{"title":"Teoria herulskiego pochodzenia Litwinów Wojciecha Wijuka Kojałowicza. Z dziejów jednej historiograficznej mistyfikacji","authors":"J. Jurkiewicz","doi":"10.12775/rl.2023.9.11","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rl.2023.9.11","url":null,"abstract":"Artykuł omawia okoliczności powstania i założenia siedemnastowiecznej teorii pochodzenia Litwinów od ludu Herulów. Teoria ta wpłynęła na wczesnonowożytne wyobrażenia o początkach Litwy i Litwinów. Nie zyskała jednak wielkiej popularności, ponieważ szlachta litewska tradycyjnie uznawała się za potomków starożytnych Rzymian. W istocie pod koniec XVIII w. teoria była już zapomniana. W zmienionej postaci odrodziła się w pierwszej połowie XIX w.","PeriodicalId":487037,"journal":{"name":"Rocznik Lituanistyczny","volume":"341 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141686744","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Grzegorz Błaszczyk, historyk dawnej Litwy","authors":"K. Pietkiewicz","doi":"10.12775/rl.2023.9.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rl.2023.9.01","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":487037,"journal":{"name":"Rocznik Lituanistyczny","volume":"28 21","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141685346","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Rodzina przybrana w rodzie Radziwiłłów. Problemy badawcze (przyczynek do badań nad magnacką rodziną przybraną w XVI–XVIII w.)","authors":"Marzena Liedke","doi":"10.12775/rl.2023.9.09","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rl.2023.9.09","url":null,"abstract":"Badania nad rodziną przybraną czy zrekonstruowaną (stepfamily, blended family, patchwork family) są mocno zaawansowane w historiografii zachodnioeuropejskiej. Na gruncie polskiej literatury przedmiotu nie publikowano dotąd wyników systematycznych badań nad tą kwestią. Spojrzenie na problem rodziny przybranej w rodzie Radziwiłłów jest kolejną próbą autorki zaszczepienia tej tematyki na gruncie rodzimej historiografii. W artykule wskazano, którzy z męskich przedstawicieli rodu w okresie XVI–XVIII w. stworzyli rodzinę przybraną (15 przypadków) i jak wiele dzieci Radziwiłłów funkcjonowało w takiej rodzinie lub było z nią związanych. Przedstawiono też katalog problemów wynikających z badania magnackiej rodziny przybranej (m.in. kwestie dziedziczenia, wspólnego lub nie zamieszkiwania dzieci z poprzednich związków itp.) oraz wskazano przykłady: konfliktu w stepfamily i, z drugiej strony, względnie harmonijnego funkcjonowania jej członków.","PeriodicalId":487037,"journal":{"name":"Rocznik Lituanistyczny","volume":"26 39","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141684396","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Dwa „pogrzeby” wojewody wileńskiego Janusza Radziwiłła. Przyczynek do stosunków politycznych i wyznaniowych w Wielkim Księstwie Litewskim w drugiej połowie XVII wieku","authors":"W. Kriegseisen","doi":"10.12775/rl.2023.9.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.12775/rl.2023.9.06","url":null,"abstract":"Opracowanie jest przyczynkiem mającym na celu uporządkowanie i uzupełnienie wiedzy o pośmiertnych losach ciała zmarłego w końcu 1655 r. w Tykocinie wojewody wileńskiego i hetmana wielkiego litewskiego Janusza Radziwiłła. Zmarły magnat nie doczekał się nigdy oficjalnego pogrzebu, a jego trumnę z powodów tak politycznych, jak wyznaniowych ukrywano aż do roku 1674, kiedy ostatecznie złożono ją w kościele ewangelicko-reformowanym w Kiejdanach. Wbrew dotychczasowym hipotezom, które inicjatywę przeniesienia trumny do Kiejdan i zamówienia sarkofagu przypisywały siostrze zmarłego Katarzynie z Radziwiłłów Hlebowiczowej, udało się ustalić, iż odpowiedzialni za to byli administratorzy dóbr radziwiłłowskich, a w szczególności Kazimierz Krzysztof Kłokocki i Stanisław Niezabitowski.","PeriodicalId":487037,"journal":{"name":"Rocznik Lituanistyczny","volume":"46 7","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141687400","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}