Gwary Dziś最新文献

筛选
英文 中文
Проклитизација глаголских енклитика у дијалектима српског језика 希腊语方言中动词附带词的前缀化
Gwary Dziś Pub Date : 2023-12-20 DOI: 10.14746/gd.2023.16.3
Сања П. Огњановић
{"title":"Проклитизација глаголских енклитика у дијалектима српског језика","authors":"Сања П. Огњановић","doi":"10.14746/gd.2023.16.3","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/gd.2023.16.3","url":null,"abstract":"Као и за остале енклитике, и за распоређивање глаголских енклитика у српском језику постоје посебна позициона правила. Као најважније ограничење истиче се немогућност употребе енклитика у иницијалном положају, или иза везника и, а и ни. Ипак, у појединим дијалектима српског језика јављају се енклитике у иницијалном положају, када постају проклитике. У делубанатских и призренско‑тимочких говора проклитизација енклитика је позната особина, настала као резултат интерференције са суседним словенским и несловенским језицима. Увидом у грађу потврђује се и шири домет ове појаве, нпр. у косовско‑ресавском дијалекту, како на југу ареала, у северној Метохији, тако и на северу, у Браничевском округу. Проклитички употребљене енклитике су забележене и у говору источне Шумадије, као и у неким исељеничким српским говорима.","PeriodicalId":502673,"journal":{"name":"Gwary Dziś","volume":"232 ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139170593","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Leksem siła ‘dużo, wiele’ w gwarach polskich i polszczyźnie południowokresowej Lexem siła'much,many'(波兰方言和波兰南部周期性语言
Gwary Dziś Pub Date : 2023-12-20 DOI: 10.14746/gd.2023.16.10
Anna Kostecka-Sadowa
{"title":"Leksem siła ‘dużo, wiele’ w gwarach polskich i polszczyźnie południowokresowej","authors":"Anna Kostecka-Sadowa","doi":"10.14746/gd.2023.16.10","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/gd.2023.16.10","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest omówienie procesu numeralizacji rzeczownika w gwarach polskich oraz polszczyźnie poludniowokresowej. Podstawę analizy stanowi rzeczownik siła, który w swoim znaczeniu pierwotnym nazywa konkretne przedmioty czy zjawiska, a w połączeniu z innymi rzeczownikami oznacza w sposób przybliżony liczebność danego zbioru. Analiza kontekstów, w których występuje wyselekcjonowany leksem, pokazuje jego wieloetapowy i wielokierunkowy rozwój semantyczny, którego rezultatemjest przesunięcie wyrazów z klasy rzeczowników do klasy liczebników. Obserwacja ewolucji zmian znaczeniowych wyrazów wykazuje, że numeralizacja rzeczowników w gwarach przebiega podobnie jak w języku ogólnym. Cechą odróżniającą leksykę gwarową od polszczyzny ogólnej jest niestandardowy rozwój semantyczny rzeczowników ilościowych, polegający na wchodzeniu w zależności charakterystyczne nie tylko dla liczebników, ale także dla przysłówków.","PeriodicalId":502673,"journal":{"name":"Gwary Dziś","volume":"70 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139170343","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Zastosowanie statystyki Pillaia w badaniach nad samogłoskami 皮莱统计法在元音研究中的应用
Gwary Dziś Pub Date : 2023-12-20 DOI: 10.14746/gd.2023.16.2
Justyna Garczyńska
{"title":"Zastosowanie statystyki Pillaia w badaniach nad samogłoskami","authors":"Justyna Garczyńska","doi":"10.14746/gd.2023.16.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/gd.2023.16.2","url":null,"abstract":"W artykule przedstawiono możliwości zastosowania testu Pillaia w badaniach nad samogłoskami na przykładzie akcentowanej samogłoski [a] występującej w mowie Polek posługujących się gwarową odmianą polszczyzny południowokresowej, deportowanych w 1936 r. z Ukrainy radzieckiej do północnego Kazachstanu.","PeriodicalId":502673,"journal":{"name":"Gwary Dziś","volume":"22 4","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139168244","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Лексико-семантичне моделювання: переваги та перспективи 词汇语义建模:优势与前景
Gwary Dziś Pub Date : 2023-12-20 DOI: 10.14746/gd.2023.16.6
Тетяна Ястремська
{"title":"Лексико-семантичне моделювання: переваги та перспективи","authors":"Тетяна Ястремська","doi":"10.14746/gd.2023.16.6","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/gd.2023.16.6","url":null,"abstract":"У статті запропоновано авторську концепцію лексико-семантичного моделювання українського діалектного континууму від абстрактної моделі до реальної репрезентації, на підставі якого зроблено спробу реконструювати фрагмент діалектної картини світу – її вертикальну вісь, пов’язану з опозицією верх / низ, кожен із компонентів якої кваліфіковано як концепт. Застосовано системний підхід до аналізу діалектних явищ, спроєктований на семантику, а передусім на виявсемантичних трансформацій. Обґрунтовано важливість лексико-семантичного моделювання не лише для аналізу семантичних процесів, а й для репрезентації когнітивного простору, результатом якого є моделювання діалектноїкартини світу. Зазначено основні засади й переваги моделювання як методу, а також результати й перспективи дослідження. Корпус джерел сформували діалектні й етнографічні тексти, словники, регіональні атласи та записи діалектного мовлення носіїв говорів української мови, а також історичні словники, які документують семантичні зміни в часі.","PeriodicalId":502673,"journal":{"name":"Gwary Dziś","volume":"70 5","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139168040","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Słowniki gwarowe z obszaru tzw. osadnictwa głuchoniemieckiego jako źródło do badań germanizmów leksykalnych 将所谓的德裔德国人聚居区的德语方言词典作为研究德语词汇的资料来源
Gwary Dziś Pub Date : 2023-12-20 DOI: 10.14746/gd.2023.16.7
H. Karaś
{"title":"Słowniki gwarowe z obszaru tzw. osadnictwa głuchoniemieckiego jako źródło do badań germanizmów leksykalnych","authors":"H. Karaś","doi":"10.14746/gd.2023.16.7","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/gd.2023.16.7","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest przedstawienie słowniczków gwarowych z obszaru tzw. osadnictwa głuchoniemieckiego jako źródeł do badań germanizmów leksykalnych. Termin „Głuchoniemcy” odnosi się do potomków osadników niemieckich, którzy głównie w średniowieczu osiedlili się wśród ludności polskiej na Pogórzu Karpackim. Obejmuje teren od Tarnowa po okolice Łańcuta, na którym wyróżnia się kilka wysp tego osadnictwa (okolice Tarnowa, Biecza i Gorlic, Krosna, Rzeszowa i Łańcuta). Analizą objęto 20 słowników i zbiorków wyrazowych dawnych (z końca XIX i pocz. XX w.) oraz współczesnych (koniec XX i pocz. XXI w.) zróżnicowanych także geograficznie, objętościowo i leksykograficznie (sposobem opracowania). Są one cennym źródłem do badań zapożyczeń leksykalnych używanych w gwarach na tym obszarze, poświadczają ich zróżnicowanie formalne (fonetyczne i morfologiczne) oraz semantyczne. Znaczną część zbioru germanizmów stanowią wyrazy rzadkie, ograniczone tylko do gwar Małopolski południowo-wschodniej.","PeriodicalId":502673,"journal":{"name":"Gwary Dziś","volume":"70 4","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139168041","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Regionalne różnice leksykalne w potocznej świadomości językowej 口语意识中的地区词汇差异
Gwary Dziś Pub Date : 2023-12-20 DOI: 10.14746/gd.2023.16.8
R. Kucharzyk
{"title":"Regionalne różnice leksykalne w potocznej świadomości językowej","authors":"R. Kucharzyk","doi":"10.14746/gd.2023.16.8","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/gd.2023.16.8","url":null,"abstract":"Przedmiotem artykułu jest stosunek użytkowników języka niemających specjalistycznej wiedzy językoznawczej do szeroko rozumianego zjawiska regionalnego zróżnicowania leksyki, obejmującego wszelkie jednostki leksykalne charakteryzujące się występowaniem ograniczonym do konkretnego terytorium, niezależnie od ich statusu (regionalizm, mikroregionalizm, dialektyzm). Podstawą rozważań są metajęzykowe komentarze internautów zamieszczone na forach internetowych poświęconych odrębnościom regionalnym.","PeriodicalId":502673,"journal":{"name":"Gwary Dziś","volume":"22 11","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139168122","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Nazwy motyli w mowie mieszkańców wielkopolskich wsi 大波兰地区村庄居民口中的蝴蝶名称
Gwary Dziś Pub Date : 2023-12-20 DOI: 10.14746/gd.2023.16.13
J. Kobus
{"title":"Nazwy motyli w mowie mieszkańców wielkopolskich wsi","authors":"J. Kobus","doi":"10.14746/gd.2023.16.13","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/gd.2023.16.13","url":null,"abstract":"W artykule zostały opisane nazwy motyla dziennego i nocnego wyekscerpowane z wielkopolskich źródeł dialektologicznych. Współcześnie pozyskane dane językowe zebrano w ramach projektu edukacyjnego przeprowadzonego na terenie gminy Pobiedziska (pow. Poznań). Na podstawie przeprowadzonych badań terenowych uzyskano – obok nazw ogólnych – zaledwie kilka nazw gatunkowych motyli. Nazwy współczesne zostały zestawione z nazwami wyekscerpowanymi z materiałów archiwalnych AdamaTomaszewskiego i Atlasu języka i kultury ludowej Wielkopolski. W tekście poczyniono także drobne uwagi etymologiczne dotyczące zróżnicowanych na terenie Wielkopolski nazw motyla i ćmy.","PeriodicalId":502673,"journal":{"name":"Gwary Dziś","volume":"94 2","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139169215","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Obraz husy v české lidové frazeologii 鹅在捷克民间用语中的形象
Gwary Dziś Pub Date : 2023-12-20 DOI: 10.14746/gd.2023.16.9
Milena Šipková, Martina Ireinová
{"title":"Obraz husy v české lidové frazeologii","authors":"Milena Šipková, Martina Ireinová","doi":"10.14746/gd.2023.16.9","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/gd.2023.16.9","url":null,"abstract":"Příspěvek pojednává o frazémech s komponentem husa; jeho cílem je jednak ukázat, jak se výraz husa reflektuje v českých nářečích, jednak popsat motivaci vybraných frazémů a jejich význam. V české lidové frazeologii patří jednotky s tímto zooapelativem k těm bohatěji zastoupeným. Materiál pochází z Archivu lidového jazyka a je postupně zpracováván ve Slovníku nářečí českého jazyka.","PeriodicalId":502673,"journal":{"name":"Gwary Dziś","volume":"84 ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139170062","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Rekcja a polisemia czasowników w gwarach polskich 波兰方言中动词的吟诵和多义性
Gwary Dziś Pub Date : 2023-12-20 DOI: 10.14746/gd.2023.16.4
Izabela Ejsmunt-Wieczorek
{"title":"Rekcja a polisemia czasowników w gwarach polskich","authors":"Izabela Ejsmunt-Wieczorek","doi":"10.14746/gd.2023.16.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/gd.2023.16.4","url":null,"abstract":"Artykuł poświęcono dwóm ważnym zagadnieniom: semantyce i składni werbalnej w gwarach polskich. Na zależności między tymi płaszczyznami języka zwracano już uwagę w opracowaniach historycznych i współczesnych. Bardzo trudno rozstrzygnąć, które czasowniki mają charakter polisemiczny, a które są jedynie wariantami semantycznymi tego samego leksemu. Próbowano zatem zbadać, w jakim stopniu kryterium syntaktyczne może okazać się przydatne w rozwiązaniu problemu polisemii werbalnej w gwarach, w których mamy do czynienia ze słownictwem ludowym, często uwikłanym w indywidualny kontekst zdaniowy i sytuacyjny. Analizie semantycznej i składniowej poddano czasowniki wieloznaczne zaczerpnięte ze słownika gwarowego Mieczysława Szymczaka.","PeriodicalId":502673,"journal":{"name":"Gwary Dziś","volume":"37 5","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139169294","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Смислові елементи концепту мати в похідних від іменників мати й неня в українських середньонаддніпрянських і гуцульських говірках 乌克兰第聂伯河中游方言和胡苏尔方言中 "马塔 "和 "涅尼亚 "这两个名词派生词中母亲概念的语义要素
Gwary Dziś Pub Date : 2023-12-20 DOI: 10.14746/gd.2023.16.5
Віра Романівна Дячук
{"title":"Смислові елементи концепту мати в похідних від іменників мати й неня в українських середньонаддніпрянських і гуцульських говірках","authors":"Віра Романівна Дячук","doi":"10.14746/gd.2023.16.5","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/gd.2023.16.5","url":null,"abstract":"У статті проаналізовано реалізацію смислових компонентів концепту мати, повʼязаних із коренями -мат-(и), (-мам-(а)), -ненʼ-(а) в мовленні носіїв українських середньонаддніпрянських та гуцульських говірок. Зʼясовано, що різний ступінь концептуалізації образу жінки-матері зумовив відмінну обʼєктивацію когнітивних смислів вказаного концепту в досліджуваних ареалах. Кількісне зіставлення похідних від іменників мати ( мама), неня та актуалізованих у них концеп-туальних характеристик в середньонаддніпрянсьому й гуцульському мовних просторах засвідчив про значущість аналізованої когнітивної одиниці в картині світу гуцулів.","PeriodicalId":502673,"journal":{"name":"Gwary Dziś","volume":"299 ","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"139170225","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
0
×
引用
GB/T 7714-2015
复制
MLA
复制
APA
复制
导出至
BibTeX EndNote RefMan NoteFirst NoteExpress
×
提示
您的信息不完整,为了账户安全,请先补充。
现在去补充
×
提示
您因"违规操作"
具体请查看互助需知
我知道了
×
提示
确定
请完成安全验证×
相关产品
×
本文献相关产品
联系我们:info@booksci.cn Book学术提供免费学术资源搜索服务,方便国内外学者检索中英文文献。致力于提供最便捷和优质的服务体验。 Copyright © 2023 布克学术 All rights reserved.
京ICP备2023020795号-1
ghs 京公网安备 11010802042870号
Book学术文献互助
Book学术文献互助群
群 号:604180095
Book学术官方微信