Folklor Akademi Dergisi最新文献

{"title":"MÜZİKAL TİYATRO YAZIMI VE YAPIM HAZIRLIKLARI ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA: “SACİDE NİNE’NİN SİHİRLİ BASTONU”","authors":"Selda Ergen, Tan Temel, Turan Sağer","doi":"10.55666/folklor.1196268","DOIUrl":"https://doi.org/10.55666/folklor.1196268","url":null,"abstract":"Müziğin anlatım olanaklarıyla desteklenen bir tiyatro çeşidi olan “müzikal tiyatro”, İtalyan operasına karşı London, West-End’de üretilmiş bir öykü anlatım biçimidir. Müzikal tiyatro daha sonra New York, Manhattan bölgesinde Broadway caddesinde ve civarında yer alan tiyatro ve konser salonlarında gelişim göstermiş, turne geleneğinin etkisiyle öncelikle İngilizce konuşulan ülkelerde, daha sonra dünya genelinde yayılmıştır. Operadan en büyük farkı, ses ustalığının değil, oyunculuğun ilk önem sırasında olmasıdır. Buna karşın öykü anlatımının oturduğu zemin müziktir. Müzikal tiyatroda oyunculuk ve beden performansı ön plandadır. Mekân ve kostüm tasarımı operanın aksine abartıdan uzak, öyküye hizmet eder niteliktedir. Bu makalede, müzikal tiyatronun doğuşu ve tarihsel gelişimi ile ilgili genel bir bilgi verilirken, Yıldız Teknik Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Müzik ve Sahne Sanatları Sanatta Yeterlik Programı tez projesi olarak hazırlanan “Sacide Nine’nin Sihirli Bastonu” isimli özgün müzikal tiyatro eseri üzerinden bir müzikal tiyatro prodüksiyonunun hazırlık aşamaları incelenir ve bu tür bir hikâye anlatımında, metin-söz ve müzik işbirliğiyle temanın nasıl şekillendiği ile birlikte besteleme süreçleri de ortaya konur. Metin, şarkı sözleri ve müziğini Selda Ergen’in yazdığı “Sacide Nine’nin Sihirli Bastonu” isimli eser müzikal tiyatro alanının ülkemizdeki gelişimine katkı sağlamak amacına hizmet eder. T.C. Devlet Opera ve Balesi bünyesinde, 2022/2023 sezonunda sahnelenmek üzere onay beklemektedir.","PeriodicalId":112951,"journal":{"name":"Folklor Akademi Dergisi","volume":"7 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115435296","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"AFYON İLİ BAYAT İLÇESİ TÜRKMEN KİLİMLERİNİN KOMPOZİSYONLARININ TASARIM İLKELERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ","authors":"Zeynep Balkanal","doi":"10.55666/folklor.1174731","DOIUrl":"https://doi.org/10.55666/folklor.1174731","url":null,"abstract":"Tasarımın günlük kullanım eşyaları, giyim kuşam, el sanatı ürünleri, iç-dış mimari, kitaplar vb. akla gelebilecek tüm yaşamla ilgili her şeyde olduğu bir gerçektir. Kompozisyonların tasarım ilkelerine uygun olarak yapılması hem ergonomik hem de kişisel zevkler açısından daha fonksiyonel olmaktadır. Tasarım ilkeleri tekrar, ritim, zıtlık, denge, bütünlük, oran-orantı, egemenlik vb. ilkelerden oluşmaktadır. Tasarım ilkelerinin ortak noktası her bir ilkenin birbiri ile bağlantılı olmasıdır. Tasarım öğelerinin (nokta, çizgi, form, renk, biçim vb.) birbirleri ile etkileşimli ve bütün bir şekilde düzenlenmesini sağlayıcı elemanlar olan tasarım ilkelerinin amacı kompozisyonda ideal bütünlüğü sağlamaktır. \u0000Bu çalışmada, Türk Patent Enstitüsü tarafından tescillenerek mahreç işareti almış Bayat Türkmen Kilimleri tasarım ilkelerinden tekrar, ritim, zıtlık, denge ve egemenlik ilkeleri açısından değerlendirilmiştir. Dokuma sanatlarından biri olan kilim dokumalarda tasarım ilkelerinin kullanımı incelenerek, kilimlerde nasıl kullanıldığı açıklanmıştır. Bayat Türkmen kilimlerinin kendine has motif zenginliği, kompozisyon ve renklerinin orijinal olarak günümüzde yapılması ve yine bu kilimlerin tasarım ilke ve öğeleri açısından yorumlanabilmesi, her bir kilim çeşidinin kendine has sanatsal ürün olması araştırma konusunun seçiminde etkili olmuştur. Ülkemizde el dokumacılığında belirli bir üne sahip Bayat Türkmen kilimleri sanatsal ifadesi ile farklı bir yere sahiptir. Geçmişten gelen kültür zenginliğini kilimlerine ilmek ilmek işleyen Bayat yöre halkı kilimlerinde duygularını, yaşanmışlıklarını ve mesajlarını ifade etmiştir. \u0000Araştırma kapsamında incelenen kilimlerde hem motiflerin hem de renklerin tekrar edilmesi ile kompozisyonların oluşturulduğu görülmüştür. Bu tekrarlar ritmi, hareketi, dengeyi, zıtlığı ve egemenliği sağlayarak kompozisyonda ideal bütünlüğü oluşturmuştur. Bayat kilimlerinin her birinin kendine has bir hikayesi vardır. Kilimlerde bazı motiflerin zeminde daha büyük ölçülerde gösterilmesi ile ya da kilimlere ismini veren motiflerin belli ölçü ve aralıklarla tekrar edilmesi ile vurgu yapılarak egemenlik ilkesi sağlanmıştır. \u0000Araştırma sonucunda Bayat Türkmen kilimlerinin tümünde ortak özellikler bulunduğu için tasarım ilkeleri olarak bakıldığında ortak olan ilkeler dikkati çekmektedir. Bunlar tekrar, ritim, zıtlık, denge ve egemenlik ilkeleridir. İncelenen kilimlerin tamamında bu tasarım ilkeleri bulunmaktadır. Tasarım ilkelerinin diğer plastik sanatlarda olduğu gibi kilimlerde de uygulandığı anlaşılmaktadır. Anadolu’da birçok yörede bulunan el dokuması kilimler tasarımsal açıdan incelendiğinde güncel sanat içerisinde en üst seviyede olduğu görünmektedir. Araştırma kapsamında incelenen örneklerde, kullanılan motifler ve renklerdeki uyum kompozisyonlara mükemmel bir şekilde işlenmiştir.","PeriodicalId":112951,"journal":{"name":"Folklor Akademi Dergisi","volume":"87 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-21","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127014449","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"MAHMUT KAPLAN/ DİVAN ŞİİRİNDE AŞKIN RENKLERİ","authors":"Vildan Ataseven","doi":"10.55666/folklor.1185106","DOIUrl":"https://doi.org/10.55666/folklor.1185106","url":null,"abstract":"Divan şairleri renkleri duygularını ifade etmede bir araç olarak kullanmışlardır. Bu da şiirlere farklı bir tat ve güzellik katmıştır. Renkleri kullanmadaki ustalıklarıyla öne çıkan şairler beyitleri bir ressam edasıyla tablolaştırarak sunmuştur. Böylece şiirlerin ahenkleri zenginleştirilerek daha ilgi çekici hale gelmiştir.","PeriodicalId":112951,"journal":{"name":"Folklor Akademi Dergisi","volume":"108 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122505780","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"ТҮРКІ ХАЛЫҚТАРЫНА ОРТАҚ ЭПИКАЛЫҚ ШЫҒАРМАЛАРЫНДА ПОЛИГАМИЯЛЫҚ НЕКЕНІҢ КӨРКЕМ БЕЙНЕЛЕНУІ","authors":"наргиза Балтабаева, назым Мажиева","doi":"10.55666/folklor.1190117","DOIUrl":"https://doi.org/10.55666/folklor.1190117","url":null,"abstract":"Назым Мажиева ORCID: 0000-0001-2345-6789 , e-mail: nmazhi72@gmail.com \u0000Наргиза Балтабаева ORCID: 0000-0001-8081-8088, e-mail: balnargiza@mail.ru \u0000Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті, Алматы, Қазақстан","PeriodicalId":112951,"journal":{"name":"Folklor Akademi Dergisi","volume":"99 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123784718","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"TATAR, BAŞKURT, ÇUVAŞ DESTANLARINDA HAYVANLAR ve İŞLEVLERİ","authors":"Gizem Keski̇nsu, Murat Özşahi̇n","doi":"10.55666/folklor.1179255","DOIUrl":"https://doi.org/10.55666/folklor.1179255","url":null,"abstract":"Destanlar‚ toplumların tarihleri boyunca millî bilinci ve millî kültürü güçlendirmesini sağlayan sözlü anlatı türleri arasında yer almaktadır. Toplumların hayatlarında derin izler bırakmış tarihî olayları ve halk inanışları arasında yer alan olağanüstülükleri konu edinen destanların temeli ise mitolojik döneme dayanmaktadır. Mitolojik dönemin etkilerinden biri olan olağan ve olağanüstülükler, böylece destanların önemli kaynağının mitoloji olduğunun en büyük kanıtı olmuş ve aynı zamanda destanları oluşturan temel ögelerden biri hâline gelmiştir. Destanların içerisinde yer alan kahramanlar‚ milletin ortak duygularını‚ beklentilerini ve ortak fikirlerini içerisinde barındıran bir unsur olarak yer almaktadır. Kahramana yardım eden ve destanın içerisinde yardımcı bir unsur olarak yer alan ve en az kahraman kadar önem arz eden hayvanlar ise farklı işlevlerde destanın oluşmasında ve olayların gelişiminde etkili olmuşlardır. Tarihte Türklerin bir kısmının göçebe yaşam tarzı sürmesi ve hayvanlarla olan yakın ilişkileri destanlarda yer alan hayvan unsurunu açıklar niteliktedir. Türklerin hayvanlarla yakın ilişki içerisinde olmasının başlıca nedenini avcı göçebe toplum yapısı oluştururken, diğer en büyük nedeni ise hayvanların inanç ve kültürel hayatta kutsal kabul edilmeleri oluşturmaktadır. İnsanoğlu varoluşundan bu yana yaşadığı tabiatı ve çevresinde bulunan canlı veya cansız her varlığı anlamlandırmaya çalışmış ve kendisiyle bir canlı arasında bağ kurma ihtiyacı hissetmiştir. Bunun sonucunda hayvanlara yükledikleri inanç unsuru olma özelliği insan- hayvan ilişkisini yeni bir boyuta taşımıştır. İnsanların hayvanlarla kurmuş oldukları bağ inanç sisteminde “hayvan-ata/ana” gibi yeni kavramların ortaya çıkmasını sağlamıştır. \u0000 Göçebe hayat tarzının temelini oluşturan canlılar arasında yer alan at ise destanlarda en çok karşımıza çıkan canlı türüdür. Atın kahraman ile her daim yan yana olduğu ve çeşitli işlevlerle kahramana yardım ettiği görülmektedir. Her durumda kahramanla birlikte destanlarda yer alması‚ ata diğer canlı türlerinde görülmeyen yardımcı‚yoldaş gibi işlevleri kazandırmıştır. Tilki‚ balık‚ öküz‚ kartal‚ baykuş‚ doğan‚ serçe‚ bülbül‚ güvercin gibi tespit edilen diğer canlı türlerinin ise olayların gelişiminde belli yerlerde katkı sağladıkları görülmüştür. Bu çalışmada Tatar-Başkurt-Çuvaş destanlarında yer alan hayvanların renk özellikleri ve destanlardaki işlevi incelenmiştir.","PeriodicalId":112951,"journal":{"name":"Folklor Akademi Dergisi","volume":"11 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125752148","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"SÖZLÜ ANLATIDAN DİJİTAL OYUNA YARATICI KÜLTÜREL ENDÜSTRİLER BAĞLAMINDA “URUZ: RETURN OF THE ER KISHI”","authors":"Gülnaz Çetinkaya","doi":"10.55666/folklor.1190658","DOIUrl":"https://doi.org/10.55666/folklor.1190658","url":null,"abstract":"Teknolojik gelişmeler, toplumsal yaşamın pek çok alanında dijital dönüşüme neden olmuştur. Her teknolojik yaratım yeni bir terkip ortaya çıkarmakla kalmamış kültürel yaratım, aktarım şekillerini de değiştirerek yeni ortamlar ve davranış biçimleri oluşturmuştur. Teknolojinin yarattığı dijital kültür ortamı, bireylere gündelik yaşam alanlarında işlevsel, pratik çözüm önerileri sunmanın yanı sıra hoşça vakit geçirme ve eğlenmenin alternatif ortamları ve araçlarını da sunmuştur. Sözlü kültür ortamında paylaşmanın, eğitimin, üretimin bir parçası olan ve bireylerin aktif katılımının, etkileşiminin ön planda olduğu eğlence, dijital kültür ortamında izlenilen, seyredilen, tüketilen “boş zaman aktivitesi” olarak değerlendirilmiştir. Eğlence kültürünün önemli parçası olan “oyun” da sanal ortamda mekânı, zamanı, oynama biçimi ve araçları değişen kültür endüstrisinin yeni söylemlerinin oluşturulduğu bir alan hâline gelmiştir. Dijital kültürün sanal uzamında yaratılan kahramanlar oyuncuların kimlik kodlamalarının önemli parçası olmuş, tarih, efsane, mit temeline dayalı sanal oyunun kurgusal öyküsünde oyuncular kendi kültürlerini tanımaya, öğrenmeye, kültürel bellek anlatılarını okuyup izlemeye başlamışlardır. Değişen teknolojiyle yeniden kurgulanan dijital oyunlarda kültürel unsurlar ise içerik üretiminin, oyun tasarımının önemli kaynaklarından biri olmuştur. Bu çalışmada teknolojinin yarattığı değişimlerden yola çıkılarak yüzyıllar boyunca sözlü kültür ortamında yaşatılan “Kazan Bey Oğlu Uruz Bey’in Esir Düştüğü Boy” adlı hikâyenin sanal ortamda “Uruz: Return Of The Er Kishi” adlı dijital oyunla yeni bir anlatıya dönüşüm süreci incelenecektir. Bu oyun örnekleminde Türk sözlü kültür geleneğinde yer alan anlatıların, kültürel bellek unsurlarının sanal ortamda imge üretiminde nasıl kullanıldığı ve kültürel endüstriler bağlamında nasıl yeniden üretildiği sorularının da cevabı aranacaktır.","PeriodicalId":112951,"journal":{"name":"Folklor Akademi Dergisi","volume":"72 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130172526","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"REFİK HALİD KARAY’IN HİKÂYELERİNDE LAKAPLAR","authors":"S. Özdemi̇r","doi":"10.55666/folklor.1197395","DOIUrl":"https://doi.org/10.55666/folklor.1197395","url":null,"abstract":"Adlandırma canlıların türlerinden ve birbirlerinden ayırt edilmesinde başvurulan önemli bir yoldur. Kişinin anne karnında olduğu zamanlarda düşünülmeye başlanan, ailenin geleneksel değerlerini ve arzularını yansıtan ve çoğu kez toplumun müdahalesiyle karmaşık hale gelen bir süreci kapsamaktadır. Kişinin adı, mensup olduğu çevre, kültür, inanç ve coğrafi etkenler başta olmak üzere çeşitli nitelikler ölçüsünde belirlenmektedir. Günümüzde insanlar için adı ve soyadı şeklinde kalıplaşan adlandırmalar geçmişte daha çok lakaplar yoluyla yapılmıştır. Soyadı kanunundan evvel aynı isme sahip olan insanların birbirinden ayrılmasında lakaplar yoluyla adlandırmanın önemli bir işlev gördüğü bilinmektedir. Lakaplar bu açıdan geleneksel toplumlarda soy bağlantısını gösteren önemli bir adlandırma sistemidir. İnsanların mensup oldukları etnik grupları, bedensel özellikleri (siyah-beyaz-sarışın, çekik göz, kel), boyları (uzun-kısa), kiloları (zayıf-şişman), giyim-kuşamları, beslenme alışkanlıkları, mal ve mülkleri (fakir-zengin), besledikleri evcil hayvanları, yaşadıkları yerler, lakap verilmesinde öne çıkan özelliklerden bazılarıdır. Kişiye verilen bu lakaplar kimi zaman mizahi unsurlar içerirken kimi zaman olumsuz yargılardan oluşturulmaktadır. Lakap, sosyal hayatın bir getirisi olarak edebiyata da yansımaktadır. Edebî eserlerdeki kahramanlar çoğu kez isimleriyle var olmakta bazen de yeni lakaplar almaktadır. Yazar, oluşturduğu karakterine yeni bir lakap verdiğinde bu durumun gerekçesini çoğu kez metnin olay örgüsüne yerleştirmektedir. Bu durumda birçok roman ve hikâye kahramanı zamanla benimsenerek isimleriyle değil lakaplarıyla bilinmektedir. Bunlar arasında ilk akla gelenler, “Çalıkuşu, Yaban, Kuyucaklı Yusuf, Kürk Mantolu Madonna, Küçük Paşa, Aylak Adam, Kız Tevfik” şeklinde sıralanabilir. Türk Edebiyatının önemli yazarları arasında yer alan Refik Halid Karay da birçok hikâyesinde lakap kullanmıştır. Bu makalede Refik Halid Karay’ın Gurbet Hikâyeleri ve Memleket Hikâyeleri adlı eserlerinde yer alan hikâyelerdeki lakaplar değerlendirilecektir. Kişilere verilen lakap alma veya takma geleneğinin sokaktan edebiyata yansımaları, işlevsel ve bağlamsal veriler ışığında ele alınırken karakter analizine dikkat çekilecektir. Kişinin aldığı lakabın gerekçesi, kendisine ve topluma yansımaları, ödüllendirme ve cezalandırma bağlamında değerlendirilecektir. Bu açıdan lakabı ortaya çıkaran kültürel çevre ve lakabın ne şekilde verildiği tartışılarak seçilen hikâyeden örneklerle lakapların çerçevesi çizilmeye çalışılacaktır.","PeriodicalId":112951,"journal":{"name":"Folklor Akademi Dergisi","volume":"41 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126798218","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"TOPLUMSAL CİNSİYET ROLLERİNİN YENİDEN İNŞASI SÜRECİNDE MASALLAR: “EŞİT MASALLAR” ÖRNEĞİ","authors":"Hakan Çelikten","doi":"10.55666/folklor.1193116","DOIUrl":"https://doi.org/10.55666/folklor.1193116","url":null,"abstract":"Toplumsal cinsiyet olgusu, çeşitli mecralarda tartışılan popüler bir konudur. Gündelik hayatta popülaritesini her geçen gün artıran bu konunun sosyal bilimlerin çeşitli dallarınca ele alınıp süreç ve sonuç tanımlaması yapması kaçınılmazdır. Söz konusu tartışma alanı incelendiğinde tartışmaların bir bölümünün, geleneksel toplumsal cinsiyet rollerinin değişmesi gerekliliği üzerine ilerlediği görülmektedir. Hâl böyle olunca bir taraftan değişmesi gerektiği vurgulanan geleneksel kadın ve erkek rolleri çeşitli araçlar vesilesiyle geniş kitlelere işlenmeye çalışılırken diğer taraftan değişimin sonucu kaygılı ifadelerle gelenek savunucuları tarafından dile getirilmektedir. Söz konusu değişimin topluma empoze edilmesi ise çeşitli araçlarla yapılmaktadır. Böylesi araçlardan geleneksel kültürel ürünlerin kullanımı dikkat çekmektedir. Yakın dönemde değişim savunucularının geleneksel ürünler üzerinden konuyu ele alarak hedef kitlelere ulaşma yolunu tuttukları anlaşılmaktadır. Bu ürünlerden biri masallardır. Masalların özellikle genç nesiller üzerindeki eğitimsel işlevi, söz konusu türün belirli amaçlar doğrultusunda kullanılmasını uygun kılmaktadır. Masallar yapısı gereği karşı tarafa bir yandan olağanüstü bir dünyanın kapısının açarken bir yandan da çeşitli iletilerin aktarılmasını sağlamaktadır. Hâl böyle olunca toplumsal cinsiyet olgusunun yeniden inşasında klasik masalların kullanıldığı görülmektedir. \u0000Yakın dönemde böylesi çalışmalardan biri Eşit Masallar projesidir. Bu projede çeşitli isimler bir araya gelmiş ve dünya genelinde popüler olan masallar yeni dönem toplumsal cinsiyet algısı üzerinden yeniden kurgulanmıştır. Ortaya çıkan ürünler, Odeabank desteği ile Can Sanat Yayınları tarafından yayınlanmıştır. Bu çalışmada söz konusu proje dâhilinde yayınlanan Kırmızı Başlıklı Kız, Rapunzel, Sindirella’nın Bilmecesi, Kurbağa Prens ve Pamuk Kalpli Prens ve Yedi Cüceler adlı anlatılar içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Söz konusu değerlendirme kahraman, olay örgüsü ve temalar, ileti ve son/bitiş başlıkları altında yapılmıştır. Yapılan incelemede, yeni dönem masallarında cinsiyet üzerindeki ataerkil odaklı beğeni kültürünün eleştirildiği ve masallar vesilesi ile aktarıldığı iddia edilen geleneksel cinsiyet kalıpyargılarının değiştirilmeye çalışıldığı görülmektedir. Bunu yaparken kadın ve erkek ilişkisi, beden, geleneksel roller, cinsiyete dayalı statü, iş bölümü gibi toplumsal cinsiyet rollerini yansıtan hususlarda ciddi değişimlerin yapıldığı görülmektedir. Özellikle kadın kimliği yeniden inşa edilirken klasik masallarda yer alan kadın kimliğinin temelinden ele alındığı anlaşılmaktadır.","PeriodicalId":112951,"journal":{"name":"Folklor Akademi Dergisi","volume":"60 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-08","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131408857","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"TÜRKİYE TÜRKÇESİ ATASÖZLERİNDE SAYI EŞDİZİMLİLİĞİ","authors":"Hadra Kübra ERKINAY TAMTAMIŞ","doi":"10.55666/folklor.1196855","DOIUrl":"https://doi.org/10.55666/folklor.1196855","url":null,"abstract":"Sayılar ve atasözleri insanlık tarihi kadar eski iki kavramdır. Sayılar ve atasözleri gelişigüzel değil, belirli bir amaca, söyleme hizmet etmek için oluşturulmuştur. Atasözlerinde yer alan sayılar da tesadüfi olmayıp temelinde belirli bir amaç taşımaktadır. İki veya daha fazla sözcüğün bir araya gelmesiyle oluşan eşdizimlilik kombinasyonu, ana dili konuşurları için kulağa doğru gelen ifadelerdir. Eşdizimlilikte kullanılan sözcükler, kalıplaşmış olarak yer alırlar. Eşdizimlilik, tüm dillerde var olmakta ve çeşitli alanlarda kullanılmaktadır. Eşdizimlilik örneklerini taşıyan kalıplaşmış ifadelerden biri de atasözleridir. Atasözleri –deyimler ve kalıp ifadeler gibi- halihazırda kalıplaşmış ifadeler oldukları için birçok eşdizimlilik örnekleri içermektedir. Atasözlerindeki eşdizimliliği oluşturan unsurlardan biri de sayılardır. Atasözlerindeki sayıların eşdizimliliği Türk kültürü ve inanışıyla benzerlik gösteren sayılardan müteşekkildir. Türkiye Türkçesi atasözleri oluşturulurken hangi sayıların birlikteliğinden yararlanıldığı araştırmanın konusunu oluşturmaktadır. Araştırmada Türk dili, kültürü ve sosyal yaşamında önemli yer tutan atasözlerindeki sayıların eşdizimliliği incelenmiştir. Türk Dil Kurumu, Ömer Asım Aksoy ve İsmail Parlatır’ın Atasözleri ve Deyimler sözlüklerinde içinde birden fazla sayı geçen atasözleri araştırmanın verisini oluşturmaktadır. Verilere göre atasözlerinde yer alan çok sayıda sayının (bir, iki, üç, kırk, yetmiş, yüz, bin) diğer sayılarla eşdizimlilik oluşturduğu görülmektedir. Türk kültüründe önem arz eden bir, iki, yedi, kırk, bin sayıları atasözlerinde sıkça kullanılmaktadır. Türk atasözlerinde bir sayısı bir, iki, üç, yedi, dokuz, on, kırk, yüz, bin sayılarıyla; iki sayısı bir, iki, üç, dört sayılarıyla; üç sayısı bir ve beş sayılarıyla; dört sayısı bir ve dört sayılarıyla; beş sayısı bir, beş, altı sayılarıyla; altı sayısı yedi ve kırk sayılarıyla; yedi sayısı bir ve yetmiş sayılarıyla; sekiz sayısı dokuzla; dokuz sayısı bir ve sekizle; on sayısı bir, iki, dokuz, on sayılarıyla; on beş sayısı on beş sayısıyla; otuz sayısı kırk sayısıyla; otuz iki sayısı otuz iki sayısıyla; kırk sayısı bir ve kırk sayılarıyla; yetmiş sayısı yetmiş sayısıyla; yüz sayısı bir, doksan dokuz, bin sayılarıyla; beş yüz sayısı bin sayısıyla; bin sayısı bir sayısıyla eşdizimlilik oluşturmuştur. Atasözlerindeki sayı eşdizimliliği; ahenk oluşturma, akılda kalıcılığı sağlama, ikileme oluşturma, etkili bir ifade oluşturma, edebî sanat yapma (benzetme, metafor, seci vb.), tekrar grubu oluşturma, sayıların ardışıklığını kullanma, kültürel kodlara gönderme yapma, abartma, azlık-çokluk belirtme, felsefi/tasavvufi amaçlara uyarlama gibi nedenlerle oluşturulmuştur. Türk kültür tarihinde sayıların gücü ve etkisi atasözlerinde de ortaya çıkmıştır.","PeriodicalId":112951,"journal":{"name":"Folklor Akademi Dergisi","volume":"28 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121123851","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"ÇİZGİ FİLM ŞARKILARI YOLUYLA DEĞER AKTARIMI: NİLOYA ÖRNEĞİ","authors":"Hülya Yolasiğmazoğlu","doi":"10.55666/folklor.1176963","DOIUrl":"https://doi.org/10.55666/folklor.1176963","url":null,"abstract":"Çizgi FilmŞarkıları Yoluyla Değer Aktarımı: NiloyaÖrneğibaşlıklı bu çalışma, nitel araştırma yöntem ve tekniklerinden yararlanılarak hazırlanmıştır. Araştırmada çizgi film şarkılarında ifade bulan değerlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç ile çocukların en çok izlediği çizgi filmlerden biri olan Niloya, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenen kök değerlerbağlamında incelenmiş; bölüm şarkılarında hangi değerlere yer verildiği ve bu değerlerin ne sıklıkla kullanıldığı sorularına yanıt aranmıştır.İçerik analiziyle elde edilen bulgulardan hareketle; adalet, dostluk, dürüstlük, özdenetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik ve yardımseverlik olarak belirlenen kök değerlerin tümününaraştırma konusu şarkı sözlerinin 68’inde, şarkıların temaları yoluyla vurgulandığı belirlenmiştir. Bununla birlikte şarkı sözleriyle en çok vurgulanan değerin vatanseverlikdeğeri;bu değeri sırasıyla sevgi, sorumluluk, dostluk, özdenetim, sabır, yardımseverlik ve saygıdeğerlerinin izlediği;adalet ve dürüstlük değerlerinin ise en az vurgulanan değerler olduğu görülmüştür. Ayrıca herbir kök değer altında incelenen alt değerlere yapılan vurgu dağılımının geniş olmadığı; vurguların belli başlı alt değerlerde toplandığı; alçakgönüllü olma, başkalarına kendine davranılmasını istediği şekilde davranma, cömert olma, davranışlarının sonuçlarını üstlenme, dayanışma, diğer insanların kişiliklerine değer verme, eşit davranma, fedakârlık yapma, gerektiğinde özür dileme, güven duyma, güvenilir olma, işbirliği yapma, paylaşma, sadık olma, sözünde durma, toplumu önemseme, tutarlı olma, vefalı olma ve yardımlaşma alt değerlerinin hiç vurgulanmamış olduklarıizlenmiştir.","PeriodicalId":112951,"journal":{"name":"Folklor Akademi Dergisi","volume":"29 51","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114059422","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}