Związek powiatowo-gminny jako nowy model formy współpracy jednostek samorządu lokalnego

Abstract

Od 2016 roku stało się możliwe tworzenie związków powiatowo-gminnych jako nowej formy współpracy jednostek samorządu lokalnego. Dotychczas prawnie dopuszczalnym było tworzenie związków w układzie tak zwanym poziomym, pomiędzy gminami — jako związków międzygminnych, pomiędzy powiatami jako związków powiatowych. Związki powiatowo-gminne są formą współpracy w układzie tak zwanym pionowym. Tym samym współpraca może się rozwijać nie tylko jak dotychczas horyzontalnie, lecz także w układzie wertykalnym między jednostkami gminnymi i powiatowymi. Procedura utworzenia związku powiatowo-gminnego jest analogiczna do procedury utworzenia związku powiatów z tym, że w postępowaniu w sprawie uzgodnienia projektu statutu związku powiatowo-gminnego powiaty i gminy zamierzające utworzyć związek reprezentuje starosta jednego z powiatów albo wójt jednej z gmin upoważniony przez starostów i wójtów pozostałych powiatów i gmin. Związek powiatowo-gminny stanowi formę organizacyjno-prawną wspólnego wykonywania zdań publicznych przez powiaty i gminy. Związek wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, posiada osobowość prawną, może występować jako samodzielny podmiot praw i obowiązków w obrocie prawnym. Do końca marca 2021 roku zostało zarejestrowanych w sumie trzynaście związków powiatowo-gminnych.