Ö. Bozkaya, G. Bozkaya, Nurullah Hanilçi, S. Guven, D. Banks, T. Uysal
{"title":"Çöpler (Erzincan, İç-Doğu Anadolu) Porfiri-Epitermal Altın Yatağında Arjilik Alterasyona İlişkin Mineralojik Kanıtlar","authors":"Ö. Bozkaya, G. Bozkaya, Nurullah Hanilçi, S. Guven, D. Banks, T. Uysal","doi":"10.25288/TJB.468148","DOIUrl":"https://doi.org/10.25288/TJB.468148","url":null,"abstract":"Copler porfiri-epitermal altin yatagi, Tetis Alpin-Himalaya orojenik kusaginda acilmali tektonizma sonucu gelisen orta Eosen yasli plutonik sokulumlarla iliskili bir altin yatagidir. Plutonik kayaclar (granodiyorit porfir, diyorit porfir) Gec Paleozoyik-Mesozoyik yasli metapelit ve metakarbonat kayaclar icerisine sokulum yaparak porfiri-epitermal bir Cu-Au yatagi olusturmus ve hidrotermal alterasyon zonlarinin (potasik, fillik, propilitik, arjilik) gelisimine neden olmustur. Bu calismada, onceki arastirmacilarca yerel ve sinirli alanda gelistigi belirtilen superjen alterasyonun aksine, genis yayilim sunan arjilik alterasyon zonlarinin mineralojik-petrografik ozelliklerinin ortaya konulmasi amaclanmistir. Bu kapsamda, optik ve taramali elektron mikroskop (SEM ve SEM-EDS), X-isinlari kirinimi (XRD), O-H izotop jeokimyasi ve K/Ar yas tayini incelemeleri gerceklestirilmistir. Asiri killesmis granodiyorit porfirlerde bile, ilksel porfiritik doku izlenebilmekte, ince-kristalli kil ve kuvarslar homojen ve yer yer mikrolaminasyonlar seklinde gozlenmektedir. Simektit ve karisik-tabakali illit-simektit (I-S) mineralleri yapraksituysu, illit ve kaolinitler levhamsi bicimler sergilemektedir. Kuvars ve jarositler ozsekilli kristaller, kristobalitler kurtcuk gorunumlu, bu calismada ilk kez belirlenen krandallitler ise ince-taneli granuler topluluklar seklinde gozlenmektedir. Arjilik zona ait ornekler fillik zona yakin ic kesimlerde (ileri arjilik zon) kuvars + I-S, kuvars + krandallit + jarosit ve kristobalit, dis kesimlerde (arjilik zon) ise kuvars + simektit + kaolinit birliktelikleri sergilemektedir. Simektitler dioktahedral bilesime sahiptir (d060<1.500 A, oktahedral Al=1.47-1.66). I-S mineralleri yuksek illit bilesenli (I85-S15) ve R3 tipi ara tabakalanmaya sahip olup, oktahedral Al ve yapraklar arasi K icerikleri sirasiyla 1.66-1.71 ve 0.58-0.75 arasinda degismektedir. I-S’lerin O-H izotop bilesimi, dusuk sicaklik kosullarinda ve magmatik suyun baskin oldugu bir olusumu isaret etmektedir. Jarosit iceren ornegin K/Ar yas verisi (43.6 ± 1.0 My), arjilik alterasyonun plutonik sokulum sirasinda veya hemen sonrasinda (<1 My) basladigina isaret etmektedir. Elde edilen bulgular, Copler porfiriepitermal altin yataginda genis yayilim sunan, dusuk sicaklik (<200 oC) ve asidik kosullarda gelismis, aluminyum fosfat ve demir sulfat minerallerinin de gelistigi bir arjilik alterasyonun varligini ortaya koymaktadir. \u0000 \u0000 \u0000 \u0000(The Copler porphyry-epithermal gold deposit is associated with middle Eocene intrusive rocks related to an extensional tectonic phase in the Tethyan Alpine-Himalayan orogenic belt. The intrusive rocks (granodiorite porphyry and diorite porphyry) were emplaced into Late Paleozoic–Mesozoic metapelite and metacarbonate rocks creating the porphyry-epithermal Cu-Au deposit and hydrothermal alteration zones (potassic, phyllic, propylitic, argillic). The mineralogic-petrographic and geochemical properties of the extensive argillic alteration zones (not supe","PeriodicalId":42517,"journal":{"name":"Turkiye Jeoloji Bulteni-Geological Bulletin of Turkey","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2018-09-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"42523497","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Mardin-Dargeçit Yöresi Üst Kretase-Paleosen Yaşlı Germav Formasyonu’nun Mineralojisi ve Fillosilikat / Kil Jeokimyası","authors":"Sema Teti̇ker, Adile Kübra Akman, H. Yalçın","doi":"10.25288/TJB.468150","DOIUrl":"https://doi.org/10.25288/TJB.468150","url":null,"abstract":"Bu calismada Mardin-Dargecit bolgesinde Ust Kretase-Paleosen yasli Şirnak Grubu’na ait Germav Formasyonu kayaclarinin mineralojik ve jeokimyasal ozelliklerinin ortaya konulmasi amaclanmistir. Birimin klastik ve kimyasal kokenli kayaclari epiklastik (kumtasi, karbonatli kumtasi), pelitik (seyl) ve killi-kumlu karbonat (marn, kumlu kirectasi) olmak uzere farkli tane boyu, mineralojik bilesim ve dokusal iliskiler gostermektedir. XRD ile saptanan kayac olusturan mineralleri; bolluk sirasina gore kalsit, fillosilikat / kil (klorit, C-S, C-V, vermikulit, illit ender olarak serpantin, I-C ve I-V), kuvars, feldispat, dolomit, hematit ve gotit olusturmaktadir. OM, SEM ve XRD inceleme sonuclarina gore; birimde diyajenetik minerallerin yani sira, metamorfik ve ofiyolitik birimlerden tasinmis detritik mineraller de bulunmaktadir. Farkli kimyasal bilesime sahip fillosilikat / kil mineralleri Al ve/veya MgO bakimindan zengindir. Eser element ve REE derisimleri en fazla kloritte, en az ise vermikulit mineralinde gozlenmektedir. Fillosilikat / kil minerallerinin icerikleri kondrit degerleri ile karsilastirildiginda; koken kayaca, minerale ve elementlere gore zenginlesme-fakirlesmeler degismekle birlikte, orneklerin desenleri birbirinden belirgin olarak ayrilmaktadir. Fillosilikat / kil mineralleri iz ve REE icerikleri acisindan kondrit ve NASC bilesimlerine gore belirgin degisim / farklilasma / ayrimlasma sergilemektedir.","PeriodicalId":42517,"journal":{"name":"Turkiye Jeoloji Bulteni-Geological Bulletin of Turkey","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2018-09-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43609849","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Holosen’in Katları","authors":"N. Kazancı","doi":"10.25288/TJB.460471","DOIUrl":"https://doi.org/10.25288/TJB.460471","url":null,"abstract":"Uluslararasi Stratigrafi Komitesi Holosen’i katlara bolmus ve yayinlamistir. Ulkemiz yerbilimcileri bunlara cabukca alismali ve kullanmaya baslamalidirlar. Cunku, iklim kuresel degisikliklerine dayanan yeni katlar kulturel jeoloji, arkeoloji, jeoarkeoloji, pedoloji, paleoklimaatoloji vb. alanlarda ortak calismalar yapilmasina zemin hazirlayabilecektir.","PeriodicalId":42517,"journal":{"name":"Turkiye Jeoloji Bulteni-Geological Bulletin of Turkey","volume":" ","pages":""},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2018-09-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"49280533","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"Akhüyük (Konya) Jeotermal Alanındaki Hidrotermal Akışkan Dolaşımı ve Traverten Oluşum Mekanizması, Orta Anadolu, Türkiye","authors":"M. Şener","doi":"10.25288/TJB.437943","DOIUrl":"https://doi.org/10.25288/TJB.437943","url":null,"abstract":"Calisma alani olan Akhuyuk Jeotermal alani Orta Anadolu Volkanik Kompleksinin guneybati kisminda yer almaktadir. Alanda bulunan Akhuyuk travertenleri Tuzgolu Fay Zonuna paralel bir catlak hatti boyunca yuzeye ulasan termal sularin cokelmesi sonucu olusmus sirt tipi bir traverten yapisindir. Calisma alanina ait kayac numunelerinin tum kaya XRD incelemelerinde tum numunelerin kalsit mineralinden olustugu gorulmektedir. Ayni numunelerin XRF analiz sonuclarina gore alinan tum numuneler yaklasik %90 oraninda Ca elementinden olustugu ayrica bu Ca elementine Mg, S, Sr ve K gibi elementlerin eslik ettigi gozlenmektedir. Inceleme alaninda farkli kaynaklardan alinan su orneklerinin yuzey cikis sicakliklari 17-35 °C arasinda degisirken, pH degerleri 6.6-6.9 ve elektriksel iletkenlikleri (EC) 5600- 47700 μS/cm arasinda degismektedir. Calisma alanindan derlenen su orneklerinin Scholler diyagramina gore sular ayni kaynaktan beslenmektedir. Orneklerin iyon dagilimlari sularin katyonlarina gore Na+K>Ca+Mg, anyonlarina gore ise Cl+SO4>HCO3+CO bolgelerinde yer alan Na-Cl tipinde sular oldugunu ve Giggenbach diyagramina gore cogunlukla olgun olmayan sular sinifinda oldugunu gostermektedir. Su orneklemeleri sirasinda olculmus sicakliklardaki mineral doygunluklari, termal sularda genellikle kalsit, aragonit ve dolomit minerallerinin cokel olusturdugunu gosterir. Elde edilen bu veriler isiginda alanin olusturulan uc boyutlu kavramsal modeline gore alanin temelini Paleozoyik yasli Nigde Grubu olusturken, isitici kayayi Orta Anadolu Volkanik Kompleksinde de oldugu gibi Uckapili Granadiyoriti ve jeogradyan, rezervuar kayayi Gekbez Formasyonuna ait kirectaslari ve ortu kayayi da Pleyistosen-Holosen yasli guncel cokeller ile Akhuyuk travertenleri olusturmaktadir.","PeriodicalId":42517,"journal":{"name":"Turkiye Jeoloji Bulteni-Geological Bulletin of Turkey","volume":"1 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.3,"publicationDate":"2018-06-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41629748","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}