{"title":"Koncepcja współzarządzania w administracji publicznej — ujęcie z punktu widzenia nauki administracji","authors":"S. Wrzosek","doi":"10.19195/0524-4544.333.32","DOIUrl":"https://doi.org/10.19195/0524-4544.333.32","url":null,"abstract":"Współzarządzanie w administracji publicznej jest koncepcją mającą istotne znaczenie w wyznaczaniu celów działania administracji w ramach samorządu terytorialnego. Musi ono odzwierciedlać misję administracji. Realizacja koncepcji współzarządzania wymaga analizy w ramach nauki administracji procesu decyzyjnego w jednostkach administrujących (urzędach). W tym zakresie przedstawiciele nauki administracji mogą korzystać z dorobku nauk o zarządzaniu. Należy wypracować niezbędne do realizacji koncepcji współzarządzania relacje podmiotów administracji z ich otoczeniem zewnętrznym. Szczególnie ważne jest określenie relacji z podmiotami wchodzącymi w skład wspólnoty samorządowej.","PeriodicalId":82260,"journal":{"name":"Panstwo i prawo : organ Zrzeszenia Prawnikow Demokratow w Polsce","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-02-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"78840787","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Związek metropolitalny jako organizator publicznego transportu zbiorowego","authors":"Justyna Mielczarek-Mikołajów","doi":"10.19195/0524-4544.333.24","DOIUrl":"https://doi.org/10.19195/0524-4544.333.24","url":null,"abstract":"Tadeusz Bigo jest przedstawiany w literaturze przede wszystkim jako autor teorii samorządu terytorialnego i koncepcji związków publicznoprawnych. W tym kontekście powstaje pytanie, czy konstrukcja związku publicznoprawnego może być pomocna przy badaniu innych konstrukcji prawnych, na przykład związku metropolitalnego. Obecnie w Polsce toczy się spór dotyczący charakteru prawnego związku metropolitalnego. Jedyny przykład funkcjonowania takiego podmiotu w naszym kraju stanowi związek metropolitalny województwa śląskiego. Analiza dokonana w ramach niniejszego artykułu będzie dotyczyć przede wszystkim wykonywania zadań w zakresie zbiorowego transportu publicznego na terenie metropolii śląskiej.","PeriodicalId":82260,"journal":{"name":"Panstwo i prawo : organ Zrzeszenia Prawnikow Demokratow w Polsce","volume":"51 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-02-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"88289496","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Ewolucja postrzegania statusu ustrojowego uniwersytetu na tle poglądów Tadeusza Bigi","authors":"Irena Lipowicz","doi":"10.19195/0524-4544.333.20","DOIUrl":"https://doi.org/10.19195/0524-4544.333.20","url":null,"abstract":"Przedmiotem opracowania jest rozważenie ewolucji instytucji Uniwersytetu na tle ostatnich zmian stanu prawnego w tym zakresie, w konfrontacji z klasyczną postacią zakładu samorządowego o charakterze samoistnym, konstrukcji wypracowanej w 1928 roku przez Tadeusza Bigę. Uniwersytet ujmowany był wtedy jako zakład publiczny, wspólnota uczonych i uczących się. Fascynacja efektywnością, podejściem menadżerskim typowym dla korporacji, w końcowych latach XX wieku oznaczała stopniowe odchodzenie od wizji Uniwersytetu jako przestrzeni wolności, autonomii akademickiej, kreatywności i samodzielności — uznanej formy decentralizacji. \u0000W opracowaniu wskazano, na tle zróżnicowanych poglądów doktryny, na formę zakładu publicznego jako stopniowe ukształtowanie się przeważającego poglądu na uniwersytet w tym zakresie. Analizie poddano skutki prawne odchodzenia od uniwersalnej konstrukcji uniwersytetu na rzecz przyszłego dualizmu uczelni akademickich i zawodowych. Postępujące ograniczanie ich samodzielności następuje między innymi przez mnożenie mierników, wskaźników i ewaluacji, a także standaryzacji, formalnej punktacji osiągnięć naukowych. Uniwersytet, odmiennie niż w koncepcji Tadeusza Bigi, stał się „wyrazem zastrzeżonym” dla nazwy jednego z wielu rodzajów uczelni. Konkluzją artykułu jest wyrażenie przekonania o teoretycznej nośności i dalszej praktycznej przydatności omówionej uniwersalnej konstrukcji uniwersytetu jako pośredniej formy między korporacją a zakładem administracyjnym — zaproponowanej niegdyś przez Tadeusza Bigę — oraz wskazanie deficytów nowych rozwiązań legislacyjnych w odniesieniu do przyszłych zadań uniwersytetu, w czasach zarządzania w warunkach niepewności i kluczowej roli tworzenia środowiska sprzyjającego kreatywności i innowacjom.","PeriodicalId":82260,"journal":{"name":"Panstwo i prawo : organ Zrzeszenia Prawnikow Demokratow w Polsce","volume":"461 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-02-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"82982954","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Władztwo planistyczne gminy a określanie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu","authors":"Katarzyna Małysa-Sulińska","doi":"10.19195/0524-4544.333.22","DOIUrl":"https://doi.org/10.19195/0524-4544.333.22","url":null,"abstract":"W niniejszym artykule odniesiono się do władztwa planistycznego gminy, które nie jest nieograniczone i nie należy go pojmować jako pełnej swobody w zakresie określania przez gminę przeznaczenia terenu i zasad jego zagospodarowania. Decydowania o przeznaczeniu terenu i warunkach jego zabudowy ustawodawca nie pozostawił bowiem do wyłącznej kompetencji organów gminy, stanowiąc legitymację w tym zakresie także dla innych organów administracji publicznej. Nadto organy gminy — podejmując rozstrzygnięcia w ramach władztwa planistycznego — zostały przez ustawodawcę zobligowane do współdziałania z innymi organami. Analiza rozwiązań normatywnych odnoszących się do decyzji lokalizacyjnych wskazuje również, że organy gminy podejmując przedmiotowe rozstrzygnięcia nie dysponują w istocie swobodą planistyczną, a działają jedynie w ramach — zakreślonego przez prawodawcę — luzu decyzyjnego.","PeriodicalId":82260,"journal":{"name":"Panstwo i prawo : organ Zrzeszenia Prawnikow Demokratow w Polsce","volume":"16 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-02-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"79897645","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Aksjologiczne podstawy samorządu terytorialnego","authors":"Stanisław Nitecki","doi":"10.19195/0524-4544.333.25","DOIUrl":"https://doi.org/10.19195/0524-4544.333.25","url":null,"abstract":"Samorząd terytorialny jako zdecentralizowana forma wykonywania zadań stojących przed administracją publiczną jest zakotwiczony w postanowieniach Konstytucji RP. Instytucja ta funkcjonuje w ramach społeczności lokalnych i pozostaje w relacjach z innymi uczestnikami życia społecznego. Pozycja i zakres zadań realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego zależy od wartości prezentowanych przez podmiot podejmujący w tym zakresie decyzje, którym jest prawodawca. Wartości przyjmowane przez prawodawcę determinują sposób funkcjonowania i zakres zadań samorządu terytorialnego. Ich zmienność skutkuje tym, że samorząd terytorialny nie ma na trwale wyznaczonego zakresu działania. Zakres ten może być rozszerzany, ale może też ulegać zawężeniu. Wśród wartości przysługujących samorządowi terytorialnemu kluczową rolę odgrywa samodzielność. Jej zakres wyznacza miejsce i rolę tej instytucji we współczesnym społeczeństwie. Inne wartości, takie jak wolność czy równość, wynikają z samodzielności i stanowią jej istotny element. Samorząd terytorialny jest instytucją silnie zakorzenioną i posiadającą mocne podstawy funkcjonowania, jednakże miejsce i rola, jakie ma pełnić, nie mają charakteru obiektywnego i wynikają z subiektywnej oceny prawodawcy.","PeriodicalId":82260,"journal":{"name":"Panstwo i prawo : organ Zrzeszenia Prawnikow Demokratow w Polsce","volume":"30 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-02-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"73765095","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Rola Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego w kształtowaniu zasad wsparcia finansowego dla jednostek samorządu terytorialnego w ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych","authors":"Justyna Przedańska","doi":"10.19195/0524-4544.333.27","DOIUrl":"https://doi.org/10.19195/0524-4544.333.27","url":null,"abstract":"Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego ustawowo określono jako forum wypracowywania wspólnego stanowiska rządu i samorządu terytorialnego i jednocześnie zobowiązano ją do opiniowania projektów aktów normatywnych, programów i innych dokumentów rządowych dotyczących problematyki samorządu terytorialnego. W artykule zaprezentowano kazus braku konsultacji z Komisją Wspólną określenia zasad podziału środków z II transzy Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych, a także przyznanie i podział tych środków wybranym jednostkom samorządu terytorialnego bez ujawnionych zasad czy kryteriów ich otrzymania. W związku z powyższym autorka wyróżniła trzy obszary kluczowe dla funkcjonowania i przyszłości jednostek samorządu terytorialnego: deprecjonowanie roli Komisji Wspólnej w procesie legislacyjnym, narastający problem klientelizmu politycznego, którego przykładem jest właśnie podział środków publicznych określonym jednostkom samorządu terytorialnego według tzw. klucza politycznego, oraz ograniczanie samodzielności finansowej jednostek samorządu terytorialnego w związku z tendencją stopniowej utraty niezależności finansowej na rzecz dotacji celowych z budżetu państwa.","PeriodicalId":82260,"journal":{"name":"Panstwo i prawo : organ Zrzeszenia Prawnikow Demokratow w Polsce","volume":"15 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-02-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"73352995","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Sprawozdanie z konferencji „Wpływ pandemii COVID-19 na działalność administracji publicznej” (Wrocław, 9 kwietnia 2021 roku)","authors":"K. Adamczyk, Sebastian Biały","doi":"10.19195/0524-4544.333.34","DOIUrl":"https://doi.org/10.19195/0524-4544.333.34","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":82260,"journal":{"name":"Panstwo i prawo : organ Zrzeszenia Prawnikow Demokratow w Polsce","volume":"25 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-02-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"81560866","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Recenzja książki Jerzego Supernata „Administracja i prawo administracyjne. Słownik polsko-angielski”, Wrocław 2020","authors":"M. Szydło","doi":"10.19195/0524-4544.333.33","DOIUrl":"https://doi.org/10.19195/0524-4544.333.33","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":82260,"journal":{"name":"Panstwo i prawo : organ Zrzeszenia Prawnikow Demokratow w Polsce","volume":"6 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-02-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"74438266","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Związek powiatowo-gminny jako nowy model formy współpracy jednostek samorządu lokalnego","authors":"K. Sikora, Jerzy Stelmasiak","doi":"10.19195/0524-4544.333.29","DOIUrl":"https://doi.org/10.19195/0524-4544.333.29","url":null,"abstract":"Od 2016 roku stało się możliwe tworzenie związków powiatowo-gminnych jako nowej formy współpracy jednostek samorządu lokalnego. Dotychczas prawnie dopuszczalnym było tworzenie związków w układzie tak zwanym poziomym, pomiędzy gminami — jako związków międzygminnych, pomiędzy powiatami jako związków powiatowych. Związki powiatowo-gminne są formą współpracy w układzie tak zwanym pionowym. Tym samym współpraca może się rozwijać nie tylko jak dotychczas horyzontalnie, lecz także w układzie wertykalnym między jednostkami gminnymi i powiatowymi. Procedura utworzenia związku powiatowo-gminnego jest analogiczna do procedury utworzenia związku powiatów z tym, że w postępowaniu w sprawie uzgodnienia projektu statutu związku powiatowo-gminnego powiaty i gminy zamierzające utworzyć związek reprezentuje starosta jednego z powiatów albo wójt jednej z gmin upoważniony przez starostów i wójtów pozostałych powiatów i gmin. Związek powiatowo-gminny stanowi formę organizacyjno-prawną wspólnego wykonywania zdań publicznych przez powiaty i gminy. Związek wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, posiada osobowość prawną, może występować jako samodzielny podmiot praw i obowiązków w obrocie prawnym. Do końca marca 2021 roku zostało zarejestrowanych w sumie trzynaście związków powiatowo-gminnych.","PeriodicalId":82260,"journal":{"name":"Panstwo i prawo : organ Zrzeszenia Prawnikow Demokratow w Polsce","volume":"94 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-02-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"86641147","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Związki publicznoprawne w świetle teorii rywalizacji hierarchii","authors":"Piotr Szreniawski","doi":"10.19195/0524-4544.333.30","DOIUrl":"https://doi.org/10.19195/0524-4544.333.30","url":null,"abstract":"Rozprawa Tadeusza Bigi często staje się inspiracją do rozważań na różnorodne tematy. Jednym z nich jest to, że samorząd i władza państwowa mogą być postrzegane jako rywalizujące hierarchie, a pozycja prawna korporacji potencjalnie się wiązać z większą lub mniejszą autonomią. Administracja publiczna jest specyficzną hierarchią, odznaczającą się określoną trwałością i charakterystyczną kulturą organizacyjną, która powinna być związana z samoograniczeniem się w zakresie rywalizacji z innymi hierarchiami.","PeriodicalId":82260,"journal":{"name":"Panstwo i prawo : organ Zrzeszenia Prawnikow Demokratow w Polsce","volume":"3 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-02-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"83406716","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}