Akhüyük (Konya) Jeotermal Alanındaki Hidrotermal Akışkan Dolaşımı ve Traverten Oluşum Mekanizması, Orta Anadolu, Türkiye

Abstract

Calisma alani olan Akhuyuk Jeotermal alani Orta Anadolu Volkanik Kompleksinin guneybati kisminda yer  almaktadir. Alanda bulunan Akhuyuk travertenleri Tuzgolu Fay Zonuna paralel bir catlak hatti boyunca yuzeye ulasan termal sularin cokelmesi sonucu olusmus sirt tipi bir traverten yapisindir. Calisma alanina ait kayac numunelerinin tum kaya XRD incelemelerinde tum numunelerin kalsit mineralinden olustugu gorulmektedir. Ayni numunelerin XRF analiz sonuclarina gore alinan tum numuneler yaklasik %90 oraninda Ca elementinden olustugu ayrica bu Ca elementine Mg, S, Sr ve K gibi elementlerin eslik ettigi gozlenmektedir. Inceleme alaninda farkli kaynaklardan alinan su orneklerinin yuzey cikis sicakliklari 17-35 °C arasinda degisirken, pH degerleri 6.6-6.9 ve elektriksel iletkenlikleri (EC) 5600- 47700 μS/cm arasinda degismektedir. Calisma alanindan derlenen su orneklerinin Scholler diyagramina gore sular ayni kaynaktan beslenmektedir. Orneklerin iyon dagilimlari sularin katyonlarina gore Na+K>Ca+Mg, anyonlarina gore ise Cl+SO4>HCO3+CO bolgelerinde yer alan Na-Cl tipinde sular oldugunu ve Giggenbach diyagramina gore cogunlukla olgun olmayan sular sinifinda oldugunu gostermektedir. Su orneklemeleri sirasinda olculmus sicakliklardaki mineral doygunluklari, termal sularda genellikle kalsit, aragonit ve dolomit minerallerinin  cokel olusturdugunu gosterir. Elde edilen bu veriler isiginda alanin olusturulan uc boyutlu kavramsal modeline gore alanin temelini Paleozoyik yasli Nigde Grubu olusturken, isitici kayayi Orta Anadolu Volkanik Kompleksinde de oldugu gibi Uckapili Granadiyoriti ve jeogradyan, rezervuar kayayi Gekbez Formasyonuna ait kirectaslari ve ortu kayayi da Pleyistosen-Holosen yasli guncel cokeller ile Akhuyuk travertenleri olusturmaktadir.