{"title":"Regulacioni plan i direktivna regulaciona osnova Zagreba iz 1949.","authors":"Lidija Bencetić, Zlatko Jurić","doi":"10.22586/csp.v54i3.22259","DOIUrl":"https://doi.org/10.22586/csp.v54i3.22259","url":null,"abstract":"Regulacioni plan i direktivna regulaciona osnova Zagreba iz 1949. godine prvi je urbanistički prijedlog razvoja Zagreba nakon Drugoga svjetskog rata. Glavni je tvorac dokumenta ing. Vlado Antolić sa svojim suradnicima u Urbanističkom institutu Narodne Republike Hrvatske. Dokument je nastavak prijeratnoga urbanističkog plana koji je stupio na snagu 1940., kako zbog ljudi koji su ga stvarali, tako i zbog ideja koje su prenesene u poslijeratno urbanističko planiranje. Poslijeratni urbanizam nastajao je u okolnostima velike nestašice materijalnih i tehničkih sredstava te kvalificirane radne snage. Ali, usprkos velikim poteškoćama pri izradi urbanističkoga plana, on je ponudio urbanistička rješenja koja su kasniji urbanisti u svojim urbanističkim planovima prihvatili. Članak analizira sadržaj Regulacionoga plana i direktivne regulacione osnove Zagreba iz 1949., kontekst poslijeratnoga vremena u kojemu se promijenio društveni i ideološki okvir, a unutar kojega je nastajala nova poslijeratna urbanistička praksa.","PeriodicalId":53857,"journal":{"name":"Casopis za Suvremenu Povijest","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2022-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47460587","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Osječka književnica Vilma Vukelić iz vizure povijesti čitanja","authors":"Jelena Lakuš","doi":"10.22586/csp.v54i3.22135","DOIUrl":"https://doi.org/10.22586/csp.v54i3.22135","url":null,"abstract":"Slijedeći metodološki okvir Roberta Darntona i njegov mikroanalitički pristup u istraživanju povijesti čitanja, ovaj rad nastoji rekonstruirati čitateljski profil još uvijek nedovoljno poznate osječke književnice Vilme Vukelić. Na temelju sadržajne analize autoričinih memoara i obiteljske kronike njezina unuka nastoji se utvrditi što je autorica čitala tijekom života, što je i tko utjecao na formiranje njezina čitateljskoga ukusa, zašto je i kako čitala te što su za nju knjige i čitanje predstavljali. Rezultati analize daju prilično detaljan uvid u njezin čitateljski svijet u razdoblju djevojaštva, a o čitateljskim preferencijama u zreloj dobi, kad se više posvetila pisanju, znamo nešto manje. Ipak, i tako djelomična rekonstrukcija njezina čitateljskoga profila otkriva da je bila velika ljubiteljica knjige i čitanja, dobra poznavateljica europske i domaće literature te da je zainteresirano pratila idejna i politička strujanja prve polovine XX. stoljeća, koja su zasigurno imala velikoga utjecaja na oblikovanje autoričinih feminističkih i ljevičarskih nazora.","PeriodicalId":53857,"journal":{"name":"Casopis za Suvremenu Povijest","volume":"9 5","pages":""},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2022-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41256925","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Demografski i stvarni ljudski gubici hrvatskih Nijemaca i Mađara prouzročeni Drugim svjetskim ratom","authors":"Vladimir Geiger","doi":"10.22586/csp.v54i3.23847","DOIUrl":"https://doi.org/10.22586/csp.v54i3.23847","url":null,"abstract":"U članku se daje pregled najsustavnijih izračuna i procjena o demografskim i stvarnim ljudskim gubicima hrvatskih Nijemaca i Mađara prouzročenim Drugim svjetskim ratom. Uz usporedbu tih izračuna i procjena ukazuje se i na drugačije pokazatelje u historiografskim, publicističkim i viktimološkim radovima, i ponajprije na znatno pouzdanije poimenične popise ljudskih gubitaka – žrtvoslove. Naglašava se potreba propitivanja utemeljenosti broja i demografskih i stvarnih ljudskih gubitaka hrvatskih Nijemaca i Mađara i ponajprije strukture tih gubitaka u izračunima odnosno procjenama na koje se u hrvatskoj historiografiji i javnosti uglavnom poziva.","PeriodicalId":53857,"journal":{"name":"Casopis za Suvremenu Povijest","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2022-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44749588","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Zagrebačke izložbe ratne tematike od 1915. do 1918. godine","authors":"Marko Vukičević","doi":"10.22586/csp.v54i3.22673","DOIUrl":"https://doi.org/10.22586/csp.v54i3.22673","url":null,"abstract":"Cilj je ovoga rada analizom i usporedbom neobjavljene arhivske građe, objavljenih izvora, onodobnih tiskovina te relevantne literature istražiti izložbe ratne tematike postavljane u Zagrebu tijekom Prvoga svjetskog rata. Uz stručno postavljene izložbe istražit će se i aspekt samoinicijativnoga izlaganja ratnih trofeja. Ovaj specifičan segment ratne propagande može se podijeliti na organizirano izlaganje trofeja i na stručno postavljene izložbe likovnih djela ratne tematike. Nameće se pitanje s kojom su svrhom izložbe organizirane, tko ih je organizirao i s kojim ciljem te jesu li koncepcijski i tematski rađene prema izložbama održavanima u centru Monarhije, Beču, i drugim većim gradovima.","PeriodicalId":53857,"journal":{"name":"Casopis za Suvremenu Povijest","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2022-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47201692","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Posljedice sovjetske ekonomske blokade na izgradnju jugoslavenske teške industrije u prvoj petoljetki","authors":"Goran Arčabić","doi":"10.22586/csp.v54i3.22945","DOIUrl":"https://doi.org/10.22586/csp.v54i3.22945","url":null,"abstract":"Radom se nastoji potvrditi hipoteza da je ekonomska blokada Federativne Narodne Republike Jugoslavije od Saveza Sovjetskih Socijalističkih Republika i zemalja narodne demokracije, koja je nastupila 1948., presudno utjecala na dinamiku i smjer izgradnje i razvoja jugoslavenske teške industrije u prvoj petoljetki. Blokada je bila jedan od glavnih uzroka nemogućnosti realizacije planiranih ciljeva, što je dovelo do promjene prioriteta i redukcije kapitalnih investicija u tešku industriju, revizije planskih zadataka te preusmjeravanja poduzeća prema ubrzanom usvajanju tehnologija izrade novih industrijskih proizvoda. U radu se istražuju promjene u teškoj industriji u odnosu na projekcije iz Zakona o petogodišnjem planu razvitka narodne privrede Federativne Narodne Republike Jugoslavije u godinama 1947. – 1951. te racionalizacije investicija i izmjene proizvodnih programa tvornica uzrokovane blokadom. Detaljno su analizirane promjene u dinamici izgradnje i poslovanju triju državnih poduzeća saveznoga značaja u Narodnoj Republici Hrvatskoj.","PeriodicalId":53857,"journal":{"name":"Casopis za Suvremenu Povijest","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2022-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44812771","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Book Review: A History of the Republic of Biafra: Law, Crime and the Nigerian Civil War by Samuel Fury Childs Daly","authors":"Egodi Uchendu","doi":"10.1177/00220094221130400h","DOIUrl":"https://doi.org/10.1177/00220094221130400h","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":53857,"journal":{"name":"Casopis za Suvremenu Povijest","volume":"58 1","pages":"214 - 215"},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2022-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46647014","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Book Review: West Germany and the Iron Curtain: Environment, Economy, and Culture in the Borderlands by Astrid M. Eckert","authors":"Stefanie Eisenhuth","doi":"10.1177/00220094221130400f","DOIUrl":"https://doi.org/10.1177/00220094221130400f","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":53857,"journal":{"name":"Casopis za Suvremenu Povijest","volume":"58 1","pages":"210 - 212"},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2022-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43472571","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Book Review: Flowers Through Concrete: Explorations in Soviet Hippieland by Juliane Fürst","authors":"H. Proctor","doi":"10.1177/00220094221130400g","DOIUrl":"https://doi.org/10.1177/00220094221130400g","url":null,"abstract":"In Flowers through Concrete, Juliane Fürst describes the ‘sistema’ of Soviet hippies, which outlived the Western subculture that inspired it and linked like-minded people in distant cities across Soviet republics","PeriodicalId":53857,"journal":{"name":"Casopis za Suvremenu Povijest","volume":"58 1","pages":"212 - 213"},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2022-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"48666503","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Book Review: Internationalists in European History. Rethinking the Twentieth Century by David Brydan and Jessica Reinisch (eds)","authors":"Haakon A. Ikonomou","doi":"10.1177/00220094221130400b","DOIUrl":"https://doi.org/10.1177/00220094221130400b","url":null,"abstract":"quent case studies about a particular community that illuminate the theme of a given chapter. The book opens with a dizzying mapping of migrant communities in London and its suburbs, outlining early settlements and their development as migrants climbed social ladders and followed the city’s urban development, moving into new areas. In some cases, as with the Jewish community in Golders Green, some areas only really developed through the settling of migrants (p. 47). The following chapters focus on migrants and labour: they stress the often-exploitative conditions of low-paid employment that migrants faced and still face, the gendering of employment, and how skilled migrants have, throughout history, fallen back on unskilled and semi-skilled jobs because of racism. Panayi also examines the high rate of self-employment and entrepreneurship among migrant communities (p. 87) as well as elite migrants. While doing so he keeps his reader aware of the social and economic heterogeneity that characterizes migrant communities, as well as the legal restrictions they face in moving to and obtaining work in Britain. Migrant City carefully examines the varied relationships of love, hatred, and friendship between migrants and white Britons; a significant corrective to some studies that consider migrant communities in a hermetic way. Later chapters stress how migrants have shaped London, from religion to food, through to entertainment. Panayi’s superb study demonstrates how migrants have been crucial in the flourishing of skills, labour, and knowledge that have made London a cosmopolitan city.","PeriodicalId":53857,"journal":{"name":"Casopis za Suvremenu Povijest","volume":"58 1","pages":"203 - 205"},"PeriodicalIF":0.2,"publicationDate":"2022-12-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45800913","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}