevezirë, kryearkitektë, ushtarakë të lartë etj., të cilët shërbyen në nivelet më të larta të administratës dhe ushtrisë osmane. Pjesa dërrmuese e tyre nuk i kishin shkëputur lidhjet me vendorigjinën e tyre, të tillë ishin Kyprylinjtë, të cilin bënë epokë në historinë osmane, jo vetëm për faktin se i dhanë shtetit Osman ushtarakë, poetë, pashallarë, vezirë dhe kryevezirë, por edhe veprat e tyre bamirëse. Në listën e vakëfeve të bamirësve të tillë janë edhe vakëfi i kryevezirit Ajaz Pashës, vakëfi i kryevezirit Koxha Sinan Pasha, nga fshati Topojan i Kukësit, vakëfet e Hadim Hafëz Ahmet Pashës në Elbasan, vakëfet e kryearkitekt Kasëmit, vakëfet e Dukagjinëve etj. Në përmbledhje, duhet të theksohet se ky punim të mundëson, ndër të tjera, të mësosh se vakëfet ngriheshin në përputhje me mjedisin dhe kërkesat e shoqërisë së kohës. Shërbimet që ofronin ata ishin nga mbështetja e të varfërve dhe njerëzve në nevojë dhe deri te krijimi dhe ndërtimi i qyteteve, ndërtimin e veprave dhe komplekseve në dobi të jetës komunitare apo veprave të kultit. Institucioni i vakëfit përfshinte imarete, shkolla, medrese, financonte mirëfunksionimin e institucioneve arsimore, kulturore e fetare. Në periudhën osmane institucionet e bamirësisë, pra vakëfet, kanë plotësuar nevojat në sistemin shëndetësor, në fushën e kulturës, artit, arsimit, infrastrukturës dhe besimit fetar.","PeriodicalId":14652,"journal":{"name":"J. Univers. Comput. Sci.","volume":"676 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-09-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"135924921","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}