{"title":"Moody’s Catholic Ratings: Institutional Communication of the Church for Issuing Religious Bonds","authors":"Cristian Mendoza","doi":"10.18290/rns2024.0016","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rns2024.0016","url":null,"abstract":"The issuance of religious bonds by some American Catholic dioceses is a model of ecclesiastical financing that works thanks to the institutional communication of the Church in the economic field. This procedure, by which important resources are obtained in case of emergency, requires from those responsible for the administration of temporal goods a creative and clear institutional communication. Credit rating agencies present the financial situation of the diocese, especially to obtain new investors. Diocesan administrators usually turn to the faithful when they need more resources, but this system of issuing religious debt in the stock market represents a novel effort that can be imitated by other ecclesiastical entities.","PeriodicalId":485770,"journal":{"name":"Roczniki Nauk Społecznych","volume":"9 12","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-07-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141815702","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Niedopasowanie statusowe kobiet i mężczyzn jako czynnik hamujący dzietność","authors":"I. Przybył","doi":"10.18290/rns2024.0018","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rns2024.0018","url":null,"abstract":"Niska dzietność jest coraz większym problemem w społeczeństwie polskim. Dotychczasowe analizy makro- i mikrospołecznych uwarunkowań reprodukcji biologicznej wyjaśniają przyczyny spadającej dzietności, ale nie odnoszą się do reguł zawiązywania stabilnego związku, fundamentalnych procesów leżących u podstaw planowania prokreacji i tym samym nie wystarczają, aby wyjaśnić, dlaczego rodzi się tak mało dzieci. Artykuł daje odpowiedź na pytanie, dlaczego próby budowania stabilnej relacji intymnej napotykają bariery z powodu kulturowych reguł selekcji i prawidłowości zawiązywania znajomości, co przeszkadza w odpowiednim dopasowaniu partnerów, a tym samym w realizacji zamiaru bycia rodzicem przez kobiety i mężczyzn. Zaprezentowana analiza wzbogaca wiedzę na temat niedopasowania statusowego we współczesnych kontekstach i zapewnia uzupełnienie opisu czynników hamujących dzietność.","PeriodicalId":485770,"journal":{"name":"Roczniki Nauk Społecznych","volume":"46 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-05-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"141106616","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Sprawiedliwość międzygeneracyjna w polityce rodzinnej: przyczynek do dyskusji","authors":"Mariola Racław","doi":"10.18290/rns2024.0017","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rns2024.0017","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest analiza skutków „uwikłania” polityki rodzinnej w debaty dotyczące dzietności i przekierowania uwagi na kwestie ludnościowe, przede wszystkim prokreacyjne, a także wskazanie zmiany akcentów w dyskusjach na temat sprawiedliwości międzygeneracyjnej w kontekście polityki rodzinnej. Postawiono pytanie badawcze: jakie konsekwencje dla polityki rodzinnej ma nacisk na prospektywny wymiar sprawiedliwości międzygeneracyjnej redukowanej do pronatalizmu? Artykuł oparty jest na analizie wybranych tekstów naukowych oraz wtórnej analizie dostępnych rezultatów badań empirycznych. Podkreślono w nim konieczność budowania strategii polityki rodzinnej kierowanej do młodych ludzi „na przedpolu rodzicielstwa”, spójnej z innymi politykami publicznymi; uwzględnienie w strategiach polskiej polityki rodzinnej alarmujących danych, dokumentujących brak wiary młodych ludzi w zabezpieczenie ich interesów w decyzjach politycznych rządu oraz tworzenie polityk publicznych sprawiedliwych dla przyszłych pokoleń.","PeriodicalId":485770,"journal":{"name":"Roczniki Nauk Społecznych","volume":"24 14","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-05-16","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140968699","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
G. Dobińska, M. Kosiorek, Joanna Leek, M. Rojek, Elżbieta Szulewicz
{"title":"Proces konstytuowania się świata społecznego nauczycieli szkół międzynarodowych – dylematy i wyzwania","authors":"G. Dobińska, M. Kosiorek, Joanna Leek, M. Rojek, Elżbieta Szulewicz","doi":"10.18290/rns2024.0014","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rns2024.0014","url":null,"abstract":"Artykuł poświęcono procesowi segmentacji, zmierzającemu do wewnętrznego różnicowania się, a także wyłaniania subświatów w obrębie światów społecznych. Ramą teoretyczną poniższych rozważań uczyniono socjologiczną koncepcję światów społecznych Anselma Straussa. Przedmiotem podjętych analiz uczyniliśmy proces konstytuowania się świata społecznego nauczycieli szkół międzynarodowych w kontekście wyzwań oraz dylematów. Celem badań była rekonstrukcja mechanizmów umożliwiających wyłonienie się opisywanego świata społecznego, a także opisanie trudności doświadczanych przez badanych. Wykorzystując potencjał metodologii teorii ugruntowanej oraz przyjmując perspektywę interakcyjną, wyłoniono wymiary, w obrębie których badani doświadczają zawodowych trudności oraz dylematów. Okazuje się, że odczuwane napięcie mobilizuje nauczycieli do podejmowania określonych działań, umożliwiających radzenie sobie z codziennymi wyzwaniami, a to stymuluje wyłanianie się subświata. W niniejszych rozważaniach scharakteryzujemy trzy typy relacji nauczycieli: z uczniami, współpracownikami oraz otoczeniem (przedstawicielami innych światów społecznych).","PeriodicalId":485770,"journal":{"name":"Roczniki Nauk Społecznych","volume":"34 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-05-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140972685","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Peculiarities of Professional Training of Civil Defence Specialists in Ukraine Under a Martial Law","authors":"V. Popovych, Olha Menshykova","doi":"10.18290/rns2024.0012","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rns2024.0012","url":null,"abstract":"The State Emergency Service of Ukraine is a central executive body directed and coordinated by the Cabinet of Ministers of Ukraine through the Minister of Internal Affairs and implementing the state policy in the field of civil defence, protection of the people and territories from emergencies and prevention of their occurrence, elimination of the consequences of emergencies, rescue, firefighting, fire, and industrial safety, activities of emergency services, and hydrometeorological activities. This institution has two higher education schools offering BA training for civil defence bodies and units. At the same time, Russia’s invasion of Ukraine has led to a number of changes in educational training programs for civil defence specialists. Understanding the current threats and recognizing the role of civil defence requires revision of the standards of all specialties, in particular in terms of awareness and preparedness for emergency situations, as well as separation of a set of knowledge, competencies and skills into a separate specialty “civil defence”.","PeriodicalId":485770,"journal":{"name":"Roczniki Nauk Społecznych","volume":"135 33","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140369490","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Jan Kreft, Monika Boguszewicz-Kreft, Barbara Cyrek
{"title":"Halucynacje chatbotów a prawda: główne nurty debaty i ich interpretacje","authors":"Jan Kreft, Monika Boguszewicz-Kreft, Barbara Cyrek","doi":"10.18290/rns2024.0009","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rns2024.0009","url":null,"abstract":"Generatywne systemy sztucznej inteligencji (SI) są w stanie tworzyć treści medialne poprzez zastosowanie uczenia maszynowego do dużych ilości danych szkoleniowych. Te nowe dane mogą obejmować tekst (np. Bard firmy Google, LLaMa firmy Meta lub ChatGPT firmy OpenAI) oraz elementy wizualne (np. Stable Diffusion lub DALL-E OpenAI) i dźwięk (np. VALL-E firmy Microsoft). Stopień zaawansowania tych treści może czynić je nieodróżnialnymi od twórczości człowieka. Chatboty cechują się jednak tzw. halucynacjami, które w istotnej części są nowym rodzajem dezinformacji. Celem podjętych badań jest identyfikacja głównych nurtów debaty poświęconej skutkom wykorzystania sztucznej inteligencji ze szczególnym uwzględnieniem dezinformacji z udziałem chatbotów w środowisku mediów. W badaniu przyjęto metodę badawczą systematycznego przeglądu literatury ograniczającą m.in. błąd selekcji. Interpretacja głównych nurtów debaty skłania do wniosku, że dezinformacja chatbotów w postaci ich halucynacji jest znacząca pod względem skali, jest optymalizowana i personalizowana oraz ma istotny potencjał erodowania zaufania społecznego.","PeriodicalId":485770,"journal":{"name":"Roczniki Nauk Społecznych","volume":"98 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140371167","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Aleksandra Skrabacz, Aneta Pajka, Bartłomiej Więckowski
{"title":"Zarządzanie kryzysowe jako obszar badawczy nauk o bezpieczeństwie","authors":"Aleksandra Skrabacz, Aneta Pajka, Bartłomiej Więckowski","doi":"10.18290/rns2024.0010","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rns2024.0010","url":null,"abstract":"Problematyka zarządzania kryzysowego jest stale obecna w literaturze przedmiotu, zwłaszcza międzynarodowej. W Polsce zainteresowanie badaczy tą problematyką jest stosunkowo krótkie, samo pojęcie zostało bowiem zaimplementowane z rozwiązań amerykańskich i przeniesione na grunt ochrony ludności pod koniec lat 90. XX wieku. Celem artykułu jest zatem zaprezentowanie strukturalnego przeglądu badań dotyczących zarządzania kryzysowego w latach 1945-2023. Przedstawiono genezę zarządzania kryzysowego w Polsce oraz dokonano analizy bibliometrycznej dorobku publikacyjnego znajdującego się w bazie SCOPUS.","PeriodicalId":485770,"journal":{"name":"Roczniki Nauk Społecznych","volume":"6 8","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140371854","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Uwarunkowania sprawnego współdziałania podmiotów zarządzania kryzysowego na przykładzie ćwiczenia symulacji katastrofy komunikacyjnej","authors":"Wiesław Jaszczur, H. Noga","doi":"10.18290/rns2024.0011","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rns2024.0011","url":null,"abstract":"W raporcie z badań, na podstawie ćwiczenia (symulacji), przedstawiono uwarunkowania i możliwości sprawnego współdziałania podmiotów zarządzania kryzysowego (ZK) w sytuacji zaistnienia zdarzenia masowego, w tym przypadku katastrofy komunikacyjnej. Omówiono zakres, w jakim podmioty ZK zgodnie ze swoimi procedurami i zasadami, normami i wypracowaną dobrą praktyką koegzystencji realizują ustawowe w akcji ratowniczej zadania, które wyszczególnia się na czynności ratownicze i procesowe. Zrealizowane ćwiczenia z udziałem wszystkich (aplikacyjnie) podmiotów ZK w sytuacji identyfikacji zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego sformułowanego jako komunikacyjnego wypadku masowego, stanowiły integralną część projektu naukowo-badawczego. Uwzględniając zrealizowane badania empiryczne przedstawiono propozycje usprawnienia procesu (jego poprawy) współdziałania podmiotów zarządzania kryzysowego. Celem badań było zdiagnozowanie ograniczeń sprawnego współdziałania podmiotów ZK oraz sformułowanie warunków i propozycji usprawnienia tej współpracy.","PeriodicalId":485770,"journal":{"name":"Roczniki Nauk Społecznych","volume":"36 48","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140372273","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Zagrożenia dla ludności cywilnej w globalnym środowisku bezpieczeństwa. Wybrane aspekty","authors":"Andrzej Żebrowski, Izabela Szkurłat","doi":"10.18290/rns2024.0007","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rns2024.0007","url":null,"abstract":"Środowisko człowieka to kooperacja pozytywna i negatywna, której towarzyszy wojna nerwów. Ewoluująca i dynamicznie zmieniająca się przestrzeń bezpieczeństwa poszczególnych państw jest źródłem wielu złożonych zagrożeń o zróżnicowanych podłożach. Bardzo często nakładają się one na siebie, co oznacza, że trudno je rozpoznawać i zwalczać. Występują tak w sferze niemilitarnej, jak i militarnej. Ich wieloaspektowość sprawia, że poszczególne aspekty mogą dominować i jeśli nie pojawią się na początku określonej sytuacji, to wystąpią w trakcie. Zawsze jednak należy mieć na uwadze, że zagrożenia polityczne będą dominowały. Warto podkreślić, że pojawienie się jednego zagrożenia pociąga za sobą kolejne. Szczególnie niebezpieczne są zagrożenia naturalne i celowe związane z negatywną działalnością człowieka, która stanowi zagrożenie tak dla niego, jak i jego środowiska. Dysponuje on szerokim spektrum narzędzi pozwalających na prowadzenie działalności destrukcyjnej. Wiedza o zagrożeniach i ich monitorowanie pozwala na podejmowanie działań wyprzedzających, co z kolei pozawala na minimalizowanie strat zasobów.","PeriodicalId":485770,"journal":{"name":"Roczniki Nauk Społecznych","volume":"9 5","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140373294","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Marta Wrońska, Funkcjonowanie seniorów w przestrzeni medialnej. Między ideą a praktyką, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego 2021, ss. 252. ISBN 978-83-7996-950-0","authors":"Dorota Rynkowska","doi":"10.18290/rns2024.0008","DOIUrl":"https://doi.org/10.18290/rns2024.0008","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":485770,"journal":{"name":"Roczniki Nauk Społecznych","volume":" 12","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140392429","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}