Justyna Stępkowska, Magdalena Bogusz, Katarzyna Stępkowska
{"title":"Selected aspects of perceiving and experiencing birth - study of men participating in hospital childbirth and men with an experience of home childbirth","authors":"Justyna Stępkowska, Magdalena Bogusz, Katarzyna Stępkowska","doi":"10.14746/tim.2022.32.2.14","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2022.32.2.14","url":null,"abstract":"Participating in childbirth of his own child can be a plane for redefi ning man’s own identity and self-esteem. The study aimed to verify whether there is a relationship between the place of childbirth and selected aspects of man’s perceiving and experiencing participation in childbirth of his own child and to assess the relationship between man’s perception of childbirth as an essential life experience and an experience affecting selfesteem. The study included 147 men aged 18 to 57 years (M = 34,56; SD = 8,29) who had experience of participating in the delivery of their child. The conducted research was preliminary. The research was carried out using the diagnostics survey method and nonprobabilistic sampling. The data were collected anonymously via the survey questionnaire. The collected data was analyzed using descriptive statistics methods, with the Kolmogorov-Smirnov and Mann-Whitney U tests and the analysis of Spearman’s ρ rank correlation, with the IBM SPSS Statistics 23 package. The threshold of α = 0.05 was considered as the signifi cance level. Main results: (a) According to the respondents, man’s participation in birth of his own child is an important factor infl uencing self-esteem; (b) the stronger perception of childbirth as an important event in life, the more this experience affects selfesteem according to the respondents. The research shows the importance of the father participation in the childbirth for the self-esteem level of the man. The preliminary study indicates also the need for in-depth research on the participation of the father at childbirth and on the multifaceted importance of this presence.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":"8 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122207856","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Bezpieczeństwo seniorów w kontekście wyzwań polityki lokalnej w Polsce","authors":"Józef Młyński","doi":"10.14746/tim.2022.32.2.13","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2022.32.2.13","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest przedstawienie zagadnienia bezpieczeństwa socjalnego seniorów w kontekście wyzwań współczesnej polityki społecznej w Polsce realizowanej na poziomie ich lokalnego zamieszkania. Jedną bowiem z kategorii osób należących do środowiskowej polityki na szczeblu lokalnym, obok integralnie rozumianej rodziny, są seniorzy w przedostatniej i ostatniej fazie życia. Mają nie tylko poczucie przynależności do obszaru i miejsca zamieszkania, ale również świadomość bezpieczeństwa społecznego w wielowymiarowej polityce lokalnej. W argumentacji zwrócono uwagę na trzy aspekty: wyzwania seniorów w środowisku lokalnym, wyzwania lokalnej polityki stymulowanej zwiększającą się liczbą seniorów oraz ukazania strategii polityki lokalnej wobec starszej i najstarszej generacji obywateli. Podkreślono także postulaty i rekomendacje.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":"18 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131584007","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Das allgemeine Priestertum in der Praxis oder die Rolle der Laien in der Kirche. Das lutherische Beispiel","authors":"Jerzy Sojka","doi":"10.14746/tim.2022.32.2.8","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2022.32.2.8","url":null,"abstract":"Im ersten Teil der Studie wird die Grundlage für die Beteiligung von Nichtordinierten an der Evangelisch-Augsburgischen (Lutherischen) Kirche in Polen in Form des reformatorischen Konzepts des allgemeinen Priestertums aller Gläubigen/aller Getauften dargestellt. Im zweiten Teil behandelt die Studie die praktische Beteiligung von Nichtordinierten an der Praxis der Lutherischen Kirche in Polen in den Bereichen: individuelle Frömmigkeit, Kirchenverwaltung, Teilnahme an seelsorgerischen und liturgischen Aktivitäten.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":"57 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132012418","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Spór o Eucharystię w epidemii, ze szczególnym uwzględnieniem aspektu teologicznomoralnego","authors":"A. Bartoszek","doi":"10.14746/tim.2022.32.2.12","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2022.32.2.12","url":null,"abstract":"Czas epidemii spowodował poważne przemiany w kształcie i funkcjonowaniu społeczeństwa. W środku tych przemian społecznych znalazł się Kościół jako środowisko bazujące przede wszystkim na relacjach kontaktowych. Przemiany te dotknęły najistotniejszych elementów posługi Kościoła, w tym samego centrum życia Kościoła, czyli Eucharystii. W kontekście tych zmian zaczęły się rodzić liczne pytania i dylematy duchowo-moralne dotyczące Eucharystii. Niniejsze refleksje są próbą zmierzenia się z tymi właśnie dylematami. W pierwszej części dylematy te zostają nazwane. Zasadniczą częścią jest ukazanie podstaw doktrynalnych, związanych z nauczaniem Kościoła o niesprzeczności poznania rozumowego z poznaniem płynącym z wiary, a dotyczących nauki na temat Eucharystii, szczególnie na temat realnej obecności Chrystusa w Najświętszym Sakramencie oraz na temat Komunii duchowej. W sposób szczególny niniejsze rozważania uwzględniają aspekt teologicznomoralny poprzez odwołanie się do takich kategorii jak ordo caritatis, heteronomia, autonomia oraz teonomia. Kategorie te pozwalają bowiem skonstruować bardziej szczegółowe wskazania pastoralne na czas epidemii, dotyczące posługi sakramentalnej, szczególnie związanej z Eucharystią. W analizach poruszony zostaje także wątek historyczno-liturgiczny, dotyczący różnych sposób udzielania Komunii Świętej (do ust i na rękę). W ostatniej części zostaje przywołana postać św. Karola Boromeusza, biskupa Mediolanu w XVI wieku, w którego posłudze duszpasterskiej w czasie epidemii można odnaleźć wiele elementów, o których mowa w niniejszych analizach.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":"562 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123040291","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Powołanie i misja świeckich w nauczaniu Świętego Josemarii Escriva de Balaguer","authors":"M. Waluś","doi":"10.14746/tim.2022.32.2.7","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2022.32.2.7","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest przedstawienie zarysu duchowości codzienności świeckich w interpretacji świętego prałata Josemarii Escrivy de Balaguer, którego nauczanie stanowi fundament działalności Opus Dei, prowadzącego formację osób świeckich, najczęściej zaangażowanych w pracę zawodową oraz obowiązki rodzinne. Duchowość ta, wspierająca się na Biblii i nauczaniu ojców apostolskich, stanowiła od początku novum w tradycyjnym przekazie duszpasterskim i do dziś okazuje się pomocą dla tysięcy członków i sympatyków Dzieła. Intuicje św. Josemarii Escrivy zostały w pełni potwierdzone przez nauczanie Vaticanum II.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":"9 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122666871","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Udział wiernych świeckich w sądownictwie kościelnym","authors":"Aleksandra Brzemia-Bonarek","doi":"10.14746/tim.2022.32.2.5","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2022.32.2.5","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest przedstawienie problematyki realizacji misji apostolskiej świeckich prawników w strukturach sądownictwa kościelnego. Na tle analiz i unormowań o charakterze ogólnym zaprezentowano specyfikę tego zagadnienia w Kościele katolickim w Polsce. Tekst podzielono na trzy części. We wprowadzeniu historycznym ukazano rozwój doktryny Kościoła dotyczącej udziału wiernych świeckich w strukturach instytucji kościelnych, w szczególności w sądach kościelnych. Następnie jako wynik kwerendy dokonanej przez autorkę zaprezentowano stan liczbowy zatrudnionych świeckich w sądach biskupich na terenie Episkopatu Polski. Ostatnia część artykułu to wnioski będące próbą wyjaśnienia zastanej sytuacji zarówno pod względem realiów bytowych (instytucji kościelnych w Polsce jako pracodawcy), jak i nadal ostrożnej recepcji przez polskich katolików myśli Soboru Watykańskiego II w odniesieniu do współuczestniczenia wiernych świeckich w kościelnej władzy rządzenia (potestas regiminis). Na podstawie literatury przedmiotu wskazano teologiczne podstawy słuszności włączania laikatu do struktur zarządzania i administrowania sprawiedliwością w Kościele i odpowiadające tej myśli doktrynalnej obowiązujące powszechne prawo Kościoła.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":"30 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"133711144","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Udział świeckich w synodalności Kościoła. Rozwój nauczania od Soboru Watykańskiego II do papieża Franciszka","authors":"Krystian Kałuża","doi":"10.14746/tim.2022.32.2.2","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2022.32.2.2","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest ukazanie roli świeckich w synodalności Kościoła od Soboru Watykańskiego II do papieża Franciszka. Zainicjowana bowiem przez Vaticanum II eklezjologia communio zaowocowała odnową synodalności w życiu i misji Kościoła. W części historyczno-teologicznej wskazano na zależność teologii laikatu od eklezjologii. Dopiero odnowa eklezjologii, która dokonała się pod koniec XIX wieku, przyniosła przełom w postaci nowej wizji roli świeckich w Kościele. Zainicjowało to wieloetapowy proces, którego ostatnim ogniwem jest synodalna wizja Kościoła wspierana przez papieża Franciszka. W części systematycznej ukazano trzy podstawowe aspekty synodalności Kościoła: (1) aspekt teologiczny (synodalność jako konstytutywny wymiar Kościoła), (2) aspekt duszpasterski (synodalność jako mechanizm funkcjonowania Kościoła), (3) aspekt instytucjonalno-prawny (formy realizacji synodalności). Wszystkie one odnoszą się do Kościoła jako Ludu Bożego, a zatem obejmują wszystkich ochrzczonych, tak duchownych, jak i świeckich.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":"15 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115025796","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Posługa świeckiego misjonarza w Kościele","authors":"J. Różański","doi":"10.14746/tim.2022.32.2.6","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2022.32.2.6","url":null,"abstract":"Termin „misjonarz świecki” jest terminem współczesnym, związanym z tradycją Kościoła w Europie. W Afryce jego odpowiednikiem może być z pewnością „katechista”. Celem artykułu jest więc podkreślenie potrzeby wypracowywania dla tej specyficznej grupy świeckich głosicieli Ewangelii zróżnicowanej terminologii, w zależności od Kościoła lokalnego, oraz ukazanie sposobu zaangażowania kameruńskich katechistów w ewangelizację miejscowej ludności. Jej początki sięgają pierwszych wieków, o czym mówią przykłady zaangażowanych w głoszenie Ewangelii świeckich – mężczyzn i kobiet. U źródeł powołania świeckich zaangażowanych w głoszenie Ewangelii znajduje się specyficzne wezwanie Ducha Świętego, specjalny charyzmat uznany z czasem przez Kościół i potwierdzony przez specjalne posłanie. To zaangażowanie świeckich w dzieło ewangelizacji łączy się z ich specjalistycznym przygotowaniem do tej posługi, określeniem ich podstawowych zadań, duchowością misjonarzy świeckich. Związane jest ono również z wymiarem ekonomicznym ich działalności. Te wszystkie elementy wpływają na zróżnicowanie tej samej posługi w poszczególnych Kościołach lokalnych.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":"127 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123220014","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"„Podążanie razem”– kwestie dyskusyjne wokół Synodu o synodalności","authors":"Paweł Bortkiewicz","doi":"10.14746/tim.2022.32.2.1","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2022.32.2.1","url":null,"abstract":"Celem artykułu jest przedstawienie bieżącego stanu prac Synodu o synodalności oraz analogii, jakie zachodzą między podjętą w jego trakcie refleksją a implementacją dorobku Soboru Watykańskiego II w życie Kościoła powszechnego i Kościołów lokalnych. W związku z tym podjęto analizę tekstów kardynała Ratzingera pisanych w dobie przemian posoborowych. Jednym z tematów centralnych zarówno lat 60. XX wieku, jak i czasów współczesnych jest zagadnienie wolności i demokratyzacji życia Kościoła. Prowadzi to do dyskusji związanych z rozumieniem otwarcia się Kościoła katolickiego na świat poprzez powszechne braterstwo, demokratyzację pojęcia „Ludu Bożego”, stawianego w opozycji do struktury hierarchicznej Kościoła, zmiany związane z rozumieniem hierarchiczności i urzędów w Kościele.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":"13 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121412067","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Posługi lektora i akolity w perspektywie teologii laikatu","authors":"Andrzej Draguła","doi":"10.14746/tim.2022.32.2.4","DOIUrl":"https://doi.org/10.14746/tim.2022.32.2.4","url":null,"abstract":"W roku 2021 papież Franciszek dokonał nowelizacji kan. 230, § 1 Kodeksu prawa kanonicznego, na mocy której posługi (ministeria) lektora i akolity przestały być zarezerwowane wyłącznie dla mężczyzn (Franciszek 2021b). Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie zagadnienia świeckiego charakteru tych posług, zarówno w kontekście ich genezy, jak i współczesnego rozumienia. Do reformy przeprowadzonej przez papieża Pawła VI w roku 1972 obie posługi były święceniami niższymi, których udzielano wyłącznie kandydatom do święceń kapłańskich. W procesie deklerykalizacji tych posług decyzja papieża Franciszka idzie dalej, ponieważ obecnie można obie posługi powierzać nie tylko świeckim mężczyznom, ale także świeckim kobietom. W konsekwencji rewizji należy poddać teologię tych posług, które znajdują uzasadnienie w kapłaństwie wspólnym laikatu, a nie - jak było dotąd - w kapłaństwie hierarchicznym.","PeriodicalId":448248,"journal":{"name":"Teologia i Moralność","volume":"13 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-12-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127524273","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}