{"title":"Udział ewangelików augsburskich w kształtowaniu krajobrazu kulturowego Piotrkowa Trybunalskiego","authors":"Anna Kruś","doi":"10.18778/2300-0562.07.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2300-0562.07.10","url":null,"abstract":"Głównym celem autorki artykułu jest analiza udziału luteranów w kształtowaniu krajobrazu kulturowego Piotrkowa Trybunalskiego. Analizie poddano elementy dziedzictwa materialnego tej denominacji w przestrzeni miasta oraz jego znaczenie dla rozwoju turystyki w mieście. Niniejsze rozważania dotyczą obszaru Piotrkowa Trybunalskiego przede wszystkim ze względów historycznych – parafia luterańska, erygowana w tym mieście pod koniec XVIII w., należy do najstarszych parafii ewangelickich na terenie dzisiejszego województwa łódzkiego. Jest to także jeden z nielicznych w skali województwa ośrodków miejskich, który wykorzystuje obecność i dziedzictwo mniejszości religijnych do promowania swojej różnorodności i bogactwa kulturowego.","PeriodicalId":52833,"journal":{"name":"Studia z Geografii Politycznej i Historycznej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43450670","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Uwarunkowania geograficzne i historyczne kształtowania krajobrazu kulturowego na obszarze województwa podkarpackiego","authors":"Małgorzata Skulimowska","doi":"10.18778/2300-0562.07.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2300-0562.07.05","url":null,"abstract":"W artykule dokonano uzasadnienia powiązania uwarunkowań geograficznych i historycznych kwestią kształtowania krajobrazu kulturowego. W tym celu przeprowadzono analizę czynników przyrodniczych i historycznych na obszarze województwa podkarpackiego na tle jego obecnych granic. Obszar województwa podkarpackiego posiada niezaprzeczalne walory kulturowe, które powstały na przestrzeni wieków pod znacznym wpływem trzech głównych kultur: polskiej, ukraińsko-ruskiej i żydowskiej. O atrakcyjności tego regionu decyduje więc zarówno wielokulturowy charakter zachowanych obiektów zabytkowych, jak i ich ogromna liczba. Głównym celem badawczym artykułu było rozpoznanie i zdefiniowanie uwarunkowań geograficznych i historycznych, które wpłynęły na zmiany zachodzące na przestrzeni wieków w krajobrazie kulturowym na terenach znajdujących się obecnie w granicach województwa podkarpackiego. Istniejące na obszarze tego województwa obiekty zabytkowe, zarówno świeckie, jak i sakralne, są jedną z atrakcji turystycznych przyciągających turystów. Jednak również w obecnych czasach wiele czynników wpływa na to, że część z tych wielokulturowych obiektów zanika, a krajobraz ulega zasadniczym przekształceniom.","PeriodicalId":52833,"journal":{"name":"Studia z Geografii Politycznej i Historycznej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43981702","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Warmia i Mazury jako palimpsest, czyli o oswajaniu poniemieckiej przestrzeni po drugiej wojnie światowej","authors":"I. Lewandowska","doi":"10.18778/2300-0562.07.07","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2300-0562.07.07","url":null,"abstract":"Palimpsest to przenośnia adekwatna zarówno do przestrzeni, tj. Warmii i Mazur, jak i do okresu – po drugiej wojnie światowej. Wtedy nastąpiło ponowne „zapisywanie” tego terytorium nowymi znakami, symbolami, nazwami, nową architekturą, pozbawioną elementów pruskich, nowymi tradycjami odwołującymi się wyłącznie do polskich fragmentów historii. Po ucieczce, a następnie wysiedleniu Niemców, nowi osadnicy próbowali oswoić obce im kulturowo przestrzenie: zajmowali ewangelickie świątynie, przeznaczając je na miejsca kultu katolickiego, burzyli niemieckie pomniki, zmieniali drogowskazy z niemieckimi nazwami, szykanowali mówiących po niemiecku Warmiaków i Mazurów. W artykule zostanie poruszona kwestia zniszczeń wojennych, rządowych nakazów likwidacji pozostałości niemieckich, sporów o układ architektoniczny miast, adaptowania zabytków na budynki dostosowane do potrzeb społecznych, oswajania zabytków kościelnych, zagospodarowywania poniemieckich pałaców i dworów.","PeriodicalId":52833,"journal":{"name":"Studia z Geografii Politycznej i Historycznej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44241194","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Granice polityczne w krajobrazie – krajobraz pogranicza","authors":"M. Sobczyński","doi":"10.18778/2300-0562.07.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2300-0562.07.02","url":null,"abstract":"W artykule przedstawiono wpływ infrastruktury granicznej na kształtowanie się krajobrazu kulturowego w ujęciu historycznym, począwszy od najstarszych konstrukcji traktowanych stereotypowo jako graniczne (wały rzymskie, Wielki Mur Chiński) aż po rzeczywiste elementy demarkacji i ochrony granic. W dalszej części, nawiązując do kwestii granicy reliktowej, zajęto się problemem kształtowania się pograniczy i cechami ich krajobrazu kulturowego. Ukazano, w jaki sposób granica kształtuje krajobraz pogranicza i jak ten krajobraz utrzymuje się nawet po ustaniu pełnienia przez granicę funkcji bariery polityczno-administracyjnej. Opracowanie oparte jest w dużej części na własnych badaniach prowadzonych przez kilka ostatnich dekad w Polsce oraz na licznych przykładach ze świata, przeważnie także opartych na własnych obserwacjach autora.","PeriodicalId":52833,"journal":{"name":"Studia z Geografii Politycznej i Historycznej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46370235","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Obiekty militarne jako element krajobrazu kulturowego Półwyspu Helskiego","authors":"A. Marek, Ł. Marszałek","doi":"10.18778/2300-0562.07.09","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2300-0562.07.09","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest zaprezentowanie militarnych obiektów Półwyspu Helskiego, które odegrały kluczową rolę podczas obrony we wrzeniu 1939 r. Badaniem objęto dwa rejony Półwyspu Helskiego – Ośrodek Oporu Jastarnia i Rejon Umocniony Hel, w których krajobrazie zachowało się wiele fortyfikacji. W artykule wskazano lokalizację poszczególnych elementów umocnień obu obszarów oraz podano ich charakterystykę militarną i przeznaczenie. Obiekty te w późniejszym okresie były rozbudowywane na potrzeby wojska, natomiast w momencie rozformowania jednostki wojskowej straciły swoją rangę. Stały się miejscami zainteresowania miłośników militariów, co przyczyniło się do rewitalizacji obiektów i udostępnienia ich do celów kulturowych.","PeriodicalId":52833,"journal":{"name":"Studia z Geografii Politycznej i Historycznej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46024465","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Heritage of borderland and population development trends in the cross-border area of Albania-Montenegro","authors":"S. Axhemi","doi":"10.18778/2300-0562.07.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2300-0562.07.12","url":null,"abstract":"In this paper, we are trying to analyze some of the most important issues, which are clearly evident in the cross-border relations between Albania and Montenegro, such as population developments and related social themes in this particular sociogeographical cross-border space. The object of our research is particularly focused on such issues concerning the general overview of the cross-border population of Shkodra and Malësia e Madhe Municipalities in the part of the cross-border area of Albania and the population of Kraja, Ulcinj, Plava, Gucia and Tuzi in the cross-border area of Montenegro, the number of population, the transformations expressed in different periods, their features and characteristics, their reasons and factors that have influenced on their evolution during these periods of population development, their future tendency, themes and social problems accompanying their progress on both sides of the border, etc.","PeriodicalId":52833,"journal":{"name":"Studia z Geografii Politycznej i Historycznej","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2018-06-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49148605","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Przywracanie pamięci o odbudowanej dumie narodowej. Alina Cała – Ochrona bezpieczeństwa fizycznego Żydów w Polsce powojennej. Komisje Specjalne przy Centralnym Komitecie Żydów w Polsce Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa 2014, 461 ss.","authors":"A. Rykała","doi":"10.18778/2300-0562.04.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2300-0562.04.14","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":52833,"journal":{"name":"Studia z Geografii Politycznej i Historycznej","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2015-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67671212","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Pięć lat „Kwartalnika Romskiego”","authors":"Agnieszka M. Caban","doi":"10.18778/2300-0562.04.16","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2300-0562.04.16","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":52833,"journal":{"name":"Studia z Geografii Politycznej i Historycznej","volume":"121 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2015-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67671405","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"IV Krajowa Konferencja \"Geografia historyczna. Wyzwania przyszłości\", Łódź, 11–12 czerwca 2015 r.","authors":"M. Deptuła","doi":"10.18778/2300-0562.04.17","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2300-0562.04.17","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":52833,"journal":{"name":"Studia z Geografii Politycznej i Historycznej","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2015-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67671473","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Międzynarodowa Konferencja \"Pogromy Żydów na ziemiach polskich w XIX i XX wieku\", Warszawa, 10–12 czerwca 2015 r.","authors":"Marzena Szugiero","doi":"10.18778/2300-0562.04.18","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/2300-0562.04.18","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":52833,"journal":{"name":"Studia z Geografii Politycznej i Historycznej","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2015-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"67671135","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}