Biuletyn historii sztuki最新文献

{"title":"Nieznane-zaginione i zapomniane rzeźby gotyckie z Wielkopolski","authors":"Adam Socko","doi":"10.36744/bhs.896","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/bhs.896","url":null,"abstract":"Artykuł poświęcony jest badaniom nad stratami wojennymi w dziedzinie rzeźby gotyckiej w Wielkopolsce. Autor poddaje analizie dwie kolekcje dawnych fotografii, które trafiły do niego w 2013 r. Jeden zbiór dokumentuje zabytki rzeźby z różnych regionów Polski, głównie jednak z północy kraju. Druga kolekcja zawiera przede wszystkim dokumentację rzeźb gotyckich z Wielkopolski sprzed II wojny światowej. W obu zespołach udało się w sumie odnaleźć i zidentyfikować wizerunki 20 zaginionych lub bezpowrotnie zniszczonych, a dotąd nieznanych z wyglądu rzeźb gotyckich. Pierwszy zbiór fotografii stworzyła tuż po II wojnie światowej Aleksandra Świechowska, drugi był dziełem Alfreda Brosiga (zm. 1940), który sam fotografował zabytki. Autor przybliża okoliczności sporu o fotografowanie zabytków, do jakiego doszło w 1936 r. podczas trwania wystawy Wielkopolskiej plastyki gotyckiej pomiędzy jej twórcami – studentami Uniwersytetu Poznańskiego, a pracującym w muzeum Alfredem Brosigiem dokumentującym zabytki przywiezione na wystawę. Wtedy też powstała najcenniejsza część jego zbioru. Oba zespoły zdjęć mają dużą wartość dokumentalną. Autor omawia także okoliczności ujawnienia obu zespołów dokumentacji.","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-05-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48379500","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Czego nie napisał Władysław Strzemiński jesienią 1934 roku?","authors":"Dariusz Konstantynów","doi":"10.36744/bhs.898","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/bhs.898","url":null,"abstract":"W Pismach Władysława Strzemińskiego (wyd. 1975) do artykułu Blokada sztuki (pierwodruk: „Gazeta Artystów” 1934, nr 3) został dołączony fragment innego tekstu znajdującego się na tej samej stronie czasopisma – Odcinka politycznego autorstwa Zenona Drohockiego. Pomyłka ta sprawiła, że badacze korzystający z przedruku Blokady sztuki uznali tę wypowiedź Strzemińskiego za jedyną, ale niezwykle radykalną deklarację polityczną artysty. Celem artykułu jest pokazanie, dlaczego nawet bez konfrontowania przedruku z pierwodrukiem Blokada sztuki w wersji zawartej w Pismach nie mogła być napisana przez Władysława Strzemińskiego.","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-05-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49542661","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Refleks dzieł Dientzenhoferów na pograniczu Wielkopolski. Architektura kościoła pw. św. Marii Magdaleny w Zamysłowie","authors":"A. Stankiewicz","doi":"10.36744/bhs.893","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/bhs.893","url":null,"abstract":"Pomimo wysokiej klasy artystycznej, architektura kościoła parafialnego pw. św. Marii Magdaleny w Zamysłowie (Hinzendorf) nie doczekała się jak dotąd opracowania naukowego. Fundację budowli zainicjował ksiądz Philip Walentin Hoffman, a sfinansowały klaryski z klasztoru w Głogowie. Prace budowlane zakończono przed rokiem 1752. Przeprowadzona analiza formalna pozwala na ustalenie, że świątynia swoim układem przestrzennym nawiązuje do kościoła benedyktynów w Legnickim Polu (1727–1731), projektu Kiliana Ignaza Dientzenhofera.","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-05-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41361318","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Późnobarokowy wystrój i wyposażenie lwowskich kościołów trynitarzy","authors":"Mirosława Sobczyńska-Szczepańska","doi":"10.36744/BHS.894","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/BHS.894","url":null,"abstract":"Obydwa lwowskie kościoły trynitarzy, pw. Świętej Trójcy i św. Mikołaja, otrzymały wysokiej klasy artystycznej późnobarokowy wystój i wyposażenie, od dawna budzące zainteresowanie badaczy. W pracach przeprowadzonych w latach 1750-1758 w pierwszej świątyni, wzięli udział – jak ustaliła K. Brzezina – m.in. Stanisław Stroiński, Johann Georg Pinsel i Bernard Meretyn. Niewykorzystane dotychczas informacje źródłowe wskazują, że odegrali oni w tym przedsięwzięciu kluczową rolę, dokonując pierwszej we Lwowie kompleksowej transformacji wnętrza kościelnego w duchu rokoka. Jej efekty nie przetrwały próby czasu, w odróżnieniu od dekoracji sztukatorskiej i wyposażenia kościoła pw. św. Mikołaja, wykonanych głównie w latach 40. i 70. XVIII w. Wnikliwa analiza ich form oraz źródeł pisanych pozwoliła na weryfikację sprzecznych atrybucji i datowań, w które obfituje literatura przedmiotu.","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-05-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46206157","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Pierwsza siedziba Sejmu II Rzeczypospolitej. Addenda et corrigenda","authors":"M. Omilanowska","doi":"10.36744/bhs.897","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/bhs.897","url":null,"abstract":"W chwili odzyskania niepodległości Warszawa nie dysponowała budynkami, które mogłyby zaspokoić potrzeby stolicy państwa. Postanowiono, że budowa nowego zespołu gmachów zostanie odsunięta na przyszłość, a parlament znajdzie tymczasową lokalizację w zaadaptowanej budowli. Wybór padł na XIX-wieczny kompleks szkolny Instytutu Aleksandryjsko-Maryjskiego (dawnego Instytutu Szlacheckiego). Artykuł poświęcony jest dziejom tego gmachu, historii jego budowy, rozbudowy i adaptacji na potrzeby Sejmu przez Kazimierza Tołłoczkę, Romualda Millera i Tadeusza Szaniora (w latach 1918–1919), a następnie Senatu przez Stanisława Miecznikowskiego w 1928 r., a także uporządkowaniu wiedzy o konkursach i projektowanych, a niezrealizowanych rozbudowach kompleksu w okresie międzywojnia.","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-05-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45846050","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Oświadczenie","authors":"E. Zalewska","doi":"10.36744/bhs.322","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/bhs.322","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-04-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44864838","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"\"Czegoś podobnego dotychczas w Warszawie nie było\". Wystawa Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana w Zachęcie w 1908 r.","authors":"A. Wójcik","doi":"10.36744/BHS.318","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/BHS.318","url":null,"abstract":"W lutym i marcu roku 1908 warszawskie Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych prezentowało wystawę podsumowującą działalność, istniejącego od 1901 roku, krakowskiego Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana (TPSS). Jak pisano: „celem wystawy było wykazanie, że sztuka stosowana polska jest, że jest już szereg artystów, który kilkoletnią świadomą celu pracą dowiedli, że w zakresie urządzania wnętrz mieszkalnych, a więc przede wszystkiem w meblarstwie i dekoracji ścian, można i u nas własnemi środkami (…) zająć stanowisko samodzielne i artystyczne w całem słowa tego znaczeniu”. Ekspozycja zajęła dziesięć sal, siedem z nich było aranżacjami wnętrz mieszkalnych. Zaprezentowano projekty Karola Tichego, Edwarda Trojanowskiego, Stanisława Wyspiańskiego, Ludwika Wojtyczki i Józefa Czajkowskiego. Zaaranżowanie Zachęty na ciąg wnętrz mieszkalnych wzbudził duży podziw i zainteresowanie krytyki. Wystawa dowiodła, że TPSS osiągnęło stawiane sobie cele: rozbudziło zainteresowanie sztuką stosowaną, skłoniło artystów malarzy i architektów do podjęcia prób z zakresu projektowania wnętrz, mebli i tkanin, podniosło rangę sztuki dekoracyjnej, zaprezentowało modele spójnie zaprojektowanych wnętrz, które osiągnęły rangę dzieł sztuki. Krytycy w meblach i wnętrzach dostrzegali znamiona odrębnego, charakterystycznego dla TPSS stylu, który nie był jedynie biernym powielaniem motywów zaczerpniętych ze sztuki ludowej (co zarzucano wcześniej Towarzystwu). TPSS, mimo licznych sukcesów, musiało stawić również czoła zarzutom, recenzenci wskazywali, że projektanci mebli nie brali pod uwagę aspektów utylitarnych, a także ewentualnych kosztów produkcji masowej.","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-04-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45731848","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Żmudna droga do prawdy. Uwagi na marginesie studiów Marcina Fabiańskiego nad renesansowym zamkiem na Wawelu","authors":"S. Mossakowski","doi":"10.36744/bhs.105","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/bhs.105","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46294932","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Christofer Herrmann, Der Hochmeisterpalast auf der Marienburg. Konzeption, Bau und Nutzung der modernen europäische Fürstenresidenz um 1400, Petersberg 2019","authors":"Jarosław Jarzewicz","doi":"10.36744/bhs.107","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/bhs.107","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47496389","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Jerzy Gadomski (1934-2015)","authors":"Dobrosława Horzela, M. Walczak","doi":"10.36744/bhs.108","DOIUrl":"https://doi.org/10.36744/bhs.108","url":null,"abstract":"Dnia 13 kwietnia 2015 zmar3 w Krakowie prof. dr hab. Jerzy Gadomski, jeden z najwybitniejszych polskich historyków sztukimediewistów. Gruntowne wspomnienie o nim pióra Adama Ma3kiewicza ukaza3o siê ju¿ w „Folia Historiae Artium” – periodyku Komisji Historii Sztuki Polskiej Akademii Umiejêtnoœci1. Pragniemy w tym miejscu, a wci1¿ rosn1cy dystans czasowy u3atwia to zadanie, podj1æ refleksjê nad postaw1 naukow1 Profesora, a tak¿e, odwo3uj1c siê do w3asnych wspomnieñ i doœwiadczeñ, nakreœliæ subiektywny wizerunek Mistrza. Jerzy Gadomski urodzi3 siê 7 listopada 1934 r. w Sosnowcu i w m3odoœci zwi1za3 swe losy z Akademi1 Sztuk Piêknych w Krakowie, na której w roku 1957 obroni3 na Wydziale Konserwacji Dzie3 Sztuki dyplom artysty plastyka ze specjalnoœci1 w zakresie malarstwa œciennego. Odt1d a¿ do roku 1970 praktykowa3 wyuczony zawód, przywracaj1c dawny blask dekoracjom monumentalnym koœcio3ów w Boguszycach, Starym S1czu, Gostkowie, W1chocku, Sulejowie, £anach Wielkich i Prandocinie a tak¿e w norweskim Trondheim. Wykonywa3 te¿ dekoracje malarskie œwi1tyñ wed3ug w3asnych pomys3ów, m.in. w S1spowie i Rabie Wy¿nej, a tak¿e konserwowa3 malowid3a tablicowe (obraz Matki Boskiej z Dzieci1tkiem w Wysocicach) i dzie3a snycerskie (barokowe rzeŸby w koœciele Benedyktynów w Tyñcu)2. Natychmiast po opuszczeniu murów ASP podj13 studia w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Jagielloñskiego, które zdecydowa3y o jego przysz3ym ¿yciu. Pracê magistersk1 obroni3 w roku 1962 a w 1970 otrzyma3 sta3e zatrudnienie, przechodz1c wszystkie szczeble kariery naukowej: najpierw jako starszy asystent (1970-1971), a potem adiunkt (1971-1983), docent (1983-1989), profesor nadzwyczajny (1989-1997) i zwyczajny (1997 do przejœcia na emeryturê w roku 2006). W latach 1984-1990, a wiêc przez dwie kadencje, by3 dyrektorem Instytutu, a po odejœciu na emeryturê prof. Lecha Kalinowskiego przej13 po nim kierownictwo Zak3adu Historii Sztuki Œredniowiecznej. By3 cz3onkiem Komisji Teorii i Historii Sztuki PAN w Krakowie (1971-1991), od 1999 cz3onkiem korespondentem, a od 2002 cz3onkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejêtnoœci, gdzie w latach 20042012 przewodniczy3 Komisji Historii Sztuki PAU. Do przejœcia na emeryturê pe3ni3 te¿ funkcjê Przewodnicz1cego Rady Naukowej Instytutu Historii Sztuki. Godnoœci i zaszczytów nie by3o jednak zbyt Jerzy Gadomski (1934-2015)","PeriodicalId":88398,"journal":{"name":"Biuletyn historii sztuki","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-06-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43695505","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}