Adeptus最新文献

{"title":"Czeska koncepcja zdrady jako element mitu monachijskiego","authors":"Beata Kubok","doi":"10.11649/A.1753","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/A.1753","url":null,"abstract":"The Czech concept of betrayal as an element of the Munich mythThis article explores the cultural significance of the “Munich myth”, focusing on the concept of “Western betrayal” and its connotations associated with the idea of destiny and sacrifice. It also examines how the myth influenced the formation of Czech national identity, especially during and shortly after the Second World War. Opening with an analysis of a poem by František Halas written in the midst of the Munich Conference, it also reviews a number of writings which increased the popularity of the ideas of betrayal and sacrifice and, as a result, have made them synonymous with the “Czech fate”: excerpts from the memoirs of Zdeněk Štĕpánek and Edvard Beneš, essays by Karel Kosík and Milan Kundera, and Bedřich Fučík’s literary criticism. The article concludes with a discussion of the key findings of the book Mnichovský komplex (The Munich Complex) by Jan Tesař, a polemic study discrediting and deconstructing the myth of the “Munich betrayal”. Czeska koncepcja zdrady jako element mitu monachijskiegoArtykuł dotyczy fenomenów kulturowych zawartych w micie monachijskim, szczególnie takich, jak koncepcja zdrady i powiązane z nią konotacje (figura ofiary, losu, teatralizacja życia społecznego). Przedstawia także proces formowania się wojennej oraz powojennej czeskiej tożsamości narodowej pod wpływem tego mitu. W artykule poddano analizie wiersze Františka Halasa z okresu wydarzeń monachijskich, a także te fragmenty wspomnień (Zdenĕk Štĕpánek, Edvard Beneš), eseistyki (Karel Kosík, Milan Kundera) i krytyki literackiej (Bedřich Fučík), które przyczyniły się do rozpowszechnienia koncepcji zdrady i ofiary jako czynnika konstytuującego „czeski los”. Artykuł kończy prezentacja najważniejszych tez zawartych w książce pt. Monachijski kompleks autorstwa Jana Tesařa o charakterze polemicznym i dekonstrukcyjnym wobec mitu „zdrady monachijskiej”.","PeriodicalId":40459,"journal":{"name":"Adeptus","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2018-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44558785","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Meta-strukturalistyczna pułapka. Periodyzacja a strukturalizm Jana Mukařovskiego","authors":"Aneta Daszuta","doi":"10.11649/A.1808","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/A.1808","url":null,"abstract":"A meta-structuralist trap: Periodisation and Jan Mukařovský’s structuralismThe aim of this article is to show some methodological traps connected with the common tendency for periodisation of phenomena or processes in research, basing on the example of secondary literature about Czech structuralism, especially Jan Mukařovský’s theory. The author describes the narratives shaped in these works and shows how their symbolic charge directs the way of thinking about the heritage of the Prague school and Jan Mukařovský, which may influence the interpretation of his literary and aesthetic theory. Meta-strukturalistyczna pułapka. Periodyzacja a strukturalizm Jana MukařovskiegoCelem artykułu jest ukazanie na przykładzie opracowań czeskiego strukturalizmu, zwłaszcza dorobku Jana Mukařovskiego, pułapek metodologicznych związanych z powszechną tendencją badawczą do periodyzacji zjawisk i procesów. Zrekonstruowane zostają kształtowane w tych opracowaniach narracje, których ładunek symboliczny ukierunkowuje – często nadmiernie – sposób myślenia o dziedzictwie szkoły praskiej oraz o Janie Mukařovskim, co może wpływać na interpretacje jego refleksji literaturoznawczej i estetycznej.","PeriodicalId":40459,"journal":{"name":"Adeptus","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2018-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43244485","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Wstęp","authors":"Karolina Ćwiek-Rogalska, Aneta Daszuta, Maciej Mętrak","doi":"10.11649/a.1887","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/a.1887","url":null,"abstract":"IntroductionIntroduction to the 12th issue of “Adeptus” written by the Editorial Team. WstępWstęp do 12 numeru „Adeptusa” napisany przez zespół redakcyjny.","PeriodicalId":40459,"journal":{"name":"Adeptus","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2018-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41366384","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Confronting recent history: Serbia’s ‘fateful eight’ and a decade of Kosovo’s independence in the Serbian Media (2008–2018)","authors":"S. Jovanović","doi":"10.11649/A.1710","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/A.1710","url":null,"abstract":"Confronting recent history: Serbia’s ‘fateful eight’ and a decade of Kosovo’s independence in the Serbian Media (2008–2018)Serbia’s latest “fateful eight” – from the 1918 creation of the Kingdom of Serbs, Croats and Slovenes, to the student protests of 1968 – is by far the declaration of independence of its former southernmost province, Kosovo, in 2008. Having in mind that the Kosovo myth – much debated in scholarly circles – is a key instance in understanding Serbia’s nationalism ever since its inception in the nineteenth century, a strong discourse negating Kosovo’s independence has been promulgated by the media. Through the lens of media content analysis, the author tackles the Kosovo-related rhetoric within the media in Serbia’s recent history, from the declaration of Kosovo’s independence, to 2018. Stawiając czoła najnowszej historii: serbska „przełomowa ósemka” i dekada niepodległości Kosowa w serbskich mediach (2008–2018)Najnowszą z serbskich „przełomowych ósemek” – po utworzeniu Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców w roku 1918 i protestach studenckich w roku 1968 – jest bez wątpienia ogłoszenie niepodległości przez byłą południową prowincję Serbii, Kosowo, w 2008 roku. Ponieważ mit kosowski – wciąż będący przedmiotem dyskusji w kręgach akademickich – pozostaje kluczowy dla zrozumienia serbskiego nacjonalizmu już od chwili jego narodzin w dziewiętnastym wieku, media forsowały dyskurs wyraźnie przeciwny niepodległości Kosowa. Korzystając z metod analizy treści, autor przygląda się w tekście retoryce serbskich mediów dotyczącej Kosowa, od chwili ogłoszenia przez nie niepodległości w 2008 roku do roku 2018.","PeriodicalId":40459,"journal":{"name":"Adeptus","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2018-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47562386","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Złudne ósemki a \"Czeskie pytanie\". Strategie pisania Tomáša Garrigue’a Masaryka","authors":"Karolina Ćwiek-Rogalska","doi":"10.11649/A.1784","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/A.1784","url":null,"abstract":"Deceptive eights and The Czech Question: Tomáš Garrigue Masaryk’s writing strategiesThis article concerns the writing strategies present in Tomáš Garrigue Masaryk’s works, especially in The Czech Question. Firstly, the author shows the impact of the second edition of The Czech Question, published in 1908, on the discussion about the sense of Czech history. Secondly, she examines Masaryk’s writing strategies, showing to what extent they involve creating and, on the other hand, analysing Czech history. Złudne ósemki a Czeskie pytanie. Strategie pisania Tomáša Garrigue’a MasarykaW artykule podjęta zostaje problematyka strategii pisania obecnych w dziele T. G. Masaryka, zwłaszcza w jego Czeskim pytaniu. Po pierwsze, autorka pokazuje jaki wpływ miało drugie wydanie Czeskiego pytania, opublikowane w 1908 roku, na dyskusję o sensie czeskiej historii. Po drugie, autorka analizuje strategie pisania Masaryka, pokazując, do jakiego stopnia chodzi w nim o kreację, a do jakiego o analizę czeskiej historii.","PeriodicalId":40459,"journal":{"name":"Adeptus","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2018-12-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"46430999","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"„Nie popadajmy w przesadę z tą równością” – płeć mózgu, heteronorma i mistyka naukowości","authors":"Ludmiła Janion","doi":"10.11649/A.1502","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/A.1502","url":null,"abstract":"„Let’s not be too eager about equality” – brain sex, heteronormativity, and the scientific mystiqueThe article analyses the role of brain sex in Polish public discourse of the last years. The authors of a popular book Brain Sex claim that differences between women and men stem from differences in the brain structure, and because of that they are universal and unchangeable; feminism is based on misrepresentation of science. This thesis was overtaken by right-wing journalists, as it gave scientific justification to conservative gender politics and contemplementarity – the gender ontology of the Catholic church. However, in the rightwing journalism a significant aspect of brain sex theory is silenced, namely, the claim that homo- and transsexuality result from disorders in brain development; they are unchangeable and should be accepted. Despite its conservative roots, brain sex was popularized in liberal media as well. The aura of science that accompanied this popular theory allowed to naturalize its anti-feminism and heteronormativity. This phenomenon is discussed on the basis of media activity of two Polish scientists who are popular both in right-wing and liberal media: Anna Grabowska and Jerzy Vetulani. Both present brain sex theory as objective, universally accepted truth, which is attacked in the name of the leftist ideology by ignorant activists who deny science. „Nie popadajmy w przesadę z tą równością” – płeć mózgu, heteronorma i mistyka naukowościArtykuł analizuje rolę płci mózgu w polskim dyskursie publicznym ostatnich lat. Autorzy niezwykle popularnej w Polsce książki Płeć mózgu twierdzą, że różnice między kobietami i mężczyznami wynikają z różnic w budowie mózgów, a przez to są uniwersalne i niezmienne, feminizm zaś jest oparty na fałszowaniu nauki. Teza ta została podchwycona przez prawicowych publicystów, ponieważ nadawała naukową legitymację konserwatywnej polityce płci oraz komplementaryzmowi – ontologii płci przyjętej przez Kościół katolicki. W prawicowym piśmiennictwie przemilcza się jednak istotny aspekt płci mózgu, mianowicie twierdzenie, że homo- i transseksualność wynikają z wad w rozwoju mózgu, są niezmienne i powinny być akceptowane. Mimo swoich konserwatywnych korzeni płeć mózgu była popularyzowana także w mediach liberalnych. Nimb naukowości, którym otaczany był popularny pogląd, pozwalał naturalizować związane z nim antyfeminizm i heteronormatywność. Zjawisko to omówione jest na podstawie działalności popularyzatorskiej dwojga naukowców, cieszących się popularnością zarówno w prawicowych, jak i liberalnych mediach: Anny Grabowskiej i Jerzego Vetulaniego. Oboje przedstawiali płeć mózgu jako obiektywną, powszechnie uznawaną naukową prawdę, z którą w imię lewicowej ideologii próbują walczyć nieakceptujący ustaleń nauki aktywiści.","PeriodicalId":40459,"journal":{"name":"Adeptus","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2018-07-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"45923597","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"„Zoo” i „makieta”. O dominujących sposobach pisania o Birobidżanie.","authors":"Agata Maksimowska","doi":"10.11649/A.1721","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/A.1721","url":null,"abstract":"A “zoo” and “mock-up”: On the most frequent ways of portraying BirobidzhanThe article analyses the most common ways of depicting Birobidzhan by journalists, bloggers, film-makers and writers. Established in 1934, The Jewish Autonomous Region is an administrative unit within the Russian Federation. Foreign visitors and visitors from other parts of Russia usually perceive it as “exotic”, “funny”, “absurd”, “grotesque” or “artificial”. Its history is seen as a “failure”, especially when compared to Israel. In various representations, the notion of “utopia” is used in a very narrow, negative sense of “unrealistic pipe dream”. This orientalisation results in the objectification of local residents and delegitimisation of their practices of making sense of the region's history. „Zoo” i „makieta”. O dominujących sposobach pisania o BirobidżanieW artykule przeanalizowane zostały najczęstsze sposoby opisywania Birobidżanu przez dziennikarzy, blogerów, filmowców i pisarzy. Utworzony w 1934 r. Żydowski Obwód Autonomiczny wciąż istnieje jako jednostka administracyjna w ramach Federacji Rosyjskiej. Zazwyczaj traktowany jest przez odwiedzających z innych części Rosji lub z zagranicy jako „egzotyczny”, „śmieszny”, „absurdalny”, „groteskowy” czy „sztuczny”. Jego historia postrzegana jest jako „porażka”, zwłaszcza w porównaniu z historią Izraela. Autorzy rozmaitych przedstawień Birobidżanu posługują się także koncepcją „utopii” w jej zawężonym, negatywnym rozumieniu, jako „nierealnej mrzonki”. Orientalizacja Żydowskiego Obwodu Autonomicznego przyczynia się do uprzedmiotowienia jego mieszkańców i delegitymizowania ich praktyk nadawania sensu historii regionu.","PeriodicalId":40459,"journal":{"name":"Adeptus","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2018-07-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"43640445","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Pijąc wódkę z antysemitami. Case study „relacji polsko-żydowskich” współcześnie","authors":"A. Zawadzka","doi":"10.11649/A.1672","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/A.1672","url":null,"abstract":"Drinking vodka with anti-Semites. A case study of ‘Polish-Jewish relations’ todayThis text analyzes the events that occurred between December 31, 2016 and January 6, 2017, namely the ‘scandal’ at the Café Foksal pub in Warsaw and its ramifications, as well as the simultaneous attacks on the Prince Kebab shop in Ełk. Both events were local or, many would venture to say, marginal. It is not my intention to attribute great importance to them. I rather treat them as meaningful case studies which exemplify how anti-Semitism operates in Polish culture at present and, probably more importantly, the roadblock encountered when problematizing anti-Semitism. These allegedly insignificant events from the turn of 2016–2017 are an excellent illustration of the conditions that Jews and other individuals perceived to be non-Polish have to accept in order to ensure relative safety to themselves. I discuss these events as a certain spectacle, whose actors played either the roles they chose or the only roles available to them (perpetrator, victim, bystander, and mediator). I also suggest viewing these events from the point of view of certain elements of Polish history. Pijąc wódkę z antysemitami. Case study „relacji polsko‑żydowskich” współcześnieTekst stanowi analizę zdarzeń, które miały miejsce między 31 grudnia 2016 a 6 stycznia 2017: „afery” w warszawskiej Cafe Foksal i jej następstw oraz dziejących się równolegle ataków na bar Prince Kebab w Ełku. Zdarzeń o charakterze lokalnym, a wielu powiedziałoby także: marginalnym. Moim celem nie jest przypisywanie im wielkiego znaczenia. Traktuję je natomiast jako symptomatyczne case study, na przykładzie którego widać funkcjonowanie antysemityzmu w polskiej kulturze dzisiaj i – co może bardziej istotne – blokady, na jakie napotyka jego problematyzowanie. Te pozornie nieistotne zdarzenia z przełomu 2016–2017 znakomicie pokazują, na jakie warunki muszą przystać Żydzi i inne jednostki postrzegane jako nie-polskie, by zapewnić sobie względne bezpieczeństwo. Omawiam te zdarzenia jako swoisty spektakl, podczas którego określone podmioty wchodziły w wybrane lub w jedyne dostępne im role (sprawcy, ofiary, świadka, rozjemcy). Proponuję także, by na zdarzenia te spojrzeć przez pryzmat wybranych elementów polskiej historii.","PeriodicalId":40459,"journal":{"name":"Adeptus","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2018-07-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"41929720","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"You should/mustn’t be a mother: intersectionalities of gender and sexuality within non-heteronormative women families","authors":"Małgorzata Kot","doi":"10.11649/A.1674","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/A.1674","url":null,"abstract":"You should/mustn’t be a mother: intersectionalities of gender and sexuality within non-heteronormative women familiesIn this paper I aim to illustrate the intersectionality of sexuality and gender within non-heteronormative women families with usage of intersectionality framework from the classical text of K. Crenshaw Mapping the margins: Intersectionality, Identity Politics, and Violence against Women of Color, which analyzes the structural, political and representational intersectionalities. Taking into consideration the impossibility to embrace all identity constructs and intersections between them, I’m going to focus on two dimensions: gender and sexuality, which, as I will try to illustrate, are crucial for studying realities of inequalities faced by non-heteronormative women parents in Poland. Powinnaś/Nie wolno ci być matką: intersekcjonalność gender i seksualności w rodzinach nieheteronormatywnych kobietCelem artykułu jest przedstawienie intersekcjonalności seksualności i gender w rodzinach nieheteronormatywnych kobiet w oparciu o metodologię klasycznego tekstu K. Crenshaw Mapping the margins: Intersectionality, Identity Politics, and Violence against Women of Color, w którym analizie poddana została intersekcjonalność strukturalna, polityczna i reprezentacyjna. Biorąc pod uwagę niemożność uchwycenia wszystkich konstruktów tożsamościowych i ich wzajemnych relacji, skupię się na dwóch aspektach: płci kulturowej i seksualności, które jak postaram się zobrazować, mają decydujący wpływ na nierówności napotykane przez nieheteronormatywne kobiety-rodziców w Polsce.","PeriodicalId":40459,"journal":{"name":"Adeptus","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2018-07-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"44159330","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Perspektywa postkolonialna w badaniach nad diasporą żydowską. Żyd-Chińczyk we wspomnieniach Anki Votickiej","authors":"Emilia Rydel","doi":"10.11649/A.1725","DOIUrl":"https://doi.org/10.11649/A.1725","url":null,"abstract":"The postcolonial perspective on Jewish diaspora studies. Jew-Chinese in Anka’s Voticky memoriesThis article is an attempt to link reflection on Jewish refugee’s memory with postcolonial perspective. The primary source of my considerations is Anka Voticky’s written memories. Voticky had survived the Second World War in Shanghai and Hongkew ghetto. As a starting point, postcolonial theory has been used in close relation to Holocaust studies and diaspora studies. I also show traces of co-existence of Jews and Chinese allowed to break non-writing tradition about colonized people (amah, rickshaw, coolie) during Second World War. Perspektywa postkolonialna w badaniach nad diasporą żydowską. Żyd-Chińczyk we wspomnieniach Anki VotickiejArtykuł ten stanowi próbę refleksji nad pamięcią żydowskiej uchodźczyni, odczytaną z perspektywy postkolonialnej. Głównym źródłem rozważań i analizy są wspomnienia Anki Votickiej, czeskiej Żydówki, która II wojnę światową przeżyła w Szanghaju i getcie Hongkew. Jako punktu wyjścia używam teorii postkolonialnej do pokazania bliskiej relacji tej teorii ze studiami nad Holokaustem i tzw. diaspora studies. Ponadto, pokazuję ślady koegzystencji Żydów i Chińczyków przełamując praktykę niepisania o skolonizowanych – amah, rikszarzu i kulisie.","PeriodicalId":40459,"journal":{"name":"Adeptus","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.1,"publicationDate":"2018-07-10","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"47516803","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}