Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica最新文献

{"title":"Complex genesis of N-channel eskers illustrated with the example of an esker near Tosie (east-central Poland)","authors":"Małgorzata Frydrych","doi":"10.18778/1427-9711.20.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1427-9711.20.02","url":null,"abstract":"The study presents the problem of complex genesis of eskers formed in N-channels on the example of an esker located near Tosie in east-central Poland. The lithofacies analysis revealed a high diversity of structural and textural characteristics of sediments in this form. The esker consists of three sedimentation units. Coarse sediments of the esker core were deposited in the subenvironment of a subglacial tunnel, as an effect of bedforms migration under hydrostatic pressure. Opening of the tunnel resulted in the forming of an open crevasse, in which the cover of the esker core sediments was accumulated. These deposits recorded a significant variability of flow energy and sedimentation mechanisms, which indicates a strong influence of the ice-sheet ablation dynamics. During the final deglaciation stage, a part of the esker was covered with diamicton. Numerous soft-sediment deformation structures were identified within the esker. The sediments were dislocated vertically to the elevation of more than 8 metres. They constitute the record of buried dead-ice masses melting in the esker core sediments. Melting of the masses resulted in vertical displacement of sediments and formation of \"the dead-ice structure\". The complexity of esker genesis is characteristic of postglacial areas in Poland, where most eskers were formed in subglacial N-channels. Numerous research results confirm a considerably more frequent occurrence of the facies sequence of subglacial tunnel and open crevasse in eskers formed in N-channels than R-channels. This is indicated by a much greater dissimilarity of processes during different stages of esker formation on soft bed and solid substratum.","PeriodicalId":386947,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica","volume":"675 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116961912","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Odnowienie doktoratu Jana Stanisława Goździka w Uniwersytecie Łódzkim","authors":"Zbigniew Rdzany","doi":"10.18778/1427-9711.20.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1427-9711.20.04","url":null,"abstract":"Doktor Jan Stanisław Goździk, syn Juliana i Rozalii z domu Mydłowska, urodził się 3 września 1934 r. w Tomaszowie Mazowieckim. Naukę w szkole podstawowej rozpoczął w czasie okupacji hitlerowskiej w 1941 r. począwszy od klasy drugiej, w ramach tajnego nauczania. Po wojnie kontynuował edukację w państwowej szkole podstawowej do 1948 r., a następnie – w latach 1948–1951 uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego w Tomaszowie Mazowieckim. Po zdaniu matury rozpoczął w 1951 r. studia na kierunku geograficznym w Uniwersytecie Łódzkim. Magisterium geografii uzyskał 28 października 1955 r. na podstawie pracy „Morfologia doliny dolnej Wolbórki”, którą napisał pod kierunkiem prof. Jana Dylika. Pod koniec studiów odbył także szkolenie w Studium Wojskowym, po którym otrzymał stopień chorążego. 12.11.1955 r. został przeniesiony do rezerwy. Powoływany następnie w ramach szkoleń dla rezerwistów, zakończył służbę wojskową w stopniu oficerskim porucznika. Wkrótce po ukończeniu studiów, 1.12.1955 r. został zatrudniony w Uniwersytecie Łódzkim, gdzie pracował aż do przejścia na emeryturę 30.09.1999 r., a więc blisko 44 lata. Przed doktoratem zajmował kolejno stanowiska: laboranta w Katedrze Geologii Instytutu Geografii (do 30.09.1956), asystenta technicznego (od 1.10.1956 do 30.09.1963), asystenta dydaktycznego (od 1.10.1963 do 30.09.1965) oraz starszego asystenta (od 1.10.1965 do 30.09.1971). W maju 1971 r. obronił pracę doktorską na temat „Geneza i pozycja stratygraficzna struktur peryglacjalnych w środkowej Polsce”. Jej promotorem był prof. Jan Dylik. 1.10.1971 r. został awansowany na stanowisko adiunkta w Zakładzie Geomorfologii i Paleogeografii Czwartorzędu, a po reorganizacji w 1982 r. – w Zakładzie Geomorfologii UŁ. Od 1.10.1996 r. do emerytury pracował na stanowisku starszego wykładowcy. Efektem pracy badawczej dr. Jana S. Goździka jest sto kilkadziesiąt prac naukowych, pośród których są artykuły naukowe opublikowane samodzielnie i we współautorstwie – część z nich w najbardziej renomowanych czasopismach zagranicznych i polskich indeksowanych w bazach Web of Science i Scopus, monografie, rozdziały monografii, doniesienia i artykuły w przewodnikach zjazdowych oraz recenzje i inne prace. Aktywność naukowa Kandydata nie zakończyła się wraz z przejściem na emeryturę, prace naukowe powstają nadal systematycznie. Obecnie przygotowuje we współautorstwie artykuł naukowy na temat genezy diapirowych struktur deformaFot. 1. Jan S. Goździk (fot. E. Papińska, 2006)","PeriodicalId":386947,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica","volume":"54 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130214179","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"XXV Konferencja Naukowa STRATYGRAFIA PLEJSTOCENU POLSKI „Plejstocen Gór Świętokrzyskich”, 3–7 września 2018, Huta Szklana","authors":"M. Ludwikowska-Kędzia, Lucyna Wachecka-Kotkowska, D. Wieczorek","doi":"10.18778/1427-9711.20.03","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1427-9711.20.03","url":null,"abstract":"(1) Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Instytut Geografii i Nauk o Środowisku, Zakład Badań Środowiska i Geoinformacji; (2) Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Katedra Geologii i Geomorfologii; (3) Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Świętokrzyski im. Jana Czarnockiego, Kielce E-mail: malgorzata.ludwikowska@ujk.edu.pl; lucyna.wachecka@geo.uni.lodz.pl; dariusz.wieczorek@pgi.gov.pl","PeriodicalId":386947,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica","volume":"14 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123124095","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Natural gamma radiation at the sea level around the Antarctic continent recorded south of the 62° parallel","authors":"M. Długosz-Lisiecka, M. Krystek, Mariusz Koper, Tomasz Grala, Hanna Leniec-Koper, Michał Barasiński, Magdalena Talar, Ireneusz C. Kamiński, Robert Kibart, Wojciech Małecki, P. Kukliński","doi":"10.18778/1427-9711.20.01","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1427-9711.20.01","url":null,"abstract":"This study presents the results of dosimetry radiation measurement performed in the Antarctic region at the surface of the sea which was conducted between January and March 2018. Over 2 200 records were collected using a portable Gamma Scout Online radiometer during a 72-day voyage circumnavigating the continent of Antarctica. The mean average of the measured radiation dose rate was 0.091 μSvh-1 and varied from 0.052 to 0.193 μSvh-1. These result are above global average dose rate of radiation at sea level (0.031 μSvh-1) and often higher than those recorded on the Antarctic continent. Yet generally our records fall within well recognized latitudinal trend of radiation being higher toward poles. This is results of troposphere begins at lower altitude in Antarctic in comparison to lower latitudes. The origin of this radiation is natural and results from the presence of higher cosmic rays and secondary radiation induced in the atmosphere. The presence of terrestrial radionuclides in the Antarctic environment has a local, secondary influence on the measured values of radiation. The theoretical calculated annual dose equivalent for humans present in Antarctica could often exceed the limit of 1 mSv as recorded for other Antarctic locations yet our results (0.772 mSv per year) do not confirm that.","PeriodicalId":386947,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica","volume":"2 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2021-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132874470","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Przyczyny pożarów i skuteczność systemu ochrony przeciwpożarowej Lasów Państwowych w latach 2010–2019 na przykładzie Nadleśnictwa Kielce","authors":"Paweł Przepióra, T. Kalicki, G. Żarnowiecki, G. Król, M. Frączek","doi":"10.18778/1427-9711.19.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1427-9711.19.04","url":null,"abstract":"Celem opracowania jest ustalenie przyczyn pożarów lasów i skuteczności systemu przeciwpożarowego Lasów Państwowych na terenie Nadleśnictwa Kielce. Dokonano analizy porównawczej przebiegu wybranych danych meteorologicznych sprzyjających powstawaniu pożarów z danymi dotyczącymi pożarów lasów (bazy TETRAX elektronik, SILP, Llas.2) w latach 2010–2019, ze szczególnym uwzględnieniem pożarów o nieustalonych przyczynach. Pozwoliło to ustalić dominację czynników antropogenicznych nad naturalnymi w wywoływaniu pożarów. Stwierdzono dużą skuteczność systemu przeciwpożarowego, co związane jest m.in. z gęstą siecią dróg i brakiem większych, zwartych kompleksów leśnych.","PeriodicalId":386947,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica","volume":"53 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115087251","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Zastosowanie metody ankietowej w badaniach fizycznogeograficznych: kwantyfikacja kulturowych świadczeń ekosystemowych w gminie Kowal","authors":"Daniel Przybyszewski","doi":"10.18778/1427-9711.19.02","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1427-9711.19.02","url":null,"abstract":"Głównym celem artykułu jest określenie wartości metody ankietowej w badaniach fizycznogeograficznych. Natomiast celem drugorzędnym – próba zbadania kulturowych świadczeń ekosystemowych. Badaniami objęto gminę Kowal, położoną w południowo-wschodniej części województwa kujawsko-pomorskiego. Główny cel zrealizowano testując i ustalając stopień użyteczności metody ankietowej w badaniach kulturowych świadczeń ekosystemowych. Przeprowadzona ankieta społeczna dotyczyła opinii w sprawie walorów środowiska przyrodniczego i wartości wypoczynkowej w gminie Kowal. Wartości/walory te określają grupy i klasy konkretnych świadczeń kulturowych. Przy analizie wyników uzyskanych z kwestionariuszy, dokonano oceny doboru respondentów pod względem ich powiązania z regionem, tzn. wpływu znaczenia ich relacji czasowej z danym terenem oraz odwzorowania udzielonych przez nich odpowiedzi o stanie środowiska obszaru. Wykorzystanie metody ankietowej w badaniach i kwantyfikacji świadczeń kulturowych daje obecnie dobre możliwości przy ocenie oraz oddziaływania na środowisko.","PeriodicalId":386947,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica","volume":"89 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2020-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126378790","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Ocena gleb piaszczystych o opadowo-retencyjnym typie zasilania wodą na podstawie badania eksperymentalnego dotyczącego podsiąku kapilarnego","authors":"W. Tołoczko","doi":"10.18778/1427-9711.18.05","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1427-9711.18.05","url":null,"abstract":"W eksperymencie wykorzystano piasek luźny drobnoziarnisty. Potwierdzono, że podsiąk kapilarny zwiększa wilgotność gleby i spowalnia przepływ wód opadowych. W artykule wykazano, że podsiąk kapilarny występuje także w glebach wytworzonych z piasku luźnego. W glebach piaszczystych występowanie wód gruntowych jest bardzo istotne, ponieważ wpływa to na zwiększenie wilgotności w całym profilu glebowym. Pozbawienie gleby piaszczystej możliwości wykorzystania wód gruntowych (np. w granicach leja depresyjnego), to uniemożliwienie najlepszego wykorzystania wód opadowych i spowodowanie gorszych warunków wilgotnościowych.","PeriodicalId":386947,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica","volume":"54 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130326945","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Góra Zelce jako walor geoturystyczny Wyżyny Woźnicko-Wieluńskiej z uwzględnieniem analizy geomorfologicznej","authors":"A. Szmidt, W. Tołoczko","doi":"10.18778/1427-9711.18.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1427-9711.18.04","url":null,"abstract":"Góra Zelce na Wyżynie Wieluńskiej od 1971 roku objęta jest ochroną rezerwatową dotyczącą form krasowych ostańca jurajskiego. Z reguły ochroną obejmowane są formy naturalne, mało przekształcone przez człowieka. W przypadku Góry Zelce i Rezerwatu „Węże” mamy do czynienia z obiektem silnie przekształconym antropogenicznie. Przekształcenia te wynikały z wieloletniej eksploatacji kalcytu dla potrzeb przemysłu hutniczego. Pozostały po tym liczne wyrobiska i hałdy oraz korytarze jaskiń w większości pozbawione szaty naciekowej. Przez większość okresu funkcjonowania rezerwatu obiekty jaskiniowe były dostępne dla powszechnego ruchu turystycznego. W ostatnich latach, ze względów ochrony środowiska, dostęp do jaskiń został zamknięty. W artykule przedstawiono rezultaty badań na temat przekształcenia rzeźby oraz stanu jaskiń. Autorzy wskazują na możliwość ograniczenia ochrony rezerwatowej na badanym obszarze.","PeriodicalId":386947,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica","volume":"10 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126430797","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Ogólnopolska Konferencja Naukowa „GIS DZIŚ”, Kraków, 17‒18.11.2014","authors":"M. Frydrych","doi":"10.18778/1427-9711.13.06","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1427-9711.13.06","url":null,"abstract":"","PeriodicalId":386947,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica","volume":"8 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127033944","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Źródła ciepła niskotemperaturowego dostępnego dla gruntowych pionowych wymienników ciepła. Uwarunkowania środowiskowe i techniczne","authors":"M. Wiśniewska, J. Forysiak","doi":"10.18778/1427-9711.13.04","DOIUrl":"https://doi.org/10.18778/1427-9711.13.04","url":null,"abstract":"Wykorzystanie niskotemperaturowego ciepła, zawartego w przypowierzchniowych warstwach skorupy ziemskiej jest jednym ze sposobów zagospodarowania energii geotermalnej. Pozyskiwana jest ona za pomocą gruntowych pomp ciepła (GPC). Instalowanie gruntowych pomp ciepła z pionowymi wymiennikami jest korzystne z punktu widzenia efektywności ekonomicznej, niewielkiego wpływu na środowisko oraz poszerzania zakresu wykorzystania odnawialnych źródeł energii. W artykule podano najważniejsze uwarunkowania środowiskowe: gradient geotermiczny, naturalny ziemski strumień ciepła, przewodność cieplną skał oraz lokalne warunki hydrogeodynamiczne. Wskazane zostały podstawowe warunki techniczne dla instalacji gruntowych pomp ciepła. Zwrócono również uwagę na znaczenie parametrów termicznych skał. W Polsce liczba zainstalowanych gruntowych pomp ciepła jest niższa w porównaniu z innymi krajami europejskimi. Jednym z problemów w zastosowaniu tych urządzeń jest niewystarczające rozpoznanie specyficznych warunków gruntowo-wodnych pod pionowe gruntowe wymienniki ciepła, co wpływa na ekonomiczną efektywność tego typu inwestycji. Artykuł jest przeglądem publikacji poświęconych zarysowanemu problemowi.","PeriodicalId":386947,"journal":{"name":"Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica","volume":"109 1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2014-12-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"117317660","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}